43 YACHACHIKUY
Jehová Diosmi llaqtanta pusashan
“Diosmi [...] nin: ‘Kay ruwaytaqa manan ejercitowanchu, manan runaq kallpanwanchu, aswanpas espirituywanmi tukunki’” (ZAC. 4:6)
40 TAKI ¿Piqpan kanchis?
KAYKUNAMANTAN YACHASUN *
1. ¿Imatan ruwashanallanchis llapa cristianokuna?
LLAPA bautizasqakunaqa runakunaq ñaupaqenpin Jehová Diospi iñisqanchista rikuchiranchis, llaqtanwan kuska serviyta munasqanchistapas. * Ichaqa kallpachashanallanchismi iñiyninchista, confiananchistaqmi Jehová Diosqa kay allpapi llaqtanwan munayninta ruwashasqanta.
2, 3. ¿Imakunatan Jehová Diosmanta yachanchis llaqtanta pusarisqanpi?
2 Jehová Dios llaqtanta pusarisqanqa imayna Dios kasqantan rikuchin, munayninta kamachikuyninkunatapas. Kunanmi yachasun Jehová Diosmanta, kinsa yachachikuykunata.
3 Ñaupaqtan yachasun ‘Diosqa lliutapas igual-llata rikusqanmanta’ (Hech. 10:34). Jehová Diosqa llapa runakunata munakuspan wawanta qoran wañunanpaq (Juan 3:16; 1 Tim. 2:6). Chaymi runakunata Jehová Diosqa llaqtanwan yanapashan. Iskaypi, “Diosqa manan imatapas ch’arwita ruwaq Dioschu, aswanpas thaj kayta qoq Diosmi” (1 Cor. 14:33, 40). Chaymi llaqtanpas payta servin ordenpi thaj kaywan ima. Kinsapi, Jehová Diosmi ‘yachachiqninchisqa’ (Is. 30:20, 21). Llaqtanqa kallpachakunmi Diospa siminmanta iñiq t’aqapi yachachinanpaq, jinallataq runakunaman Diosmanta willananpaqpas. ¿Imaynatan Jehová Dios kay kinsa sumaq kayninkunata rikuchiran ñaupa tiempopi? ¿Imaynatan kay tiempopipas chaykunata rikuchishan? ¿Imaynatan Jehová Diospa santo espiritun kunan tiempopas yanapawanchis Diospa llaqtanpi serviqninkunata?
DIOSQA LLIUTAPAS IGUAL-LLATAN RIKUWANCHIS
4. a) Hechos 1:8 nisqan jina, ¿imatan Jesús kamachiran discipulonkunaman? b) ¿Iman paykunata yanapanan karan?
4 Ñaupa tiempopi. Jesuspa allin willakuyninkunaqa llapa runakunatan sonqocharan (Luc. 4:43). Discipulonkunatapas kamachiranmi allin willakuykunata “kay pachaq k’uchunkunakamaraq” willanankupaq (leey Hechos 1:8). Ichaqa manan kallpallankuwanqa atinkumanchu karan, aswanpas Diospa santo espiritunpa yanapaynillanwanmi. Jesusmi chay “yanapaq” santo espirituta prometeran (Juan 14:26; Zac. 4:6).
5, 6. ¿Imakunapin Diospa santo espiritun Jesuspa discipulonkunata yanaparan?
5 Jesuspa qatikuqninkunaqa 33 wata Pentecostés fiestapin santo espirituta chaskiranku. Chaymi Diosmanta willayta qallariranku, pisi tiempollapin waranqanpi runakuna allin willakuykunata chaskikuranku (Hech. 2:41; 4:4). Qatiykachasqa kaqtinkupas manan manchakurankuchu, aswanpas Diospa yanapaynintan mañakuranku: “Kamachiykikunatapas yanapaykuwayku mana manchakuspa simiykimanta rimashanallaykupaq”, nispa. Chaymi santo espirituq yanapasqan “mana manchakuspa Diospa siminta willaranku” (Hech. 4:18-20, 29, 31).
6 Kay junt’aq sonqo cristianokunapaqqa karanmi juj sasachakuykunapas. Bibliamanta qelqakunapas pisillan karan, manan Bibliata entiendenankupaq yanapaykunapas karanchu. Chaymantapas askha simikunapin willananku karan. Chaywanpas paykunaqa pisi watakunallapin allin willakuykunata pachantinman willaranku (Col. 1:6, 23).
