1. ¿Imaynan iñiqmasinchiskuna tarikunku iñiq t’aqamanta jujnin familianku qarqosqa kaqtin?

IÑIQ T’AQAMANTA juj familianchis qarqosqa kaqtinqa sinchitan llakikusunman. Hermananchis Hildan * nin: “Qosaymi wañukapuran tawa chunka jujniyoq wataña casarasqa kashaqtiyku, chaywanqa nishutan llakikurani. Chay qhepamantaq waway Diosmanta karunchakapuran, esposantapas wawankunatapas wijch’upuranmi, chaymi noqataqa astawanraq llakichiwaran”, nispa.

2, 3. Salmos 78:40, 41 nisqanman jina, ¿llakikunchu Jehová Dios mayqen serviqninpas paymanta t’aqakuqtin?

² Jehová Diosqa maytachá llakikuran askha angelkuna paymanta t’aqakuqtinku (Jud. 6). Llakikullarantaqchá Israel llaqtan yapa-yapamanta mana kasukuqtinkupas (leey Salmos 78:40, 41). Diosqa llakikunmi mayqen familiaykipas payta saqepuqtinqa. Payqa rikumushanmi waqasqaykita, chaymi kallpachasunki, necesitasqaykiman jinataqmi yanapasunkipas.

³ Familianchismanta pipas qarqosqa kaqtin, ¿imatan ruwananchis Jehová Dios yanapawananchispaq? ¿Imaynatan yanapasunman chhayna llakipi tarikuqkunata? Chaykunamantan kaypi yachasun. Ñaupaqta ichaqa qhawarisun imatas mana ruwanachu chayta.

4. ¿Imaynan tayta-mamakuna tarikunku wawanku Jehová Diosmanta karunchakuqtin?

⁴ Diospa llaqtanmanta wawanku qarqosqa kaqtinmi askha tayta-mamakuna ninku: “Manachus jina tukuy atisqaytachu ruwarani wawayta yanapanaypaqqa”, nispa. Luke hermanonchispa  qhari wawan qarqosqa kaqtinmi pay niran: “Noqan juchachakurani waway qarqosqa kasqanmanta. Manan puñuytapas atiranichu, sapa kutillanmi waqaq kani”, nispa. Hermananchis Elizabethpas chhaynapin tarikuran, paysi niq: “Noqachá juchayoqqa kani waway qarqosqa kananpaqqa, manapaschá wawaytaqa allintachu uywarani”, nispa.

5. ¿Pin juchayoq Jehová Diosmanta pipas karunchakuqtin?

⁵ Diosqa kamawaranchis noqallanchismanta imatapas ruwananchispaqmi. Chhaynaqa sapankanchismi qhawarinanchis Diosta kasukusunchus manachus chaytaqa. Wakin wayna-sipaskunaqa Diosta mana serviq familiapin wiñaranku, chaywanpas paykunaqa Diostan servishallanku. Wakintataq juch’uyninkumantapacha tayta-mamanku Diosmanta yachachiranku, chaywanpas wiñaspankun Diosmanta karunchakapuranku. Chhaynaqa, sapankanchismi qhawarinanchis Diosta servisunchus manachus chaytaqa (Jos. 24:15). Chaymi tayta-mamakuna qankunata niykiku: “Sichus wawayki Jehová Diosmanta karunchakapun chayqa ama juchachakuychischu”, nispa.

6. ¿Imaynan wayna-sipaskuna tarikunku tayta-mamanku Diosmanta karunchakapuqtinku?

⁶ Mayninpiqa iñiqmasinchiskunaq taytanmi otaq mamanmi Diosmanta karunchakapun, familiankutapas saqerparipunkun (Sal. 27:10). Chhaynapi tarikuq iñiqmasikunaqa sinchitachá llakikunku, paykunaqa yuyashankuchá tayta-mamanku ñaupaqpi allin iñiyniyoq kasqankuta. Esther hermananchispa papanmi iñiq t’aqamanta qarqosqa kapuran. Paymi nin: “Sapa kutillanmi waqaq kani, papayqa manan pisi-pisimantachu Diosmantaqa karunchakuran, aswanpas qonqayllan manaña munaranchu Dios serviyta. Papaytaqa munakunin, chaymi qarqosqa kaqtin llakikuq kani imayna kashasqanmanta, mayninpiqa khatatataqraqmi kani”, nispa.

