Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

52 YACHACHIKUY

¿Imaynatan llakipakuyninchista atipasunman?

¿Imaynatan llakipakuyninchista atipasunman?

“Diosman llakipakuyniykikunata saqey, paymi qaqata sayachisunki” (SAL. 55:22)

33 TAKI Llakipakuyniyta qanman saqesayki

KAYKUNAMANTAN YACHASUN *

1. ¿Imaraykun llakipakuy mana allinchu?

LLAPANCHISPAQPAS kanmi sasachakuykuna, sapa p’unchaymi imaymanata ruwanchis chaykunata atipananchispaq. Aswan sasaraqmi kanman nishu llakipakuypi kaqtinchis. Llakikuyqa mana valeqpaq jinan qhawarichiwasunman manataqmi kusisqachu kausasunmanpas, jinaspa pisikallpayasunman. Proverbios 24:10 nin: “Llaki-phutiy p’unchaypichus pisi kallpayanki chayqa, pisi kallpapunin kashanki”, nispa.

2. a) ¿Imakunaraykun pisikallpayasunman? b) ¿Imamantan kaypi yachasun?

2 Imaymanakunan llakichiwasunman, chaykunan kanman: Juchasapa kasqanchisrayku sasachakuykuna, onqoykuna, iñiq t’aqapi munasqanchis llank’aykuna mana chaskisqanchis otaq mana uyarikusqanku ladopi Diosmanta willaypas. ¿Imaynatan chaykunata atipasunman? Kaypi chaymanta yachasunchis.

JUCHASAPA KASQANCHISRAYKU SASACHAKUYKUNA

3. ¿Iman yanapawasun juchasapa runa kasqanchismanta ama llakikunanchispaq?

3 Juchasapa runa kasqanchispi, sasachakuyninchispi ima nishuta llakikusun chayqa, mana valeqpaqmi qhawarikusun. Chaymi nisunman: “Jehová Diosqa manan jaykuchiwanqachu mosoq pachaman”, nispa. Chhayna piensayqa manan allinchu. ¿Iman yanapawasunman ama chhaynata piensananchispaq? Llapanchispas juchasapan kanchis Jesusllan mana juchayoqqa (Rom. 3:23). Jehová Diosqa manan juchasapa kasqanchispichu yuyaykun nitaqmi mana ima juchayoq kananchistachu suyan. Payqa munakuq pacienciakuq Diosmi, yachantaqmi allin kaqta ruwananchispaq kallpachakusqanchista imachus ruway atisqanchistapas, payqa yanapawasunpunin (Rom. 7:18, 19).

Jehová Diosqa yachanmi ñaupaq tiempopi kay tiempopipas allin kaqkunata ruwananchispaq kallpachakusqanchista (5 parrafota qhaway) *

4, 5. 1 Juan 3:19, 20 nisqanman jina, ¿imakunan yanaparan hermananchiskunata llakipakuyninkuta atipanankupaq?

4 Deboramanta Mariamantawan yachasun. * Débora wawallaraq kashaqtinsi familianqa mana paytaqa munakuqkuchu pisichaqku imas. Chayraykun payqa mana allinchu sientekuran mana allinpaqtaqmi qhawarikuranpas. Chaymi imallapipas pantaqtinqa, mana allinchu sientekuq. Chhaynan Mariawanpas pasaran, familiankuna pisichasqankuraykun payqa mana valeqpaq jina qhawarikuran. Bautizakusqan qhepamanpas manan Jehová Diospaq serviqnin jinachu qhawarikuran.

5 Chhaynapiña tarikuranku chaypas hermananchiskunaqa manan Jehová Dios serviyta saqerankuchu. ¿Iman paykunata yanaparan? Paykunaqa sonqomanta mañakuspan tukuy llakipakuyninkuta Jehová Diosman saqeranku (Sal. 55:22). Repararankun Jehová Dioslla imayna uywasqa kasqankuta, imapi tarikusqankutapas yachasqanta. Manaña reparakunchischu chaypas payqa reparanmi noqanchispi allin kaqkunata (leey 1 Juan 3: 19, 20).