7. Pachaq watakuna ñaupaqta, ¿imaynatan iñiqmasikuna llank’ayninkuta chaskiranku?
7 Kay tiempopi. Kunanpas Jehová Diosqa pusashanmi llaqtanta, kallpachashantaqmi kanpas, chaytaqa ruwashan simin qelqawanmi. Bibliapin qelqasqa kashan Jesuspa Diosmanta willasqan, discipulokunaman allin willakuykunata willanankupaq kamachisqanpas (Mat. 28:19, 20). 1881 wata julio killa La Atalaya revistapin kayta niran: “Manan qhapaq ni allin reqsisqa kananchispaqchu ajllasqa karanchis, aswanpas kaqninchiskunawan Diosmanta allin willakuykunata willananchispaqmi”, nispa. Chaymantapas “Pikunan kay llank’ayta aparinanku”, nisqa qelqan inglés simipi lloqsimuran 1919 watapi, chaypin niran: “Kay jatun llank’ayqa Señorpan, paypa yanapaynillanwanmi junt’asunchis”, nispa. Arí, ñaupa tiempopi cristianokunaqa manan iskayarankuchu, mana manchakuspan Diosmanta willaranku, yacharankun Diospa santo espiritunwan llank’ayninku junt’anankuta. Noqanchispas manan iskayananchischu Jehová Dios yanapawananchismantaqa.
8, 9. ¿Imakunawanmi Jehová Diospa llaqtan yanapachikuran allin willakuykunata willananpaq?
8 Jehová Diospa llaqtanqa allin willakuykunata willananpaqmi, allin kaq herramientakunawan yanapachikuran. Chaykunan karan: “Foto-Drama de la Creación” nisqa video, gramófono, parlanteyoq carrokuna, radio ima, kay tiempopitaq kashan internet, jujkunapas. Chaymantapas Diospa llaqtallanmi qelqakunata askha simikunapi t’ijrashan. ¿Imarayku? Llapa runakuna rimasqanku simipi Diosmanta yachanankupaqmi. Jehová Diospaqqa llapapas Apo. 14:6, 7). Diosqa llapa runakuna gobiernonmanta yachanankutan munan.
igual-llan kanchis, chaymi profetizaran “llapa nacionkunaman, ayllukunaman, rimaykunaman, llaqtakunamanwan” allin willakuykuna willakunanta (9 ¿Imaynatan mana jaykuy atina edificiokunapi runakunamanpas Diosmanta willakushan? Paykunata yanapanapaqmi Diospa llaqtanqa, askha runakunaq kasqanpi jujniraymanta runakunaman willashan. Umalliq t’aqan 2001 watapi allinpaq qhawariran Francia nacionpi juj llaqtakunapipas carretakunawan Diosmanta willakusqanta. Chaymi 2011 watapi, Nueva York (Estados Unidos) llaqtapi qallarikuran askha runakunaq kasqanpi carretakunawan Diosmanta willayta. Juj watallapin rakikuran 102.129 librokunata, 68.911 revistakunata, 4.701 runakunataq Bibliamanta yachayta munaranku. Chaykunapin rikukuran santo espiritunwan Jehová Dios yanapawashasqanchista. Chaymantapachan pachantinpi chhaynata Diosmanta willakunanpaq umalliq t’aqaqa aprobaran.
10. ¿Imatan ruwasunman Diosmanta allinta willananchispaq?
10 ¿Imaynatan noqanchis yanapakusunman? Juñunakuykunapi yachasqanchista kasukuspa, Diosmanta willananchispaq kallpachakuspa ima. Imapas ruwananchisraq kashan chayqa gruponchispi iñiqmasikunan ejemplonwan yanapawasun kallpachawasun ima. Ima sasachakuyña kaqtinpas Diosmanta willashallasun. Kay yachachikuypaq textoq nisqan jina, Diospa santo espiritunpa yanapaynillanwanmi junt’asunchis Diospa munaynintaqa, manan kallpallanchiswanchu (Zac. 4:6). Kay llank’ayqa Jehová Diospan manan noqanchispachu.
DIOSQA MANAN CH’ARWITA RUWAQCHU, ASWANPAS THAJ KAYTA QOQMI
11. ¿Imaynatan ñaupa tiempopi umalliq t’aqa juj nisqalla llank’aran Diospa llaqtan ordenpi kananpaq?
