1. ¿Imamantan Jesús discipulonkunawan rimaran wañupunanpaqña kashaqtin?

WAÑUPUNANPAQÑA kashaqtinmi Jesusqa 30 kutita jina hermanonchiskunawan munanakunanchismanta rimaran (Juan 15:12, 17). Chhayna munanakusqanchispin jujkunaqa reparananku karan cheqaq cristianokuna kasqanchista (Juan 13:34, 35). Manan simillanchiswanchu “munakuykin” nispaqa ninanchis. Aswanpas jujkunarayku sacrificakuspan munakusqanchista rikuchinanchis. Jesusmi niran: “Amigonkunarayku vidanta qoqmi aswan munakuqqa, chaymanta aswan munakuqqa manan kanchu. Kamachikuyniykunatachus kasukunkichis chayqa, amigoykunan kankichis”, nispa (Juan 15:13, 14).

2. a) ¿Imaynatan kausanku Jehová Diosta serviqkuna? b) ¿Ima tapuykunamantan kay estudiopi yachasunchis?

² Jehová Diosta serviqkunaqa cheqaqtapunin munanakunchis, juj familia jinataqmi kausanchis (1 Juan 3: 10, 11). May nacionmantaña kanchis, ima simitaña rimanchis, imayna familiapiña uywasqa karanchis chaypas, kallpachakunchismi munanakunanchispaq. ¿Imaraykun astawan kay tiempopi munanakunanchis? ¿Imaynatan Jehová Diospas Jesuspas kallpachawanchis? ¿Imaynatan hermanonchiskunata kallpachasunman? Chaykunamantan kay estudiopi yachasunchis (1 Cor. 8:1).

3. ¿Imaynatan runakunata afectashan kay tiempopi kausay?

³ Kunan tiempopi kausayqa sinchi sasan, chaymi wakinqa uma nanaywan sinchi llakisqa tarikunku (2 Tim. 3:1-5; Sal. 90:10). Wakin runakunaqa manañan kausaytapas munankuchu. Sapa watanmi 800.000 runakuna wañuchikunku. Wakin hermanonchiskunapas sinchi llakisqa tarikuspan wañuchikuranku.

4. ¿Pikunan manaña kausayta munarankuchu?

⁴ Ñaupaq tiempopipas wakin Diosta serviqkunaqa sinchi llakisqa kaspan wañuytaraq munaranku. Jujninmi karan Job, sinchi llakisqa kashaspan niran: “¡Jina kachun! Manan kausayta munaniñachu”, nispa (Job 7:16; 14:13). Jonaspas sinchitan llakikuran llank’asqan mana gustonpaq jinachu kasqanwan, jinaspa niran: “Señor Diosníy, wañuchipuwanaykitan mañakuyki, aswan allinmi wañukapunay kausashanaymantaqa”, nispa (Jon. 4:3). Profeta Eliaspas juj kutinmi sinchita llakikuspa niran: “¡Señor Diosníy, kaykamallaña! Kausayniyta qechupuway, manan ñaupa taytaykunamanta aswan allinchu kani”, nispa (1 Rey. 19:4). Jehová Diosmi ichaqa paykunata munakuran, manan munaranchu wañunankuta, nitaq niranchu: “Manañan imapaqpas servinkuchu”, nispaqa. Aswanmi sumaqllata kallpacharan tukuy sonqowan payta servishanallankupaq.

5. ¿Imaraykun hermanonchiskuna necesitanku consolananchista?

⁵ Askha hermanonchiskunan imaymana problemakunapi tarikushanku, chaymi necesitanku sumaqta rimapayaspa consolananchista. Wakinqa Jehová Diosta servisqankuraykun qatikachasqa kanku. Jujkunataq llank’anankupi compañeronkunaq burlakusqanta aguantanku. Wakintaq sinchi sayk’usqa sientekunku askha horata llank’aspa otaq llank’ananku paykunapaq sasa kaqtin. Wakintaq familianku ukhupi problemakunapi tarikunku, yaqapaschá Diosta mana serviq parejanku paykunata sapa kutilla criticanku. Chay jina problemakunapi tarikuspan wakin hermanonchiskunaqa sinchi sayk’usqa sientekunku, otaq mana valeqpaq qhawarikunku. ¿Imaynatan paykunata yanapasunman?

6. ¿Imaynatan Jehová Dios serviqninkunata kallpachan?

⁶ Jehová Diosmi Israel runakunata niran: “Noqapaqqa ancha chaniyoqmi kanki, noqan munakuyki jatunchaykuyki [...]. Ama manchakuychu, noqaqa qanwanmi kashani”, nispa (Is. 43:4, 5). Chayta uyarispaqa kallpachasqachá paykunaqa sientekuranku. Chaywanmi yachanchis Jehová Dios anchata munakuwasqanchista,  valorawasqanchistapas. * Paymi prometewanchis salvawananchispaq, noqanchiswan anchata kusikunanpaqpas (Sof. 3:16, 17).

