Jesuspa yachachikuyninkunaman hina kawsasun
Jesuspa yachachikuyninkunaman hina kawsasun
“Diospa kachamusqanqa Diospa siminkunatan riman.” (JUAN 3:34.)
1, 2. ¿Iman qorimantapas aswan valorniyoq? ¿Imaraykun nisunman Jesusqa “Diospa siminkunatan” Orqo Patapi yachachiran nispa?
ASKHA qorita tariwaq chayri, ¿imaniwaqtaq? ¡Hatuntaraqchá qhawariwaq kusikuymanta! Ancha valorniyoq kasqanrayku. Ichaqa chay qorimantapas aswan valorniyoqqa Orqo Patapi Jesuspa yachachikuyninkunan. Chay yachachikuykunaqa ancha valorniyoq Jehová Diosmanta hamusqanraykun. Jesusmantan Biblia nin: “Diospa kachamusqanqa Diospa siminkunatan riman”, nispa (Juan 3:34-36).
2 Orqo Patapi Jesús discursonta qospa manaña media horapaschu rimaran chaypas, iskay chunka hukniyoq kutitan hebreo rimaypi qelqasqa pusaq Librokunapi yachachikuykunamanta rimaran. Arí, Jesusqa ‘Diospa siminkunatan rimaran’. Kunan qhawarisunchis imaynatan Orqo Patapi Jesuspa ancha allin yachachikuyninkunaman hina kawsasunman chayta.
“Wawqeykiwanraq ñawpaqtaqa allipunamuy”
3. Phiñasqalla kay mana allinpi tukusqanmanta rimaspa, ¿imatan Jesús qatikuqninkunaman yuyaycharan?
3 Q’ochukuywan, sumaq kawsaywanqa santo espirituq iskay rurunkunan (Gál. 5:22, 23). Chay espiritun cristianokunapiqa kashan, chaymi kusisqa kanchis hukkunawanpas sumaqta kawsanchis. Qatikuqninkuna chhayna kawsanankutan Jesusqa munaran, chayraykun paykunata niran unaypaq phiñasqalla kayqa mana allinpi tukusqanta (leeychis Mateo 5:21, 22). Kaytan yuyaycharan: “Chay hinaqa ofrendaykita Diospa altarninman apaspa, chaypi wawqeykiq qan contra imapas kasqanta yuyarispaykiqa, altar qayllaman ofrendaykita saqeykuy, hinaspa kutiriy, wawqeykiwanraq ñawpaqtaqa allipunamuy, kutimuspaykitaq ofrendaykita hayway”, nispa (Mat. 5:23, 24).
4, 5. a) ¿Ima ofrendamantan Jesús rimasharan Mateo 5:23, 24? b) ¿Imaraykun phiñasqa iñiqmasinchiswan allipunakapunanchis?
4 Ofrendamanta Jesús rimaspaqa yupaychana wasipi ima ofrendatapas Diosman haywaymantan rimasharan, chayqa sacrificiopi animalkunata haywaypaschá karan. Jehová Diosta yupaychaspanku Israel runakunaq ofrenda haywasqankuqa ancha importanten karan. Ichaqa Jesuspa nisqanman hina, manaraq Diosman ofrendanchista haywashaspa contranchispi phiñasqa kashaq iñiqmasinchiswan allipunakapuymi aswan importanteqa.
5 ¿Imatan yachanchis Jesuspa yuyaychasqanmanta? Hukkunata sumaqta trataspallan Jehová Dioswanqa allinpi kasun (1 Juan 4:20). Ñawpaq tiempopi Diosman ofrenda haywasqankuqa mana imapaqpas serviranchu runamasinkuta mana allinta trataqtinkuqa (leeychis Miqueas 6:6-8).
K’umuykukuqmi kananchis
6, 7. ¿Imaraykun k’umuykukuq kananchis sintisqa iñiqmasinchiswan allipunakapunapaq?
