23 ESTUDIO
Cuidakunanchismi ama engañasqa kananchispaq
“Allinta cuidakuychis, paqtataq pipas runaq piensayninman jina yachaykunawan yanqa engañokunawan presota jina apasunkichisman, chaykunaqa runaq costumbrenkunaman jinallan kashan” (COL. 2:8)
96 TAKI Diospa siminqa ancha munaymi
KAYKUNAMANTA YACHASUN *
1. Colosenses 2:4, 8 textopi nisqan jina, ¿ima ruwayta munan Satanás piensasqanchiswan?
SATANASQA Jehová Diosmantan t’aqayta munawanchis. Chaymi payqa imayna piensasqanchista cambiayta munan pay jina piensananchispaq. Chayta ruwananpaqmi makilla qhawamushan imachus gustawasqanchista imatas munanchis chaytapas (leey Colosenses 2:4, 8).
2, 3. a) ¿Imaraykun Colosenses 2:8 textopi nisqanta kasukunanchis? b) ¿Imamantan kay estudiopi yachasun?
2 Sichus mana cuidakusunchu chayqa facil-llatan Satanasqa engañawasunman. Colosenses 2:8 textopi consejoqa manan Diosta mana serviq runakunapaqchu karan, aswanpas santo espirituwan ajllasqa cristianokunapaqmi (Col. 1:2, 5). Chay ajllasqa cristianokunaqa peligropin tarikusharanku, noqanchismi ichaqa astawanraq peligropi tarikunchis (1 Cor. 10:12). ¿Imarayku? Satanasmi kay allpapi kashan paymi runakunata tanqashan Diosta mana kasukunankupaq (Apo. 12:9, 12, 17). Jinaspapas tukukuy p’unchaypin kausashanchis, chaymi runakunaqa ‘aswan mana allinman tukupushanku’ (2 Tim. 3:1, 13).
3 Satanasqa imaymana llulla yachachikuykunawanmi yuyayninchista cambiayta munan, ¿imaynatan chayta ruwan? ¿Ima kinsa trampakunatan utilizan? Chaykunamantan kay estudiopi yachasun (Efes. 6:11). Qatimuq estudiopitaq yachasunchis Saqraq trampankunapi ama urmanapaq imatas ruwasunman chayta. Ñaupaqtan ichaqa yachasun Israel llaqtamanta. ¿Imaynatan Satanás paykunata engañaran prometesqa allpapiña kashaqtinku? ¿Imatan chaymanta yachasunman?
JUJ DIOSKUNATA ADORANANKUPAQMI SATANÁS ENGAÑARAN
4-6. Deuteronomio 11:10-15 textopi nisqanman jina, ¿imaynatan prometesqa allpapi chajrata llank’ananku karan?
4 Satanasqa israelitakunatan mana reparayllata engañaran juj dioskunata adoranankupaq. ¿Imaynatan chayta ruwaran? Israelitakunaqa llakikurankun chajranku allinta rurunanmanta, chaymantan Satanasqa aprovechakuran. Prometesqa allpaman jaykuspaqa jujniraytan chajrata llank’ananku karan. Egipto llaqtapi kashaspaqa Nilo mayumantan unuta orqoqku chajrata ruwanankupaq. Prometesqa allpapin ichaqa mana mayu karanchu, chaypiqa parallawanmi ima mijuypas wiñaq (leey Deuteronomio 11:10-15; Is. 18:4, 5). Chaymi israelitakunaqa parallawan chajra llank’ayta yachananku karan. Chaymantapas chajra llank’ayta yachaq israelitakunaqa ch’inneqpi purimusqankupin wañupuranku.
5 Jehová Diosqa willaranñan prometesqa allpapi chajrakunata jujniraymanta llank’ananku kasqanta. Jinaspan kay consejota qoran, niranmi: “Allinta cuidakuychis, paqtataq sonqoykichiswan q’otuchikuwaqchis. Ama Señor Diosmanta t’aqakuychischu, amataq waj dioskunatapas yupaychaspa serviychischu”, nispa (Deut. 11:16, 17). ¿Imaraykun Jehová Dios chajrata imayna llank’anankumanta rimashaspa kamachiran ama juj dioskunata adoranankupaq?