11 Ñaupa tiempopi. Umalliq t’aqaqa Jerusalenpin kasharan. Paykunaqa juj nisqallan llank’aranku Diospa llaqtan thaj kaypi ordenpi kananpaqpas (Hech. 2:42). 49 watapin Diospa llaqtan sasachakuypi karan qhari kayninku qarachata kuchuchikuymanta, chaykuna jawa mana juj nisqallachu iñiq t’aqapi kankuman karan chayqa, pisipankumanmi karan Diosmanta willaypi. Chay tiempopi umalliq t’aqan ichaqa santo espirituq yanapayninta maskharan. Apostolkunapas umalliqkunapas judioña karanku chaypas manan chay tiempopi judiokunaq yachayninman costumbrenman jinachu allicharanku, aswanpas Diospa siminwanmi yanapachikuranku santo espiritunwan ima (Hech. 15:1, 2, 5-20, 28). Jehová Diosqa samincharanmi chay ruwasqankumanta, iñiq t’aqapipas juj nisqallan kasharanku, Diosmantapas willashallarankun (Hech. 15:30, 31; 16:4, 5).
12. ¿Imaraykun nisunman Diospa llaqtan ordenpi imatapas ruwasqanta, thajpi kasqantapas?
12 Kay tiempopi. Diospa llaqtanqa kallpachakushanmi pachantinpi iñiqmasikuna thaj kaypi ordenpi kausanankupaq. 1895 wata 15 noviembre killamanta inglés simipi Qhawaq qelqapin “tukuypas imaynachus kananman jina ordenpi ruwakuchun”, nisqa yachachikuy lloqsimuran, 1 Corintios 14:40 nisqanman jina, chaypin niran: “Ñaupa tiempopi iñiqmasikunatan apostolkunaqa kallpachaqku ordenpi imatapas ruwanankupaq [...]. Chaymi tukuy yuyayninchista churananchis ñaupa tiempopi qelqasqa kaqkunapi”, nispa (Rom. 15:4). Kunankamapas Diospa llaqtanqa kallpachakushallanmi thaj kaypi kananpaq ordenpi imatapas ruwananpaq. Chaymi sut’ita reparakun iñiq t’aqakunapi Qhawaq qelqata yachasqanchispi, juj nacionmanña risunman chaypas, kaqllatan yachanchis. Maypiña kashaspapas iñiq t’aqanchispipas kashasunman jinan sientekunchis. Juj nisqalla kausasqanchisqa Jehová Diospa santo espiritunraykun (Sof. 3:9).
13. Santiago 3:17 nisqanman jina, ¿ima tapuykunatan ruwakunanchis?
13 ¿Imaynatan noqanchis yanapakusunman? Jehová Diosqa munanmi santo espiritunpa yanapayninwan jujllachasqa kananchista (Efes. 4:1-3). Chaymi tapukunanchis: “¿Kallpachakunichu iñiq t’aqa thaj kaypi jujllachasqa kananpaq? ¿Kasukunichu umalliq iñiqmasikunata? ¿Confianapaq jinachu kani iñiq t’aqapi ima llank’anata qowaqtinkupas? ¿Kallpachakunichu tiempollanpi imatapas ruwanaypaq? ¿Kallpachakunichu imapipas jujkunata yanapanaypaq?”, nispa (leey Santiago 3:17). Sichus kaykunapi kallpachakunanchis kashan chayqa, Diospa santo espirituntan mañakunanchis. Kallpachakusun santo espirituq munayninman jina kausananchispaq chayqa, astawanmi iñiqmasinchiskunapas munakuwasun, valorawasunpas.
JEHOVÁ DIOSMI YACHACHIWANCHIS TUKUY IMA NECESITASQANCHISTAPAS QOWANCHIS
14. Colosenses 1:9, 10 nisqan jina, ¿imaynatan Jehová Dios yanaparan cristianokunata, “paypa munayninmanta” yachanankupaq?
14 Ñaupa tiempopi. Jehová Diosqa yachachillaranpunin llaqtantaqa (Sal. 32:8). Payqa munanmi llapa wawankuna reqsinankuta, munakunankuta, wiñaypaq kausanankutapas. Chaykunaqa atikunman yachachiwasqanchisraykullan (Juan 17:3). Ñaupa tiempopiqa iñiq t’aqakunapin llaqtanta yachachiran (leey Colosenses 1:9, 10). Jesuspa prometesqan jina, astawanqa Diospa santo espiritunmi llaqtanta yanaparan (Juan 14:16). Chay espiritun yanaparan Diospa simin qelqata entiendenankupaq, Jesuspa yachachisqanta yuyarinankupaqpas, chaytan Bibliapi qelqaranku. Diospa yachachisqanmi ñaupa tiempo cristianokunaq iñiyninta kallpacharan. Chaymi astawan munakuranku Jehová Diosta, churin Jesusta, iñiqmasikunatapas.
