1, 2. a) ¿Imaynatan autoridadniyoq runakuna runamasinkuta tratanku? Jehová Diosri, ¿imaynatan tratan? b) ¿Imatan kay estudiopi yachasun?

AUTORIDADNIYOQ runakunaqa kamachisqanku runakunamantan “dueñochakunku”, mana allintataq tratankupas (Mat. 20:25; Ecl. 8:9). Jehová Diosmi ichaqa mana chhaynachu. Payqa tukuy atiyniyoqmi chaywanpas sumaqtan runakunata tratan. Chaymi entiendewanchis imayna sientekusqanchista yachantaqmi imachus necesitasqanchistapas. Jinaspapas yachanmi juchayoq kasqanchista, maykamachus imatapas ruway atisqanchista, chaymi atinallanchista imatapas kamachiwanchis (Sal. 103:13, 14).

² Bibliapiqa askha ejemplokunan kan Jehová Dios serviqninkunata sumaqta tratasqanmanta. Kay estudiopin yachasun kinsa ejemplokunamanta. Ñaupaqpi, Samuel erqechatan sumaqllata yanaparan juicionta uma sacerdote Eliman willananpaq. Iskaypi, Moisestan sumaqllata yanaparan  Israel llaqtata umallinanpaq. Kinsapitaq, Israel llaqtata yanaparan Egiptomanta ayqekushaqtin. Chaykunata qhawarishaspan tapukunanchis: “¿Imatan Jehová Diosmanta yachani? ¿Imaynatan paypa ejemplonta qatikuyman?”, nispa.

3. ¿Iman Samuelta pasaran erqellaraq kashaqtin? ¿Imatan tapukusunman? (21 paginapi dibujota qhaway.)

³ Samuelqa wawa kasqanmantan Diosta karpanpi serviran (1 Sam. 3:1). Juj kutinmi puñushaqtin mana jayk’aq pasasqan payta pasaran * (leey 1 Samuel 3:2-10). Jehová Diosmi Samuelta wajamuran, chayta uyarispan Samuelqa piensaran uma sacerdote Elí wajamunanpaq, jinan Elipa kasqanman rispa niran: “Kaypin kashani, ¿imapaqmi wajawanki?”, nispa. Elitaq niran: ‘Manan wajaykichu’, nispa. Iskay kutitawanmi Samuelqa uyariran payta wajamusqanta, chaymi Eliqa repararan Jehová Dios Samuelta wajamusqanta. Jinan Eliqa Samuelta niran jujtawan wajamuqtinqa ninki: “Uyarishaykin Jehová Diosniy”, nispa. ¿Imaraykun Jehová Dios mana qallariymantapachachu Samuelta niran pay wajamusqanta? Bibliaqa manan chayta willanchu. Ichaqa yaqachus jina chayta ruwaran Samuelta yanapananrayku.

4, 5. a) ¿Imaynan Samuel sientekuran Diospa juicionta Eliman willananpaq kamachisqa kaqtin? b) ¿Imatan Jehová Diosmanta yachachiwanchis Samuelmanta willakuy?

⁴ (Leey 1 Samuel 3:11-18). Diosmi wawakunata kamachiran kuraq runakunata respetanankupaq astawanqa autoridadniyoq runakunata (Éx. 22:28; Lev. 19:32). Samuelqa erqellaraqmi karan, paypaqqa manachá facilchu karan Diospa juicionta uma sacerdote Eliman willayqa. Biblian nin: “Rijuriypi uyarisqanta Eliman willaytaqa manchakuranmi”, nispa. Diosmi ichaqa Eliman sut’itan rikuchiran paypuni Samuelta wajamusqanta, chaymi Eliqa Samuelta niran ama imata pakaspa Diospa nisqanta willananpaq. Jinan Samuelqa Elita kasukuspa “llapallanta Señor Diospa nisqanta willaran”.

⁵ Eliqa manan admirakuranchu chay noticiata uyarispaqa. Diospa profetanqa ñan chay jina noticiata willaranña (1 Sam. 2:27-36). Chay willakuymanta yachanchis Jehová Diosqa jujkunata sumaqta tratasqanta, yachaywan imatapas ruwasqanta.

6. ¿Imatan yachanchis Jehová Dios Samuelta yanapasqanmanta?