7. ¿Ima ejemplowanmi comparasunman Jehová Dios munakuwasqanchista? (8 paginapi dibujota qhaway.)

⁷ Jehová Diosqa prometewanchismi ima problemapiña tarikuqtinchispas yanapawananchispaq consolawananchispaqpas. Isaiasmi niran: “[Jehová Diosmi] qankunata uywasunkichis, makinpin marq’amusunkichis, moqon patapin luylusunkichis. Imaynan mamaqa wawanta sonqochan, chay jinatan noqaqa qankunata sonqochasqaykichis”, nispa (Is. 66:12, 13). Imaynan mamanpa marq’ayninpi wawaqa tranquilo sientekun, chhayna sientekunanchistan Jehová Diospas munan. ¡Manan jayk’aqpas iskayananchischu munakuwasqanchismanta! (Jer. 31:3.)

8, 9. ¿Imaynatan yanapawanchis Jesuspa munakuwasqanchispi piensay?

⁸ ¿Imaynapin yachanchis Jehová Dios munakuwasqanchista? Juan 3:16 texton nin: “Diosqa anchatapunin runakunata munakuran, chaymi sapallan Churinta kachamuran, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq aswanpas wiñay kausayniyoq kananpaq”, nispa. Jesuspas anchatan munakuwanchis chaymi vidanta noqanchisrayku qoran. Jinaspapas Bibliapin prometewanchis señorninchis Jesuspa munakuwasqanchismanta mana ima problemapas nitaq llakikuykunapas t’aqawananchista (Rom. 8:35, 38, 39).

⁹ Mayninpiqa askha problemakunapi tarikuspan sayk’usqa otaq nishu llakisqa tarikusunman. Jesuspa munakuwasqanchispi  piensaymi ichaqa yanapawasun lloqllakuna kaqtin, terremotokuna kaqtin, gobiernokuna qatikachawaqtinchis, ima llakiña sonqonchista ñit’iwaqtinchispas aguantananchispaq, kausayta munashanallapaq, Jehová Diosta servishanallapaqpas (leey 2 Corintios 5:14, 15).

10, 11. ¿Pikunan llakikuywan ñit’ichikuq hermanokunata kallpachananku?

¹⁰ Jehová Diosqa hermanonchiskunawanmi kallpachawallanchistaq. Hermanonchiskunata munakuspan Jehová Dios munakusqanchista rikuchinchis. Chay jinaqa llapallanchismi hermanonchiskunata kallpachananchis (leey Romanos 15:1, 2). Chaymi apóstol Pablo niran: “Imaynan ruwashankichis jinata qankunapura animanakushaychis kallpachanakushaychis”, nispa (1 Tes. 5:11). Tukuy atisqanchistan ruwananchis munakusqanchista rikuchinanchispaq (1 Juan 4:19-21).

¹¹ Yaqapaschá wakin hermanonchiskunaqa depresión onqoywan kaspa necesitanku doctorpa yanapayninta, pastillakuna tomaytapas (Luc. 5:31). Umalliqkunapas juj hermanokunapas manan doctorchu kanku, chaywanpas depresión onqoyniyoq hermanokunata yanapaspaqa allintan ruwashanku. Llapallanchismi llakikuywan ñit’ichikuq hermanonchiskunataqa sumaqta rimapayaspa kallpachananchis (1 Tes. 5:14). Kallpachakunanchismi paykunata entiendenanchispaq, paykunawan pacienciakunanchispaq, consolananchispaqpas. Sapankanchismi tapukunanchis: “¿Jujkunata kallpachanaypaq jinachu rimani? ¿Imaynatan jujkunata astawan yanapayman?”, nispa.

12. ¿Imaynatan juj iñiq t’aqapi hermanokuna depresión onqoyniyoq hermananchista yanaparanku?

 ¹² Juj hermananchismi willakun: “Mayninpin noqaqa wañuchikuyta piensani, ichaqa askha hermanokunan yanapawashanku. Sichus paykuna mana yanapawankumanchu karan chayqa wañuchikuymanñachá karan. Iñiq t’aqaymanta hermanokunaqa manan llapankuchu yachanku depresión onqoyniyoq kasqayta, ichaqa llapallankun sumaqta kallpachawanku munakuwasqankutapas rikuchiwanku. Juj matrimonion tayta-mamay jina noqapaq kanku, paykunaqa tutapas p’unchaypas noqamantan preocupakunku”, nispa. Rikusqanchis jina llapallanchismi atinchis imaymana formamanta hermanonchiskuna yanapayta. *

13. ¿Imatan ruwananchis hermanonchiskunata kallpachananchispaq?

