MÉXICO llaqtapin 1932 watapi noviembre killa kuskanpi jina semaforokuna churayta tukuranku. Chaywanmi runakunaqa admirasqa kasharanku. Chay pasasqanmanta juj semana qhepamanmi ichaqa manaña chhaynachu karan. Aswanmi lliu runakunapas periodistakunapas camarantinkama trenpa sayanan paraderopi kasharanku. ¿Imarayku? Sociedad Watch Tower nisqa organizacionmanta presidente Joseph F. Rutherford hermanon chayamunan kasharan, paytan lliupas suyasharanku. Mexicomanta hermanokunapas askhan chay paraderopi kasharanku. Chay llaqtapin kinsa p’unchay asamblea aparikunan karan, chaymanmi Rutherford hermanoqa chayamusharan.

Chay watakunapi lloqsimuq Rijch’ariy revistapin niran: “Chay asambleaqa tukuy tiempochá Diospa llaqtanpi yuyarisqa kanqa”, nispa. Chay asambleaman 150 runakunalla riranku chaypas ancha jatunmi karan, ¿imarayku? Chaytan kaypi yuyarisun.

Chay asamblea ñaupaqtaqa pisillaraqmi iñiqkuna kasharanku. Chaymantapas 1919 watamantapachan aparikusharan asambleakuna, chaywanpas watakunaq pasasqanman jinan pisiyapusharan Diospi iñiqkuna. Chaymi 1929 watapi México llaqtapi kichakuran juj sucursalta, chhaynapi Diosmanta willay astawan aparikunanpaq. Chaywanpas imaymana problemakunan pasasharan. Juj kutinmi nikuran predicacionta ama negociowan chhaqrunankupaq. Chaywanmi juj colportorqa Diospa llaqtanmanta t’aqakapuran jinaspa juj grupota armaran paykunallamanta Bibliata estudianankupaq. Chaymantapas sucursalpi encargakuq hermanotan cambiakuran Diosta mana kasukusqanrayku. Chaykunan pasasharan chay tiempokunapi. Kasukuq hermanokunaqa kallpachanatapunin munasharanku.

Rutherford hermanoqa allintan Mexicopi iñiqmasikunata kallpacharan. Iskay sumaq discursokunatan qoran. Chaymantapas pisqa discursotan radiopi qoran. Chaykamaqa manan jayk’aqpas uyarikusqachu radiopi Diospa siminta willakuyqa. Asamblea pasaytan sucursalmanta encargakuq hermanoqa allinta organizaran predicacionta. Chayraqmi hermanokunapas repararanku Diospa yanapayninta. Chaymantapas llapankun tukuy sonqonkuwan Diosta serviranku.

Chaykuna pasasqan qhepamanmi 1933 watapi, iskay asambleakuna aparikuran. Jujninmi karan Veracruz llaqtapi jujnintaq México llaqtapi. Chaymantapas hermanokunaqa kallpachakusharankun predicanankupaq. 1931 watapaqqa 82 predicaqkunallan kasharanku, chunka wata qhepamanmi ichaqa 820 masña kasharanku. 1941 watapin México llaqtapi aparikuran juj asamblea chaymanmi jamuranku yaqa waranqa runakuna.

1943 watapin llapa Testigokuna callekunaman lloqsiranku juj asamblea aparikunanmanta willaq, chay asambleaq sutinmi karan “Nación Libre” nisqa. Chay asambleaqa 12 llaqtakunapin aparikunan karan. * Chay asambleamanta willanankupaqmi hermanokunaqa qhasqonkuman wasankuman ima letrerokunata warkukuqku. 1936 watamantapachañan chhaynata Diosmanta willasharanku.

Hermanokunaq willasqankuqa allinpunin karan. México nacionpi La Nación nisqa periodicopiraqmi asambleaman askha runakunaq jamusqanmanta juj informe lloqsimusqa: “Ñaupaq p’unchayqa astawanraqmi kallpachasharanku astawan runakunata invitamunankupaq. Qhepakaq p’unchayqa junt’apunin kasharanku”, nispa. Chayta rikuspan catolicokunaqa phiñasqa kasharanku, chaymi jark’akuranku hermanokunaq predicanankuta. Paykunan ichaqa mana kasurankuchu, aswanmi astawanraq willasharanku chay asambleamanta. La Nación nisqa periodicopin nillarantaq: “Llapa runakunan rikunku ‘sandwichs’ nisqa runakunata”, nispa. Chaymantapas chay periodicopin rijurimullasqataq letrerokunawan willaq hermanokunaq foton, uranpitaq nisqa: “Callekunaman lloqsinku”, nispa.

Chay watakunapiqa yaqa llapa Testigokunapas manan faciltachu asambleaman chayamuqku. Wakin hermanokunaqa karu llaqtakunapin tiyaqku; llaqtankumanqa manan ni trenpas ni carreterapas chayaqchu. Juj kutinmi juj hermanokuna qelqamusqaku: “Kaynintaqa manan imapas pasanchu, telégrafo corrientellan pasashan”, nispa. Paykunaqa askha p’unchaykunan viajamuqku chakipi mulakunapi ima, chaymantataq trenmanraq seqamuqku asambleaman chayamunankupaq.

Chaymantapas chay hermanokunaqa wajchakunallan kaqku. Chaymi wakinqa hermanokunaq wasinkupi qhepakuqku. Wakintaq juñunakuna wasikunapi puñuqku. Juj kutinpas yaqa 90 hermanokunan sucursalpi puñuranku. Puñusqanku colchonkunaqa sapankapas cartonkunamanta ruwasqallan karan. Anuario libroq nisqan jina chay hermanokunaqa ancha agradecesqas chaywan kasqaku. Paykunas nisqaku: “Chay colchonkunaqa cemento pampamanta aswan q’oñin kasqa”, nispa.

Hermanokunaqa kusisqan kaqku asambleakunapi, manan imawanpas jark’achikuqkuchu. Kunan tiempopas chhaynallapunin kashanku, chaymantapas yaqa juj millonñan kashanku. * 1949 watapin sucursalmanta lloqsimuran juj informe, chaypin niran: “Sasaña tiempokuna kashan chaypas hermanokunaqa kusisqallan kashanku. Asambleakuna pasaytapas rimashallankun chaymanta. Sapa kutillanmi: ‘¿Jayk’aqtaq juj asambleari kanqa?’, nispa tapukunku”, nispa. Kunan tiempopipas chhaynallapunin Mexicopi iñiqmasikunaqa kashanku. (Centroamérica sucursalpi archivokunamanta.)