1. ¿Ima ruwaymi wakinninchispaq sasa kanman?

 YAQAPASCHÁ jayk’aqllapas Jehová Diosta astawan servinaykipaq imachus ruway munasqaykita mana aypayta atirqankichu. b Askhan chhaynapi tarikurqanku. Philip hermanonchisqa astawanmi Diosmanta mañakuyta munarqan, sonqomantataqmi Dioswanpas parlayta munarqan, ichaqa manan chay ruwayta atisharqanchu. Erika hermananchispas Diosmanta willanapaq juñunakuymanmi tempranota chayayta munarqan, ichaqa tardellatapunis chayaq. Tomaspas askha kutipin Bibliata llapanta leeyta munarqan. Paymi nin: “Manan Biblia leeyqa gustawaqchu. Kinsa kutitan Biblia leeyta qallarirqani, ichaqa Levítico librokamallan chayarqani”, nispa.

2. ¿Iman necesitakun imachus ruway munasqanchisman aypananchispaq?

² Sichus Jehová Diosta astawan servinaykipaq imachus ruway munasqaykita mana aypayta atishankichu chayqa, ama pisipaychu. Imata ruwananchispaqpas necesitakunpunin kallpa tiempo ima. Kunankama mana pisipasqaykiwanmi rikuchishanki Jehová Dios munakusqaykita tukuy atisqaykita paypaq ruway munasqaykitapas. Jehová Diosqa rikushanmi chayta, manataqmi mana atinaykitaqa imatapas mañasunkimanchu (Sal. 103:14; Miq. 6:8). Chhaynaqa, imachus ruway munasqaykiqa atinaykipaq jinallan kanan. Atinaykipaq jinalla kashan chayqa, ¿iman yanapasunkiman chaykunata ruwanaykipaq? Wakinmanta yachasun.

3. ¿Imaraykun kananpuni ruway ganasninchis?

³ Diosta servinanchispaq imachus ruway munasqanchista aypananchispaqqa kananpunin ruway ganasninchis, ¿imarayku? Sichus ruwaytapuni munasunchis chayqa kallpachakusunmi chayta aypananchispaq. Chay ruway ganasqa barcota tanqaq wayra jinan. Wayra kallpawan phukuqtinqa ratullan chay barcoqa maychus chayananman chayan, aswan kallpawanraq phukunqa chayqa aswan usqhayraqmi chayarunqa. Chhaynan ruway munasqanchiswanpas. Astawan ruwayta munasunchis chayqa aypasunmi imachus ruway munasqanchismanqa. El Salvador nacionmanta David hermanonchismi nin: “Ruway ganasniyki kan chayqa astawanmi kallpachakunki, manan imawanpas jark’achikunkichu imachus ruway munasqaykiman aypanaykikama”, nispa. Chhaynaqa, ¿iman yanapasunkiman ruway ganasniyki kananpaq?

4. ¿Imatan Jehová Diosmanta mañakusunman? (Filipenses 2:13; qhaway kay parrafopaq dibujota).

⁴ Jehová Diosmanta ruway ganasta qonasuykipaq mañakuy. Jehová Diosqa santo espiritunwanmi yanapasunki imachus ruway munasqaykita aypanaykipaq (leey Filipenses 2:13). Yaqapaschá mayninpiqa imata ruwananchispaqpas yuyaykusunman, ichaqa manapaschá chayta ruwananchispaq ganasninchis kanmanchu. Uganda nacionmanta Norina hermananchismanta yachasun. Payqa Bibliamantan juj runallatapas yachachiyta munarqan, ichaqa mana allin yachachiq jina qhawarikusqanraykus, manaña ganasnin karqanchu chayta ruwananpaq. ¿Iman payta yanaparqan? Paymi nin: “Sapa p’unchaymi Diosmanta mañakuq kani pillamanpas Bibliamanta yachachinaypaq ganasta qowananpaq, jinaspapas kallpachakurqanin allin yachachiq kanaypaq. Killakunaq pasasqanman jinaqa munasharqaniñan pillamanpas Bibliamanta yachachiyta. Chay watapiqa iskay runakunatañan Bibliamanta yachachisharqani”, nispa.

5. ¿Imapin yuyaymanananchis astawanraq Dios serviyta munananchispaq?

