1. ¿Imakunapin rikuchinchis munanakusqanchista?

JEHOVÁ DIOSTA serviqkunaqa juj familia jinallan munanakuspa kausanchis (1 Juan 4:16, 21). Mayninpin hermanonchiskunaqa iñiqmasinkuta yanapanankupaq imaymana sacrificiokunata ruwaranku. Ichaqa manan chaykunata ruwaspallachu munanakusqanchistaqa rikuchinchis. Astawanqa rikuchinchis sapa p’unchay paykunata munakuywan cariñowan trataspan. Chayta ruwaspan Jehová “Dios jina” munakuq pacienciakuq kasqanchista rikuchinchis (Efes. 5:1).

2. ¿Imaynatan Jesús rikuchiran papan jina munakuq kasqanta?

² Jesuspas Papan jinan sumaqta runakunata trataran. Chaymi niran: “Noqaman jamuychis, llapa sayk’usqakuna, llasa q’epiyoqkuna; noqan samachisaykichis”, nispa (Mat. 11:28, 29). Sichus Jesús jina ima problemapipas  tarikuqkunata pacienciawan munakuywan yanapasun chayqa, Jehová Diostan kusichisun noqanchispas kusisqan kasun (Sal. 41:1). Kay estudiopin yachasun imaynatas pacienciawan munakuywan familianchista, iñiq t’aqapi hermanonchiskunata, predicasqanchis runakunatapas yanapasunman chayta.

3. ¿Imaynatan qosakuna esposankuta tratananku? (27 paginapi fotota qhaway.)

³ Familiata umalliqkunan astawanqa rikuchinanku munakuq pacienciakuq kasqankuta (Efes. 5:25; 6:4). Biblian willan qosakunaqa esposankuta entiendenanku kasqanta (1 Ped. 3:7). Esposanta entiendeq qosaqa respetanmi esposanpa imayna piensasqanta, manataqmi pisichanchu (Gén. 2:18). Jinaspapas reparanmi imayna sientekusqanta, jinaspa respetowan munakuywan tratan. Canadá nacionmanta juj hermanan nin: “Qosayqa manan jayk’aqpas burlakunchu mal sientekusqaymanta, aswanpas sumaqtan uyariwan, cariñowantaqmi yanapawan mana allin piensasqayta cambianaypaq”, nispa.

4. ¿Imaynatan munakuq qosa rikuchin esposanta munakusqanta?

⁴ Esposanta munakuq qosaqa manan juj warmikunata munapayananchu, nitaq esposanta jinaqa tratananchu. Manan mensajekuna apachisqanpipas chayta ruwananchu, nitaq internetpipas (Job 31:1). Chaytaqa manan esposanta munakusqanraykullachu ruwan, astawanqa Jehová Diosta munakusqanrayku, mana allin kaqta cheqnikusqanrayku ima (leey Salmos 19:14; 97:10).

5. ¿Imaynatan munakuq esposa qosanta respetasqanta rikuchinman?

⁵ Sichus munakuq qosa Jesuspa ejemplonta qatikunqa chayqa, esposanpaqqa facilmi kanqa payta ‘respetay’ (Efes. 5:22-25, 33). ¿Imaynatan respetasqanta rikuchinman? Sichus qosan iñiq t’aqapi imaymana ruwanakunawan ocupasqa kanman otaq imapas llakichiqtinqa esposaqa entiendenanmi. Gran Bretaña nacionmanta juj hermanon nin: “Mayninpi esposayqa reparan juj jina kashasqayta, jinaspa Proverbios 20:5 textopi nisqanman jina sumaqllata tapuwan imachus llakichiwasqanta willanaypaq. Payman willanay kaqtinqa willanin”, nispa.

6. ¿Imaynatan llapallanchis yanapakusunman wawakuna respetoyoq kanankupaq? ¿Imaynatan chayta ruwasqanchis wawakunata yanapanqa?

⁶ Sichus tayta-mamakuna munanakuspa respetanakuspa kausanqaku chayqa, allin ejemplon wawankupaq kanqaku. Jinaspapas tayta-mamakunaqa wawankutan yachachinanku jujkuna respetayta. Ejemplopaq, wawakunaqa manan juñunakuykunapi pujllanankuchu. Fiestakuna ruwasqankupipas kuraqkunaraqmi ñaupaqtaqa mijunata servikunanku. Ichaqa manan tayta-mamakunallachu wawakunataqa  yanapankuman, iñiq t’aqapi hermanokunapas yanapankumanmi. Sichus juj wawa imallapipas yanapawanchis chayqa, felicitananchismi. Chhaynapin yachanqa ‘qoypi aswan kusikuy kasqanta, manan chaskiypichu’ (Hech. 20:35).

7. ¿Imaynatan Jesús sasachakuspa rimaq roqt’u runata yanaparan? ¿Imatan chaymanta yachasunman?