¹³ Allinta uyarisun (Sant. 1:19). ¿Imaynatan kallpachasunman llakiwan ñit’ichikuq hermanonchista? Chaypaqqa payta uyarishaspan tapukunanchis: “¿Imaynan sientekuyman chhaynapi tarikuspay?”, nispa. Chaymantapas sumaqllatan tapunanchis imachus piensasqanta aswan allinta entiendenanchispaq. Uyanchispipas rikukunanmi paypi interesakusqanchista. Chaymantapas pacienciawanmi uyarinanchis rimasqanta mana tatichispa. Sichus chayta ruwasun chayqa entiendesunmi imayna sientekusqanta, paypas noqanchispin confianqa, uyariwasuntaqmi rimasqanchista. Sichus hermanonchiskuna reparanqaku jujkunapi interesakusqanchista chayqa, faciltan willawasun imayna sientekusqankuta.

14. ¿Imaraykun jujkunata mana criticananchischu?

¹⁴ Ama jujkunata criticasunchu. Sichus llakiwan ñit’ichikuq hermanonchis reparanqa payta criticasqanchista chayqa, astawanmi mal sientekunqa. Manataqmi yanapayta atisunchu. Biblian nin: “Jawan-ukhunta rimaqqa espadawan jinan k’irin, yachayniyoqkunaq rimasqanmi ichaqa jampi”, nispa (Prov. 12:18). Manan pi hermanonchistapas rimasqanchiswanqa malta sientechiyta munanchischu. Ichaqa comunta rimasun chayqa sonqonkutan k’irisunman. Chaymi hermanonchiskunata kallpachanapaqqa imayna sientekusqankuta entiendenanchis (Mat. 7:12).

15. ¿Maypin yanapayta maskhasunman hermanonchiskunata consolananchispaq?

¹⁵ Diospa palabranta utilizasun (leey Romanos 15:4, 5). Bibliapiqa Diospa piensamientokunan kashan, chaymi tukuy ima llakikuyninchispipas kallpachawasunman consolawasunmanpas. Jinaspapas hermanonchiskunata consolanapaqmi yanapayta maskhasunman Jehová Diospa testigonkuna Bibliata t’aqwinankupaq qelqa otaq Internetpi qelqakuna nisqapi.

16. ¿Imaynan kananchis llakiwan ñit’ichikuq hermanonchista yanapananchispaq?

¹⁶ Sumaq sonqo khuyapayakuq kasun. Jehová Diosninchisqa khuyapayakuq Yayan, tukuy ima llakipi kallpachaq Diostaqmi (leey 2 Corintios 1:3-6; Luc. 1:78;  Rom. 15:13). Apóstol Pablopas Jehová Dios jina munakuqmi karan, chaymi allin ejemplo noqanchispaq. Paymi niran: “Noqaykuqa llamp’u sonqowan sumaqta qhawariq kaykiku, imaynan ñuñuq warmiqa sumaqta wawachankunata cuidan chhaynata. Qankunataqa anchatapunin noqaykuqa munakuykiku, chaymi mana Diosmanta allin willakuykunallatachu willayta munaraykiku, aswanpas vidaykutaraqmi qankunarayku qoyta munarayku”, nispa (1 Tes. 2:7, 8). Sichus noqanchispas sumaq sonqo khuyapayakuq kasun chayqa, Diosmi utilizawasun llakiwan ñit’ichikuq hermanonchiskunata kallpachananchispaq.

17. ¿Imaynatan hermanonchiskunata rikunanchis kallpachananchispaq?

¹⁷ Hermanonchiskunaqa juchayoq runakunan kanku. Sichus hermanonchiskunaq ima ruwasqanwanpas ratolla phiñakusunchis chayqa, noqallanchistaqmi dañota ruwakunchis (Ecl. 7:21, 22). Jehová Dios jinan pacienciawan aguantananchis hermanonchiskunaq pantasqanta (Efes. 4:2, 32). Manan ninanchischu: “Manan tukuy atisqaykitachu ruwashanki Diosta servispa”, nispaqa. Nitaq juj hermanokunawan comparananchischu. Aswanpas imatachus allinta ruwasqankumantan felicitananchis. Chayta ruwaqtinchisqa kusisqan Jehová Diosta servinqaku (Gál. 6:4).

18. ¿Imaraykun hermanonchiskunawan kallpachanakunanchis?

¹⁸ Jehová Diosninchispas Jesuspas anchatan munakuwanchis (Gál. 2:20). Noqanchispas anchatan hermanonchiskunata munakunchis, chaymi paykunata sumaqta tratananchis (Rom. 14:19). ¡Maytan munashanchis paraisopi kausaytaqa! Chaypiqa manañan pipas llakikuywan ñit’ichikunqachu. Manañan guerrakuna, onqoykuna kanqachu, nitaq runakunapas Adanpa juchanmantaqa wañunqakuchu. Manañan pipas qatikachawasunchu, nitaq familianchispipas problemakuna kanqachu. Waranqa wata tukuytaqa llapallanchismi perfecto kapusunchis. Jinaspa Diospa wawankuna jina libre kapusunchis (Rom. 8:21). Chhaynaqa tukuy atisqanchista ruwasun hermanonchiskunawan kallpachanakunanchispaq, chaymi yanapawasun paraisoman jaykunanchispaq.