6. ¿Imaynan sientekunman pipas juj viciopi urmaspa?

6 Pipas juj viciota saqenanpaq kallpachakushaspa jujmanta chay vicioman urman chayqa pisi kallpayanmanmi. Llapanchispas juchaman urmaspaqa chhaynapunin sientekunchis (2 Cor. 7:10). Ichaqa manan nishutaqa llakikunanchischu nitaqmi ninanchischu: “Jehová Diosqa manan jayk’aqpas perdonawanqachu chay ruwasqaymantaqa”, nispaqa. Chhayna piensayqa Jehová Diosmantan t’aqawasunman. Proverbios 24:10 nisqan jinapas: Sichus nishuta llakipakusun chayqa pisikallpayasunmanmi, aswanpas Jehová Diosman mañakusun juchanchista pampachawananchispaq (Isa. 1:18). Payqa yachanmi sonqomanta pesapakusqanchista, chaymi pampachawasun. Chaymantapas umalliqkunaq yanapaynintan maskhananchis iñiyninchispi yanapawananchispaq (Sant. 5:14, 15).

7. Juj viciota saqenanchispaq kallpachakushanchis chayqa, ¿imaraykun mana pisikallpayananchischu?

7 Francia nacionmanta Juan iñiqmasinchismi juj viciota saqenankupaq kallpachakuqkunata nin: “Jehová Diospaqqa manan mana pantaqchu chanin runaqa, aswanpas pesapakuspa cambiananpaq kallpachakuqmi”, nispa (Rom. 7:21-25). Chhaynaqa ama mana valeqpaq jinaqa qhawarikusunchu. Llapanchispas pantaq runan kanchis, chaymi Jesuspa wañusqanrayku Jehová Diosqa allinpaq qhawariwanchis (Efes. 1:7; 1 Juan 4:10).

8. Llakipi tarikuspa, ¿pikunaq yanapaynintan maskhananchis?

8 Llakisqa sonqoyoq kashanchis chayqa, iñiqmasinchiskunawanmi yanapachikunanchis. Paykunaqa uyarispan sonqochawasun ima necesitasqanchispipas (Prov. 12:25; 1 Tes. 5:14). Nigeria nacionmanta Juana hermananchismi willakun imaynata llakipakuyninta atiparan chayta, paymi nin: “Imaynachá tarikuyman karan iñiqmasikuna mana yanapawaqtinkuqa. Chaypin reparani Jehová Dios mañakusqayman kutichimuwasqanta. Paykunaqa llakipi tarikuqkunata kallpachanaypaqwanmi yanapawaranku”, nispa. Mayninpi iñiqmasikunaqa manan reparankuchu llakipi tarikusqanchista. Chaymi allin iñiyniyoq iñiqmasinchiskunaq yanapayninta maskhananchis.

ONQOYNIYOQ KASPA

9. ¿Imaynatan kallpachawanchis Salmos 41:3; 94:19 nisqan?

9 Jehová Diospa yanapaynintan maskhananchis. Ima onqoywanpas kaspaqa llakisqan sientekunchis riki, aswan sasan kanman onqoyninchispaq mana jampi kaqtin. Manaña kunan tiempochu Jehová Dios onqoyninchista jampiwasun chaypas, sonqochawanchismi kallpatataqmi qowanchis onqoyninchista aguantananchispaq (leey Salmos 41:3; 94:19). ¿Imaynatan chayta Jehová Dios ruwan? Yaqapaschá iñiqmasikunawan imapipas yanapachiwasunman. Chaymantapas kallpachanman noqanchiswan kuska mañakunankupaq. Jinaspapas Jehová Diosqa yuyarichiwasunmanmi Bibliamanta kallpachaq textokunata, jujninmi kanman kay pachapi mana onqoyniyoq kausaymanta suyakuyninchis (Rom. 15:4).