⁷ Juj kutinmi Jesús Decapolis llaqtapi kashaqtin “payman pusamuranku sasachakuspa rimaq roqt’u runata” (Mar. 7:31-35). Jinan Jesusqa runakunaq qayllanmanta sapaqman pusaspa qhaliyachiran. ¿Imaraykun chayta ruwaran? Yaqapaschá Jesusqa repararan chay runaqa runakunaq ladonpi manchasqa kashasqanta. Noqanchisqa manan Jesús jina milagrokuna ruwayta atinchischu, chaywanpas hermanonchiskunata yanapananchispaqqa piensananchismi imachus necesitasqankupi imayna sientekusqankupipas. Apóstol Pablon niran: “Jujkuna-jujkunawan allintapuni reqsinakusun, chhaynapin kallpachanakusunchis astawan munanakunanchispaq”, nispa (Heb. 10:24). ¿Imakunata ruwaspan Jesuspa ejemplonta qatikusunman?

8, 9. ¿Imaynatan kuraq onqosqa hermanonchiskunata yanapasunman? Ejemplokunata willay.

⁸ Onqosqa, kuraq hermanonchiskunata sumaqllata yanapasun. Iñiq t’aqapiqa munakuymi aswan importanteqa (Juan 13:34, 35). Munakuq kasqanchismi tanqawanchis kuraq hermanonchiskunata, onqosqa hermanonchiskunatapas juñunakuyman predicacionman pusananchispaq. Sasaña chay ruway kanman chaypas (Mat. 13:23). Michael hermanonchisqa silla de ruedas nisqapin purin, paymi nin: “Anchatan familiayta hermanokunatapas agradecekuni juñunakuykunaman predicacionman pusawasqankumanta. Noqamanqa askha runakunaq kasqanpi predicaymi gustawan”, nispa.

⁹ Betel wasikunapin kan kuraq onqosqa hermanonchiskuna. Paykunan cartata qelqaspa telefononta ima predicanku, chayta ruwanankupaqmi Betelpi umalliqkuna yanapanku. 86 watayoq Bill hermanonchismi cartakunata qelqaspa karu llaqtakunapi tiyaq runakunaman predican. Paymi nin: “Maytan agradecikuni cartakunawan predicanaypaq yanapawasqankumanta”, nispa. 90 watayoq hermananchis Nancy nin: “Noqaqa cartata qelqaspaqa predicashanin, chaykunawanmi runakunaqa Diosmanta yachanqaku”, nispa. Ethel hermananchismi naceran 1921 watapi, paymi nin: “Cuerpoyqa nanawashallanmi, mayninpiqa manan p’achakuytapas atinichu”, nispa; chaywanpas payqa kusikunmi telefononta predicaspa, allin revisitakunatataq tariranpas. 85 watayoq Barbara hermananchis  nin: “Onqosqayraykun sasa sapa kutilla predicacionman lloqsiy, ichaqa telefonotan utilizani runakunaman predicanaypaq, chaymi Jehová Diosta ‘¡gracias!’ nini”, nispa. Manaraq watapin juj Betel wasipi kuraq hermanonchiskuna 1.228 horasta predicaranku 6.265 cartakunata qelqaranku 2.000 más kutitataq telefononta predicaranku 6.315 qelqakunatataq entregaranku. ¡Jehová Diosqa maytachá kusikuran chayta ruwasqankumanta! (Prov. 27:11.)

10. ¿Imaynatan hermanonchiskunata yanapasunman juñunakuypi mana distraekunankupaq?

¹⁰ Juñunakuyninchiskunata respetasun. Sichus hermanonchiskunata munakunchis respetanchis chayqa, tempranon juñunakuyman rinanchis, chhaynapin mana paykunata distraesunchu. Yaqapaschá imapas karuqtin tardeta chayasunman, ichaqa sichus sapa kutilla tardeta chayasunman chayqa, kallpachakunanchismi tempranota chayananchispaq. Chaywanmi rikuchishanchis hermanonchiskunata munakusqanchista respetasqanchistapas. Jinaspapas Jehová Diosmi churin Jesuspiwan juñunakuykunamanqa invitamuwanchis (Mat. 18:20). Paykunata respetasqanchisraykun tempranota chayananchis.

11. ¿Imaraykun 1 Corintios 14:40 textopi nisqanta kasukunanku juñunakuypi discursota qoqkuna?

¹¹ Hermanonchiskunata munakusqanchista respetasqanchistan rikuchillanchistaq ordenpi imatapas ruwaspanchis (1 Cor. 14:40). Ejemplopaq, juñunakuypi participaq hermanokunaqa tiempollanpin discursonkuta tukunanku. Chayta ruwaspan respetashanku qatimuq discurso qoqta llapa hermanokunatapas. Juñunakuyninchis tardeta tukuqtinqa wakin hermanokunapaqmi mana allinchu kanman.  Wakinqa karupin tiyanku chaymi carropi wasinkuman ripunanku. Wakin hermanonchiskunataq temprano wasinkuman kutipunanku parejanku mana Testigo kasqanrayku.

12. ¿Imaraykun umalliqkunata respetananchis munakunanchispas? (Qhaway “ Diospa llaqtanta dirigiqkunata respetowan munakuywan tratasun” nisqa recuadrota.)

