Diospa akllasqan kamachinta qhawasun

“Kayqa kamachiymi, [...] paymi akllakusqay, paymi kusichiwan.” (ISA. 42:1.)

1. Pisillañataq kashan Jesucristoq wañupusqan p’unchayta yuyarinapaq chayqa, ¿imatan ruwananchis, imarayku?

PISILLAÑATAQ kashan Jesucristoq wañupusqan p’unchayta yuyarinapaq chayqa, allinmi kanman apóstol Pabloq nisqanta kasukuy, paymi niran: “Jesusllatapuni qhawasun, paymi iñiyninchista paqarichiqqa, hinaspa hunt’asqata wiñachiqqa. [...] Jesusqa huchasapakunaq cheqnipakusqan kaspan sinchita muchurqan, chayrayku paypi allintapuni yuyaykuychis, ahinapin mana sayk’unkichischu, manallataq pisi kallpayankichispaschu”, nispa (Heb. 12:2, 3). Kay Hallp’api Jesús kashaspaqa hunt’aq sonqowanmi Diosta wañunankama serviran, tukuy yuyaywan chay ruwasqanta t’aqwirisun chayqa, hawisqa cristianokunapas wak ovejamanta kaqkunapas mana sayk’uspan hunt’aq sonqowan Diosta servishallasun (tupanachiy Gálatas 6:9).

2. ¿Imatan yachasun Isaías qelqapi Jesusmanta willakuq profeciakunamanta?

² Profeta Isaiaswanmi Jehová Dios askha profeciakunata qelqachiran, chaykunan Churin Jesusmanta rimashan. Chay profeciakunan yanapawasun ‘Jesusllatapuni qhawananchispaq, paymi iñiyninchista paqarichiqqa, hinaspa hunt’asqata wiñachiqqa’. * Chayta estudiaspan askhata yachasun imayna runa kasqanmanta, ñak’arisqanmanta, Rey kasqanmanta, Qespichiqninchis kasqanmantapas. Chaymantapas aswan allintan entiendesun imarayku wañusqan p’unchay yuyarisqanchista. Kay watapiqa Jesuspa wañusqanta yuyarisun 9 p’unchay abril killata inti haykuy qhepata.

Diospa Kamachinta reqsikun

3, 4. a) ¿Pikunamantan Isaías qelqapi ‘kamachi’ simi rimashan? b) ¿Pimantan Isaías 42, 49, 50, 52, 53 capitulokunapi willashan, imaynatan chayta yachanchis?

³ ‘Kamachi’ simiqa askha kutitan Isaías qelqapi rikhurin. Mayninpiqa kikin profeta Isaiasmantan rimashan (Isa. 20:3; 44:26). Wakinpitaq Israel llaqtamanta rimashan, chaytan sutichakullantaq “Jacob” nispa (Isa. 41:8, 9; 44:1, 2, 21). Ichaqa 42, 49, 50, 52, 53 capitulokunapiqa hukmantan rimashan. ¿Pimantan rimashan? Chaymanta yachanapaqqa Griego Rimaypi Qelqakuq Librokunatan t’aqwinanchis, chaypin sut’inchakushan pichus Jehová Diospa Kamachin kasqanta. Hechos libropin rimashan Etiopía suyupi umalli runamanta, paymi carretan patapi leeshasqa Isaías libropi profeciakunata hinan Diospa siminta willaq Felipe santo espirituq pusasqan payman achhuyuran. Kay runaqa Isaías 53:7, 8 textoq nisqantan leeshasqa chaymi Felipeta tapuran: “¿Pimantan profetaqa kayta nin? ¿Pay kikinmantachu? Icha, ¿hukmantachu?” nispa. Chaymi Felipeqa sut’incharan chay profeciakuna Jesusmanta rimashasqanta (Hech. 8:26-35).

