1. a) ¿Ima kamachikuykunan Bibliapi tarikun? b) ¿Imakunapin yanapawasun chay kamachikuykunata kasukuy?

JEHOVÁ DIOSMI Bibliapi qelqachiran kamachikuyninkunata, chaypin willawanchis ídolo adoray, qhelli juchata ruway, suwakuy, machaypas jucha kasqanta (1 Cor. 6:9, 10). Jesuspas kaytan kamachiwaranchis: “Runakunata yachachimuychis, yachachisqaykuna kanankupaq, jinaspa Yayaq, Churiq, Santo Espirituq sutinpi paykunata bautizamuychis. Qankunaman lliu kamachisqaykunata paykunaman yachachimuychis kasukunankupaq. Noqaqa qankunawanmi sapa p’unchay kashani kay pachaq p’uchukanankama”, nispa (Mat. 28:19, 20). Jehová Diospas Jesuspas mana allin ñanmanta jark’aykuwananchispaqmi kamachikuykunata qowanchis. Kamachiwasqanchista kasukusun chayqa, allinmi kasun, familianchiswanpas kusisqan kausasun, manataqmi anchata onqosunchu. Jinaspapas Diosmi allinpaq qhawariwasun yanapawasuntaq kanpas.

2, 3. a) ¿Imaraykun mana tukuy ruwananchispaqchu Bibliapi kamachikuykuna kan? b) ¿Ima tapukuykunatan kay estudiopi kutichisun? (15 paginapi fotota qhaway.)

 ² Chaywanpas manan tukuy ruwasqanchispaqchu Bibliapi kamachikuykuna kan. Chayta entiendenapaq p’achamanta rimasun. Sapanka llaqtapin runakuna jujnirayta p’achakunku, jujniray costumbreyoqtaqmi kanku. Jinaspapas yaqa sapa watan jujniray p’achakuna rijurimun. Chaymi Jehová Diosqa ancha yachayniyoq kayninpi mana Bibliapi qelqachiranchu imayna p’achawan churakunata. Jinaspapas Bibliaqa manan willanchu imapi llank’anamanta, imayna jampichikunamanta, imapi kusirikunamantapas. Chaykunataqa sapanka cristianon ajllakunan.

³ Imatapas decidinanchis kaqtin Bibliapi mana ima kamachikuypas kaqtinri, ¿imatan ruwasun? Kaykunatan tapukunanchis: “¿Imaynatan Dios qhawarinqa decidikusqayta? Manaña kamachikusqan contrapichu kashan chaypas, ¿allinpaqchu qhawarinqa? ¿Iman yanapawanqa Diospa munasqanman jina decidikunaypaq?”, nispa.

4, 5. ¿Imaraykun allintapuni imatapas decidinanchis?

⁴ Wakinqa mana allinta piensaspan imatapas decidinku. Ichaqa Diosta kusichiyta munaspaqa, Bibliapi yachachikuyninkunatan allinta t’aqwirinanchis, chayman jinataqmi imatapas ruwananchis. Chaytan ruwananchis yawarmanta kamachikuywan juj kamachikuykunawanpas (Gén. 9:4; Hech. 15:28, 29). Jinaspapas Diosmantan mañakunanchis paypa munasqanman jina allinta decidinapaq.

⁵ Imatapas allinta decidisun chayqa Diosmi kusikunqa, ichaqa mana allinta decidisun chayqa Diosmi noqanchismanta karunchakunqa. Jinaspapas mana allinta imatapas decidisunman chayqa jujkunatan afectanman. ¿Imaynapi? Yaqapaschá phiñachisunman, misk’achisunman, otaq iñiq t’aqapi iñiqmasikunata t’aqanachisunman. Chayraykun allintapuni imatapas decidinanchis (leey Romanos 14:19; Gálatas 6:7).

6. ¿Imatan ruwananchis imatapas decidinanchis kaqtin?