¹² Umalliqkunaqa tukuy atisqankutan kallpachakunku juñunakuypi yachachinankupaq predicanankupaqpas, chaymi paykunataqa respetananchis munakunanchis ima (leey 1 Tesalonicenses 5:12, 13). Paykunata kasukuspan agradecekusqanchista rikuchinchis, yachasqanchis jina paykunaqa ‘Diosmanmi cuentata qonqaku’ imayna cuidawasqanchismanta (Heb. 13:7, 17).

13. Jesusqa sumaqtan runakunata trataran, ¿imatan chaymanta yachanchis?

¹³ Profeta Isaiasmi Jesusmanta niran: “Manan q’echusqa soqostaqa p’akinqachu, manan q’osñishaq mechatapas wañuchinqachu”, nispa (Is. 42:3). Jesusqa munakuranmi runakunata entienderantaqmi imayna sientekusqankuta, chaymi pacienciawan munakuywan trataran. Wawakunapas mana manchakuspan payman chimpaykuranku (Mar. 10:14). Noqanchisqa manan jayk’aqpas Jesús jinaqa runakunata yachachisunmanchu nitaq entiendesunmanpaschu. Chaywanpas kallpachakunanchismi respetowan munakuywan predicasqanchis runakunata tratananchispaq. Chhaynaqa yachananchismi imayna rimayta, imay ratopi rimayta, jayk’a tiempo rimaytapas.

14. ¿Imaraykun munakuywan respetowan runakunata rimapayananchis?

¹⁴ ¿Imaynatan runakunawan parlananchis? Kay tiempopiqa autoridadkunapas, religionpi umalliqkunapas, jatun negocioyoq runakunapas mana khuyapayakuq millaymi kanku (Mat. 9:36). Chaymi runakunaqa llakisqa tarikunku manataqmi pi runapipas confiankuchu. Chayrayku paykunawan parlaspaqa misk’i simiwan munakuywan rimapayananchis. Askhan uyariwanchis allinta yachachisqanchisrayku, respetowan munakuywan tratasqanchisrayku ima.

15. ¿Imaynatan predicasqanchis runakunaman rikuchisunman munakuq respetoyoq kasqanchista?

¹⁵ Imaymana formapin rikuchisunman predicasqanchis runakunata munakusqanchista respetasqanchistapas. Chaymi pitapas predicaspaqa sumaqllata respetowan tapurinanchis. Juj precursormi reparasqa predicasqan ladopi runakuna p’enqali kasqankuta, chaymi mana paykunataqa comuntachu imatapas tapuq. Payqa manas tapuqchu, “¿iman Diospa  sutin? otaq ¿iman Diospa gobiernon?” nispaqa. Aswanpas khaynata niq: “Bibliapin yacharani Diospa sutinta, ¿qhawachiykimanchu?”, nispa. Yaqapaschá mana chay hermano jinachu tiyasqanchis llaqtapiqa predicasunchis, ichaqa munakuywan respetowanpunin parlapayananchis. Chaypaqmi ichaqa llaqtanchispi tiyaq runakunata allinta reqsinanchis.

16, 17. a) Sichus runakunata respetanchis chayqa, ¿ima ratopin paykunaman predicananchis wasin-wasinta? b) ¿Jayk’a tiempotan predicananchis?

¹⁶ ¿Ima ratopin runakunawan parlananchis? Predicasqanchis runakunaqa manan invitawaranchischu wasinman rinanchispaqqa, chaymi allinta qhawarinanchis imay horatas paykunaman predicasunman chayta (Mat. 7:12). Sichus predicasqanchis territoriopi runakuna tardekama puñunku chayqa, yaqapaschá predicayta qallarisunman callekunapi, carretanchiswan otaq revisitakunata ruwasunman.

¹⁷ ¿Jayk’a tiempon parlananchis? Runakunaqa imaymana ruwanayoq kasqankuraykun mana tiempoyoq tarikunku, chaymi paykunata visitaspaqa pisi tiempollata rimananchis, astawanqa qallariy visitakunapi (1 Cor. 9:20-23). Chayta ruwasun chayqa runakunaqa reparanqakun entiendesqanchista, jinan jujpi predicaqtinchis uyariwasunman. Sichus santo espirituq rurun noqanchispi kanqa chayqa, ‘Diospa llank’aqmasinmi’ kasunchis. Jinaspapas Jehová Diosmi utilizawasunman pillamanpas cheqaq kaqta yachachinanchispaq (1 Cor. 3:6, 7, 9).

18. ¿Ima bendicionkunatan chaskisun jujkunata pacienciawan, munakuywan, respetowan trataqtinchis?

¹⁸ Qhawarisqanchis jina kallpachakunanchismi familianchis ukhupi, iñiq t’aqapi, predicasqanchis runakunawanpas munakuq, pacienciakuq, respetuoso kananchispaq. Chhayna kasun chayqa askha bendicionkunatan chaskisun kunanpas jamuq tiempopipas. Salmos 41:1, 2 texton nin: “Kusisamiyoqmi pisi kallpayoq wajchata yuyarikuqqa, mana allin p’unchaypin Señor Diosqa payta qespichinqa. [...], kay pachapiqa kusisamiyoqmi kanqa”, nispa.