 ⁴ Jesús wawacha kashaqtinmi Simeón sutiyoq chanin runa Diospa yuyaychasqan niran: ‘Paymi mana judío runakunaman k’anchaykunqa’ nispa, chaytaqa niran Isaías 42:6; 49:6 nisqanman hinan (Luc. 2:25-32). Chaymantapas juzgasqanku tuta mana allin tratasqa kasqanqa willakuranñan Isaías 50:6-9 textopi (Mat. 26:67; Luc. 22:63). 33 watapitaq Pentecostés fiesta qhepata apóstol Pedro sut’ita willaran Jehová Diospa ‘Kamachin’ Jesús kasqanta (Isa. 52:13; 53:11; leeychis Hechos 3:13, 26). ¿Imatan llapa chay profeciakunamanta yachanchis?

Diosmi Kamachinta yachachin

5. ¿Imayna yachachikuytan Diospa kamachin chaskiran?

⁵ Isaías libropi huknin profeciamantan yachanchis Jehová Dios phiwi Churinwan hanaq pachapi sumaqta kawsasqankuta (leeychis Isaías 50:4-9). Kikin Diospa Kamachinmi niran: “Señor Diosmi allinta yachachiwarqan [...] Sapa paqarmi maki rikch’achiwan allin yachaqaq hina uyarinaypaq”, nispa (Isa. 50:4). Chay tiempopiqa allintan Taytanta uyariran, anchatan yacharan tukuypitaq kasukuran. Arí, paytaqa teqsimuyuntinta kamaq kikin Diosmi yachachiran, ¡may allinpunin chayqa karan!

6. ¿Imaynatan Kamachi rikuchiran Taytanta tukuypi kasukusqanta?

⁶ Chay profeciapin Kamachiqa taytanta niran: ‘Apu Señor Dios’, nispa. Chayta nispan Diosta qhawariran teqsimuyuntinpi ancha hatun kamachikuqta hina. Tukuypi Diosta kasukusqantan kay simikuna rikuchin: “Apu Señor Diosmi uyarichiwarqan, manataqmi mana kasukuqchu karqani, manan qhepamanpas kutirirqanichu” (Isa. 50:5). Jehová Dios teqsimuyuta runakunatapas kamashaqtinqa Taytanwan kuskan Jesusqa ‘llank’asharan’, chaymi niran : ‘Chaypachan ñoqaqa paywan llank’asharqani, sapa p’unchaymi payta kusichirqani, qayllanpin pukllasharqani [kusikurani], kamasqan pachan, [...] runa miraymi kusichiwarqan’, nispa (Pro. 8:22-31).

7. Kamachiqa manan iskayaranchu sasachakuykunapi tarikuqtin Dios yanapananta, ¿imaynapin chayta yachanchis?

⁷ Diospa Kamachintaqa Taytanpa yachachisqan, runakunata munakusqan iman yanaparan kay Hallp’api sasachakuykunata aguantananpaq. Qatiykachasqaña kaspapas kusikuywanmi Taytanpa munayninta ruwaran (Sal. 40:8; Mat. 26:42; Juan 6:38). Jesusqa manan iskayaranchu imayna sasachakuypiña tarikuqtinpas Taytan yanapananta paypa allin qhawarisqan kanantapas. Isaiaspa willasqan hinan niran: “Qayllallaypin kashan chaninchawaqniy Diosqa. ¿Pin ñoqawan churanakunqa? [...] Apu Señor Diosmi yanapaykuwaqniyqa”, nispa (Isa. 50:8, 9). Arí, kay hunt’aq Kamachiqa tukuy tiempo predicasqanpin Diospa yanapayninta chaskiran, Isaías qelqapi huk profeciaq willasqan hina.