6 Contranchispi phiñakuq iñiqmasinchiswan allipunakapunanchispaqqa k’umuykukuqmi kananchis. K’umuykukuq runaqa manan iñiqmasinwan ch’aqwanchu yuyaykusqanta valechinanpaq. Ch’aqwaspaqa ñawpaq tiempopi Corinto llaqtamanta wakin cristianokuna hinan mana allinpi tarikusunman, paykunatan apóstol Pablo yuyaycharan: “Qankunapura quejanakusqaykichisqa sinchi p’enqaymi. Aswan allinmi mana chanin-kayta muchukuyqa, aswan allinmi qechupakuqkunaman qopuypas”, nispa (1 Cor. 6:7).
7 Jesusqa manan niranchu sintisqa iñiqmasinchiswan rimaq rispa payta huchachananchista, aswanpas thakpi kawsananchispaq allipunakuy yuyaywan rimananchistan. Imatachus piensasqanchistaqa sonqomantan rimananchis manataqmi qonqananchischu chay iñiqmasinchispa sonqon k’irisqa kashasqanta. Sichus pantaranchis chayqa, huch’uyyaykukuspan pampachayninta mañakunanchis.
“Paña ñawiykichus huchaman urmachisunkiman chayqa”
8. Pisillapi willay Mateo 5:29, 30 textopi Jesuspa rimasqanta.
8 Orqo Patapi yachachishaspan Jesusqa allin consejokunata qoran ch’uya kawsaymanta. Payqa yacharanmi cuerponchispa miembronkuna huchaman urmachiwananchista. Chayraykun niran: “Paña ñawiykichus huchaman urmachisunkiman chayqa, horqokuspa wikch’uy, aswan allinmi qanpaq huknin ñawiykiq chinkanan, llapan cuerpoykiq infiernoman [“Gehenaman”, NM] wikch’uykusqa kananmantaqa. Paña makiykitaqchus huchaman urmachisunkiman chayqa, kuchurqospa wikch’uy, aswan allinmi qanpaq kanman huknin makiykita wit’upunayki, llapan cuerpoykiq infiernoman wikch’uykusqa kananmantaqa”, nispa (Mat. 5:29, 30).
9. ¿Imaynapin makinchispas ñawinchispas urmachiwasunman?
9 Ñawimanta Jesús rimaspaqa rikusqanchispi tukuy yuyayninchista churaymantan rimasharan, makimanta rimaspataq imatapas makinchiswan ruwasqanchismanta rimasharan. Mana cuidakuqtinchisqa ñawinchispas makinchispas ‘huchamanmi urmachiwasunman’, chhaynapin manaña ‘Diospa munayninta ruwaspachu kawsasunman’ (Gén. 5:22; 6:9). Chayrayku, sichus sonqonchis huchaman tanqawashasunman chayqa, usqhayllan chaykunata sonqonchismanta wikch’unanchis, huk ñawinchistapas horqokusunman otaq huk makinchistapas wit’ukusunman hinata.
10, 11. ¿Iman yanapawasun qhelli hucha ruwayman ama urmananchispaq?
10 ¿Imatan ruwasunman ñawinchiswan qhelli ruwaykunata ama qhawanapaq? Tukuy sonqonwan Jehová Diosta serviq Jobmi niran: “Ñoqa kikiymi allintapuni yuyaykurqani soltera sipaskunatapas mana munapayanaypaq [qhawapayanaypaq]”, nispa (Job 31:1). Jobqa casado runan karan, payqa allintan yuyaykuran Diospa kamachikuyninkunata kasukuspa ch’uyata kawsananpaq. Ñoqanchispas casadoña solteroña kanchis chaypas, chay hinatan yuyaykunanchis. Qhelli huchaman mana urmananchispaqqa santo espirituq yanapaynintan necesitanchis, chhaynapi cuerponchiswan ama atipachikunanchispaq (Gál. 5:22-25).