⁶ Sichus Bibliapi mana ima kamachikuypas kanmanchu chayri, ¿iman yanapawasunman imatapas allinta decidinapaq? Sonqonchispa munasqanman jinalla decidinamantaqa, allintan imatapas qhawarinanchis, jinaspa Diospa munasqanman jina decidinanchis. Chayta ruwasun chayqa, Diosmi yanapawasun allinta decidinapaq (leey Salmo 37:5).

7. ¿Imatan ruwananchis Diospa munasqanman jina decidinapaq?

⁷ ¿Imatan ruwananchis Diospa munasqanman jina decidinapaq? Sichus Bibliapi mana ima kamachikuypas kanchu chayqa, Efesios 5:17 textoq nisqantan ruwananchis, chaypin nin: “Imachus Señorpa munaynin kasqanta allintapuni reparaychis”, nispa. Arí, allintan reparananchis  Diospa imachus piensasqanta. ¿Imaynatan chayta ruwasunman? Chaypaqqa Diostan valekunanchis santo espiritunta qowananchispaq munasqanman jinataq imatapas ruwananchis.

8. ¿Imaynapin Jesús rikuchiran taytanpa piensasqanta allinta reparasqanta?

⁸ Jesusqa allintan repararan Diospa piensasqanta. Payqa taytanmanta mañakusqan qhepamanmi iskay kutita milagrota ruwaspa waranqa-waranqanpi runakunaman mijuchiran (Mat. 14:17-20; 15:34-37). Ichaqa juj kutipin yarqaymanta kashaqtin Satanás tentaran rumita t’antaman tukuchinanpaq (leey Mateo 4:2-4). Jesusqa manan kasuranchu. Payqa repararanmi taytanmanta atiy chaskisqan juj runakunata yanapanallanpaq kasqanta. Chayta ruwasqanpin rikuchiran taytanpi confiasqanta, paypa yanapayninta suyakusqanta ima.

9, 10. ¿Iman yanapawasun Diospa piensasqanman jina allinta decidinapaq?

⁹ Noqanchispas Diospi confiaspaqa allintan imatapas decidisun. Biblian nin: “Tukuy sonqoykiwan Señor Diosman jap’ipakuy, amataq qan kikiykiq yuyayniykimanqa k’askakuychu. Tukuy ruwasqaykikunapi Señor Diosta yuyariy, paymi cheqan ñanninta pusasunki. Ama yuyaykuychu yachaysapa kasqaykita, Señor Diosta manchakuspa mana allinmanta t’aqakuy”, nispa (Prov. 3:5-7). Sichus Bibliata estudiasun chayqa Diospa piensasqantan allinta reparasun, chhaynapin yachasun imachus munasqanta. Chayta yachaymi yanapawasun imatapas allinta decidinapaq (Ezeq. 11:19).

¹⁰ Kaywan rijch’anachisun. Juj casada warmin rantikuq rispa juj munay zapatota rikurun. Ichaqa nishutan valen. Jinan tapukun: “¿Ima ninmanmi qosay kay zapatota rantiruqtiy?”, nispa. Payqa unayñan qosanwan tiyan yachanmi imachus piensasqanta, maykamalla qolqeta gastanankuta munasqantapas. Chaykunapi yuyaymanaspan payqa decidikun. Kaqllataqmi Jehová Dioswanpas. Imayna piensasqanta yachaspa, ñaupa tiempopi ruwasqankunatapas yachaspaqa, munasqanman jinan imatapas decidisun.

11. ¿Imakunatan tapukunanchis Bibliata estudiashaspa? (Qhaway “ Bibliata estudiashaspa tapukuy” nisqa recuadrota.)