Diospa Kamachin kay Hallp’api predicasqan

8. Isaías 42:1 rimashan Diospa ‘akllakusqanmanta’, ¿imaynapin yachanchis chay ‘akllakusqan’ Jesús kasqanta?

⁸ Biblian willawanchis 29 watapi Jesús bautizakushaqtin ima sucedesqanta: ‘Santo Espiritun [...] pay pataman uraykamurqan. Huk kunkataq hanaq pachamanta nimurqan: –Qanmi munakusqay Churiy kanki, qanmi anchata kusichiwanki’, nispa (Luc. 3:21, 22). Chhaynapin Jehová Diosqa sut’ita rikuchiran Isaías qelqaq nisqanpi pichus ‘akllakusqan’ kasqanta (leeychis Isaías 42:1-7). Jesusqa chay profeciaq nisqantan hunt’aran kay Hallp’api predicashaspa. Isaías 42:1-4 textopi qelqakusqantan Mateo qelqasqan libropi Jesusmanta rimaran (Mat. 12:15-21).

9, 10. a) ¿Imaynatan Jesús Isaías 42:3 textopi profeciata hunt’aran? b) ¿Imaynatan rikuchiran cheqaq chanin kayta? c) ¿Hayk’aqmi chanin kayta kay pachaman apamunqa?

⁹ Jesuspa tiemponpi religión umalliqkunaqa pisichaqkun judío llaqta runakunata (Juan 7:47-49). Sinchitan runakunata sarunchaqku, chaymi chay runakunaqa ‘q’echusqa [q’ewisqa] soqos’ hina otaq tumpalla rawrashaq ‘mecha’ hina tarikuranku. Jesusmi ichaqa wakchakunata llakipi tarikuqkunatapas khuyapayaran (Mat. 9:35, 36). Llapallankutan niran: “Ñoqaman hamuychis llapa sayk’usqakuna q’episapakuna, ñoqan samachisqaykichis”, nispa (Mat. 11:28). Diospa kamachikuyninkunamanta allin kaqta mana allin  kaqta yachachispan rikuchiran imachus chanin kaq kasqanta (Isa. 42:3). Chaymantapas yachachiranmi Diospa kamachikuyninta allin yuyaywan khuyapayakuywan hunt’achinankuta (Mat. 23:23). Qhapaqkunamanpas wakchakunamanpas predicaspan rikuchiran chanin ruwasqanta (Mat. 11:5; Luc. 18:18-23).

¹⁰ Isaías qelqapi profecía nisqanman hina, Diospa akllasqan runan “chanin-kayta kay pachapi” takyachinan karan (Isa. 42:4). Pisi tiempollamantan chayta ruwanqa, Diospa akllasqan Rey hinan llapa kay pacha suyukunata otaq gobiernokunata tukuchinqa. Diospa gobiernollanñan kay pachata kamachinqa, chhaynapin huk mosoq pachata apamunqa chaypiqa “tukuy imapas chaninkaman kanqa” (2 Ped. 3:13; Dan. 2:44).

Huk “k’anchay” huk ‘contrato’

11. ¿Imaynapin Jesús qallariy siglopi ‘hatun suyukunapaq k’anchay’ karan? ¿Imaynapin kunanpas k’anchay kashan?

¹¹ Isaías 42:6 nisqanman hinan Jesusqa ‘hatun suyukunapaq k’anchay’ karan. Kay pachapi predicashaspaqa judío runakunatan astawanqa k’ancharan (Mat. 15:24; Hech. 3:26). Ichaqa nillarantaqmi: “Ñoqan lliw runakunapaq k’anchay kani”, nispa (Juan 8:12). Arí, Jesusqa k’ancharanmi judío runakunata mana judío runakunatapas Diospa siminmanta yachachispa llapa runakunarayku ima wañuspa (Mat. 20:28). Kawsarimpusqan qhepamanmi qatikuqninkunata niran: ‘Testigoykunan kankichis kay pachaq k’uchunkamaraq’, nispa (Hech. 1:8). Chayrayku Pablowan Bernabewan ‘wak suyu runakuna k’anchaymanta’ rimaspankuqa, mana judío runakunaman predicashasqankumanta rimasharanku (Hech. 13:46-48; tupanachiy Isaías 49:6). Chay llank’aytaqa kunan aparishanku kay pachapiraq kashaq hawisqa cristianokunan, paykunatan yanapanku wak ovejamanta kaqkuna. Llapallankun allin willakuykunata predicanku chhaynapin runakunata yanapanku Jesuspi iñinankupaq, payqa “hatun suyukunapaqmi k’anchay”.

