1, 2. Imatachus vidaykipi decidinayki kaqtin, ¿imaraykun Kamaqniykita kasukunayki? (Kay paginapi dibujokunata qhaway.)

WAYNA-SIPAS, yaqapaschá profesorniykikunapas juj runakunapas kallpacharasunkiku juj carrerata estudianaykipaq chhaynapi askha qolqeyoq kanaykipaq. Jehová Diosmi ichaqa allinta decidinaykita munan. Payqa colegiopi allin estudiaq kanaykitan munan chhaynapi imapipas llank’anaykipaq (Col. 3:23). Ichaqa imachus importante kasqanta decidinayki kaqtinqa Bibliaq yachachikuyninkunawanmi pusachikunayki. Chaykunan yanapasunki imatachus Dios munan kay tukukuy tiempopi ruwanaykita (Mat. 24:14).

² Chaymantapas Jehová Diosqa yachanmi imachus jamuq tiempopi pasanqa chayta, jinallataq kay millay mundo pisi tiempollamanta tukupunantapas (Is. 46:10;  Mat. 24:3, 36). Jinaspapas payqa allintan reqsiwanchis. Yachanmi imakuna kusichiwasqanchista imakuna llakichiwasqanchistapas. Runakunaq consejonkuna allinpaq jinaña qhawarikunman chaypas manan allinchu, ¿imarayku? Mana Bibliaq nisqanman jinachu kasqanrayku (Prov. 19:21).

3, 4. Adanwan Evawan mana allin consejokunata uyarisqankurayku, ¿iman pasaran paykunata mirayninkutapas?

³ Ñaupa tiempokunamantaraqmi mana allin consejokunaqa jamun. ¿Imaynapi? Satanasmi ñaupaqtaqa mana allin consejota runakunaman qoran. Payqa Adanta Evatawan niran paykunallamanta decidiqtinkuqa kusisqa kanankuta (Gén. 3:1-6). Saqraqa payllapin piensasharan. Munaranmi Adanpas Evapas wawankunapas payta kasukunankuta adoranankutapas. Chhaynaqa, ¿Saqra imallatapas ruwaranchu Adanpaq Evapaqwan? Manan. Jehová Diosmi ichaqa paykunata casarachiran, tiyasqanku sumaq huertata qoran, ch’uya cuerpotapas qoran wiñayta kausanankupaq.

⁴ Ichaqa Adanwan Evawanqa manan Diosta kasukurankuchu. Chay jawan machuyaspa payayaspa wañupuranku, imaynan juj t’ikapas plantanmanta p’itisqa naq’epun jinata. Miraynin runakunapas chhaynapin tarikushallanchistaq (Rom. 5:12). Chaywanpas yaqa llapa runakunan ajllakunku Diosta mana kasukuyta. Paykunaqa munasqankuman jinallan kausayta munanku (Efes. 2:1-3). Bibliaq nisqan jina Jehová Diospa contranpi kaqqa manan ima yachaypas, yuyaychaypas kanchu (Prov. 21:30).

5. a) ¿Imatan Jehová Dios allinta yacharan? b) ¿Imaynapin chayta yachanchis?

⁵ Jehová Diosqa allintan yacharan wakin runakuna, wayna-sipaskunapas payta reqsiyta serviyta ima munasqankuta (Sal. 103:17, 18; 110:3). Payqa llapanchistan munakuwanchis. ¿Jujnin munakusqan wayna-sipaschu kanki? Chhaynaqa may kusisqachá kashanki Jehová Dios imaymana qosqanta chaskikuspayki (leey Salmos 103:5; Prov. 10:22). Chaykunamanta wakinmi kashan: Diosmi yachayta qosunki, allin amigokuna, Diosta astawan serviy, cheqaq libre kay ima. Sapankamanta kaypi yachasunchis.

6. ¿Imakunatan tarinki Diospa nisqanta uyarispayki? ¿Imaynatan Dios espiritual mijunata qoshasunki?

