“Qhepayta hamuy”
“Qhepayta hamuy”
‘Pipas qhepayta hamuyta munaqqa pay kikinta sapa p’unchay nikuchun: Manañan ñoqapaqchu kawsani, nispa, hinaspa ñoqarayku ñak’arispa wañunanña kaqtinpas qhepayta hamuchun.’ (LUC. 9:23, Edición 1988.)
1, 2. a) ¿Imaniranmi Jesús llapa runakunata? b) ¿Imatan qan ruwaranki chay nisqanman hina?
JESÚS kay Hallp’api predicayninta tukunanpañan Perea llaqtapi predicasharan, chay llaqtaqa Judea llaqtaq wichay ladonpin tarikuran Jordán mayuq chimpanpi. Chaypin huk wayna achhuyuspa tapusqa imatas ruwanman wiñay kawsayta chaskinanpaq chayta. Kamachikuy Simi hunt’ashasqanta reparaspan Jesús niran: “Phaway tukuy kaqniykita vendemuspa wakchakunaman qomuy, hinan hanaq pachapi qhapaq kayniyki kanqa. Chaymantataq qhepayta hamuy”, nispa (Mar. 10:21). ¡May allinpunin Diospa sapallan Churinta qatikuyqa!
2 Chay waynaqa manaña Jesusta qatikuranchu chaypas hukkunaqa qatikurankun, chay ñawpaqtan Jesusqa Felipeta nisqaña: “Qhepayta hamuy”, nispa (Juan 1:43). Felipeqa qatikuranmi Jesusta chaymi qhepamanqa apostolnin kapuran. Kaqllatataqmi Jesusqa Mateotapas niran chaymi paypas qatikuran (Mat. 9:9; 10:2-4). Jesusqa llapa runakunatan niran: ‘Pipas qhepayta hamuyta munaqqa pay kikinta sapa p’unchay nikuchun: Manañan ñoqapaqchu kawsani, nispa, hinaspa ñoqarayku ñak’arispa wañunanña kaqtinpas qhepayta hamuchun’, nispa (Luc. 9:23). Chayrayku, llapa chanin kayta munakuqkunan Jesusta qatikunkuman sichus munanku chayqa. ¿Qanpas munankichu qatikuqnin kayta? Askha runakunañan Jesusta qatikushanchis, predicaspapas llapa runakunatan ninchis Jesusta qatikunankupaq.
3. ¿Iman yanapawasun Jesusta qatikushanallanchispaq?
3 Askha runakunan Biblia estudiayta qallariranku ichaqa astawan yachaspa Jesusta qatikunankumantaqa karunchakapurankun (Heb. 2:1). Ñoqanchisrí, ¿imaynatan Jesusta qatikushallasunman? Kaykunata tapukuymi yanapawasun: “¿Imaraykun Jesusta qatikurani? ¿Imataq Jesuspa qatikuqnin kayri?” Kay iskay tapuyman kutichiyqa kallpachawasunmi Jesusta qatikushanallanchispaq, chhaynapin huk runakunatapas yanapasun payta qatikunankupaq.
¿Imaraykun Jesusta qatikunchis?
4, 5. ¿Imaraykun mana pipas Jesús hina allin kamachiq kanmanchu?
4 Profeta Jeremiasmi niran: “Runaqa manan atiyniyoqchu kikillanmanta allinta purinanpaqqa. Mana qan pusaqtiykiqa manan allintaqa kawsanmanchu”, nispa (Jer. 10:23, NM). Tiempoq pasasqanman hinan allinta yachanchis chay simikuna cheqaqpuni kasqanta. Sapa kutillanmi aswan sut’ita yachanchis huchayoq runakuna mana kikillankumanta allin kamachiy atisqankuta. Jesusmi ichaqa kamachiqninchis kananpaq allin preparasqa kashan, chaymi payta qatikunchis. ¿Imaraykun mana pipas Jesús hina allin kamachiq kanmanchu? Chaymanta qhawarisunchis.
