Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Ñaupa tiempopi iñiqkuna jina junt’aq sonqo kasun

Ñaupa tiempopi iñiqkuna jina junt’aq sonqo kasun

“Junt’aqpaqqa junt’aqllataqmi kanki” (SAL. 18:25)

63, 43 TAKIKUNA

1, 2. ¿Imaynapin David rikuchiran Diospaq junt’aq sonqo kasqanta? (Kay paginapi dibujota qhaway.)

DAVIDPAS runankunapas Judá pampapin pakakusharanku. ¿Imarayku? Rey Saúl 3.000 soldadokunantin Davidta wañuchinanpaq maskhasqanrayku. Juj tutan Saulpas soldadonkunapas misk’ita puñusharanku. Davidqa Abisai yanapaqninwanmi Saulpa puñusqanman ch’inchalla riranku, jinan Abisaiqa Saulta wañuchiyta munaran. Davidmi ichaqa niran: “Ama wañuchiychu. ¿Pitaq Señor Diospa ajllakusqan reyta wañuchispa mana juchachasqari qhepakunman? [...] Noqataqa Señor Dios waqaychawachun paypa ajllakusqan contra juchallikunaymanta”, nispa (1 Sam. 26:8-12).

2 Davidqa yacharanmi Jehová Dios Saulta rey kananpaq ajllasqanta, chaymi Diospaq junt’aq sonqo kaspa Saulta respetaran. Manan ima mana allintapas ruwayta munaranchu. Kunanpas Jehová Diosmi munan paypaq junt’aq sonqo kananchista, paypa ajllasqan runakunatapas respetananchista (leey Salmo 18:25).

3. ¿Imaynatan Abisai rikuchiran Davidpaq junt’aq sonqo kasqanta?

3 Abisaiqa Davidtan respetaran Diospa ajllasqan kasqanrayku. Juj kutinmi Davidqa reyña kaspa Bat-seba warmiwan puñuran. Mana pipas yachanankupaqtaq Joabta niran chay warmiq qosanta guerrapi wañunanpaq dejanankuta (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Crón. 2:16). Abisaiqa Joabpa wayqenmi karan. Yaqapaschá Joabqa willaran Davidpa mana allin ruwasqanta, chaywanpas Abisaiqa Davidtaqa respetashallaranmi. Chaymantapas soldadokunaq jefenmi karan, ichaqa manan jayk’aqpas munaranchu David contra jatarispa rey kaytaqa. Aswanpas payta respetaspan serviran, enemigonkunamantapas cuidaranmi (2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17).

4. a) ¿Imaynapin David wañukapunankama Diospaq junt’aq sonqo karan? b) ¿Imatan kay estudiopi yachasun?

4 Davidqa wañukapunankaman Jehová Diospaq junt’aq sonqo karan. Wayna kashaspan jatunkaray runa Goliat-ta wañuchiran Diospa sutinta, paypa llaqtantapas defiendenanpaq (1 Sam. 17:23, 26, 48-51). Reyña kaspa juchallikuqtintaq Jehová Diosqa Natanwan corregiran. Davidqa uyarikuranmi, chaymi mana allin ruwasqanmanta pesapakuran (2 Sam. 12:1-5, 13). Jinaspapas kuraq kaspan imaymana valorniyoq kaqninkunata qoran Diospa templonta jatarichikunanpaq (1 Crón. 29:1-5). Chhaynapin Davidqa junt’aq sonqo kasqanta rikuchiran jatun juchakunataña ruwaran chaypas (Sal. 51:4, 10; 86:2). Kay estudiopin yachasun Davidmanta paypa tiemponpi juj runakunamantapas, entiendellasuntaqmi imakunas yanapawasunman junt’aq sonqo kanapaq chayta.

¿PIMANMI JUNT’AQ SONQO KANANCHIS?

5. ¿Imatan yachasunman Abisaipa pantasqanmanta?

5 Abisaiqa Davidpaqmi junt’aq sonqo karan, chaymi rey Saulta wañuchiyta munaran. Chayta ruwaspan ichaqa Diosta mana respetanmanchu karan. ¿Imarayku? Saulqa Diospa ajllasqan rey kasqanrayku. Davidqa allintan chayta entienderan, chaymi Abisaita niran Saulta mana wañuchinanpaq (1 Sam. 26:8-11). ¿Imatan yachasunman Abisaipa pantasqanmanta? Pimanchus junt’aq sonqo kananchispaq decidinanchis kaqtinqa, Bibliaq nisqanpin piensananchis, chaymi yanapawasun allinta decidinanchispaq.