¹¹ ¿Imaynatan Diospa imachus piensasqanta reparasunman? Bibliata sapa p’unchay leespa estudiaspa iman. Jinaspapas estudiashaspan tapukunanchis: “¿Imatan kaypi yachani Jehová Diosmanta, kamachikusqanmanta, piensasqanmantapas?”, nispa. Chaymantapas rey David  jinan Diosta valekunanchis: “Diosníy, ñanniykikunata rikuchiway, purinaykikunatapas yachachiway. Qan sonqota kausachikuway yachaykachiway, qanqa Diosniymi Qespichiqniymi kanki, qantaqa p’unchay-ch’isiyaqmi suyakuyki”, nispa (Sal. 25:4, 5). Bibliapi Diosmanta imatapas yacharusqanchis qhepamanmi kayta tapukunanchis: “¿Imaynatan kaypi yachasqay yanapawanman familiaypi, llank’anaypi, escuelaypi, predicacionpipas?”, nispa. Chaykunata ruwasun chayqa, aswan facilmi kanqa Diospa munasqanman jina imatapas ruway.

12. ¿Imapin qelqanchiskuna juñunakuyninchiskunapas yanapawasunman?

¹² Chaymantapas Diospa piensasqanta yachanapaqqa, llaqtanman llapa qelqakunata apachimusqantan estudiananchis. Imatapas decidinanchis kaqtinqa Jehová Diospa testigonkuna Bibliata t’aqwinankupaq qelqa, nisqapin otaq juj qelqakunapin yanapaykunata maskhasunman. Jinaspapas juñunakuykunapi yachachikuykunatan allinta uyarikunanchis, chaykunapitaq yuyaymanananchis. Chaykunan yanapawasun Diospa munasqanman jina imatapas decidinapaq.

13. ¿Imatan ruwananchis allinta decidikunapaq? Juj ejemplota willay.

¹³ Kaypi piensasun. Yaqapaschá precursor regular kayta munashanchis. Chaypaqmi ichaqa pisillataña llank’ananchis kanqa, yaqapaschá kaqninchiskunatapas pisiyachinanchis kanqa. Ichaqa, ¿kusisqachu kasun chaykunata ruwaspa? Bibliaqa manan kamachiwanchischu precursor kanapaq, munaspaqa allin publicador kaspapas junt’ashasunmanmi Diospa munasqanta. Ichaqa Jesusmi niran Diospa gobiernonrayku sacrificiokunata ruwaqqa bendicionkuna chaskikunankuta (leey Lucas 18:29, 30). Jinaspapas Diosqa munanmi ‘yupaychay sacrificio’ qonanchista kusisqa sonqowan servinanchistapas (2 Cor. 9:7; Heb. 13:15). Chay textokunapi yuyaymanaspa, Diosmanta mañakuspan Diospa sonqonta kusichinapaq jina imatapas decidisun.

14. ¿Imatan ruwananchis p’achakusqanchismanta Diospa imachus piensasqanta yachanapaq?

¹⁴ Kunanqa p’achakuymanta rimasun. Yaqapaschá iskay kinsa iñiqmasikuna mana allinpaq qhawarishanku imayna p’achakusqaykita. Chay kaqtin, ¿imatan ruwawaq p’achakusqaykimanta Diospa imachus piensasqanta yachanaykipaq? Bibliaq yachachisqanpin yuyaymananayki, chaymi yanapasunki Diospa munasqanman jina allinta decidikunaykipaq. P’achakuymantan apóstol Pablo niran: ‘Warmikunapas allinta jap’iq p’achawan churakuychis, iman p’achakunata jinalla allin yuyaywan, ichaqa ama qoriwanpas, perlakunawanpas, ancha valorniyoq p’achawanpas p’achakuychischu, amallataq chujcha ñaqch’akuyniykichistapas k’achanchakuychischu, aswanpas munanin allinkunata ruwaspa Diosta yupaychaq warmikuna jinapuni kausanaykichista’, nispa (1 Tim. 2:9, 10). Diosta serviq runakunaqa warmiña otaq qhariña kaspapas, manan noqallanchispichu piensananchis, reparananchismi jujkunaq imayna sientekusqankutapas. Sichus munakuq kasun allin yuyaywantaq imatapas ruwasun chayqa, jujkunata mana phiñachinapaq jinan p’achakusun (1 Cor. 10:23, 24; Filip. 3:17).