5 Ñawpaqkaqpi: kikin Jehová Diosmi Jesustaqa akllaran umalliqninchis kananpaq. Arí, Kamaqnillanchismi aswan allintaqa akllanman huk kamachiqninchista. Iskaykaqpi: Jesusqa kay Hallp’api kashaspa sumaq runa kasqantan rikuchiran, chhayna kasqanqa admirakunapaqmi qatikunapaqtaq kanpas (leeychis Isaías 11:2, 3). Payqa ancha allin ejemplon qatikunanchispaq (1 Ped. 2:21). Kinsakaqpi: Jesusqa anchatan interesakun qatikuqninkunapi, chaytan rikuchiran paykunarayku wañuspa (leeychis Juan 10:14, 15). Payqa huk michiq hinan ovejankunapi interesakun, yanapawanchismi kunan tiempopi kusisqa kawsananchispaq hamuq tiempopi wiñay kawsayta aypananchispaqpas (Juan 10:10, 11; Apo. 7:16, 17). Chaykunamanta hukkunamantawan yachasqanchismi kallpachawaranchis Jesusta qatikunanchispaq. Ichaqa, ¿imataq Jesuspa qatikuqnin kayri?
6. ¿Imatan ruwananku Jesusta qatikuqkuna?
6 Jesuspa qatikuqnin kayqa manan cristianon kani niyllachu. Kay tiempopiqa iskay waranqa millón runakuna hinan ninku, cristianon kayku nispa, ichaqa manan Bibliaq nisqanman hinachu kawsanku chayraykun paykunaqa “mana allin ruwaqkuna” kanku (leeychis Mateo 7:21-23). Cheqaq cristianokunan ichaqa tukuy kawsasqankupi kallpachakunku Jesuspa yupinta qatikunankupaq, yachachisqanman hina kawsanankupaqpas, chaytaqa allintan sut’inchanku Jesusta qatikuyta munaq runakunamanpas. Kunanqa qhawarisunchis Jesús imayna kasqanmanta, imaynas chaykunapi pay hina kasunman chaytapas.
Jesús hina yachaywan kawsasun
7, 8. a) ¿Imataq yachayniyoq kayri, imaraykun Jesús yachayniyoq karan? b) ¿Imaynatan Jesús rikuchiran yachayniyoq kasqanta, imaynatan yupinta qatikusunman?
7 Jesusqa tukuy imapipas qatikunapaq hinaña sumaq sonqo runa chaypas, kunanqa tawallamanta yachasun: yachayninmanta, huch’uyaykuq kasqanmanta, tukuy sonqowan predicasqanmanta, munakuq kasqanmantawan. Ñawpaqta rimasun yachayninmanta, yachayniyoq kayqa imatachus entiendesqanchisman otaq yachasqanchisman hina ruwaymi. Apóstol Pablon niran: ‘Jesuspin Diospa tukuy imaymana yachayninpas yuyayninpas, pakasqa illa hinaraq kashan’, nispa (Col. 2:3). Arí, Jesuspiqa Diospa yachayninmi kasharan, chaymi pay kikin niran: “Yayaq yachachiwasqallantan willaykichis”, nispa (Juan 8:28). Rikusqanchis hina Diosmi Jesusmanqa yachayta qoran, chayraykun payqa tukuy imatapas allin yuyaywan yachaywan ruwaran.
8 Jesusqa yachaywanmi decidiran imayna kawsananta. Imaymana ruwaykunapi afanakunanmantaqa Diospa munayninta ruwaspan kawsaran. Payqa yachaywanmi kallpanta tiemponta qoran Diospa Reinonta ñawpaqta maskhananpaq. Pay hina ruwananchispaqqa kallpachakunanchismi ‘ñawinchis allin kananpaq’ otaq mana qhapaq kaykuna maskhaypichu purinanchispaq, chhaynapi mana yanqa ruwaykunapichu kallpanchista tukunanchispaq (Mat. 6:22). Askha cristianokunan imaymana ruwanankuta pisiyachiranku astawan predicanankurayku, wakinqa precursor imaraqmi kanku. Sichus chayta ruwaranki chayqa, kusan chay ruwasqaykiqa. Diospa reinonta ñawpaqta maskhayqa anchatan kusichiwanchis (Mat. 6:33).
Jesús hina huch’uyaykukuq kasun
9, 10. ¿Imaynatan Jesús rikuchiran huch’uyaykukuq kasqanta?