Astawanqa Diosmanmi junt’aq sonqo kananchis

6. ¿Imamantan cuidakunanchis?

6 Llapanchismi familianchista amigonchiskunata munakunchis, chaymi paykunapaq junt’aq sonqo kanchis. Ichaqa cuidakunanchismi, pantaq runa kasqanchisraykun sonqonchis engañawasunman jinan Diospa kamachikuyninkunata mana kasukuspa runapaqraq junt’aq sonqo kayta munasunman (Jer. 17:9). Sichus familianchis otaq amigonchis juchata ruwaspa Diosmanta t’aqakapun chayqa, yuyarinanchismi astawanqa Diosman junt’aq sonqo kananchista manataq runamanchu (leey Mateo 22:37).

7. ¿Imata ruwaspan juj cristiana Diospaq junt’aq sonqo karan?

7 Pi familianchispas iñiq t’aqamanta qarqosqa kaqtinqa, decidinanchismi pimanchus junt’aq sonqo kananchista: Familianchismanchu icha Diosmanchu. Yachasun Ana cristianamanta. [1] Mamitansi iñiq t’aqamanta qarqosqa kasqa, ichaqa juj kutinsi sinchi llakisqa tarikuspa telefononta wajamusqa. Mamanqa familianpa qonqasqansi sientekusqa, chaysi Anata visitayta munasqa. Jinaspas Anaqa prometesqa cartata apachinanpaq, chaypin willanan karan visitamunmanchus icha manachus chayta. Ichaqa manaraq cartata qelqashaspas Bibliapi textokunata leespa allinta piensasqa (1 Cor. 5:11; 2 Juan 9-11). Chaymantas mamitanta munayllata cartapi nisqa juchallikuspa mana pesapakusqanwan familianmanta t’aqakusqanta. Nisqas: “Jehová Diosman kutimpuspallan yapamanta kusisqa kanki”, nispa (Sant. 4:8).

8. ¿Imakunan yanapawasun Diospaq junt’aq sonqo kananchispaq?

8 Davidpa tiemponmanta wakin junt’aq sonqo runakunan humilde, sumaq sonqo, valiente karanku. Chaykunan noqanchistapas yanapawasun Diospaq junt’aq sonqo kananchispaq. ¿Imaynata? Chayta yachasun.

HUMILDE KASUN

9. ¿Imaraykun Abner Davidta wañuchiyta munaran?

9 Jonatanqa rey Saulpa churinmi karan, Abnertaq Saulpa soldadonkunaq jefen. Iskayninkun Davidta rikuranku Goliatpa umanta Saulman apamuqtin. Chaymi Jonatanqa Davidwan amigontin kapuran, paypaqtaq junt’aq sonqo karan (1 Sam. 17:57-18:3). Abnermi ichaqa mana junt’aq sonqochu karan, aswanpas Saultan yanaparan Davidta wañuchinanpaq qatiykachashaqtin (1 Sam. 26:1-5; Sal. 54:3). Jonatanpas Abnerpas yacharankun Davidta rey kananpaq Jehová Diospa ajllasqanta. Chhaynaqa, ¿imaraykun Jonatán Davidwan amigontin karan Abnertaq ichaqa mana? Jonatanqa humilden karan, Abnertaq mana. Chaymi Abnerqa Saulpa wañupusqan qhepaman mana Davidtachu yanaparan rey kananpaq, aswanpas Saulpa churin Isboset-tan. Yaqapaschá pay kikin rey kayta munaran, chaypaschá Saulpa jujnin warminwan puñuran (2 Sam. 2:8-10; 3:6-11).

10. ¿Imaraykun Absalón mana junt’aq sonqochu karan?

10 Absalonpas manan Diospaq junt’aq sonqochu karan. Paymi karan Davidpa churin. Ichaqa jatunchakuspan taytanpa rey kasqanta qechuyta munaran. Chaymi ruwachikuran caballokunaq aysananpaq carretata, churarantaq ‘pisqa chunka qharikunata ñaupaqenta phawanankupaq’ (2 Sam. 15:1). Chaymantapas Israel runakunaq sonqontan suwaran payta apoyanankupaq, taytantataq wañuchiyta munaran (2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4).

