1, 2. a) ¿Imaynan Diospi suyakusqanchis? ¿Imaynan runakunaq imachus suyakusqanku? b) ¿Imatan kay estudiopi yachasunchis?

JEHOVÁ DIOSQA sumaq promesakunatan ruwawaranchis. Prometewaranchismi sutinta limpiananpaq, munayninta janaq pachapi kay pachapipas ruwachinanpaqwan (Mat. 6:9, 10). Maytan munasunman chay promesakuna junt’akunantaña ¿riki? Jehová Diosqa prometewallaranchistaqmi wiñay kausayta qowananchispaqpas, wakinmanqa janaq pachapin chayta qonqa, wakinmantaq kay pachapi (Juan 10:16; 2 Ped. 3:13). Chaymantapas payqa prometekuranmi kay tukukuy p’unchaykunapi llaqtanta pusananpaq.

² Bibliaq nisqan jina, iñiyqa imatachus suyashanchis chayta “cheqaqpaqpuni jap’iymi”. Chhayna iñiyniyoq kaqkunaqa manapunin chikallantapas iskayankumanchu Jehová Diospa promesankunamantaqa (Heb. 11:1). Juj runakunan ichaqa imaymanataña suyakunku chaypas, manan segurochu kashanku chaykuna junt’akunanmanta.  Wakinqa sorteokunapi ganaytan suyakunku, ichaqa manan yachankuchu gananqakuchus manachus chayta. Kay estudiopin yachasunchis imatas ruwananchis Diospa promesankunapi astawan iñinanchispaq chayta, imaynapis allin iñiyniyoq kay yanapawasunman chaytapas.

3. ¿Imaynapin yachanchis Diosqa promesankunata junt’aqpuni kasqanta?

³ Manan pipas iñiyniyoqqa nacenchischu, chaymi Diospa espiritunwan yanapachikunanchis (Gál. 5:22). Chay espiritun yanapawasunchis Jehová Diosta allinta reqsinanchispaq. Chhaynapin allinta yachasunchis Diosqa tukuy atiyniyoq, tukuy yachayniyoq kasqanrayku llapa promesankunata junt’ay atisqanta. Chaymi payqa promesankunamanta rimaran ñapas junt’arukunmanña jinata (leey Apocalipsis 21:3-6). Payqa junt’anpunin promesankunata, chaymi payta nikun “junt’aq Dios” nispa. Chaymi manapuni paymantaqa iskayasunmanchu (Deut. 7:9).

4. ¿Imapin Dios serviqkuna confiaranku?

⁴ Hebreos 11 capitulopin willashan 16 Dios sonqo runakunamanta. Paykunaqa allin iñiq kasqankuraykun Diospa sonqonpaq jina karanku (Heb. 11:39). Llapankun paykunaqa Jehová Diospa prometesqan mirayta suyakuranku. Allintan yacharanku chay miraylla Diospa enemigonkunata chinkachinanta, kay pachatapas munay paraisoman tukuchipunantawan (Gén. 3:15). Chay runakunaqa confiarankun paykunata Dios kausarichimpunanpi. Ichaqa manan suyakurankuchu janaq pachaman kausarichisqa kaytaqa. Chay tiempopiqa manaraqmi janaq pachaman ñanqa kichasqachu kasharan (Gál. 3:16). Paykunaqa kay pacha paraisopi kausarichisqa kaytan suyakuranku (Sal. 37:11; Is. 26:19; Os. 13:14).

5, 6. ¿Imatan Abrahanwan familianwan suyakuranku? ¿Iman yanaparan allin iñiq kanankupaq? (15 paginapi dibujota qhaway.)