9 Kunanqa huch’uyaykukuq kasqanmanta rimasun. Runakunaqa huchayoq kasqanchisraykun autoridadniyoq kaspa hukkunamanta aswan allin qhawarisqa kayta munasunman. Jesusmi ichaqa mana chhaynachu. Jesuswanña Diospa munaynin hunt’akun chaypas, payqa manan chhikallantapas hatunchakuranchu. Chaymi Bibliaqa kallpachawanchis pay hina huch’uyaykukuq kananchispaq. Apóstol Pablon niran: “Imaynachus Jesucristoq yuyaynin karan, chay hinallataq qankunaq yuyayniykichispas kachun: Cristoqa Diosman rikch’akuq kashaspapas, manan Dioswan igualchu kayta munaran, aswanmi hanaq pachapi sumaq kawsayninta saqespa, runa hina naceran kamachi runa hina kananpaq”, nispa (Fili. 2:5-7, NM). ¿Imatan chay textoq nisqan yachachiwanchis Jesusmanta?
10 Jesusqa Taytanwan kuskan hanaq pachapi kawsaran, chayqa ¡may sumaqmi karan! Ichaqa payllamantan ‘hanaq pachapi sumaq kawsayninta saqemuran’. Diosqa Judá llaqtayoq doncella sipaspa wiksanmanmi Jesuspa kawsayninta churaran, chaypin Jesusqa isqon killa wiñaran nacenankama. Payqa huk carpinteroq wasinpin wawa kasqanmantapacha wayna kanankama wiñaran. Chay tiempopiqa tukuypin taytamamanta kasukuran huchayoq runakunaña karanku chaypas (Luc. 2:51, 52). Chaypin rikunchis ¡ancha huch’uyaykukuq kasqanta!
11. ¿Imaynatan rikuchisunman Jesús hina huch’uyaykukuq kasqanchista?
11 Pisipaq qhawarisqanku ruwaykunata ruwaspaqa Jesuspa yupintan qatikushanchis. Wakinqa allin willakuykuna predicaytan pisipaq qhawarinku. Ninkun: “P’enqakunapaqmi predicayqa”, nispa, astawanqa chayta ninku mayninpi runakuna mana uyariyta munaqtinku, hinaspa millayta otaq phiñakuspa tratawaqtinchis. Predicasqanchiswanmi ichaqa runakunata yanapashanchis salvakunankupaq. Chayraykun runakunataqa yanapashanallanchis Jesusta qatikunankupaq (leeychis 2 Timoteo 4:1-5). Wakintaq pisipaq qhawarinkuman Huñunakunanchis Wasi limpiayta, chayta ruwaspaqa pichanchis, q’opata wikch’unchis, bañokunatapas limpiota saqenchis. Ichaqa llaqtanchispi Diosta yupaychanapaq Huñunakuy Wasita limpiaspaqa, Diostan servishanchis. Chay ruwaykunata sonqomanta ruwaspaqa huch’uyaykukuq kasqanchistan rikuchinchis, Jesuspa yupintataq qatikushanchis.
Jesús hina tukuy sonqowan predicasun
12, 13. a) ¿Imaynatan Jesús tukuy sonqowan predicasqanta rikuchiran, imaraykun chhaynata predicaran? b) ¿Iman ñoqanchistapas kallpachawasun Jesús hina predicananchispaq?
12 Chaymantapas Jesusqa tukuy sonqowanmi Diospa qosqan llank’ayta hunt’aran. Kay Hallp’api kashaspaqa imaymanatan ruwaran. Waynallaraq kashaspaqa Josewan kuskachá carpinteriapi llank’aran; predicasqan tiempopitaq onqosqakunata qhaliyachiran, wañusqakunatapas kawsarichiran. Ichaqa allin willakuykunata runakunaman yachachinanpaqmi astawanqa kallpachakuran (Mat. 4:23). Qatikuqninkunatapas chaytan ruwananchis. ¿Iman yanapawasun Jesús hina tukuy sonqo chay llank’ayta hunt’ananchispaq? Chaypaq qhawarisun imarayku Jesús tukuy sonqowan predicaran chaymanta.