6 Israelitakunaqa yachaytan munaranku Canaán runakuna chajrata imayna llank’asqankuta. Canaán runakunaqa allintan yacharanku chajra llank’ayta, ichaqa peligroson karan paykunawan juñukuyqa. Chay Núm. 25:3, 5; Juec. 2:13; 1 Rey. 18:18). ¿Imakunawanmi Satanás paykunata engañaran? Chaymanta astawan qhawarisun.
llaqtapi runakunaqa Baal diostan adoraranku, paykunaq piensasqanman jinaqa paysis dueño karan janaq pachamanta paramantapas. Jehová Diosqa manan munaranchu chay pantasqa yachachikuykunawan engañachikunankuta. Israelitakunan ichaqa yapa-yapamanta juchaman urmaranku Baal diosta adoraspa (¿IMA KINSA RUWAYKUNAWANMI SATANÁS ISRAELITAKUNATA ENGAÑARAN?
7. ¿Imaynapin israelitakuna pruebapi tarikuranku prometesqa allpapi tiyaspanku?
7 Ñaupaq kaq, israelitakunaqa munarankun paramunanta chhaynapi chajranku rurunanpaq, chaymantan Satanasqa aprovechakuran. Prometesqa allpapiqa pisillatan paraq abril killamanta setiembre killakama. Octubre killamanta paramuqtinmi ichaqa chajrakunaqa allinta ruruq. Jinan Canaán runakunaqa qhelli ruwaykunata diosninkupaq ruwaranku parachimunanpaq. Satanasqa israelitakunamanmi creechiran chajranku allinta rurunanpaqqa paykunapas chaykunata ruwananku kasqanta. Jehová Diospi mana allinta iñiq israelitakunaqa nirankun: “Chayta ruwallaqtinchismi mana unaychu ch’akiriy tiempo kanqa”, nispa. Jinan Baal diosta adoranankupaq qhelli ruwaykunata ruwaranku.
8. ¿Mayqenmi karan Satanaspa iskay kaq trampan? ¿Imaynatan chay trampaman israelitakuna urmaranku?
8 Iskay kaq, juchayoq kasqanchisraykun mayninpi qhelli ruwaykunata munapayasunman, chaywanmi Satanasqa israelitakunata urmachiran. Israel llaqtaq qayllanpi kaq llaqtakunaqa diosninkuta adoranankupaqmi qharikunapas warmikunapas templokunapi qhellikunata ruwaranku, allinpaqtaqmi qhawariranku qharipura puñuyta juj millay ruwaykunatapas (Deut. 23:17, 18; 1 Rey. 14:24). Paykunaqa nirankun: “Chaykunata ruwallaqtinchismi diosninchiskunaqa chajranchiskunata allinta ruruchinqa”, nispa. Askha israelitakunan paykuna jina piensaspanku qhelli ruwaykunata ruwaranku chay dioskunata adoranankupaq. Chayta ruwaspan Satanaspa trampanman urmaranku.
9. Oseas 2:16, 17 textopi nisqanman jina, ¿imatan Satanás ruwaran Jehová Diosta juj dioskunawan pantachinanpaq?
9 Kinsa kaq, Satanasqa manan munaranchu pichus Jehová Dios kasqanta yachanankuta. Jeremiaspa tiemponpin llulla profetakunaqa israelitakunata tanqaranku Diospa sutinta ama rimanankupaq, aswanpas Baal sutita utilizanankupaq (Jer. 23:27). Yaqachus jina israelitakunaqa manaña Diospa sutinta rimarankuchu aswanpas Baal sutitan wajakuranku, chay sutiqa “dueñoy” ninantan nin. Chhaynapin israelitakunaqa manaña repararankuchu pichus Jehová Dios kasqanta. Jinaspa Baal diosta adorasqanku ruwaykunawan Jehová Diosta adoraranku (leey Oseas 2:16, 17).
¿IMAKUNAWANMI SATANÁS RUNAKUNATA ENGAÑAN?
10. ¿Ima trampakunatan Satanás kay tiempopi utilizan?