7. ¿Imaynatan Jehová Dios wayna-sipaskunata yanapan tayta-mamanku iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtinku?

⁷ Wayna-sipaskuna, sichus papaykipas otaq mamaykipas iñiq t’aqamanta qarqosqa karan chayqa, yachaykun sinchi llakisqa kashasqaykichista. Jehová Diospas rikumushanmi waqasqaykichista. Payqa munakusunkichismi, kusikuntaqmi payta servisqaykichismanta. Jinaspapas manan qankunachu juchayoq kankichis tayta-mamaykichis Diosmanta karunchakusqankumantaqa. Ñaupaqpi yachasqanchis jina, Diosqa kamawaranchis noqallanchismanta imatapas ruwananchispaqmi. Sapankanchismantataqmi Diosqa cuentata mañawasunchis (Gál. 6:5).

8. ¿Imatan ruwananchis pi familianchispas iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtin? (Qhaway “ Jehová Diosqa munanmi kutimpunaykita” nisqata.)

⁸ Familianchismanta mayqenpas Jehová Diosmanta karunchakapuqtinqa maytan munashanchis Diospa llaqtanman kutimpunanta. Chaykaman ichaqa kallpachakunanchis allin iñiyniyoq kananchispaq. Chayta ruwaspan yanapasun qarqosqa familianchista juj familianchiskunatapas. Chaymantapas allin iñiyniyoq kasun chayqa manañan nishuta llakikusunchu. ¿Imakunatan ruwasunman allin iñiyniyoq kananchispaq? Chaymanta kunan yachasun.

9. ¿Imatan ruwananchis allin iñiyniyoq kananchispaq? (Qhaway “ Kay textokunan yanapasunki familiayki Diosmanta karunchakapuqtin” nisqata.)

⁹ Allin iñiyniyoq kanaykipaqqa tukuy atisqaykitan ruwanayki Jehová Diosta familiaykitapas astawan munakunaykipaq. Sapa kutillanmi Bibliata leenayki yachasqaykipitaq piensanayki, juñunakuykunamanpas rishanallaykin. Joanna hermananchismanta rimasun. Papanwan hermananpiwanmi Diosmanta karunchakapuranku. Paymi nin: “Abigailmanta, Estermanta, Jobmanta, Josemanta, Jesusmantawan leesqaymi sonqoyta tiyaykachin, yanapawantaq allinkunapi piensanaypaq. JW Canalpi lloqsimuq takikunata uyariypas yanapawanmi”, nispa.

10. Salmos 32:6-8 nisqanman jina, ¿imatan ruwananchis sinchi llakisqa kashaspa?

¹⁰ Jehová Diosman willakuy imayna kashasqaykita. Llakisqa kashaspaqa Diosmanta rogakuy llakikuyniykita pay jina qhawarinaykipaq, allin yuyayta qonasuykipaq, imachus ruwanaykita reparachinasuykipaqpas (leey Salmos 32:6-8). Qallariypiqa sasan kanman llakikuyniykita Jehová Diosman willayqa, paymi ichaqa entiendesunki, payqa anchatan munakusunki, munantaqmi imayna kashasqaykita payman willakunaykita (Éx. 34:6; Sal. 62:7, 8).

11. Hebreos 12:11 nisqanman jina, ¿imanaqtinmi confiananchis Jehová Diospa wanachisqanpi? (Qhaway “ Munakuq kaspan Diosqa juchanmanta mana pesapakuqta llaqtanmanta qarqopun” nisqata.)

¹¹ Umalliqkuna pitapas qarqosqankumantaqa manan phiñakunaykichu. Diosqa serviqninkunaq allinninpaqmi juchanmanta mana pesapakuqtaqa iñiq t’aqamanta qarqopun, chayqa qarqosqa runatapas yanapanmi (leey Hebreos 12:11). Yaqapaschá wakinqa ninman: “Umalliqkunaqa mana allinta yachashaspan  chay iñiqmasita Diospa llaqtanmanta qarqopuranku”, nispa. Umalliqkunaqa manan jujkunaman willankuchu ima juchatachus qarqosqa runa ruwaran chaytaqa. Chay jinaqa manan llapantapuniqa yachasunmanchu. Umalliqkunaqa juchallikuqta juzgashaspaqa tukuy atisqankutachá ruwaranku Diospa kamachisqanman jina juzganankupaq (2 Crón. 19:6).