⁵ Qanrayku imatachus Jehová Dios ruwasqanpi yuyaymanay (Sal. 143:5). Chaytan apóstol Pablopas ruwarqan. Payqa yuyaymanallaqpunin Jehová Dios payrayku imaymana ruwasqanpi, chaymi tukuy sonqonwan Jehová Diosta serviq (1 Cor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14). Chhaynatan noqanchispas imakunatachus Jehová Dios noqanchisrayku ruwasqanpi yuyaymanananchis, chayta ruwasunchis chayqa astawanmi Jehová Diosta serviyta munasunchis (Sal. 116:12). Chayta ruwaymi Honduras nacionpi tiyaq hermananchistapas yanaparqan tukuy tiemponwan Diosta servinanpaq. Paymi nin: “Noqaqa Jehová Diospa munakuwasqanpin piensaq kani. Jehová Diosqa munakuwasqanraykun llaqtanman pusamuwarqan, munakuwasqanraykun kunankamapas cuidashawan yanapashawan ima. Chaykunapi yuyaymanaspan astawan Jehová Diosta munakurqani, chaymi astawanraq tukuy tiempoywan Jehová Diosta serviyta munarqani”, nispa.

6. ¿Iman yanapawallasuntaq ruway ganasninchis kananpaq?

⁶ Kallpachakusqaykiqa manan yanqachu kanqa. Ñaupaq kaq parrafopi rimamusqanchis Erika hermananchismanta astawan yachasun. ¿Iman yanaparqan Diosmanta willanapaq juñunakuyman tempranota chayananpaq? Paymi nin: “Diosmanta  willanapaq juñunakuykunaman tardeta chayaspaqa manañan hermanokunata napaykuyta atiqchu kani, manañan yachachimusqankutapas uyaripuqñachu kani. Chaymi kallpachakurqani Diosmanta willanapaq juñunakuykunaman tempranota chayanaypaq, chhaynapi hermanokunata napaykunaypaq, paykunawan kallpachanakunaykupaq, chaypi yachachimusqankutapas uyarikunaypaq. Chayta ruwaymi yanapawarqan allin yachachiq kanaypaq”, nispa. Hermananchis Erikataqa chaykunapi piensaymi yanaparqan tempranota chayananpaq. ¿Imakunapi piensaymi qantapas yanapasunkiman Diosta servinaykipaq imachus ruway munasqaykita aypanaykipaq? Sichus Bibliata leeyta astawan munashanki otaq Diosmantapas astawan mañakuyta munashanki chayqa, piensay imaynatas chaykunata ruway yanapasunkiman Dioswan allin amigontin kanaykipaq chaypi (Sal. 145:18, 19). Chaymantapas, sichus sumaq sonqo khuyapayakuq kayta munashanki chayqa, piensay imaynatas chhayna kay yanapasunkiman jujkunawan allinta kausanaykipaq chaypi (Col. 3:14). ¿Imatawanmi ruwawaq? Imakunapichus kallpachakuyta munashanki chayta juj cuadernopi qelqay, jinaspa chay qelqasqaykita sapa kutilla leey ama qonqanaykipaq. Ñaupaq kaq parrafopi rimamusqanchis Tomás hermanonchismi nillantaq: “Kallpachakuyqa allinpunin, chaypi sapa kutilla yuyaymanaymi noqataqa yanapawan ama pisipanaypaq”, nispa.

7. ¿Imatan Julio hermanonchispas esposanpas ruwarqanku Diospa llaqtanpi imachus ruway munasqankuta aypanankupaq?

⁷ Allin amigokunata maskhay (Prov. 13:20). Julio hermanonchismanta esposanmantawan yachasun. Paykunaqa astawanmi Diospa llaqtanpi yanapakuyta munarqanku, ¿iman paykunata yanaparqan? Hermanonchismi nin: “Allin amigokunatan maskharqayku, paykunamanmi willakurqayku imakunapis Diospa llaqtanpi yanapakuy munasqaykuta. Paykunaqa munasqayku llank’aypin yanapakusharqanku, chaymi allinta yuyaychawarqanku. Paykunaqa tapuwallaqkupunin kallpachakusharqaykuchus icha manachus chay llank’ayman aypanaykupaq chayta. Chaymantapas sumaqtan kallpachawaqku ama pisipanaykupaq”, nispa.