11. ¿Imatan yachasunman Abnermanta, Absalonmanta, Barucmantapas?

11 Abnerpas Absalonpas manan humildechu karanku. Noqanchispas jatunchakuq, ambicioso kaspaqa manan atisunchu Diospaq junt’aq sonqo kayta. Diosta munakuspan ichaqa mana egoistachu kasun. Cuidakunallanchistaqmi qolqe munapayaymanta, allin qhawarisqa kanapaq jina llank’ana maskhaymantapas. Chaykunaqa Dioswan amigontin kasqanchistan tukuchinman. Chaymi Barucwan pasaran, payqa profeta Jeremiaspa secretarionmi karan. Ichaqa imaymana cosaskunatan munapayayta qallariran, chaymi manaña kusisqachu Diosta serviran. Jinan Diosqa payta niran: ‘Perqasqaytan thunishani, tarpusqaytataqmi t’irashani. Chay jinallatataqmi ruwasaq kay pachantinpipas. ¿Qanqa allin kaqkunallatachu munanki? ¡Ama mañakuychu chaytaqa!’, nispa (Jer. 45:4, 5). Aswanmi Barucqa Jehová Diospa consejonta uyariran. Noqanchispas chay consejotan kasukunanchis, kay millay pachata Diospa tukuchinanpaq pisi tiempollaña faltasqanrayku.

Juchallikuqtan ninanchis umallikunaman juchanta willananpaq, chhaynapin junt’aq sonqo kasunchis

12. ¿Imaraykun mana munasqallanchispichu piensananchis? Juj ejemplota willay.

12 México nacionmanta Daniel cristianon decidinan karan pimanchus junt’aq sonqo kananta. Payqa mana Testigo sipaswanmi casarakuyta munaran. Danielmi nin: “Precursorña kashaspapas sapa kutillanmi chay sipasman qelqaq kani”, nispa. Ichaqa reparakuranmi chayta ruwaspa paypa munasqallanpi piensashasqanta, Diospaqtaq manaña junt’aq sonqochu kashasqanta. Chaymi umalliq yanapayninta mañakuran humilde kayta yachananpaq. Danielmi nin: “Chay umallin entiendechiwaran chay sipasman manaña qelqanaychu kasqanta, chhaynapi Diospaq junt’aq sonqo kanaypaq. Waqaykuspan Diosta rogakurani yanapawananpaq, chhaynapin sonqoywan mana atipachikuranichu. Pisi tiempollamantan kusisqa predicapurani”, nispa. Danielqa watukuq umallin kapun, Jehová Diosta munakuq cristianawantaqmi casarakuran.

KHUYAPAYAKUQ SUMAQ SONQO KASUN

Amigonchispa jucha ruwasqanta yachaspaqa, umallikunawan rimananpaqmi ninanchis mana kasukuqtintaq noqanchis willamunanchis (14 parrafota qhaway)

13. ¿Imata ruwaspan Natán junt’aq sonqo karan Diospaqpas Davidpaqpas?

13 Diospaq junt’aq sonqo runaqa jujkunapaqpas junt’aq sonqon, yanapantaq kanpas. Chhaynatan profeta Natanpas ruwaran. Davidqa juj warmiwan puñuspan chay warmiq qosanta wañuchiran. Chayta ruwaqtinmi Jehová Diosqa Natanta niran correginanpaq. Junt’aq sonqoña rey Davidpaq Natán karan chaypas, valiente kasqanmi yanaparan Jehová Diosta kasukunanpaq. Ichaqa Davidpaqpas junt’aq sonqon karan, chaymi sumaqllata corregiran. Mana allin ruwasqanta entiendechinanpaqmi Natanqa willaran juj qhapaq runamanta. Chay runas wajcha runaq sapallan ovejanta suwasqa. Chayta uyarispan Davidqa sinchita phiñakuran, jinan Natán niran: “¡Qanmi kanki chay runaqa!”, nispa. Chhaynapin Davidta yanaparan juchallikusqanta reparakunanpaq (2 Sam. 12:1-7, 13).

14. ¿Imaynatan Diospaq, familianchispaq, amigonchispaqpas junt’aq sonqo kasunman?

