Jehová Diosmi Israel runakunata kamachiran ch’uya kanankupaq. Chayraykun kay kamachikuyta qoran: “Aman jujkunamanta mana kaqta rimaspaqa purinkichu. Aman runamasiykitaqa wañuy pataman churankichu. Noqa Jehová Diosmi chayta nini”, nispa (Lev. 19:2, 16, TNM).

“Aman runamasiykitaqa wañuy pataman churankichu” nispaqa “aman runamasiyki contraqa sayarinkichu” ninantan hebreo rimaypiqa nin. Chayta nispari, ¿imatataq nisharan? Juj judío runan nin: “Manan sut’itapuniqa yachakunchu imatachus chaywan nisharan chaytaqa”, nispa.

Wakin estudiaq runakunan ninku: “Chay textoq nisqanqa ñaupaq kaq versiculoq nisqanwanmi tupashan”, nispa. Ñaupaq kaq versiculopin nin: “Juez kaspaykiqa aman chaninkayta waqllichinkichu, wajchamanpas qhapaqmanpas aman sayakunkichu, allintan runamasiykipaqqa chaninchanki”, nispa (Lev. 19:15). Sichus Levítico 19:16 versiculopi nisqan ñaupaq versiculowan tupashan chayqa, chay textoqa kaytan nishanman: “Israel runakunaqa chanillantan juzgananku, negociota ruwaspapas manan suwakunankuchu, familianku ukhupipas manan ima mana allintapas ruwanankuchu”, nispa. Diosta serviqkunaqa manan chaykunataqa ruwananchischu. Ichaqa chay textopi nisqantaqa jujniraymantan entiendekullanmantaq.

Chay versiculoq qallariyninpin Diosqa Israel runakunata niran: “Aman jujkunamanta mana kaqta rimaspaqa purinkichu”, nispa. Jujkunamanta mana kaqta rimayqa manan allinchu, imaymana problemakunapin tarikusunman (Prov. 10:19; Ecl. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Sant. 3:6). Jujkunamanta llullakuspa rimaqkunaqa chay runakunata p’enqayman churanankupaqmi rimanku. Jinaspapas chay runa contran testiganman jinaspa wañuypatamanraq chay runata churanman. Chaymi pasaran Nabotwanpas. Juj runakunan pay contra llullakuspa mana kaqta rimaranku, jinan mana juchayoqña kashaqtinpas Nabot-ta rumiwan ch’aqespa wañuchipuranku (1 Rey. 21:8-13). Chhaynaqa Levítico 19:16 textopi nisqanman jinaqa, jujkunamanta mana kaqta rimaspaqa chay runakunatan wañuy pataman churashasunman.

Chaymantapas wakin runakunaqa jujkunamantan mana kaqta rimanku paykunata cheqnikusqankurayku. 1 Juan 3:15 textopin nishan: “Pipas wayqenta cheqnikuqqa runa wañuchiqmi; yachasqaykichis jina, runa wañuchiqkunaqa manan wiñay kausaytaqa chaskinqakuchu”, nispa. Chaychá Levítico 19:16 textopi kamachisqan qhepamanqa Jehová Dios niran: “Aman wayqeykita sonqoykipi cheqnikunkichu”, nispa (Lev. 19:17).

Chay jinaqa Levítico 19:16 textopi Diospa kamachisqanqa allinpunin cristianokunapaq. Cristianokunaqa wijch’unankun umankumanta mana allin piensaykunata, manataqmi jujkunamanta mana kaqtaqa rimanankuchu. Sichus jujkunamanta envidiakuspa mana kaqta rimasunman chayqa, paykuna cheqnikusqanchistan rikuchishasunman. Yachasqanchis jina cristianokunaqa manan pitapas cheqnikunanchischu (Mat. 12:36, 37).