⁵ Hebreos 11:13 texton nin: “Chay runakunaqa manaña promesakunaq junt’akusqanta rikurankuchu chaypas, llapankun wañupunankukama iñiranku. Qhepa tiempomanña chaykunaqa junt’akunan karan chaypas, rikushankumanpas jinan paykunapaqqa karan, chaywanmi paykunaqa kusisqa karanku”, nispa. Chay runakunaqa anchatan piensaranku mosoq pachapi kayta. Jujninmi karan Abrahán. Paypas ‘anchatan kusikuran chaypi piensaspa’ (Juan 8:56). Sarapas, Isaacpas, Jacobpas, jujkunapas suyakurankun Diospa gobiernon jamunanta, chay gobiernotaqa ‘Diosmi ruwaranpas perqaranpas’ (Heb. 11:8-11).

⁶ Abrahanwan familianwanqa yachashallarankun Jehová Diosmanta, chaymi allin iñiyniyoq karanku. Mayninpin Diosqa paykunata rimapayaran angelkunawan, rijuriykunawan, mosqoykunawan ima. Chaymantapas paykunaqa ñaupa iñiq runakunamanta otaq ñaupa qelqakunamantan Diosmanta yachankuman karan. Abrahanwan familianwanqa manan jayk’aqpas Diospa promesankunataqa qonqarankuchu. Chaymi sasachakuykunapi tarikuspapas Jehová Diosman jap’ipakuranku.

7. ¿Ima yanapaykunatan Jehová Dios qowanchis iñiyninchis qaqa kananpaq? ¿Imatan ruwananchis?

 ⁷ Paykuna jina allin iñiq kananchispaqmi Jehová Diosqa Bibliata qowaranchis, chaywanmi payqa willawanchis promesankunamanta, kusisqa kausananchispaq imatachus ruwananchismantawan. Chayraykun sapa p’unchay Bibliata leenanchis, chayman jinataq kausananchispas (Sal. 1:1-3; leey Hechos 17:11). Chaymantapas Diosqa ‘allin yuyayniyoq junt’aq kamachiwanmi’ ‘tiempollanpi mijunata qowanchis’ (Mat. 24:45). Chayraykun noqanchisqa ñaupa tiempopi Diosta serviq runakuna jina Diospa promesankunamanta yachashanallanchis, chaykunapin allinta piensananchis. Chhaynapin Dios sonqolla kashasunchis, tukuy sonqowantaq Diospa gobiernon chayamunanta suyakusunchis.

8. ¿Imaynatan yanapawasunman Diosmanta mañakuy?

⁸ Ñaupa tiempopi Diosta serviqkunaqa paymantan sapa kutilla mañakuqku, chayman jina Diospa yanapayninta chaskispataq astawan paypi iñiqku (Neh. 1:4, 11; Sal. 34:4, 15, 17; Dan. 9:19-21). Noqanchispas mañakusqanchisman jina Diospa yanapawasqanchista rikuspaqa astawanmi paypi iñisunchis (leey 1 Juan 5:14, 15). Chaymi ‘mañakushanallanchis’ santo espirituta, chhaynapi iñiyninchis wiñananpaq (Luc. 11:9, 13).

9. ¿Imakunapaqmi mañakunanchis?

⁹ Jehová Diosmanta imatapas mañakusqanchismantapas yachananchismi payman gracias qoytapas alabaytapas. Payqa admirakunapaq jinan tukuy imatapas ruwaran (Sal. 40:5). Chaymantapas llapa iñiqmasinchiskunapaqmi mañakunanchis. Mañapunanchismi ‘carcelpi kaqkunapaq’, ‘pikunachus umalliwashanchis chaykunapaqpas’. Mañakusqanchisman jina Jehová Diospa ruwasqanta rikuspaqa astawanmi payman jap’ipakusunchis, iñiyninchispas astawanmi wiñanqa (Heb. 13:3, 7).

10. ¿Iman Diosta serviqkunata yanaparan ima pruebatapas aguantanankupaq?

