Cristoq munakuyninmi kallpachawanchis munakunanchispaq

“[Jesusqa] kay pachapi paypa kaqkunata imaynatachus munakurqan, chay hinallatapunin paykunataqa tukukuykamapas munakurqan.” (JUAN 13:1.)

1, 2. a) ¿Imaraykun nisunman Jesusqa ancha munakuqmi karan nispa? b) ¿Imakunapi munakuyta rikuchiymantan kay estudiopi qhawarisun?

MANAN pipas Jesús hina munakuyniyoqqa kanmanchu. Tukuy ruwasqanpi, rimasqanpi, yachachisqanpi, ñoqanchisrayku wañusqanpi iman ancha munakuq kasqanta rikuchiran. Wañupunan p’unchaykaman llapan runakunata sumaqta trataran, astawanqa qatikuqninkunata.

² Cristianokunaqa Cristoq ejemplontan qatikunchis, chay ruwaymi kallpachawanchis pay hina iñiqmasinchiskunata, huk runakunatapas munakunanchispaq. Kay estudiopin yachasunchis imaynatas umalliqkuna Cristo hina sumaqta tratankuman pantaqkunata huchaman urmaqkunatapas chayta. Yachallasuntaqmi imaynata Cristota munakusqanchis kallpachawanchis onqosqakunata, imaymana sasachakuypi tarikuqkunatapas yanapananchispaq chayta.

3. ¿Imaynatan Jesús Pedrota trataran pantaranña chaypas?

³ Jesuspa wañupunanpaq ñawpaq tutan, kikin Apóstol Pedro kinsa kutita negaran (Mar. 14:66-72). Jesusmi ichaqa willasqaña Pedro chay ruwasqanmanta pesapakunanta, chayraykun pampacharan, qhepamantaq hatun llank’aykunata aparinanpaq confiaran (Luc. 22:32; Hech. 2:14; 8:14-17; 10:44, 45). ¿Imatan yachasunman pantaqkunata Jesús imayna tratasqanmanta?

Jesús hina huchallikuqkunata qhawarisun

4. ¿Imakuna sucedeqtinmi Jesus hina qhawarinanchis?

⁴ Imaymanapin Jesús hina imatapas qhawarinanchis, ichaqa chay ruwaymi sasa, astawanqa familianchis ukhupi otaq congregacionpi mayqenpas hatun huchaman urmaqtin. Kay tiempo p’uchukashasqanman hinan astawanraq Satanaspa mast’arisqan millay ruwaykuna yapakushan. Cristianokunaqa wayna sipasña kuraqña kankuman chaypas, runakunaq mana allin kawsasqanta qhawarispan kaqllatataq yuyaykunkuman, hinaspan sonqonku aysanman mana allin ruwayman, chhaynapi manaña wiñay kawsayman apaq ñanninta purinankupaq. Qallariy siglopin wakin cristianokuna congregación ukhumanta qarqosqa karanku, wakintaq disciplinasqa karanku; kunanpas kaqllataqmi suceden (1 Cor. 5:11-13; 1 Tim. 5:20). Ichaqa sichus umalliqkuna munakuywan huchallikuqkunata yanapanqaku chayqa, sonqonkumanmi chayankuman.

5. ¿Imaynatan umalliqkuna Cristo hina huchallikuqkunata tratankuman?

⁵ Umalliqkunaqa Jesús hinan tukuy tiempo Diospa kamachikuyninkunata respetachinku. Chaytan ichaqa ruwananku Jehová Dios hina llamp’u sonqo, sumaq sonqo kaywan, munakuywan ima. Sichus huchaman urmaq cristianokuna huchallikusqankurayku cheqaqtapuni ‘llakisqa sonqoyoq’, ‘llakiq ñit’isqan’ ima sientekunku chayqa, manan sasachu umalliqkunapaqqa kanqa paykunata “llamp’u sonqo-kaywan” yanapay (Sal. 34:18; Gál. 6:1). Ichaqa, ¿iman pasanman huchallikuq huchanta mana reqsikuyta munaspa mana kasukuqtin, huchanmanta wanasqantapas mana rikuchiqtin?

6. ¿Imatan umalliqkuna mana ruwanankuchu huchallikuqkunata yanapaspa, imarayku?

⁶ Huchallikuq Bibliaq kamachisqanta mana kasukuqtin otaq chaymanta hukkunaman tumpaqtinqa,  yaqapaschá umalliqkuna huk iñiqmasikunapas phiñakunkuman. Yachankutaq hayk’a daño ruwasqanta, k’ullo sonqo kasqantapas chayqa, yaqapaschá mana allintachu tratankuman. Phiñakuspaqa manan allintachu ruwankuman nitaq “Cristoq yuyaynin” yuyayniyoq kasqankutapas rikuchinkumanchu (1 Cor. 2:16; leeychis Santiago 1:19, 20). Mayninpin Jesús runakunata anyaran, ichaqa manan paykunata cheqnikusqanraykuchu nitaq sonqonkuta k’irinanraykuchu (1 Ped. 2:23). Aswanpas sut’itan rikuchiran huchallikuqkunaqa huchankuta saqespa Diosman kutirikuy atinankuta. Hinaspapas huknin razón Hallp’aman hamunanpaqqa karan “huchasapakunata qespichinanpaq[mi]” (1 Tim. 1:15).