11 Chayraykun tapukunanchis: ¿Waqllichishanichu sonqoyta qhelli ruwaykunata librokunapi, Internetpi, televisionpi qhawaspa? Santiagoq nisqanta yuyarisun, paymi niran: ‘Pipas kikinpa millay munayninwan aysachikuspan sonqontaqa suwachikun, chaymi wateqasqa-kayqa. Chay millay munaymi saphichakuspa huchata paqarichin, huchataq wiñaspa wañuyta paqarichin’, nispa (Sant. 1:14, 15). Chhaynaqa, sichus Diosta serviq cristiano sonqonpi munapakuspa qhawashallanman huk warmita otaq qharita chayqa, usqhayllan chay munapayayta sonqonmanta wikch’unan, ñawintapas horqokuspa wikch’unman hinata (leeychis Mateo 5:27, 28).
12. Pabloq nisqanman hina, ¿imatan ruwananchis cuerponchispa munapayayninkunawan ama atipachikunanchispaq?
12 Makinchispas urmachiwasunmanmi qhelli ruwayman. Chayraykun decidikunanchis ch’uya kawsaymanta Diospa kamachikuyninkunata kasukunanchispaq, chaypaqmi apóstol Pabloq nisqan yanapawasun: “Chay hinaqa, qankuna kay pachapi lliw millay ruwaykunamanta t’aqakuychis [“cuerpoykichispa miembronkunata wañuchiychis”, NM], ama qhelli huchapi puriychischu, ama millay map’ata ruwaychischu, ama cuerpoykichispa munasqanta ruwaychischu, ama mana allinta yuyaykuychischu, ama munapayaychischu, munapayayqa ídolo yupaychay hinan” (Col. 3:5). Chaypi nisqan hina, anchatan kallpachakunanchis cuerponchispa munapayayninkunaman ama urmananchispaq, chay millay munapayaykunataqa wañuchinanchismi.
13, 14. ¿Imaraykun ayqekunanchis qhelli hucha ruwaymanta chaykunapi piensaymantapas?
13 Askha runakunan mana wañunankurayku chakinkuta otaq makinkuta wit’uchikuranku. Sichus qhelli huchata ruwasunman otaq yuyaykullasunmanpas chaykunapi chayqa, manañan Diospa allin qhawarisqanchu kasunman, chayraykun chaykunamantaqa ayqekunanchis, rikch’anachiypi nisqan hina, ñawinchistapas horqokusunman otaq makinchistapas wit’ukusunman hinata. Yuyayninchispi, cuerponchispi, Dios serviyninchispipas ch’uya kaspallan Gehenamantaqa ayqesun otaq wiñaypaq wañuymanta.
14 Runakunaqa huchayoq kasqanchisraykun anchata kallpachakunanchis ch’uyata kawsananchispaq. Apóstol Pablon niran: “Cuerpoyta[n] maqani, hinaspa kasuchikuni, paqtan hukkunata yachachiq kashaspa ñoqa kikiy wikch’usqa kayman”, nispa (1 Cor. 9:27). Chhaynaqa, kallpachakusun ch’uya kawsaymanta Jesuspa yuyaychasqankunata kasukunanchispaq. Amapuni hayk’aqpas mana allinta ruwaspaqa Jesuspa sacrificionta pisichasunchu (Mat. 20:28; Heb. 6:4-6).
“Runa-masiykichisman qoykuychis”
15, 16. a) ¿Imaynatan Jesús qoykukuq kasqanta rikuchiran? b) ¿Imatan yachanchis Lucas 6:38 textopi Jesuspa rimasqanmanta?
15 Jesusqa rimasqanwan, ruwasqanwan iman yachachiwaranchis qoykukuq kananchispaq. Payqa huchasapa runakunaq allinninpaqmi kay Hallp’aman hamuran (leeychis 2 Corintios 8:9). Hanaq pachapi sumaq kawsayninta saqemuspan runa hina nacenanpaq hamuran hinaspa runakunarayku wañunanpaq. Chayraykun wakin cristianokunaqa Cristowan kuska Diospa Reinonpi kamachimunqaku (Rom. 8:16, 17). Jesusqa kallpachawaranchispunin qoykukuq kananchispaq, paymi niran:
16 “Runa-masiykichisman qoykuychis, ahinapin Diosqa qosunkichis. Payqa qosunkichis allin tupusqata, ñit’isqata, chhaphchisqata, unkhuyniykichispi llimp’arishaqta. Kikin tupusqaykichis tupuwanmi Diosqa tupusunkichis.” (Luc. 6:38.) Ñawpaq tiempopi runakunaq p’achanqa yaqa pampakaman karan, chaymi runakunaqa cinturankumanta chumpiyukuspa hawa p’achankuta doblaqku chaypi comerciantekuna imachus rantikusqankuta hunt’achinanpaq, chaymanta rimaspan Jesusqa niran, Diosqa “unkhuyniykichispi llimp’arishaqta” qosunkichis, nispa. Chaypi Jesuspa nisqanman hina, sichus qoykukuqpuni kasun chayqa, ñoqanchispas ‘allin tupusqatan’ otaq medisqatan chaskisun yaqapaschá necesitasqanchis ratopi (Ecl. 11:2).