10 Kay tiempopipas Satanasqa runakunatan imatachus necesitasqankumanta aprovechakuspa juchallichin, qhelli ruwaykunata allinpas kanman jinata qhawarichin. Chaymantapas runakunata engañan pichus Jehová Dios kasqanta ama yachanankupaq. Kay trampamanta rimaspa qallarisun.
11. Satanasqa manan munaranchu runakuna Jehová Dios pichus kasqanta yachanankuta, ¿imaynatan chayta ruwaran?
Hech. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3). Pichus cheqaq Dios kasqantan pakayta qallariranku. Ejemplopaq, Bibliamantan Diospa sutinta orqopuranku, rantinpitaq “Señor” nispa churaranku. Chayta ruwasqankuraykun Bibliata leeqkunaqa manaña repararankuchu Bibliapi “Señor” nispa rijurisqan Jehová Diosmantachus icha juj dioskunamantachus rimashasqanta (1 Cor. 8:5). “Señor” nisqa simitan utilizallarankutaq Jehová Diosmanta Jesusmantapas rimaspanku, chaywanmi runakunaqa manaña sut’ita repararankuchu Jehová Dioswan Jesuswan mana kaqllachu kasqankuta (Juan 17:3). Chhaynapin trinidad yachachikuy rijurimuran, chay yachachikuyqa manan Bibliapi kanchu. Chaywanmi askha runakunaqa ninku: “Manan jayk’aqpas Diostaqa allinta reqsisunmanchu”, nispa. Chayqa manan cheqaqchu (Hech. 17:27).
11 Satanasqa manan munanchu Jehová Dios pichus kasqanta yachanankuta. Apostolkunaq wañupusqanku qhepamanmi “cristianon kayku” niq runakuna llulla yachachikuykunata rijurichiranku (12. a) ¿Ima ruwaykunatan pantasqa religionkuna allinpaq qhawarichinku? b) Romanos 1:28-31 textopi nisqanman jina, ¿iman pasaran chayta ruwasqankumanta?
12 Satanasqa qhelli ruwaykuna munapayasqanchismantan aprovechakun. Ñaupaq tiempopin Satanasqa pantasqa religionkunata utilizaran qhelli ruwaykunata allinpaq jina qhawarichinanpaq. Kay tiempopipas pantasqa religionkunatan utilizan, chay religionkunapi umalliqkunaqa manan juchapaqchu qhawarinku qhelli ruwaykunata. Chaymi “Diostan serviyku” niq runakunapas manaña Diospa kamachikuyninkunata kasukunkuchu, millaykunatataq ruwankupas (leey Romanos 1:28-31). Chay millay ruwaykunapin kashan qharipura qhelli juchata ruway juj qhelli ruwaykunapas (Rom. 1:24-27, 32; Apo. 2:20). Chaymi Diospa yachachisqanman jinapuni kausananchis.
13. ¿Ima trampatan Satanás utilizallantaq?
13 Satanasqa imachus necesitasqanchismantan aprovechakun. Llapanchispas munanchismi familianchisman imachus necesitasqankuta qoyta. Chaypaqqa yachaytan munanchis ima ruwayllatapas (1 Tim. 5:8). Chaymi escuelaman rinchis allintataq estudianchis. Escuelapiqa allin cosaskunatan yachachinku, ichaqa yachachillankutaqmi runakunaq piensasqankuta. Chaypin wawakunata khaynata yachachinku: “Manan Diosqa kanchu, sonsokunallan Bibliaq yachachisqantaqa kasukunku”, nispa. Chaymantapas ninkun: “Allin umayoq runakunaqa evolución yachachikuypin creenku”, nispa (Rom. 1:21-23). Chay yachachikuykunaqa ‘Diospa yachachisqan’ contrapin kashan (1 Cor. 1:19-21; 3:18-20).
14. ¿Imayna kanankupaqmi runakunaq yachachikuynin jujkunata tanqaran?