8. ¿Iman pasanman ruway ganasninchis kanantaraq suyaqtinchis? (Qhaway kay parrafopaq dibujota).

⁸ Mayninpiqa yaqapaschá ima ruwananchispaqpas mana ganasninchis kanmanchu. ¿Chayraykuchu manaña kallpachakunanchis? Manan. Jujmanta barcomantawan wayramantawan rimasun. Yachasqanchis jina barco maymanpas chayananpaqqa wayratan necesitan, ichaqa wayraqa manan kaq kallpallawanchu phukun. Wakin p’unchaykunaqa yaqapaschá mana ni wayrapas kanmanchu, ¿chayraykuchu barco kikillanpi sayarapunman? Manan. Wakin barcokunaqa motorniyoqmi kanku, wakintaq unu qhachina k’aspikunayoq kanku. Chaykunawanmi wayra mana kaqtinqa barcota purichinku. Chhaynallataqmi noqanchiswanpas, wakin p’unchaykunaqa kanqan ganasninchis, wakin p’unchaykunataq mana. Sichus ganasninchis kallaqtin imatapas ruwasunman chayqa manan imamanpas aypasunchu. Imayna barcota manejaq runaqa mana wayra kanallantachu suyan aswanpas jujkunawanmi yanapachikun barcota purichinanpaq,  chhaynatan noqanchispas kallpachakunanchis, manan ganasninchis kanantaraqchu suyananchis. Manaña chay ruway facilchu kanman chaypas sichus kallpachakusun chayqa aypasunmi imachus ruway munasqanchisman, ¿iman chaypaq yanapawasunman? Chaymanta kunan yachasunchis.

9. Mañana ruway ganasninchis kanmanchu chaypas, ¿allinchu kanman kallpachakuy?

⁹ Jehová Diosqa kusisqa tukuy sonqomanta servinanchistan munan (Sal. 100:2; 2 Cor. 9:7). Chhaynaqa, ¿imaraykun manaña ganasninchis kanmanchu chaypas kallpachakunanchis imachus ruway munasqanchisman aypananchispaq? Apóstol Pabloq nisqanpi piensasun. Paymi nirqan: “Cuerpoytan castigani jinaspa kamachita jina purichini”, nispa (1 Cor. 9:25-27, willakuy). Apóstol Pabloqa manaña ruway ganasnin karqanchu chaypas, pay kikinmi Jehová Diospa munayninta ruwananpaq obligakuq. ¿Allinpaqchu Jehová Dios chay ruwasqanta qhawariq? Arí, allinpaqmi qhawariq. Chaymi Jehová Diosqa tukuy kallpachakusqanmanta premiota qorqan (2 Tim. 4:7, 8).

10. Mayninpi ruway ganasninchis manaña kanmanchu chaypas, ¿imaraykun kallpachakunanchis?

¹⁰ Jehová Diosqa anchatan kusikun payta servinanchispaq kallpachakusqanchista rikumuspaqa mayninpi manaña chayta ruwananchispaq ganasninchis kanmanchu chaypas. ¿Imarayku? Kallpachakuspaqa payta munakusqanchistan rikuchishanchis, chayta rikuspan Jehová Diosqa anchata kusikun. Jehová Diosqa bendecirqanmi apóstol Pablota, chhaynatan noqanchistapas kallpachakuqtinchisqa bendeciwasun (Sal. 126:5). Jehová Diospa bendicionninta rikuspaqa yaqapaschá astawanraq imatapas ruwayta munasun. Polonia nacionmanta Lucyna hermananchismi nin: “Sayk’usqa kani chayqa manan Diosmanta willaq riyta munanichu. Ichaqa Diosmanta willaq lloqsispayqa kusisqan kutimpuni; chayqa manan imawanpas tupanmanchu”, nispa. Kunanqa yachasun imakunatas ruwasunman ruway ganasninchis mana kaqtin chayta.

11. ¿Imaynatan Jehová Dios yanapawanchis cuerponchista kamachinanchispaq?