13 Jesusqa Diosta munakusqanraykun astawanqa runakunaman predicaran yachachiranpas, chaymantapas Diospa yachachikuyninkunata munakuspan chayta ruwaran. Paypaqqa qori hina valorniyoqmi chay yachachikuykuna karan, chaymi anchata munaran runakunaman yachachiyta. Ñoqanchispas Jesús hina yachachiqmi kanchis, chaymi pay hina Diosta, ancha valorniyoq yachachikuyninkunatawan munakusqanchisrayku mayta runakunaman yachachiyta munanchis. Diospa Simin Qelqapiqa kay ancha allin yachachikuykunamantan yacharanchis: Jehová Diospa ancha hatun kamachikuq kasqan iskayachisqa kasqanmanta, imaynata chay allichakunanmanta, imaynapi wañupuqkuna tarikusqankumanta, hamuq Paraisopi askha bendicionkuna chaskinanchismantapas. Chayllaraq otaq unayña chay yachachikuykunata yacharanchis chaypas, kaq valorllayoqmi kashan. Arí, chay yachachikuykunaqa ancha valorniyoqmi (leeychis Mateo 13:52). Sichus tukuy sonqowan predicasunchis chayqa, runakunan reparanqaku Diospa yachachikuyninkunata ancha munakusqanchista.
14. ¿Imaynatan Jesús hina yachachisunman?
14 Qhawarillasuntaq imaynatan Jesús yachachiran chaymanta. Payqa Diospa Simin Qelqakunaq nisqanman hinapunin runakunata yachachiran. Chaymi payqa ima yachachikuytapas sut’inchananpaqqa niq: “Diospa Simin Qelqan nin”, nispa (Mat. 4:4; 21:13). Jesusqa Hebreo Rimaypi Qelqakunaq nisqanman hinapunin yachachiq, chay qelqakunamantaqa 19 librokunamantan rimaran. Ñoqanchispas Jesús hinan Bibliawanpuni yachachinchis. Chhaynapin llamp’u sonqo runakunaqa reparanku yachachisqanchis mana ñoqanchismantachu kasqanta aswanpas Diosmanta kasqanta. Kusikunchismi pimanpas Bibliata leespa allinta sut’inchaspa valorninta qhawarichispanchisqa. Aswantaraqmi kusikunchis chay runa Jesusta qatikuqtinqa.
Jesusta qatikuqkunaqa runamasinkutan munakunku
15. ¿Imayna runa kasqanmantan astawanqa Jesusta reqsinchis? ¿Imaynan sientekunchis chaypi yuyaykuspa?
15 Jesusqa anchatan runakunata munakullarantaq, chaymanta yachayqa maytan kusichiwanchis. Apóstol Pablon niran: “Cristoq munakuyninpunin kawsayninchispiqa anchata kallpachawanchis”, nispa (2 Cor. 5:14). Jesusqa llapa runakunatan munakun astawanqa ñoqanchista, chaypi yuyaykuqtinchisqa sonqonchisraqmi llanllarin chaymi tukuy sonqowan yupinta qatikuyta munanchis.
16, 17. ¿Imaynatan Jesús rikuchiran runakuna munakusqanta?
16 ¿Imaynatan Jesús rikuchiran runakuna munakusqanta? Paykunarayku wañuspan (Juan 15:13). Ichaqa hukniraymantapas rikuchiranmi. Payqa anchatan khuyapayaran llakikuypi tarikuq runakunata. Lazaroq wañusqanmanta María, huk runakunapas waqasqanta rikuspan sonqon ch’allaq niran. Lazarota kawsarichinanpaqña kasharan chaypas, sinchitan llakikuran chaymi “waqarqan” (Juan 11:32-35).
17 Jesús kay Hallp’api predicayta qallarishaqtinmi lepra onqoyniyoq runa payman achhuykuspa niran: “Munanki chayqa atinkin alliyachiwayta”, nispa. ¿Imatan Jesús ruwaran? Bibliaq nisqan hina, ‘Jesusqa payta khuyapayaspan makinwan llamiykurqan’, hinaspa niran: “Munanin, qhali kapuy, nispa. Rimariqtin hinataq onqoyninqa chinkapurqan, qhalitaq kapurqan”. Jesusqa yacharanmi Kamachikuy Simiq nisqanman hina lepra onqoyniyoqkuna qhelli kasqankuta. Payqa mana llamiykuspallan qhaliyachiyta atinman karan. Ichaqa manan hampillaranchu aswanpas khuyapayaspan llamiykuran, yaqapaschá chay runataqa askha wata mana pipas llamiykuranchu lepra onqoyniyoq kasqanrayku. Jesusqa ¡ancha khuyapayakuqmi karan! (Mar. 1:40-42.)