10. ¿Iman yanaparan Iván iñiqmasinchista?

10 Nigeria nacionmanta Iván sutiyoq iñiqmasinchismi, accidentakusqanrayku mana cuerpon kuyuripuranchu, chaymi doctorpas niran: “Manan jayk’aqpas puriyta atinkiñachu”, nispa. Chaymi pay niran: “Sonqo nanaymi noqapaqqa karan chaymi llakisqa kasharani”, nispa. ¿Iman chay llakikuyninta atipananpaq yanaparan? Paymi nillantaq: “Esposaywanqa sapa p’unchaymi Jehová Diosmanta mañakuq kayku, Bibliatapas leellaqpunin kayku chaymi yanapawaranku. Chaymantapas agradecesqan kashayku allin kaqkunamanta, jujninmi kashan jamuq tiempopi wiñay kausay suyakuyniyku”, nispa.

Wasinkumanta mana lloqsiy atiqkunatapas Jehová Diosqa yanapanmi kusisqa paymanta willashanallankupaq (11-13 parrafokunata qhaway)

11. ¿Imatan Cindy hermananchis ruwaran kusisqa kananpaq onqosqaña karan chaypas?

11 México nacionmanta Cindy hermananchismanmi, willaranku sasa jampina onqoywan kasqanta. ¿Imatan ruwaran? Chay onqoyninta jampichikushaspan kallpachakuran sapa p’unchay Diosmanta willananpaq. Paymi nin: “Chaymi yanapawaran ama operacionniypi nishuta llakikunaypaq, nanawaqña chaypas jujkunata yanapaypin yuyayniyta churarani. Chaytan ruwaq kani doctorkunawan enfermerakunawan, paykunatan tapuq kani, imayna familianku kashasqanmanta. Tapullaqtaqmi kani imarayku chay sasa llank’aypi llank’asqankumanta. Chhaynapin reparaq kani imakunamanta rimay munasqankuta. Paykunan niwaqku: ‘Manan kayman jampichikuq jamuqkunaqa tapuwaqkuchu imayna kasqaykumantaqa’, nispa. Chaymi paykunaqa gracias niwaqku. Wakinqa celularninpa numerontan qowaqku. Chhayna sasa tiempopiña tarikurani chaypas, Jehová Diospa yanapayninwanqa kusisqa kaq kani, chayqa may admirakunapaqmi”, nispa (Prov. 15:15).

12, 13. ¿Imaynatan Diosmanta willanku onqoyniyoq kaq iñiqmasikuna kuraq iñiqmasinchiskunapas?

12 Wakin iñiqmasinchiskunan onqoyniyoq kasqankurayku kuraq kasqankurayku iman, mana ñaupaq tiempopi jinachu Diosmanta willayta atinku, chhaynapi tarikuspan llakikunku. Chhaynapiña tarikunku chaypas, kallpachakunkun Diosmanta willanankupaq. Estados Unidos nacionmanta Laura hermananchismi 37 wata aceromanta maquinapi kausaran. Chaymantapas cáncer onqoyniyoqmi karan, askha kutitan operarankupas. Chhayna sasachakuypiña karan chaypas, payqa Diosmantaqa willashallaranmi, wasinman riqkunaman enfermerokunaman ima. Payqa 17 runakunatan yanaparan Diosta reqsinankupaq. *

13 Francia nacionmanta Richard umalliqmi wasinkumanta mana lloqsimuy atiq iñiqmasikunata yuyaychan: “Wakin qelqanchiskunatan runaq rikunanpaq jina churawaq. Chayta rikuspan runakunaqa tapukunkuman. Chaymi yanapasunkichis Diosmanta willashanallaykichispaq manañataq wasin-wasinta lloqsiyta atinkischu chayqa”, nispa. Chaymantapas wasinkumanta mana lloqsiy atiq iñiqmasikunan Diosmanta willallankumantaq celularninta otaq cartakunata qelqaspa.