¹¹ Jehová Diospa yanapayninta mañakuy cuerpoyki kamachiyta yachanaykipaq. Cuerpo kamachiq runaqa manan usqhaychu phiñakun, manataqmi comuntachu imatapas ruwan. Cuerpo kamachiq kayqa manan mana allin ruwaykunallamantachu jark’awanchis. Aswanpas allin kaqkunata ruwananchispaqmi yanapawanchis, astawanqa yanapawanchis ruway ganasninchis mana kaqtinmi. Chaymantapas cuerpo kamachiq kayqa santo espirituq rurunmi. Chhaynaqa, sichus Jehová Diospa yanapayninta mañakusunchis chayqa, santo espiritunwanmi payqa yanapachiwasun cuerponchista kamachinanchispaq (Luc. 11:13; Gál. 5:22, 23). Kinsa parrafopi rimamusqanchis David hermanonchisqa Bibliatan allinta estudiayta munarqan, chaysi Diosmanta mañakuq. Paymi nin: “Jehová Diosmantan mañakuq kani cuerpo kamachiq kayta yachachiwananpaq. Chaymi paypa yanapayninwan kunankamapas Bibliata allinta estudiashani”, nispa.

12. ¿Imaynatan Eclesiastés 11:4 yanapawanchis imachus ruway munasqanchisman aypananchispaq?

¹² Manan imapas allin kanantaraqchu suyanayki. Kay tiyasqanchis pachapiqa manan tukuypunichu imapas allin kanman. Sichus mana imata ruwaspa allin tiempo chayamunantaraq suyasun chayqa, yaqapaschá mana jayk’aqpas ima ruway munasqanchismanpas aypasunchu (leey Eclesiastés 11:4). Dayniel hermanonchismi nin: “Mana imata ruwaspa allin tiempo chayamunanta suyayqa yanqan. Imatapas ruwayta munashanki chayqa usqhaymi ruwayta qallarinayki”, nispa. Uganda nacionmanta Paul hermanonchismi nillantaq: “Jehová Diosta servinaykipaq imachus ruway munasqaykitaqa manan: Qhepamanñan chayta ruwasaq, nispachu saqerparinayki. Aswanpas sasaña kaqtinpas kallpachakunaykin ruwayta qallarinaykipaq, chhaynapin Jehová Diosqa bendecisunki”, nispa (Mal. 3:10).

13. ¿Imaraykun allin kanman pisi-pisimanta imatapas ruway?

¹³ Pisi-pisimanta ruwanaykipaq kallpachakuy. Mayninpiqa yaqapaschá ruway ganasninchis mana  kanmanchu imachus ruway munasqanchis sasa ruway kasqanrayku. Chhayna kaqtinqa fácil ruway kaqkunamantan qallariwaq. Sichus munashanki munakuq khuyapayakuq kayta chayqa, yaqapaschá imallatapas jujkunaman qospa qallariwaq. Chaymantapas sichus Bibliata leeyta munashanki chayqa, pisi-pisimantan leeyta qallariwaq. Qallariypi rimamusqanchis Tomás hermanonchisqa juj watallapis Biblia leeyta tukuyta munasqa, ichaqa manas atisqachu. Paymi nin: “Juj watallapi Bibliata leeyta tukuyqa sasan noqapaqqa karqan. Chaymi jujmanta Biblia leeyta qallarirqani, ichaqa pisi-pisillamanta, chayta ruwasqaymi yanapawarqan imachus yachasqaypi yuyaymananaypaq. Chaymi Bibliataqa kusisqa leeq kani”, nispa. Tomás hermanonchisman Biblia leey gustarapusqanraykus astawanraq tiempota t’aqaq Bibliata leenanpaq, chhaynapin payqa Bibliata llapanta leeyta tukusqa. c

14. ¿Ima sasachakuykunapin tarikusunman?

¹⁴ Munashanchisña astawan Diosta serviyta chaypas mayninpiqa kanqapunin ima sasachakuykunapas. Yaqapaschá qonqaylla ima mana allinpipas tarikusunman jinaspa manaña tiemponchis aypawasunmanchu imachus ruway munasqanchisman aypananchispaq (Ecl. 9:11). Jinaspapas ima llakipipas tarikuspan pisikallpayasunman, jinaspa manaña kusisqachu Diosta servisunman (Prov. 24:10). Chaymantapas juchasapa kasqanchisraykun imallapipas pantarusunman jinaspa imachus ruway munasqanchisman manaña aypayta atisunmanchu (Rom. 7:23). Otaq yaqapaschá sayk’usqa kaspa pisikallpayasunman (Mat. 26:43). ¿Iman yanapawasunman chhayna sasachakuykunapiña tarikushaspapas Jehová Diosta serviyta munashanallanchispaq?