⁶ Animalkunaqa manan necesitankuchu Kamaqninkumanta yachayta, runakunan ichaqa necesitanchis (Mat. 4:4). Jehová Diospa niwasqanchista uyarikuspaqa allin reparaq kayta, yachayta, kusikuyta iman tarisun. Jesusmi niran: “Kusisqa kachunku Diosta necesitasqankuta reparakuqkunaqa”, nispa (Mat. 5:3). Jehová Diosqa necesitasqayki espiritual mijunatan qoshasunki Bibliawan, jinallataq ‘allin yuyayniyoq junt’aq kamachiwan’, paykunan askhanpi qelqakunata ruwamushanku (Mat. 24:45; Is. 65:13, 14).

7. ¿Imaynapin allinniykipaq Jehová Diospa yachachikuyninkuna?

 ⁷ Jehová Diospa yachachikuyninkunaqa yachayta allin reparaq kaytan qosunki mana allinkunamanta cuidakunaykipaq (leey Proverbios 2:10-14). Yanapasunkitaqmi: Diosqa manan kanchu, askha qolqeyoq imaymanakunayoq kaspallan kusisqaqa kanki nisqa llulla yachachikuykunamanta cuidakunaykipaq. Chaymantapas yanapallasunkitaqmi mana allin munapayaykunamanta viciokunamantapas karunchakunaykipaq. Wayna-sipas kallpachakushallay Diospa yachaynin ‘allin reparaq’ kay qanpi kananpaq. Chhaynapi qan kikiykipuni reparanki Jehová Dios munakusqasuykita, allinlla kanaykita munasqantapas (Sal. 34:8; Is. 48:17, 18).

8. ¿Imaraykun kunanpacha Diosman achhuykunayki? ¿Imaynatan yanapasunki jamuq tiempopaq?

⁸ Pisi tiempollamantan Satanaspa munaychakusqan pachaqa tukuchisqa kapunqa, chay tiempopiqa Jehová Diosllan pakaykuwasun. Chaypin paylla mijuykunata qowananchispi confiananchis kanqa (Hab. 3:2, 12-19). Chaymi Jehová Diosman achhuykunayki, kallpachakunaykitaq astawan paypi confianaykipaq (2 Ped. 2:9). Chhaynapi imaña muyuriqniykipi pasashanman chaypas, Rey David jina ninki: “Señor Diostaqa yuyashallanipuni, paña ladoypin payqa kashan, manan imapas urmachiwanqachu”, nispa (Sal. 16:8).

9. a) Juan 6:44 textopi nisqan jina, ¿imatan Jehová Dios ruwan? b) ¿Imaraykun juj Testigowan amistadta ruway allinpuni?

⁹ Juj mana Testigo runata reqsinki chayqa, sutillantapascha yachanki ichaqa manan yachankichu imayna kasqanta. Juj Testigota reqsispaykin ichaqa, yachanki Jehová Diosta munakusqanta. Chaymantapas yachankin Diosqa payta  allin runapaq qhawarispa llaqtanman pusamusqanta (leey Juan 6:44). Juj nacionmantaña, ima colorniyoqña kanman chaypas, askhatañan paymanta yachanki.

10, 11. ¿Imaynapin Jehová Diosta serviqkuna juj simillata rimanchis? ¿Imaynapin chay allinninchispaq?

¹⁰ Juj Testigota reqsispayki jinan reparanki kaq simillata otaq Bibliamanta “ch’uya rimayta” rimasqaykichista (Sof. 3:9, NM). Arí, kaqllatan creenkichis Diosmanta, ch’uya kausaymanta, jamuq tiempopaq suyakuymanta, jujkunamantapas. Chaykunan pimantapas yachananchispaq aswan importante kaqkunaqa. Chaymi astawan paypi confiachiwanchis, chhaynapitaq amistad ruwayta atinchis.

¹¹ Chhaynaqa Jehová Diosta servispaqa cheqaqtapunin niwaq: “Ancha allin amigokunayoqmi kani, mundontinpin paykunaqa kashanku, manaña llapankuta reqsiniraqchu chaypas”, nispa. Diosta mana reqsiq runakuna, ¿ninkumanchu chayta?