⁶ Jehová Diosqa interesakunmi wayna-sipaskunaq problemankunapi imayna sientekusqankupipas, chaytan Samuelmanta willakuypi yachanchis. Sichus waynallaraq kashanki chayqa, sasachá qanpaqqa kuraq runakunaman otaq compañeroykikunamanpas  predicayqa. Diosqa yanapaytan munasunki, chaymi imayna sientekusqaykita payman willakuy (Sal. 62:8). Bibliapin willashan Samuel jina wakin wayna-sipaskuna allin ejemplo kasqankumanta, paykunaq ruwasqantan qatikuwaq. Jinaspapas parlawaqmi qan jina wayna-sipaskunawan otaq kuraq hermanokunawanpas. Paykunaqa willasunkikun Jehová Dios imayna yanapasqanmanta.

7, 8. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchiran Moisesta entiendesqanta?

⁷ Jehová Diosmi Moisesta 80 watanpi kashaqtin kamachiran Israel llaqtata Egiptomanta orqomunanpaq (Éx. 3:10). Chayta uyarispaqa Moisespa cuerponraqchá “rass” niran. Payqa Madián llaqtapin 40 wata oveja michiqlla karan, chaymi Diosta niran: “¿Pitaq noqari kani rey faraonman rispa Israel runakunata Egipto suyumanta orqomunaypaq?”, nispa. Jehová Diosmi ichaqa Moisesta niran: “Qanwanmi noqa kasaq”, nispa (Éx. 3:11, 12). Jinaspapas prometeranmi ‘Israelpi umalliqkuna uyarinankuta’. Chaywanpas Moisesmi niran: “Paykunari creewankumanchu, simiytapas uyariwankumanchu”, nispa (Éx. 3:18; 4:1). Chayta nispaqa “pantashankin” nispapas nishanman jinan karan. Diosmi ichaqa Moiseswan pacienciakuran. Jinaspapas atiytan qoran milagrokunata ruwananpaq. Paymi karan ñaupaq kaq atiyta chaskiq runa (Éx. 4:2-9, 21).

⁸ Chhaynataña Jehová Dios Moisesta yanaparan chaypas, Moisesqa niranmi: “Manan allin rimaqchu kani”, nispa. Diosmi ichaqa niran: “Noqan rimachisqayki, imatachus rimanaykitan yachachisqayki”, nispa. Chaywanpas Moisesmi niran: “¡Ay, Señor Diosníy! Rogakuykin, jujta kachay”, nispa. Chaykunawanña Diospa paciencianta tukuran chaypas. Jehová  Diosqa yanapashallaranmi, chaymi niran: ‘Aaronmi qanpa rantiykipi rimanqa’, nispa (Éx 4:10-16).

9. ¿Imaynatan Moisesta yanaparan Jehová Diospa pacienciakusqan munakuywan tratasqanpas?

⁹ Jehová Diosqa obliganmanmi karan Moisesta payta kasukunanpaq, ichaqa manan chaytachu ruwaran. Aswanpas pacienciawan munakuywanmi entiendechiran payta yanapananpaq. Chhaynata Jehová Dios entiendesqanmi Moisesta yanaparan Israel llaqtata sumaqta umallinanpaq, Jehová Dios jina pacienciawan munakuywan jujkunata tratananpaqpas (Núm. 12:3).

10. ¿Imaraykun kallpachakunanchis Jehová Dios jina pacienciakuq munakuq kananchispaq?

¹⁰ ¿Imatan chay willakuymanta yachanchis? Familiata umalliqkuna, tayta-mamakuna, iñiq t’aqapi umalliqkunapas Jehová Dios jinan jujkunata munakuywan pacienciawan tratananku (Col. 3:19-21; 1 Ped. 5:1-3). Sichus kallpachakusun Jehová Dios jina Jesús jina munakuywan pacienciawan jujkunata tratananchispaq chayqa, jujkunapas confianzawanmi rimaykuwasun, kusisqataqmi noqanchiswan sientekunqaku (Mat. 11:28, 29). Jinaspapas allin ejemplon jujkunapaq kasunchis (Heb. 13:7).

11, 12. ¿Imatan Jehová Dios ruwaran Israel llaqta mana manchakuspa Egiptomanta lloqsimunanpaq?

¹¹ Israel runakunaqa 1513 watapin Egipto llaqtamanta lloqsimuranku. Llapankupiqa kinsa millón más runakunan karanku. Chay ukhupin tarikuran wawakuna, kuraq runakuna, onqosqakuna, wist’u runakunapas. Chay runakunaqa munakuq pacienciakuq umalliqtan necesitaranku, chhaynan Jehová Diosqa karan. Chaymi Israel runakunaqa mana manchakurankuchu Egipto llaqtamanta ripuyta (Sal. 78:52, 53).