12. ¿Imaraykun nisunman Jehová Diospa wanachisqanta kasukuy allinpuni kasqanta?

¹² Iñiq t’aqamanta pi familiaykipas qarqosqa kaqtinqa, imachus ruwasqaykiwanmi payta yanapawaq Diospa llaqtanman kutimpunanpaq. Elizabeth hermananchismi nin: “Noqapaqqa sasan karan iñiq t’aqamanta qarqosqa kuraq wawaywan manaña rimayqa. Diosman kutimpuqtinmi ichaqa pay niwaran: ‘Razonwanmi qarqowaranku, allinniypaqtaqmi karanpas’, nispa. Chaypin yacharani Jehová Diospa wanachisqanqa allinpuni kasqanta”, nispa. Qosan Marcospas ninmi: “Askha watakuna qhepamanmi wawayqa niwaran: ‘Noqaqa Diospa llaqtanmanqa kutimpurani qankuna Diospa kamachisqanta kasukusqaykichisraykun’, nispa. Chaymi Diosta agradecekuyku kasukuq kanaykupaq yanapawasqankumanta”, nispa.

13. ¿Imatan ruwanayki ama nishuta llakikunaykipaq?

¹³ Allinta uyariq amigoykikunawan rimay. Allin iñiyniyoq iñiqmasikunawan parlayqa yanapasunkin ama nishuta llakikunaykipaq (Prov. 12:25; 17:17). Joana hermananchismi nin: “Qallariypiqa manchakuranin imayna kashasqayta jujkunaman willakuyta, ichaqa karanmi juj amigay, paywan rimasqaymi allinta yanapawaran”, nispa. Ichaqa yaqapaschá wakin iñiqmasikunaqa imachus nisqankuwan astawanraq llakichiwasunman. ¿Imatan ruwananchis chhaynapi tarikuspa?

14. ¿Imanaqtinmi iñiqmasinchiskunawan pacienciakunanchis?

¹⁴ Hermanonchiskunawanqa pacienciakunanchismi. Llapanchispas pantaqmi kanchis, chaymi comunta imatapas rimarusunman (Sant. 3:2). Wakin iñiqmasikunaqa mana allinta piensaspapaschá imatapas niwasunman, jinaspa chay niwasqanchis astawanraq llakichiwasunman. Chaymi yuyarinanchis apóstol Pabloq nisqanta: “Qankunapura paciencianakuychis, perdonanakuychis razonwanña pipaqpas phiñasqa kashankichis chaypas”, nispa (Col. 3:13). Juj hermananchispa familianmi iñiq t’aqamanta qarqosqa kapuran. Paymi nin: “Wakinqa yanapayta munawaspan nisqankuwan astawanraq llakichiwaranku, Jehová Diosmi ichaqa yanapawaran paykunata perdonanaypaq”, nispa. ¿Imaynatan iñiqmasikunata yanapasunman jujnin familian qarqosqa kaqtin? Chaymanta kunan yachasun.

15. ¿Imaynatan iñiqmasinchista yanapasunman familianmanta pipas qarqosqa kaqtin?

¹⁵ Diosmanta mana karunchakuq iñiqmasikunataqa sumaqtan yanaparinanchis.  Hermananchis Miriampa hermanon iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtinsi payqa chhikanta manchakuq juñukuyman riyta. Paymi nin: “‘Imataraqchá jujkunaqa niwanqaku’ nispan niq kani. Ichaqa karanmi amigoykuna, paykunaqa llakisqan kasharanku, manataqmi ima mana allintapas hermanoymanta niwarankuchu, chaymi manaña sapallaychu tarikurani”, nispa. Juj hermananchispas ninmi: “Qhari waway iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtinmi iñiqmasinchiskuna abrazaykuwaranku. Wakinqa manaña yacharankuchu ima niwayta chaypas, noqawan kuskan waqaranku, kallpachawarankutaq qelqamuwasqankuwan, chaywanmi yanapawaranku”, nispa.