¹⁰ Hebreos libropin Pabloqa nillarantaq: “Karanmi wañuqninkuta kausarichisqata chaskiq warmikunapas; wakin runakunataq sinchi ñak’arichisqa karanku, paykunaqa manan munarankuchu iñiyninkuta negaspa libre kaytaqa, chaymi ñak’ariranku, chhaynapi aswan allin kausarimpuyta chaskinankupaq”, nispa (Heb. 11:35). Chay runakunaqa yacharankun jamuq tiempopi kausarimpuy kananmanta, paraisopi wiñaypaq kausanankutawan, chaymi wañuy patapiña tarikuspapas Jehová Diosman jap’ipakuranku.  Ejemplopaq, Nabotwan Zacariaswanmi Diosta kasukusqankurayku rumiwan ch’aqesqa wañuranku (1 Rey. 21:3, 15; 2 Crón. 24:20, 21). Danielpas leonkunaq t’oqonmanmi wijch’uykusqa karan, paypa amigonkunapas raurashaq hornomanmi wijch’uykusqa karanku Diospaq junt’aq kasqankurayku. Paykunaqa manan iskayarankuchu Jehová Dios yanapananmanta, chaymi ima sasachakuytapas aguantaranku (Dan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23; Heb. 11:33, 34).

11. ¿Ima sasachakuykunatan wakin profetakuna aguantaranku?

¹¹ Profeta Micaya Jeremiaswanqa asipayasqa carcelpi wisq’asqa iman karanku. Profeta Eliastaq juj runakunapas ‘ch’aki ch’inneqkunapi, orqon q’asanta ima puriranku t’oqokunapi mach’aykunapi tiyaspanku’. Paykunaqa ‘cheqaqpaqpunin jap’iranku’ Diospa promesankunata, chaymi aguantaranku (Heb. 11:1, 36-38; 1 Rey. 18:13; 22:24-27; Jer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2).

12. ¿Pin lliumantapas aswan allin ejemplonchis? ¿Iman payta yanaparan aguantananpaq?

¹² Lliumantapas Jesusmi aswan allin ejemploqa karan. Payqa sinchi sasachakuypi rikukuspapas tukuy sonqon Diosman jap’ipakuran. ¿Iman payta yanaparan? Chaymantan apóstol Pablo niran: “Payqa qhepaman kusikunanta yachaspan ñak’arina k’aspita aguantaran, manataqmi p’enqakuranchu chhayna p’enqay wañuytapas, chaymi kunanqa Diospa paña ladonpi tiyashan”, nispa (Heb. 12:2). Jinaspan Pabloqa cristianokunata kallpacharan “tukuy yuyaywan” Jesusta qhawashanallankupaq (leey Hebreos 12:3). Chay tiempopiqa askha cristianokunan Jesús jina Dios sonqollapuni karanku wañupunankukama, jujninmi karan Antipas (Apo. 2:13). Chay cristianokunaqa ñan janaq pachapiña kashanku, paykunaq ñaupankuta kausaq Diosta serviqkunan ichaqa manaraq premionkuta chaskinkuchu (Heb. 11:35). 1914 watapi Jesús rey churasqa kasqan qhepamanmi ajllasqa cristianokunaqa janaq pachapi kausarichisqa karanku, paykunawanmi Jesusqa kay pachata kamachimunqaku (Apo. 20:4).

13, 14. ¿Ima pruebakunapin hermano Rudolf tarikuran? ¿Iman yanaparan aguantananpaq?

¹³ Kay tiempopipas millonninpi iñiqmasinchiskunan Jesús jina tukuy sonqo Diosta servishanku. Paykunaqa Diospa promesankunapi iñispan ima sasachakuytapas aguantashanku. Jujninmi Rudolf Graichen iñiqmasinchis, payqa Alemania nacionpin naceran 1925 watapi. Waynachallaraq kashaqtinsi tayta-mamanqa Bibliamanta dibujokunata perqankuman k’askachiq kasqaku. Paymi niran: “Jujninpin dibujasqa kasharan juj lobo, juj cordero, juj cabracha, juj leopardo, juj torillo, juj leonpiwan, llapankutataq juj erqecha pusashasqa”,  nispa (Is. 11:6-9). Chay dibujokunan hermano Rudolfta allinta yanapasqa paraisopi piensananpaq, chhaynapitaq iñiyninpi allinta kallpachakusqa. Chaymi askha wataña Alemaniapi autoridadkuna qatikacharanku chaypas, payqa Dios sonqollapuni karan.