¹² ¿Imatan Jehová Dios ruwaran mana manchakunankupaq? Ñaupaqtaqa “t’aqa-t’aqapin” Egipto llaqtamanta paykunata orqomuran (Éx. 6:26). Ordenpi lloqsimusqankuta rikuspankun Israel runakunaqa repararanku Jehová Dios paykunata pusarisqanta. Chaymantapas ‘p’unchaymi paykunata phuyuwan pusaran, tutatataq nina k’anchaywan pusaran’, chaywanmi rikuchillarantaq paykunawan kashasqanta yanapashasqantapas (Sal. 78:14). Israel  runakunaqa imaymana problemakunapin tarikunanku karan, chaymi Diospa yanapasqanqa paykunata kallpacharan.

13, 14. a) ¿Imaynatan Jehová Dios yanaparan Israel llaqtata? b) ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchiran faraonpa ejercitonmanta aswan atiyniyoq kasqanta?

¹³ (Leey Éxodo 14:19-22). Sichus qan chay tiempopi tiyawaq karan chayri. ¿Imaynan sientekuwaq karan faraonpa ejerciton qhepaykita jamushaqtin, ñaupaykipitaq Puka lamar-qocha kaqtin? ¡Manan maymanpas ayqeriyta atinkichu! Chayllamanmi ichaqa sayaq phuyu qhepaykichisman kutirimuspa sayaykun, faraonpa ejercitonmanta jark’anasuykichispaq. Chhaynapin paykuna tutayaqpi tarikunku, qankunataq k’anchaypi. Jinan Moisesta rikunki lamar-qocha ladoman makinta jaywarisqanta, jinaspa kallpayoq wayra lamar-qochata iskayman t’aqarin chaupinta ordenpi pasanaykichispaq. Llapallaykichismi pasashankichis uywantinkama. Purisqaykichis ñanqa ch’akin kashan, manan t’uruchu, chaymi susigollawan puriqkunapas mana sasachakuspalla pasanku.

¹⁴ (Leey Éxodo 14:23, 26-30). Chaykaman chay orgulloso sonso faraonqa qhepaykichista llapa ejercitonwan lamar-qochaman jaykumun. Jinan Moisesqa wajmanta makinta lamar-qochaman jaywarin. Jinaspa perqa jina sayaq unuqa kallpawan juñuykapun. Chhaynapin faraonqa ejercitontin wañupunku. ¡Manan ni jujllapas salvakunchu! (Éx. 15:8-10.)

15. Israel llaqtata yanapasqanmanta, ¿imakunatan Jehová Diosmanta yachanchis?

 ¹⁵ Kay willakuypin yachanchis Jehová Diosqa imatapas ordenpi ruwasqanta. Chhayna kasqanwanmi seguro sientekunchis (1 Cor. 14:33). Chaymantapas Jehová Diosqa oveja michiq jinan sumaqta munakuywan imaymana formamanta cuidawanchis, enemigonchiskunamantapas salvawanchismi. Chaykunata yachasqanchismi yanapawanchis Jehová Diospi astawan confiananchispaq (Prov. 1:33).

16. Jehová Diosqa salvaranmi llaqtanta, ¿imaynatan yanapawanchis chayta yachay?

¹⁶ Kay tiempopipas Jehová Diosqa cuidashanmi llaqtanta. Manchay ñak’ariy tiempopipas cuidashallanqan (Apo. 7:9, 10). Chay tiempopiqa kuraqkunapas wawakunapas, onqosqakunapas manan manchakusunchu. * Aswanpas Jesuspa nisqantan yuyarisunchis, paymi niran: “Allinta sayaychis umaykichistapas oqariychis; kacharichisqa kanaykichismi chayamushanña”, nispa (Luc. 21:28). Gog nisqaqa representan juñunasqa nacionkunatan, chay nacionkuna Diospa llaqtan contra jatariqtinkupas manan manchakusunchu (Ezeq. 38:2, 14-16). Imaynan ñaupa tiempopi llaqtanta salvaran chhaynatan manchay ñak’ariy tiempopipas llaqtanta salvanqa (Is. 26:3, 20).

17. a) Jehová Diosqa yanaparanmi llaqtanta, ¿imaynatan yanapawanchis chaykunamanta yachay? b) ¿Imamantan qatimuq estudiopi yachasunchis?

¹⁷ Jehová Diosqa sumaqtan munakuywan pacienciawan Samuelta, Moisesta Israel llaqtatapas cuidaran, dirigiran, salvaranpas. Chaykunapi piensasunchis chayqa, aswan allintan Jehová Diosninchista reqsisunchis, jinaspa astawan payta munakusun astawantaq paypi iñisun. Qatimuq estudiopi astawan yachasunchis imaynatas Jehová Dios jina pacienciakuq munakuq kasunman familia ukhupi, iñiq t’aqapi, predicacionpipas.