18. ¿Imatan ruwasunman iñiqmasinchiskunaq imayna sientekusqankuta entiendenapaq?
18 Cristota qatikuqkunaqa munakunanchismi iñiqmasinchiskunata, chaytaqa rikuchisunman imayna sientekusqankuta entiendespan (1 Ped. 3:8). Manapaschá allintachu entiendesunman imayna sientekunku llaki onqoyniyoq otaq mana hampiy atina onqoyniyoq iñiqmasinchiskuna, astawanqa sichus ñoqanchis mana chhaynata onqoranchischu chayqa. Jesusmi ichaqa entienderan imaynapi onqoqkuna tarikusqanta manaña hayk’aqpas onqoranchu chaypas. ¿Imaynapin ñoqanchispas Jesús hina kasunman? Llakipi tarikuq iñiqmasinchis sonqonta kicharispa imayna sientekusqanmanta willawaqtinchis pacienciawan uyarispa. Tapukusunmanmi: “¿Imaynan sientekuyman pay hina tarikuspay?” nispa. Sichus entiendesun hukkunaq imayna sientekusqanta chayqa, tukuy sonqomantan ‘pisi kallpakunata [llakipi tarikuqkunata] kallpachasunchis’ (1 Tes. 5:14). Chhaynapin rikuchillasuntaq Jesuspa yupinta qatikusqanchista.
19. ¿Imata ruwananchispaqmi kallpachawanchis Jesusmanta yachasqanchis?
19 ¡May allinmi Jesuspa rimasqanmanta ruwasqanmantawan yachayqa! Paymanta astawan yachaspaqa, astawanmi pay hina kayta munasun, runakunatapas yanapasun Jesusta qatikunankupaq. Chhaynaqa, qatikushallasun Umalliqninchis Jesusta kunanpas wiñaykamapas.
¿Kutichiwaqchu?
• ¿Imaynatan Jesús hina yachaywan kawsasunman?
• ¿Imakunata ruwaspan rikuchisunman huch’uyaykukuq kasqanchista?
• ¿Iman yanapawasun tukuy sonqowan predicanapaq?
• ¿Imaynatan ñoqanchispas Jesús hina runakunata munakusunman?
[Tapuykuna]
[5 paginapi dibujo recuadropiwan]
CRISTOTA QATIKUNANCHISPAQ YANAPAQ LIBRO
2007 wata hatun huñunakuypin 192 paginayoq librota chaskiranchis, chay libroq titulonmi: “Ven, sé mi seguidor” nisqa. Kay libroqa llapa cristianokunatan yanapanqa Jesús imayna runa kasqanmanta astawan yachanankupaq. Qallariypi iskay capitulokuna qhepamanmi ñawpaqkaq t’aqapi rimashan Jesús imayna kasqanmanta huch’uyaykukuq, mana manchakuq, yachayniyoq, kasukuq, aguantaq kasqanmanta.
Qatimuq iskaynin t’aqapitaq willashan yachachisqanmanta, imaynata runakunaman munakuyninta rikuchisqanmantawan. Llapa libron rikuchishan imaynatas Jesuspa yupinta qatikusunman chayta.
Kay libroqa allintapunin yanapawasun Jesusta qatikushanchischus icha manachus chayta qhawarikunanchispaq, imatas ruwasunman Jesusta aswan allinta qatikunanchispaq chaytapas. ‘Llapa wiñay kawsaypaq sonqoyoq runakunatapas’ yanapanqan Cristota qatikunankupaq (Hech. 13:48).
[4 paginapi dibujo]
¿Imayna kasqantan Jesús rikuchiran kay Hallp’aman hamuspa runa hina nacesqanwan?
[6 paginapi foto]
¿Iman yanapawasun tukuy sonqowan predicananchispaq?