7, 8. ¿Imaynatan umalliqkuna comité judicialpi huchallikuqta tratananku?

⁷ ¿Imaynatan Cristoq ejemplonta qatikuspa congregacionpi disciplinasqa runata qhawarinanchis? Yuyarinanchismi Bibliaq nisqanman hina, umalliqkuna huchallikuqta comité judicial nisqata ruwaqtinku congregacionpa allinninpaq kasqanta, chayqa huchallikuqtapas yanapanqan huchanmanta kutirikunanpaq (2 Cor. 2:6-8). Llakikunchismi huchankumanta mana pesapakusqankurayku qarqosqa kaqtinkuqa, ichaqa kusikunchismi paykunamanta askha Jehová Diosman kutimpuqtinku. Sichus umalliqkuna huchallikuqta Cristo hina trataranku chayqa, yaqapaschá tiempowanqa yuyaymanaspa kutimpunman. Manapaschá lliwtachu umalliqkunaq aconsejasqanta yuyarinqa, ichaqa manan qonqanqachu sumaqta munakuywan tratasqankuta.

⁸ Huchallikuqña chuchupakuqtinpas umallikunaqa santo espirituq ruruntan rikuchinanku, astawanqa munakuyta (Gál. 5:22, 23). Manan hayk’aqpas qarqonankupachachu. Aswanpas tukuy sonqomanta yanapay munasqankutan rikuchinanku. Huchallikuq pesapakuspa congregacionman kutimpuqtinqa –askhan chayta ruwanku— maytachá Jehová Diosta agradecekunqa hinallataq Diospa ‘qosqan runakunatapas’, paykuna munakuywan yanapasqankumanta (Efe. 4:8, 11, 12, NM).

Tukukuy tiempopi cristianokunaq munakuynin

9. ¿Imaynatan Jesús rikuchiran qatikuqninkunata munakusqanta?

⁹ Jesusqa imaymanapin runakuna munakusqanta  rikuchiran, hukninmantan Lucas qelqa willashan. Payqa yacharanmi qhepaman Jerusalenta Roma ejército muyuykunanta, (chay llaqtatan Diosqa huchachasqa) chaypi tiyaqkunataq manaña ayqeyta atinankuta. Chayraykun Jesusqa qatikuqninkunaman willaran: “Jerusalén llaqtata askha soldadokunaq muyuykusqanta rikuspaykichisqa thunikuynin chayamusqanta yachaychis”, nispa. Chay sucedeqtin, ¿imatan paykuna ruwananku karan? Jesusmi paykunata nisqa: “Chaypacha Judea provinciapi kashaqkunaqa orqokunaman ayqechunku, Jerusalén llaqta ukhupi kashaqkunataq hawaman lloqsichunku, chakrakunapi kashaqkunapas amaña llaqtamanqa haykuchunkuchu. Chay p’unchaykunapin Diosqa llaqtanta muchuchinqa paypa nisqan qelqasqakuna lliw hunt’akunanpaq”, nispa (Luc. 21:20-22). Roma soldadokunan 66 watapi Jerusalenta muyuykusqaku ichaqa qonqayllan pasapusqaku, chaymi kasukuq qatikuqninkunaqa Jesuspa nisqanman hina ruwasqaku.

10, 11. Jerusalenmanta ayqekuq cristianokunaq ejemplon, ¿imaynatan preparawanchis ‘manchay ñak’ariypaq’?

¹⁰ Jerusalenmanta ayqekushaqtinkun cristianokunaqa munanakusqankuta rikuchinanku karan, imaynan Jesuspas paykunaman rikuchiran hinata, mikhunankutapas haywarinakunankun karan. Jesuspa willasqan profecian ichaqa llapanpi hamuq tiempopiraq hunt’akunan karan. Paymi profetizaran: “Chay p’unchaykunaqa manchay ñak’ariymi kanqa, chay hinaqa manan hayk’aqpas kay pacha qallariymantapacha kunankama karqanchu, manataqmi kanqapaschu”, nispa (Mat. 24:17, 18, 21). Ñoqanchispas, manaraq ‘manchay ñak’ariy’ chayamushaqtin chay tiempopi tarikuqtinchispas, yaqapaschá sinchi sasachakuykunapi pisichikuykunapi ima rikukusunchis. Chay sasa tiempokunapiqa Cristoq ejemplonta qatikuymi yanapawasun.

¹¹ Chay sucedeqtinqa, Cristoq ejemplonta qatikuspan munakuywan hukkunaq allinninta qhawarinanchis kanqa. Pablon yuyaycharan: “Sapankanchismi runamasinchispa sonqonman chayaqta ruwananchis paypa allinninpaq, ahinapi payta iñiyninpi wiñachinanchispaq. Cristopas manan pay kikinpa allinnintachu maskharqan [...]. Paciencia qowaqninchis, sonqochawaqninchis Diosmi yanapasunkichis, Jesucristoq yachachisqanman hina huk sonqolla qankunapura kawsanaykichispaq”, nispa (Rom. 15:2, 3, 5).