14 Runakunaq yachachikuyninqa Diospa kamachikuyninkuna contranpi kashan. ‘Aychanchispa munasqanman jina’ kausananchispaqmi kallpachawanchis, manan Diospa espiritunpa munasqanman jinachu (Gál. 5:19-23). Runakunatan tanqan orgulloso kanankupaq, jinan paykunaqa kikinkuta munakuqkuna kapunku (2 Tim. 3:2-4). Jehová Diosqa manan munanchu serviqninkuna chhayna kanankuta, aswanpas humilde llamp’u sonqo kanankutan munan (2 Sam. 22:28). ¿Iman pasaran wakin cristianokunata universidadpi estudiasqankurayku? Runakunaq piensasqanman jinan piensayta qallariranku, manataq Diospa piensasqanman jinachu. Juj ejemplota qhawarisun.
15, 16. ¿Imatan yachanchis hermananchista pasasqanmanta?
15 Juj hermananchismi 15 wataña tukuy tiemponwan Diosta servishan, paymi willakun: “Noqaqa bautizasqa Testigoñan karani, yacharanin universidadpi estudiayqa peligroso kasqanta. Ichaqa manan kasukuranichu. Niranin: ‘Manan imapas pasawanqachu’”, nispa. Ichaqa, ¿ima problemakunapin
tarikuran? Paymi nin: “Anchatan kallpachakunay karan estudianaypaq, askha tiempotataq chayman qorani, manañan ñaupaqpi jinañachu Dioswan rimarani. Sayk’usqa kasqayraykun manaña kusikuranichu predicaspa, manañataqmi juñunakuykunapaqpas preparakuyta atiranichu. Repararanin universidadpi estudiasqayrayku Diosmanta karunchakusqayta. Jinan estudioyta saqepunaypaq decidikurani”, nispa.16 Universidadpi estudiasqan, ¿imaynatan piensasqanta cambiaran? Paymi willakun: “Universidadpi yachasqayqa jujkunata criticanaypaqmi kallpachawaran, astawanqa hermanokunata; mana ruway atisqankuta ruwanankutan munarani, paykunamantataq t’aqakurani. Askha watakunapin chhayna kasqayta cambiarani. Kunanraqmi entiendeni Jehová Dios llaqtanwan niwasqanchista kasukuyqa allinpuni kasqanta. Jehová Diosmi aswan allintaqa reqsiwaran. ¡Maytan ñakapakuni Diosta mana kasukusqaymanta!”, nispa.
17. a) ¿Imata ruwananchispaqmi decidisqa kashananchis? b) ¿Imamantan qatimuq estudiopi yachasun?
17 Decidikunanchismi ‘runakunaq piensaynintapas yanqa engañokunatapas’ rechazananchispaq. Cuidakunanchistaq Satanaswan ama engañachikunapaq (1 Cor. 3:18; 2 Cor. 2:11). Satanasqa munanmi Jehová Dios pichus kasqanta qonqananchista, kamachikuyninkunata consejonkunatapas mana kasukunanchista, chaymi pay contra allinta sayananchis. Ichaqa, ¿imatan ruwasunman kay pachaq piensayninman jinaña piensasqanchista reparakuspa? Qatimuq estudiopin yachasun imaynatas Bibliapi kaq yachachikuykuna mana allin piensaykunata ruwaykunatapas saqepunanchispaq yanapawasqanchista (2 Cor. 10:4, 5).
49 TAKI Sonqoykitan kusichisaq
^ párr. 5 Satanasqa allintan yachan engañayta, runakunatan creechin munasqankuta ruwashanankupaq ichaqa paypa munasqantan ruwashanku. ¿Ima trampakunatan Satanás utilizan runakunata engañananpaq? Chaymanta kunan yachasun.
^ párr. 48 DIBUJOMANTA WILLAKUY: Canaán runakunan israelitakunata tentanku qhelli ruwaykunapi participanankupaq Baal diosta adoranankupaqpas.
^ párr. 51 FOTOMANTA WILLAKUY: Juj letreropin juj iglesia willashan qharipura puñuyta allinpaq qhawarisqankuta.
^ párr. 53 FOTOMANTA WILLAKUY: Juj sipas hermananchismi universidadman rishan. Profesoranmi willan: “Cienciawan tecnología nisqawanmi mundontinpi problemakunaqa allichakunqa”, nispa. Chayta uyarispan kusikunku paypas compañeronkunapas. Chaymantataq chay hermananchisqa mana allinpaqchu qhawarin juñunakuypi uyarisqanta.