15, 16. a) ¿Imaynan Jehová Dios sientekun mana allinkunapi piensaqtinchis? b) ¿Iman yanapawasun allin kusirikuykunata ajllakunanchispaq? c) ¿Imatan ruwananchis importante ruwaykunapaq decidinanchis kaqtin?

¹⁵ Bibliaqa willallantaqmi runakuna mana allinkunata piensaqtin mana allinkunata ruwaqtinpas, Jehová Dios ‘khuyayta llakikusqanta’ (leey Génesis 6:5, 6). Arí, Jehová Diosqa manan munanchu millay qhelli ruwaykunapi piensananchista. Chaykunapi piensasunman chayqa juchamanmi urmasunman. Chaymi Diosqa munan ch’uya kaqkunapi piensananchista. Santiagon niran: “Diosmanta jamuq yachayniyoq runakunan ichaqa ch’uya kausayniyoq kanku, jinallataq sumaqpi kausaqkuna, llamp’u sonqokuna, allin yuyaywan kausaqkuna, tukuy imapi khuyapayakuqkuna, tukuy imapi allin kaqta ruwaqkuna, mana pimanpas sayapakuqkuna, mana iskay uyakuna ima”, nispa (Sant. 3:17). Bibliapi nisqan  jina, cristianokunaqa manapunin yuyayninchista qhellichaq ruwaykunawan kusirikunanchischu. Sichus allinta yachasun iman Diosta kusichin imataq llakichin chayta chayqa, karunchakusunmi mana allin kusirikuykunamanta. Arí, Diospa piensasqanta yachaspaqa allintan ajllakusun peliculakunata, librokunata, ima pujllaykunatapas. Manataqmi jujpa reparachiwananchistaraqchu suyasun.

¹⁶ Mayninqa iskay kinsaraqmi kan Diospa munasqanman jina ajllakunanchispaq. Ichaqa importante ruwaykunapaq decidinanchis kanman chayqa, umallikunatan otaq iñiyninpi poqosqa cristianokunatan tapukusunman (Tito 2:3-5; Sant. 5:13-15). Ichaqa manan imachus ruwananchista niwananchispaqchu tapukunanchis. Yachananchismi allin kaqta mana allin kaqtapas reparaspa noqallanchismanta decidiyta (Heb. 5:14). Apóstol Pablon niran: “Sapankan ruwananchistaqa junt’ananchispuni”, nispa (Gál. 6:5).

17. ¿Imakunapin yanapawasun Diospa munasqanman jina decidisqanchis?

¹⁷ Sichus Jehová Diospa munasqanman jina imatapas decidisun chayqa, astawanmi payman k’askakusun. Jinan payqa sumaqpaq qhawariwasun yanapawasuntaqmi kanpas (Sant. 4:8). Chaykunan yanapawasun Diospi astawan iñinapaq. Jehová Diosmantaqa yachashallasunmi, chayrayku kallpachakushallasun Bibliata estudianapaq yuyaymanananchispaq ima (Job 26:14). Chayta ruwasun chayqa, allin yachayniyoq allin reparaqmi kasun, jinan allinta imatapas decidisun (Prov. 2:1-5). Runakunaq piensasqanqa cambianmi, Diospa piensasqanmi ichaqa mana. Biblian nin: “Señor Diospa yuyaykusqankunan ichaqa wiñay-wiñaypaq kashallanqapuni, sonqonpi yuyaykusqankunan sayashallanqapuni”, nispa (Sal. 33:11). Chhaynaqa, kallpachakushallasun Diospa piensasqanta yachanapaq, munasqanman jinataq imatapas ruwasun, chhaynapin allin yuyaywan imatapas decidisun.