¹⁴ Paypa mamanqa tifus onqoywanmi wañupusqa “campo de concentración” nisqapi. Papanpas juj documentota firmaspas Jehová Diospa testigon kasqanta negapusqa. Chaykuna pasaqtinpas hermano Rudolfqa manan Diosmanta karunchakusqachu. Carcelmanta kachariqtinkun payqa watukuq umalliq kapuran, tiempowantaq Galaad escuelaman invitaranku, chaymantataq Chile nacionman kacharanku. Chaypipas watukuq umalliqmi karan. Chaymantan payqa Patsy sutiyoq misionerawan casarakapuran. Paykunaqa juj wawayoqmi karanku, ichaqa wañukapuranmi chay wawa. Tiempowanqa esposan Patsypas wañukapuranmi 43 watallanpi kashaspa. Chaywanpas hermano  Rudolfqa tukuy sonqon Diosta servishallaran. Edadniyoqña kaspapas, onqosqa kashaspapas payqa precursor regular, umalliq iman karan. Paypa vidanmantan astawan yachasunman 1997 wata 1 agosto La Atalaya revistapi 20-25 paginakunapi ^[1] (kay paginapi willakuyta qhaway).

15. ¿Imaynatan iñiqmasinchiskuna Jehová Diosta servishanku sasachakuykunapiña kashaspapas? Willay wakinmanta.

¹⁵ Askha iñiqmasinchiskunan qatikachasqa maltratasqa ima kashanku, chaywanpas kusikuywanmi Jehová Diosta servishanku. Pachajninpin carcelpi wisq’asqa kashanku Eritrea nacionpi, Singapur nacionpi, Corea del Sur nacionpi ima, paykunaqa guerrata mana apoyasqankuraykun chhaynapi tarikushanku (Mat. 26:52). Paykunamanta kinsan kanku Isaac, Negede, Paulos iñiqmasinchiskuna. Paykunaqa 20 wata masñan carcelpi kashanku Eritrea nacionpi. Chaypin paykunaqa sinchi maltratasqa karanku. Chhaytukuy wata wisq’asqa kasqankuraykun mana casarakuytapas atinkuchu, ni tayta-mamankutapas cuidayta atinkuchu. Chaywanpas manan iñiyninkupiqa pisipankuchu, chaymi carcelta qhawaq guardiakunapas paykunata respetankuña. Paykunaq fotonmi kashan jw.org nisqapi, chaypin paykunaqa asirikushanku wisq’asqaña kashanku chaypas.

16. ¿Imaynatan iñiqmasinchiskunata iñiyninku yanapashan?

¹⁶ Manaña llapan iñiqmasinchischu carcelpi otaq maltratasqapas kashanku chaypas, askhan sufrishanku wajcha kasqankurayku; terremotokuna, lloqllakuna kasqanrayku; otaq guerrakuna kasqanrayku ima. Wakintaq Abrahanpa, Isaacpa, Jacobpa, Moisespa ejemplonta qatikuspa qhapaq kayta allin reqsisqa kaytawan saqeranku Jehová Diosta servinankurayku. Chaywanpas payta munakusqankurayku, promesankunapi allinta iñisqankurayku iman kusisqa servishanku. Paykunaqa manan iskayankuchu mosoq pachapi wiñay kausayta chaskinankumanta (leey Salmo 37:5, 7, 9, 29).

17. ¿Imatan ruwananchis iñiyninchis allin kananpaq? ¿Imamantan yachasunchis qatimuq estudiopi?

¹⁷ Kay estudiopi yachasqanchis jina, iñiyqa “imatachus suyashanchis chayta cheqaqpaqpuni jap’iymi”. Chhayna iñiyniyoq kanapaqqa Jehová Diosmantan mañakunanchis, promesankunapipas allintan piensananchis, chhaynapin ima sasachakuytapas aguantasun. Qatimuq estudiopi astawan yachasunchis imas iñiyniyoq kay chaymanta.