17. ¿Imaynatan Jehová Dios qoykukuq kasqanta rikuchiran? ¿Ima ruwaymi kusichiwasun?
17 Jehová Diosqa munakunmi yanapantaqmi kusikuywan qoqkunataqa. Paypunin qoykukuq kasqanta rikuchiran kay pachaman sapan Churinta kachamuspa, chhaynapi “pipas paypi [Jesuspi] iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay kawsayniyoq kananpaq” (Juan 3:16). Pablon qelqaran: ‘Askhata tarpuqqa [...] askhallatataqmi hoqarinqa. Sapanka imaynatachus sonqonpi yuyaykusqanman hina qochun, ama llakisqachu, amataq kamachisqa hinapaschu. Diosqa kusisqa qoqtan munakun’, nispa (2 Cor. 9:6, 7). Arí, sichus Diosta yupaychaspa tukuy sonqomanta qosun tiemponchista, kallpanchista, kaqninchiskunatapas chayqa, kusisqan kasun Jehová Diospas askhanpin kutichipuwasun (leeychis Proverbios 19:17; Lucas 16:9).
‘Ama willakunaykipaq cornetata tocaychu’
18. ¿Imata ruwaqtinchismi ‘hanaq pachapi kaq Yayanchis mana premiota’ qowasunmanchu?
18 “Ama runakunaq rikunallanpaqchu allintaqa ruwaychis, mana chayqa hanaq pachapi kaq Yayaykichisqa manan premiota qosunkichischu.” (Mat. 6:1.) Allin ruwaykunamanta Jesús rimaspaqa Diospa munayninman hina kawsaymantan rimasharan. Chay nisqanwanqa manan nisharanchu allin ruwaykunata mana hayk’aqpas runakunaq ñawpaqenpi ruwananchista, paymi qatikuqninkunata niran: “K’anchayniykichis runakunaq ñawpaqenpi k’anchachun”, nispa (Mat. 5:14-16). Ichaqa sichus allin ruwaykunata ruwasun ‘runakunaq rikunallanpaq’ otaq admirasqan kanapaq imaynan tusuqkunapas ruwanku hinata chayqa, manan hanaq pachapi kaq Yayanchismanta “premiota” chaskisunchu. Chayta ruwaspaqa manan hayk’aqpas Dioswan allinpichu kasunman nitaq hamuq tiempopi bendicionkunatapas chaskisunchu.
19, 20. a) ¿Imatan Jesús nisharan ‘mana imayoqta yanapashaspaykiqa, ama [...] cornetata tocaychu’ nisqanwan? b) ¿Imaynapin paña makinchispa ruwasqanta mana lloq’e makinchis yachananchu?