15. ¿Imaynatan junt’akushan Isaías 2:2, 3 nisqan profecía?
15 Kay tiempopi. Jehová Diosqa willaranñan ‘jamuq p’unchaykunapi’, llapa nacionkunamanta runakuna wasin orqoman jamunankuta, yachachisqa kanankupaq (leey Isaías 2:2, 3). Kay tiempopin chay profeciaqa junt’akushan. Diospa munasqanman jina yupaychasqanchismi astawan wiñarishan pantasqa religionkunaq yupaychayninmantaqa. ¡Jehová Diospa yachachiyninqa sumaq misk’i mijuykuna jinan! (Is. 25:6.) ‘Allin yuyayniyoq junt’aq kamachiwanmi’ yachachiwanchis. Mijuna jinan imaymana clase yachachikuykuna kashan qelqanchiskunapi, videokunapipas (Mat. 24:45). Jobpa amigon Elihú jinan sientekunchis, paymi niran: “Mayqen yachachiqpas manan kanchu pay jinaqa”, nispa (Job 36:22).
16. ¿Imatan ruwananchis iñiyninchispi wiñashanallanchispaq?
16 ¿Imaynatan noqanchis yanapakusunman? Diospa santo espiritunmi yanapawanchis Bibliapi yachasqanchista kasukunanchispaq. Chaymi salmista jina Jehová Diosmanta mañakunanchis: “Diosníy, ñanniyki puriyta yachachiway, cheqaq kayniykipi purinaypaq. Qanta tukuy sonqo serviqta ruwaway”, nispa (Sal. 86:11). Chhaynaqa chaskikushallasun simin qelqamanta yachachikuyninta, llaqtanmantapas. Ichaqa manan yachayllachu yachananchis, aswanpas kallpachakunanchismi sonqonchispi jap’ikunanchispaq, chayman jina kausananchispaqpas. Kallpachasun iñiqmasinchiskunatapas, paykunaqa familianchis jinan kanku (Heb. 10:24, 25). Mañakusun espiritunwan Diosninchis yanapawananchispaq, juñunakuykunapaq allinta preparakunanchispaq sonqomanta tapuykunaman kutichinanchispaqpas. Chaykunata ruwaspan Jehová Diosman churinmanpas rikuchisunchis ovejachankunata munakusqanchista (Juan 21:15-17).
17. ¿Imaynatan junt’aq sonqowan Jehová Diospa llaqtanpi yanapakusunman?
17 Jamuq tiempopaqqa Jehová Dios santo espiritunwan pusarisqan llaqtallañan qhepakunqa, chaymi kusikuywan llank’ashanallanchis. Llapa runakunaman yachachispa rikuchisun munakuq Dios jina lliutapas igual-llata qhawarisqanchista. Iñiq t’aqapipas kallpachakushallasun jujllachasqa kausananchispaq, iñiqmasikunawan thajpi kaspa, paykunata munakuspa ima. Chaskikushallasun jatun yachachiqninchispa yachachiwasqanchista. Chhaynapi Saqraq kamachisqan pacha ch’usaqyachisqa kaqtinqa, mana manchakusunchu. Aswanpas kallpachasqan kashasun Diospa llaqtanwan kuska.
3 TAKI Qanpin suyakuni, qanmi kallpachawanki
^ párr. 5 Manan iskayananchischu Jehová Dios kay tiempopi llaqtanta pusashasqanmantaqa. Kay yachachikuypin yachasun imaynatas Jehová Dios ñaupa tiempopi llaqtanta pusaran, jinallataq kay tiempopipas chayta.
^ párr. 1 ASTAWAN YACHANAPAQ: Jehová Diospa llaqtan nikullantaqmi janaq pachapi kaqkunatapas. Kay yachachikuypin ichaqa kay pachapi llaqtanmanta rimasun.
^ párr. 52 FOTOMANTA WILLAKUY: Videokunata qhawaspan, precursora hermananchis reparan Diosmanta willaqkuna necesitakusqan llaqtakunapi juj hermanokuna yanapakusqanta, chaymi paypas kallpachakun paykuna jina yanapakunanpaq.