15. ¿Imaraykun imachus ruway munasqanchisman aypananchispaq kallpachakunanchis sasaña kanman chaypas? (Salmos 145:14).

¹⁵ Urmasunmanña chaypas kallpachakushanallanchismi. Bibliaq nisqanman jinaqa mayninpiqa imaymana sasachakuykunapin tarikusunchis. Ichaqa Diospa yanapayninwanqa ima sasachakuytapas atipallasunmi, ima ruway munasqanchismanpas aypallasunmi (leey Salmos 145:14). Ñaupaq kaq parrafopi  rimamusqanchis Philip hermanonchismi nin: “Askha kutitaña urmasunman chaypas, kallpachakunanchismi jujmanta jatarispa Jehová Diosta servishanallanchispaq, chayta ruwaymi imamantapas aswan allinqa”, nispa. Hermanonchis Davidmi nillantaq: “Mayninpiqa imaymana sasachakuykunapin tarikuni, ichaqa manan chaywanchu pisikallpayani. Aswanpas chay sasachakuykunapi tarikuspan kallpachakuni Jehová Diosta munakusqayta rikuchinaypaq”, nispa. Hermanonchis nisqan jina, ima sasachakuykunapiña tarikuspapas Jehová Diosta servinanchispaq kallpachakusun chayqa, Jehová Diosta munakusqanchista, paypa munasqanman jina imatapas ruwayta munasqanchistan rikuchisun. Chhayna kallpachakusqanchista rikuspaqa anchatan Jehová Diosqa kusikun.

16. ¿Imatan sasachakuykunapi tarikusqanchismanta yachasunman?

¹⁶ Sasachakuykunaqa yanapawasunmanmi. Jehová Diosta astawan servinanchispaq imapas jark’ashawanchis chayqa, yaqapaschá tapukusunman: “¿Imatan jujniraymanta ruwayman Jehová Dios astawan servinaypaq ama imapas jark’awananpaq?”, nispa (Prov. 27:12). Maytaña kallpachakushaspapas mayninpiqa manan imachus ruway munasqanchisman aypayta atisunmanchu. ¿Imaraykun chay pasanman? Yaqapaschá imachus ruway munasqanchis mana atinanchispaq jina kasqanrayku. Chhayna kaqtinqa atinanchispaq jina kaqkunallatan ruwayta qallarisunman. d Chay ruwasqaykiwanqa manan Jehová Diosqa phiñakunqachu, payqa imachus ruway atisqallanchistan mañawanchis (2 Cor. 8:12).

17. ¿Imaraykun imachus kunankama ruwasqaykikunapi piensanayki?

¹⁷ Kunankama imachus ruwasqaykipi piensay. Biblian nin: “Diosqa chaninpunin, payqa manapunin qonqanqachu imachus ruwasqaykichista”, nispa (Heb. 6:10). Chhaynatan qanpas mana qonqanaykichu kunankama imachus ruwasqaykita. Kallpachakusqaykiraykun Diospa amigon kayta atirqanki, Diosmantapas willayta atirqanki, bautizakuytapas atirqanki. Chaykunaman aypasqaykin rikuchin astawanraq ruway atisqaykita. Chhaynaqa, atillankin Diosta servinaykipaq imachus ruway munasqaykiman aypaytaqa (Filip. 3:16).

18. ¿Imatan yuyarinanchis Jehová Diosta astawan servishaspa? (Qhaway kay parrafopaq dibujota).

¹⁸ Jehová Diospa yanapayninwanqa atillawaqmi imachus ruway munasqaykiman aypaytaqa, imaynan barco manejaqpas kusisqa maychus munasqanman chayan jinata. Jinaspapas barco manejaqqa maychus rinanman purishaspaqa ñanpi imachus rikusqanwanmi kusikun. Chhaynatan qanpas imachus ruwasqaykiwan kusikunayki, reparanaykin imaynatas Jehová Dios bendecisunki chayta, imaynatas kunankama yanapashasunki chaytapas (2 Cor. 4:7). Chhaynaqa kallpachakushallay, chhaynapin kay tiempopipas jamuq tiempopipas imaymana bendicionkunata chaskinki (Gál. 6:9).