19 Tukuy sonqomanta qospaqa Jesuspa nisqanman hinan ruwasunchis: ‘Mana imayoqta yanapashaspaykiqa, ama willakunaykipaq cornetata tocaychu, imaynan iskay uyakuna sinagogakunapi, callekunapipas ruwanku hinata, runakunaq allin nisqan kanankupaq; cheqaqta niykichis premioyoqñan kanku’ (Mat. 6:2, MR). Jesuspas qatikuqninkunapas huñurankun qolqeta wakchakunata yanapanankupaq (Juan 12:5-8; 13:29). Manan pipas chay donacionkunata qonanpaqqa cornetata tocaqchu, cornetamanta rimaspaqa rikch’anachishallaranmi chaywanmi rikuchisharan allinkuna ruwasqamanta hukkunaman willakuy mana allin kasqanta imaynan fariseokunapas ruwaranku hinata. Chay runakunaqa ‘sinagogakunapi, callekunapin’ willaqku wakchakunapaq qolqe churasqankumanta, chaymi Jesusqa paykunata niran iskay uyakuna nispa. Chay runakunaqa ñan ‘premionkuta’ chaskirankuña. ¿Imaynapi? Paykunaqa runakunaq hatunchasqanmi karanku, otaq sinagogapi ñawpaq asientokunapi judío umallikunawan kuska tiyaranku, chayllan premionkuqa karan. Jehová Diosmantan ichaqa mana imatapas chaskinankuchu karan (Mat. 23:6). ¿Imatan Jesuspa qatikuqninkuna ruwananku karan? Jesusmi niran:
20 “Mana imayoqta yanapaqtiykiqa, ama paña makiykiq ruwasqanta lloq’e makiyki yachachunchu, mana imayoqta yanapasqayki pakallapi kananpaq; hinaspanmi pakallapi ruwasqaykita rikuq Yayayki sut’ipi premiapusunki.” (Mat. 6:3, 4, MR.) ¿Imatan Jesús nisharan paña makiykiq ruwasqanta lloq’e makiyki ama yachachunchu nispa? Chaywanmi nisharan necesidadpi tarikuqkunata yanapasqanchismanta mana pimanpas willananchista ni familianchismanpas, imaynan lloq’e makipas mana yachanmanchu paña makiq ruwasqanta ladonpiña kashaspapas hina.
21. ¿Ima pagotan chaskinki ‘pakallapi ruwasqaykita rikuqmanta’?
21 ‘Mana imayoqta yanapaspa’ mana hatunchakusunchu chayqa, pakallapin ruwasqanchis kanqa. ‘Hinaspan pakallapi ruwasqanchista rikuq Yayanchisqa’ kutichipuwasun. Diosqa hanaq pachapin kashan manan pipas paytaqa rikunmanchu, chayraykun runakunapaqqa “pakallapi” kashan (Juan 1:18). Pago chaskisqanchisqa kanqa: Dioswan allinpi kasqanchis, huchanchismanta pampachasqa kasqanchis, hamuq tiempopi wiñay kawsay chaskinanchis ima (Pro. 3:32; Juan 17:3; Efe. 1:7). ¡Chayqa runakunaq hatunchasqan kaymantapas aswan allinmi!
Sonqonchispi waqaychanapaq yachachiykuna
22, 23. ¿Imaraykun Jesuspa yachachikuyninkunata sonqonchispi hap’inanchis?
22 Rikusqanchispas hina Orqo Patapi Jesuspa yachachikuyninkunaqa qori hina ancha valorniyoqmi. Chay sumaq yachachikuyninkunaqa anchatan sonqonchista kusirichin kay sasa tiempokunapi. Arí, chay yachachikuykunata sonqonchispi hap’ispa chayman hina kawsasun chayqa, kusisqan kasunchis.
23 Jesuspa yachachikuyninkunata uyarispa ‘hunt’aq runaqa’ askha bendicionkunatan chaskinqa (leeychis Mateo 7:24, 25). Chhaynaqa, Jesuspa consejonkunata sonqomanta kasukushallasun. Qatimuq estudiopin astawan yachasunchis Orqo Patapi Jesuspa yachachisqanmanta.
¿Imaynatan kutichiwaq?
• ¿Imaraykun sintisqa iñiqmasinchiswan allipunakapunanchis?
• ¿Imatan ruwasunman ‘paña ñawinchis’ huchaman ama urmachiwananchispaq?
• ¿Imatan mana ruwananchischu pitapas yanapaspa?
[Tapuykuna]
[11 paginapi foto]
¡May allinmi sintisqa iñiqmasiwan allipunakapuyqa!
[12, 13 paginakunapi dibujokuna fotokunapiwan]
Jehová Diosqa kutichipunmi kusikuywan qoqkunamanqa