14 Sumaq sonqo kasqanchismi yanapawanchis Diospaq junt’aq sonqo kanapaq, jujkunata yanapanapaqpas. Yaqapaschá familianchis otaq amigonchis juchaman urmaqtin pakayta munasunman. Chhaynapi tarikuspaqa Natanpa ruwasqanta jinan ruwananchis. Natanqa Diosta kasukuspan sumaqllata amigon Davidwan rimaran. Noqanchispas juchallikuqtan sumaqllata ninanchis umallikunaman willananpaq. Mana willaqtintaq noqanchispuni umallikunaman willamunanchis. Chayta ruwaspan Diospaq junt’aq sonqo kasunchis. Jinaspapas umallikunan munakuywan payta yanapanqaku wajmanta Dioswan amigontin kananpaq, chhaynapin sumaq sonqo kasqanchista rikuchillasuntaq (leey Levítico 5:1; Gálatas 6:1).

VALIENTE KASUN

15, 16. ¿Imanaqtinmi Jusai valiente kanan karan junt’aq sonqo kananpaq?

15 Davidpa juj amigonmi kallarantaq Jusai, payqa valienten kanan karan Davidpaqpas Diospaqpas junt’aq sonqo kananpaq. ¿Imarayku? Llapanku Absalonta rey kananpaq churayta munasqankurayku. Jusaiqa yacharanmi Absalón soldadonkunawan Jerusalenman jaykusqanrayku rey Davidpa ayqesqanta (2 Sam. 15:13; 16:15). ¿Imatan ruwaran Jusai? ¿Davidta traicionaspachu Absalonta yanapayta qallariran? Manan. Davidqa kuraqñan karan, askhataqmi wañuchiyta munaranku. Chaywanpas Jusaiqa Davidpaqmi junt’aq sonqo karan, payta Jehová Dios rey kananpaq ajllasqanrayku. Chaymi Olivos orqoman rispa Davidta maskharan (2 Sam. 15:30, 32).

16 Davidqa Jusaitan niran Jerusalenman kutispa Absalonpa amigonmanta pasachikunanpaq. Chaypin Absalonta creechinan karan consejaqnin Ahitofelta mana kasukunanpaq aswanpas paypa nisqanta ruwananpaq. Chayta ruwananpaqmi Jusaiqa valiente kanan karan. ¿Imanaqtin? Davidpa amigon kasqanta yachaspankuqa wañuchinkumanmi karan. Chaymi Davidqa Diosmanta mañakuran Jusaita yanapananpaq. Mañakusqantataq Diosqa uyariran. Chayraykun Absalonqa Jusaipa consejasqanta ruwaran manataq Ahitofelpa nisqantachu (2 Sam. 15:31; 17:14).

17. ¿Imaraykun valiente kananchis Diospaq junt’aq sonqo kanapaq?

17 Noqanchispas junt’aq sonqo kananchispaqqa valienten kananchis. Mayninpiqa familianchis, llank’aqmasinchiskuna otaq autoridadkunan niwasunman Diospa kamachisqan contrapi ruwananchispaq. Taro iñiqmasimanta yachasun. Paymi Japón nacionmanta, juch’uy kasqanmantapachataq imaymanata ruwaq tayta-mamanta kusichinanpaq. Paykunata munakusqanraykus ima nisqankutapas kasukuq respetaqpas. Tayta-mamansi ichaqa mana munasqakuchu Biblia estudiananta. Chaywansi payqa anchata llakikuq. Sasaña karan chaypas manapunis juñunakuykunata saqesqachu. Taron nin: “Sinchi phiñasqa kaspan mana munarankuchu visitaq rinayta. Chaymi Diospa yanapayninta mañakurani paypaq junt’aq sonqo kanaypaq. Kunanqa tayta-mamay ñan dejawankuña visitaq rinayta”, nispa (leey Proverbios 29:25).

18. ¿Imatan kay estudiopi yacharanchis?

18 Jehová Diospaq junt’aq sonqo kanapaqqa ñawpa tiempopi iñiqkuna jinan kananchis. Wakinmi karanku: David, Jonatán, Natán, Jusaipiwan. Amapuni Abner jina, Absalón jina traicionaq runaqa kasunchu. Pantaq runaña kasunman chaypas, Jehová Diospaqqa junt’aq sonqopunin kananchis; chaymi vidanchispi aswan importanteqa kanan.

^ [1] (7 párrafo): Wakin sutikunaqa cambiasqan kashan.