16. ¿Imaynatan Diospa llaqtanmanta mana karunchakuq iñiqmasikunata yanapasunman?

¹⁶ Yanapashanallanchismi Diospa llaqtanmanta mana karunchakuq iñiqmasikunataqa. Paykunaqa necesitankun kallpachananchista (Heb. 10:24, 25). Wakin hermanokunaqa manañas juñukunkuchu qarqosqa runaq familianwanqa, paykunapiwanpas qarqosqa kashankuman jinatas qhawarinku. ¡Manapunin chaytaqa ruwananchischu! Tayta-mamanku iñiq t’aqamanta qarqosqa kasqanraykun wakin wayna-sipaskunaqa astawan necesitanku munakunanchista kallpachananchistapas. María sutiyoq hermananchismi nin: “Qosay iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtinmi wasimanta ripuran. Jinan wakin amigaykunaqa wasiyta jamuranku jinaspa mijunata wayk’uranku, yanapawarankun wawaykunata Diosmanta yachachiypipas. Paykunaqa llakisqan kasharanku, noqawan kuskataq waqarankupas. Chaymantapas allintan noqamanta rimaranku jujkunaña mana allinta rimashaqtinkupas. Chaykunawanmi yanapawaranku”, nispa (Rom. 12:13, 15).

17. ¿Imatan umalliqkuna ruwankuman llakisqa iñiqmasikunata kallpachanankupaq?

¹⁷ Umalliqkuna, qankunan astawanqa tukuy atisqaykichista ruwanaykichis chay iñiqmasikunata yanapanaykichispaq. Diosqa qankunatan kamachirasunkichis chhaynapi tarikuq iñiqmasikunata kallpachanaykichispaq (1 Tes. 5:14). Chaymi manaraq juñunakuy qallarishaqtin otaq juñunakuy tukuytapas paykunawan  rimawaqchis. Chaymantapas wasinkutan visitawaqchis, kuskan mañakuwaqchis, Diosmanta willaqpas lloqsiwaqchis, Diosta adorasqaykichis tutapi kanankupaqpas invitawaqchis. Diospa ovejankunaqa sut’itan rikunanku paykunata munakusqaykichista imachus necesitasqankupi yanapasqaykichistapas (1 Tes. 2:7, 8).

18. 2 Pedro 3:9 nisqanman jina, ¿imatan Jehová Dios munan?

¹⁸ Jehová Diosqa “manan munanchu pipas wañunantaqa, aswanmi munan lliupas juchankumanta pesapakunanta” (leey 2 Pedro 3:9). Wakin serviqninkuna jatun juchataña ruwaranku chaypas, Diospaqqa paykunaq vidanqa ancha valorniyoqmi. Chaymi wawanpa vidanta noqanchisrayku qoran. Jinan sumaqllata yanapan paymanta karunchakuqkunata kutimpunankupaq. Chaytan yachanchis chinkapuq churimanta Jesuspa willasqanpi (Luc. 15:11-32). Askha karunchakuqkunan munakuq papanchisman kutimpuranku, iñiqmasinchiskunataq sumaqta chaskiranku. Hermananchis Elizabethmi anchata kusikuran qhari wawan Diospa llaqtanman kutimpusqanmanta. Paymi niran: “Iñiqmasinchiskunatan agradecekuni ‘wawaykiqa kutimpullanqan’ nispa niwasqankumanta”, nispa.

19. ¿Imanaqtinmi Jehová Diospi confiashanallanchis?

¹⁹ Jehová Diospiqa confiananchispunin. Payqa manan mana allinninchispaqchu imatapas kamachiwanchis. Payqa munakuq papanchismi, khuyapayantaqmi serviqninkunata. Chaymi Jehová Diosqa manapuni saqewasunchu sinchi llakipiña tarikuqtinchispas (Heb. 13:5, 6). Hermanonchis Marcosmi nin: “Jehová Diosqa manan saqerpariwarankuchu. Noqaykuwanmi kasharan sinchi llakipiña tarikushaqtiykupas”, nispa. Diosninchisqa “runakunaq mana aypay” atisqan atiytan qowasunchis (2 Cor. 4:7). Chaymi mana pisipananchischu familianchisña Diosmanta karunchakuqtinpas.