12. ¿Imakunaman aypanaykipaqmi kallpachakushanki?

¹² (Leey Eclesiastés 11:9–12:1). ¿Kallpachakushankichu Jehová Diosta astawan servinaykipaq? Yaqapaschá kallpachakushanki Bibliata leenaykipaq, aswan allinta juñunakuykunapi comentanaykipaq, predicanaykipaqpas. Ancha kusisqachá sientekunki chaykunata aswan allinta ruwaspaqa, chaykunamanta jujkuna felicitasuqtiykikupas, ¿imaraykun chhaynata sientekunki? Jesús jina Jehová Diosta vidaykipi ñaupaqman churasqaykirayku (Sal. 40:8; Prov. 27:11).

13. ¿Imaraykun kallpachakunayki Diosllata servinaykipaq?

¹³ Sichus kallpachakunki astawan Diosta servinaykipaq chayqa, kusikuytan tarinki. Apóstol Pablon qelqaran: “Qaqata sayaychis amataq kuyuriychischu, Señorpa llank’ananpi tukuy tiempo imaymanata ruwashaychis; yachasqaykichis jina, Señorpaq llank’asqaykichisqa manan yanqapaqchu”, nispa (1 Cor. 15:58). Diosta mana serviq runakunaqa qolqe tariyllaman, allin reqsisqa kayllamanmi qokunku, ichaqa manan kusisqachu kausanku (Luc. 9:25). Chay jinapuni kasqantan rey Salomón allintapuni yacharan (Rom. 15:4).

14. ¿Imatan Salomonpa ruwasqanmanta yachawaq?

¹⁴ Salomonqa reymi karan qhapaq runataq karanpas. Paymi niran: “Kunanqa kusikusaq q’ochukusaq imachus allin kasqanta yachanaypaq”, nispa (Ecl. 2:1-10). Chayraykun Salomonqa munay wasikunata, munay huertakunata, tukuy ima munasqantawan ruwaran. ¿Kusisqachu chaykunawan karan? Manan. Pay kikinmi niran: “Tukuymi yanqakama wayra jap’iykuy jinalla karan, mana imapaq valeqtaq kanpas”, nispa (Ecl. 2:11). ¿Imatan chaykunamanta yachawaq?

15. Salmos 32:8 nisqan jina, ¿imaraykun iñiyniykita wiñachinayki? ¿Imaynatan chay yanapasunki?

¹⁵ Wakin runakunaqa imapas pasaqtinraqmi imatapas yachanku. Jehová Diosqa manan munanchu chaykunaraq pasanasuykitaqa. Diosqa munanmi  payta uyarinaykita kasukunaykitapas, chaypaqmi ichaqa iñiyniyoq kanayki. Chhaynapin mana jayk’aqpas pesapakunkichu iñiyniykirayku imatapas decidisqaykimanta. Jehová Diosqa manan jayk’aqpas qonqanqachu sutinrayku imapas ruwasqaykita (Heb. 6:10). Chayrayku tukuy atisqaykita ruway iñiyniykipi wiñanaykipaq, chhaynapin qanpuni rikunki janaq pacha Taytaykiq nisqasuykiqa allinniykipaq kasqanta (leey Salmos 32:8).

16. ¿Imaraykun valorananchis libre kayta? ¿Imaraykun allinta utilizananchis?

¹⁶ Pablon qelqaran: “Maypichus Jehová Diospa espiritun kashan chaypiqa libren imapas”, nispa (2 Cor. 3:17). Jehová Diosqa ancha allinpaqmi qhawarin libre kayta, chayta valorananchispaq jinan noqanchistapas kamawaranchis. Ichaqa libre kayniykita allinta utilizanaykitan munan. Yaqapaschá wakin reqsisqayki wayna-sipaskunaqa pornografiata qhawanku, qhelli juchata ruwanku, peligroso deportekunata ruwanku, drogakunku, machanku ima. Paykunaqa chay ratollan kusirikunku, ichaqa sinchi llakikunapin rikukunku: vicioman urmanku, onqonku, wañupunku ima (Gál. 6:7, 8). Paykunaqa libre kanankupaqmi piensanku, ichaqa kikillankutaqmi engañakushanku (Tito 3:3).