12. ¿Imaynapin Jehová Dios Kamachinta ‘llaqtapaq contratota hina churaran’?

¹² Chay profeciallapitaqmi Jehová Dios Kamachinta niran: “Pusashaykin chanin yuyaykusqayta hunt’anaykipaq, qanmi runakunawan sutiypi rimanakunki [‘llaqtapaqmi contratota hina churasqayki’, NM]”, nispa (Isa. 42:6). Satanasqa tukuy atisqantan ruwaran Jesusta ch’usaqman tukuchinanpaq chhaynapi predicasqanta qolluchinanpaq, Jehová Diosmi ichaqa wañupunankama Churinta pakaykuran (Mat. 2:13; Juan 7:30). Kawsarichispan huk “contratota” hina llaqtanpaq churaran. Chay contraton otaq promesan garantizaran Diospa hunt’aq Kamachin ‘hatun suyukunapaq k’anchay’ kashanallanta, hinaspa Diosta mana reqsispa laqhayaqpi kaq runakunatapas kacharichinanta (leeychis Isaías 49:8, 9). *

13. ¿Imaynatan Jesús kay pachapi kashaspa tutayaqpi kaqkunaman k’anchayta qhawarichiran, imaynatan kunan chayta ruwashan?

¹³ Chay promesaq nisqanman hinan Diospa akllasqan Kamachiqa ‘ñawsakunaq ñawinta kicharinan’ karan, ‘presokunata carcelmanta horqonan’ karan, ‘tutayaqpi tiyaqkunatapas’ k’anchaytan qhawarichinan karan (Isa. 42:7). Chayta ruwananpaqmi Jesusqa religionpi pantasqa  yachachikuykunata sut’iman horqoran, Reinomanta allin willakuykunatapas predicaran (Mat. 15:3; Luc. 8:1). Chhaynapin askha judío runakunata pantasqa religionmanta kacharichiran chaymi paykunaqa Jesuspa qatikuqnin kapuranku (Juan 8:31, 32). Jesusqa millonninpi mana judío runakunatapas k’anchaytan qhawarichiran Diosmanta yachachispa. Qatikuqninkunatan kamachiran: “Rispa llapa suyu runakunata yachachimuychis, yachachisqaykuna kanankupaq”, nispa. Chaymantapas “kay pachaq p’uchukanankama” paykunawan kashananpaqmi prometeran (Mat. 28:19, 20). Arí, Jesucristoqa hanaqpachamantan teqsimuyuntinpi Reinomanta predicacionta umallishan.

Jehová Dios Kamachinta hatunchan

14, 15. ¿Imaynatan Jehová Dios Kamachinta hatuncharan, imaraykun chayta ruwaran?

¹⁴ Huk profeciapin Jehová Diosqa Kamachinmanta nillarantaq: “Kamachiyqa allin yachaywanmi ruwanqa, hatunchasqan qhapaqchasqan kanqa, ancha mentasqataq kanqapas”, nispa (Isa. 52:13). Jesusqa imaymana sasachakuykunapiña tarikuspapas hunt’aq sonqowanmi Diosta ancha hatun kamachikuqta hina kasukuran, chayraykun Diosqa hatuncharan.