IÑIQ T’AQAPI MUNASQANCHIS LLANK’AYTA MANA CHASKISPA

14. ¿Imatan yachasunman rey Davidmanta?

14 Yaqapaschá iñiq t’aqanchispi ima llank’aytapas chaskiyta munashanchis. Ichaqa manapaschá chay llank’ayta chaskinchischu kuraqña otaq nishu wayna-sipasllaraq kasqanchisrayku, onqoyniyoq kasqanchisrayku otaq imaraykupas. Chhaynapi tarikushanchis chayqa, Davidmanta yachaymi yanapawasun. Payqa maytan munaran Diospa wasinta jatarichiyta; ichaqa mana jatarichinanta yachaspan, payqa tukuy atisqantan ruwaran Salomón wawanta yanapananpaq. Payqa qoriwan qolqewan iman yanaparan. ¡Chay ruwasqanqa may allinmi karan! (2 Sam. 7:12, 13; 1 Crón. 29:1, 3-5.)

15. ¿Imatan ruwaran juj hermano llakipakuyninta saqenanpaq?

15 Onqoyninraykun Francia nacionmanta Hugo iñiqmasi, saqepunan karan umalliq kayninta. Manan wasipi ruwanankunatapas ruwapuyta atiranchu. Paymi nin: “Qallariypiqa, nishutan llakikapurani, mana valeqpaq jinataqmi qhawarikuq kani. Tiempowanmi ichaqa imachus ruway atisqaypi yuyaykurani, kusisqataqmi karani imachus Diospa llaqtanpi ruway atisqaywan. Manan pisipasaqchu. Gedeón 300 soldokunawan jinan sayk’usqaña kashaspapas ñaupaqllaman risaq”, nispa (Juec. 8:4).

16. ¿Imatan yachasunman angelkunamanta?

16 ¿Imatan Junt’aq sonqo angelkunamanta yachasunman? Juj kutinmi Jehová Diosqa angelninkunata tapuran imaynata rey Ajabta engañananmanta. Askhan paykunamanta kutichiranku, ichaqa Jehová Diosqa juj angelpa nisqallantan uyariran, nisqanman jinataqmi ruwachiran (1 Rey. 22:19-22). ¿Chayraykuchu angelkuna pisikallpayaranku? Manan, angelkunaqa juch’uyaykukuqmi kanku Jehová Dios jatunchasqa kanantataqmi munankupas (Juec. 13:16-18; Apo. 19:10).

17. ¿Ima ruwaymi aswan allin Diospa llaqtanpi?

17 Ima llank’anamantapas aswan allinqa Jehová Diospa testigon kaymi Diospa gobiernonmanta willay ima. Diospa llaqtanpi llank’aykunaqa manan wiñaypaqchu. Aswan allinmi kanman Jehová Diospaq iñiqmasikunapaq juch’uyaykukuq kay, chaypaqmi Diospa yanapayninta mañakunanchis. Chaymantapas Bibliapi juch’uyaykukuq allin iñiyniyoq Diospa siervonkunapin yuyaymanananchis, tukuy atisqanchistataq ruwananchis iñiqmasinchiskunata servinanchispaq (Sal. 138:6; 1 Ped. 5:5).

DIOSMANTA WILLASQANCHIS LLAQTAPI RUNAKUNA MANA UYARIWAQTINCHIS

18, 19. ¿Iman yanapawasunman kusisqalla Diosmanta willananchispaq pisitaña runakuna uyariwaqtinchispas?