17, 18. a) ¿Imaynapin Diosta kasukuy cheqaq libre kayta qowanchis? b) ¿Imaynapin Adanwan Evawan kay tiempopi runakunamanta aswan libre karanku?

¹⁷ Jehová Diosta kasukuymi cheqaq libre kayta qowanchis yanapawanchistaq qhalilla kananchispaq (Sal. 19:7-11). Sichus libre kasqaykita allinta utilizanki chayqa, Jehová Diosman tayta-mamaykimanpas rikuchinki confianapaq jina kasqaykita. Jehová Diosqa prometewanchismi pisi tiempollamanta junt’aq sonqo serviqninkunaman cheqaq libre kayta qowananchispaq, chaymantan Biblia nin: “Diospa wawankuna jina libre kapunqaku”, nispa (Rom. 8:21).

¹⁸ Chay jina libre kaytan Adanpas Evapas chaskiranku. ¿Imallatan Dios jark’aran Edén huertapi mana ruwanankupaq? Juj sach’aq rurullantan mana mijunankuchu karan (Gén. 2:9, 17). ¿Sasachu karan chayta kasukuy? Manan. Chay kamachikuyqa manan kay tiempopi runakunaq churasqanku askha kamachikuykuna jinachu karan.

19. ¿Imaynatan Jehová Diospas Jesuspas yachachiwanchis libre kananchispaq?

¹⁹ Jehová Dios yachayniyoq kasqantan rikunchis imayna cuidawasqanchispi. Askha kamachikuykunata qowananchismantaqa pacienciawanmi yachachiwanchis tukuy imatapas munakuywan ruwananchispaq. Payqa munan yachachikuyninkunawan pusachikunanchista, mana  allin kaqtataq cheqnikunanchista (Rom. 12:9). Chay jinatan Jesuspas orqo patapi yachachiran imakunas runakunata juchaman tanqasqanta (Mat. 5:27, 28). Jesús rey kaspan mosoq pachapi yachachiwashallasun allin kaqta mana allin kaqta reparananchispaq (Heb. 1:9). Chaymantapas yanapawasunmi ch’uya runaman tukupunanchispaq, manañataq imapipas juchallikusunchu. Chhaynapin Diospa prometesqan cheqaq ‘libre kayman’ aypasunchis.

20. a) ¿Imaynatan Jehová Dios libre kayninta utilizan? b) ¿Imaynatan Diospa ejemplonta qatikusunman?

²⁰ Mosoq pachapiqa manan munasqanchisman jinachu imatapas ruwasun aswanpas necesitasunmi Jehová Diospa kamachikuyninkunata. Munakuywan imatapas ruwaspaqa Jehová Diosmanmi rijch’akushanchis. Payqa libreña tukuy ima munasqanta ruwananpaq chaypas, munakuywanmi tukuy imatapas ruwan. Noqanchistapas munakuywanmi qhawariwanchis (1 Juan 4:7, 8). Chhaynaqa, cheqaq libre kayta atisunman Diospa ejemplonta qatikuspallan.

21. a) ¿Imatan David Jehová Diosta niran? b) ¿Imamantan qatimuq estudiopi yachasun?

²¹ ¿Valorankichu tukuy allin kaqkunata Jehová Dios qosqasuykita? Kay estudiopin rimaranchis askha espiritual mijuy chaskisqanchismanta, allin amigokunamanta, astawan Diosta servinapaq, cheqaq libre kayta suyakusqanchismanta ima (Sal. 103:5). David jinachá ancha kusisqa kashanki, paymi Jehová Diosta niran: “Kausay ñantan rikuchiwanki. Ancha q’ochukuymi qayllaykipiqa kan, wiñaypaq kusikuymi paña ladoykipiqa kan”, nispa (Sal. 16:11). Qatimuq estudiopin Salmos 16 capitulomanta yachasun, chaypin astawan sumaq yachachikuykunata tarisun. Chaykunan yanapasunki ancha kusisqa kausanaykipaq.