¹⁵ Apóstol Pedron niran: “Jesucriston hanaq pachaman wicharipuspa Diospa paña ladonpi kashan, paytan angelkunapas, kamachikuqkunapas, atiyniyoqkunapas kasukunku”, nispa (1 Ped. 3:22). Apóstol Pablopas niranmi: “[Jesusmi] pay kikin huch’uyyaykukurqan, Diosta kasukuq kaspanmi wañurqan, cruzpi [“k’aspipi”, NM] wañuytapas mana p’enqakuspa. Chayraykun Diospas paytaqa anchatapuni hatunchaykurqan, hinaspan payman sutita churarqan lliw sutimantapas qollana kaqtapuni. Chay hinapin Jesuspa sutinpi llapalla qonqorikunqaku, hanaq pachapi kaqkunapas, kay pachapi kaqkunapas, ukhupachapi kaqkunapas, Jesucristopuni Señorqa kasqantan llapalla sut’ita rimarinqaku, Dios Yaya hatunchasqa kananpaq”, nispa (Fili. 2:8-11).

16. a) ¿Imaynatan Jehová Dios anchata Jesusta hatuncharan 1914 watapi? b) ¿Imakunatan chaymantapacha Jesús ruwaran?

¹⁶ Jehová Diosqa 1914 watapin Jesusta anchata hatuncharan Reinonpi kamachikunanpaq churaspa (Sal. 2:6; Dan. 7:13, 14). Chaymantapachan Jesusqa ‘awqankuna ukhupi kamachishan’ (Sal. 110:2, NM). Kamachiyta qallarispaqa Satanastan supayninkunatawan kay  Hallp’aman wikch’uykamuran (Apo. 12:7-12). Chaymantapas Jesusqa Kuraq Ciro kasqanpin kay pachapiraq kashaq hawisqa cristianokunata ‘Hatun Babiloniaq’ pantasqa yachachikuyninkunamanta kacharichiran (Apo. 18:2; Isa. 44:28). Kunanqa teqsimuyuntinpi predicaciontan umallishan, chhaynapin kay pachapiraq kashaq hawisqa cristianokunata huñuran hinallataq millonninpi ‘wak ovejamanta’ cristianokunatapas, paykunan ‘pisi t’aqa ovejakunata’ yanapanku (Apo. 12:17; Juan 10:16; Luc. 12:32).

17. ¿Imatan Isaías libropi profeciakuna yachachiwanchis Diospa Kamachinmanta?

¹⁷ Isaías libropi profeciakunata t’aqwisqanchisqa yanapawaranchischá Jesucristota Kamachiqninchista, Qespichiqninchista hina anchata valorananchispaq. Payqa kay pachapi tukuy sonqowan kasukuspan rikuchiran hanaq pachapi Taytanpa yachachisqan kasqanta. Chaymantapas kay pachapi predicasqanwan, kunan tiempopipas qatikuqninkunaq predicasqanta umallispan rikuchin ‘hatun suyukunapaq k’anchay’ kasqanta. Qatimuq estudiopin astawan yachasunchis Diospa Kamachinmanta willaq huk profeciakunamanta, chaypin rimashan qespichiwananchispaq ñak’arisqanmanta wañusqanmantawan. Chayraykun chaykunapiqa ‘allintapuni yuyaykunanchis’ astawanqa Jesuspa wañusqan p’unchayta yuyarinapaq qayllaykamushasqanrayku (Heb. 12:2, 3).

[Uranpi willakuy]

Yuyarinapaq

• ¿Pimantan profeta Isaías rimasharan ‘Kamachi’ nispa, imaynatan chayta yachanchis?

• ¿Imayna yachachiytan Jesús Taytanmanta chaskiran?

• ¿Imaynapin Jesús ‘hatun suyukunapaq k’anchay’?

• ¿Imaynatan Jehová Dios Kamachinta hatuncharan?

[Tapuykuna]

[21 paginapi dibujo]

Felipeqa alayritan willaran Isaías libropi ‘Kamachi’ Jesús kasqanta

[23 paginapi dibujo]

Diospa Kamachinqa khuyapayaranmi wakchakunata llakipi tarikuqkunatapas

[24 paginapi dibujo]

Jehová Diosqa Reinonpi kamachinanpaq churaspan Jesusta hatuncharan