18 Yaqapaschá Diosmanta willasqanchis llaqtapi sasa runakuna tariy kanman, pisita imapaschá uyariwasunman. Chhayna kaqtinri, ¿iman yanapawasunman kusisqalla kananchispaq? Qhaway “ iman yanapawasun kusisqalla Diosmanta willananchispaqnisqa willakuyta. Chaypin Diosmanta kusisqalla willananchispaq yanapaykuna kashan. Chaymantapas allintan reparananchis imarayku Diosmanta willasqanchista.

19 Diospa sutinmanta gobiernonmanta willaymi noqanchispaqqa aswan importante kanan. Jesusqa willaranmi pisi runakunalla wiñay kausayman apaq ñanta tarinankuta (Mat. 7:13, 14). Chaymantapas Diosmanta willaspaqa Jehová Diosta, Jesusta, angelkunata iman yanapakushanchis (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 3:9; Apo. 14:6, 7). Jinaspapas Diosmi llaqtanman runakunata pusamun (Juan 6:44). Chaymantapas yaqapaschá mana uyariwaqninchis runakuna tiempowanqa Diosmanta willasqanchista uyariwasunman.

20. Jeremías 20: 8, 9 nisqan jina, ¿iman profeta Jeremiasta yanaparan?

20 ¿Imatan yachasunman profeta Jeremiasmanta? Paypaqqa sasan karan Diosmanta willay, sapakutillanmi runakuna paytaqa k’amiqku asipayaqku ima (leey Jeremías 20: 8, 9). Payqa pisikallpayaspan manaña Diosmanta willayta munaranchu. ¿Imatan ruwaran? Paymi niran: “Sonqoypin simiykiqa nina jinaraq raurashan”, nispa. Payqa manan upallakuranchu. Chhaynallataqmi noqanchiswanpas kanqa Diospa yachachikuyninkuna yuyayninchispi sonqonchispi kanqa chayqa. Chaymi sapa p’unchay Bibliata t’aqwinanchis chaykunapi yuyaymanananchis ima, chayta ruwasun chayqa kusisqan Diosmanta willasunchis aswan allintataqmi runakunata yanapasunchispas (Jer. 15:16).

21. ¿Imaynatan llakipakuyninchiskunata atipasunman?

21 4 parrafopi rimamusqanchis Débora hermananchismi nin: “Satanasqa pisikallpayananchistan munan”, nispa. Ichaqa Jehová Diosmi yanapawasun ama pisikallpayananchispaq. Chaymi imaynapiña tarikuspapas imachus sientesqanchista Jehová Diosman willakusun. Paymi yanapawasunchis juchasapa kasqanchisrayku imaymana sasachakuykunapi tarikuqtinchis. Onqosqa kaqtinchismi kallpachawasunchis, Diospa llaqtanpi munasqanchis llank’ayta mana chaskiqtinchispas yanapawasun imachus ruway atisqallanchiswan kusisqa kananchispaq, Diosmanta willaqtinchis mana runakuna uyariwaqtinchispas yanapawasunmi ama nishuta chaypi yuyaykunanchispaq, chhaynapi ama llakipakuywan atipachikunanchispaq.

41 TAKI “Mañakusqayta uyariykuway”

^ párr. 5 Llapapas mayninpiqa imamantapas llakipakunchismi. Kay yachachikuypin yachasunchis imata ruwasunman llakipakuyninchista atipanapaq, imaynatas Jehová Diospas llakipakuyninchispi yanapawasunman chaytawan.

^ párr. 4 Wakin sutikunaqa cambiakuranmi.

^ párr. 12 Laura Nisbet hermananchispa vidanmanta willakuymi lloqsimuran 1993 wata 22 enero killa ¡Despertad! revistapi.

^ párr. 69 FOTOMANTA WILLAKUY: Pisikallpayaq hermananchismi ñaupaq tiempopi ruwasqankunata yuyarispa Diosmanta mañakuspa ima, reparan Jehová Diosqa tukuy ruwasqankunata ancha valorniyoqpaq qhawarisqanta.