12. ¿Imaynan munakuyninchis kanan, imarayku?

¹² Pedroqa Jesuspa munakusqanmi karan, chayraykun paypas iñiqmasinkunata kallpacharan  ‘wawqe-panapura ch’uya sonqowan munanakunankupaq’, ‘cheqaq-kay willakuyta kasukuspa’ kawsanankupaqpas. Arí, ‘tukuy sonqon munanakunanku’ karan (1 Ped. 1:22). Kunanqa astawanraqmi necesitanchis Jesús hina sumaq sonqo kayta, Diospa llaqtanpaq sasachakuykunaqa yapakamushanmi. Kay pachaqa ñan chinkapunqaña, chayraykun mana mayqen organizacionninpipas confiananchischu, yachasqanchis hina, pachantinpin runakunaqa sasachakuypi tarikushanku qolqe sinchi pisi kasqanwan (leeychis 1 Juan 2:15-17). P’uchukayqa kayllapiñataq kashan chayqa, astawanraqmi Jehová Diosman achhuykunanchis. Iñiqmasinchiskunawanpas astawanmi munanakunanchis amigonchiskunata hinataq qhawarinanchis. Pablon niran: “Wawqe-panantin hinapuni munanakuychis, respetanakuspa hukkuna hukkunawan aswan allinpaq qhawanakuychis”, nispa (Rom. 12:10). Chaymantan Pedropas niran: “Aswantaqa tukuy sonqo munanakuychis. Munakuyqa askha huchakunatan pampachan”, nispa (1 Ped. 4:8).

13-15. Hatun wayrawan sasachakuykuna kaqtin, ¿imaynatan askha iñiqmasikuna munakuyninkuta rikuchiranku?

¹³ Pachantinpin Jehová Diospa testigonkunataqa reqsikun ruwayninkuwan munakuyninkuta rikuchisqankumanta. Ejemplopaq, 2005 watapin Estados Unidospa uray ladon llaqtakunapi hatun wayra wasikunata aparan, chayta yachaspan Jesuspa ejemplonta qatikuspa 20.000 más Testigokuna chayman yanapaq riranku. Yanapanankuraykun askha saqeranku wasinkuta, llank’anankuta ima.

¹⁴ Costa ladopin hatun wayrawan lamar qochapi olakuna 10 metro sayayniyoqta hoqarikusqa, unutaq 80 kilometrota hallp’aman lloqsisqa. Hatun wayraqa askha wasikunatan thunisqa. Chayta yachaspan askha suyumanta iñiqmasikuna chayman yanapakuq riranku, wasikunata sayarichinapaq herramientakunata, materialkunata ima aparikuspanku. Ñañantin kaq iskay viuda hermananchiskunan 3.000 kilometrota chay llaqtaman camionetankupi viajasqaku. Hukninmi chay llaqtapi tiyaq qhepakuran, chaypin payqa precursora regular kaspa Diosta servishan, yanapakushallantaqmi comité de socorro nisqapipas.

¹⁵ Ñan 5.600 más wasikunataña sayarichikun allichakunpas, iñiqmasikunaq huk runakunaq wasinkutawan. ¿Imaynan chay iñiqmasikuna sientekunku yanapay chaskisqankumanta? Huk cristianan wasin thunikuqtin huk huch’uy remolque wasiman astakuran, chay wasiqa t’oqokunayoqmi karan, cocinanpas malograsqan karan. Ichaqa hermanokuna sayarichisqanku munay wasita entregaqtinkun kusikuymanta waqasqaraq. ¡Anchatan Jehová Diosta hermanonkunatapas agradecekuran mosoq wasinmanta! Wayraq afectasqan askha Testigokunan alojakusqanku wasillapi qhepakuranku, wata masña wasinku sayarichisqa kashaqtinpas. ¿Imaraykun mana wasinkuman astakurankuchu? Yanapaqkuna llank’ayta tukunankukama chay wasinkupi tiyanankupaqmi. Chayta ruwaspan kay iñiqmasikunaqa Cristoq ejemplon qatikusqankuta rikuchiranku.

 Jesús hina onqosqakunata qhawarisun

16, 17. ¿Imaynatan onqosqa iñiqmasinchiskunata Jesús hina tratasunman?

¹⁶ Manaña llapanchischu terremotokuna, lloqllakuna, hatun wayrakuna ima kaqtin chhaynapi tarikuranchis chaypas, yaqa llapanchismi onqonchis otaq familianchiskunapas onqonku. Onqosqakunata Jesús imayna tratasqanmi allinta yanapawasunman. Imaymana onqoyniyoq runakunata payman apaqtinkun, munakuq kaspa khuyapayaran, hinaspa “llapan onqosqakunatapas qhaliyachirqan” (Mat. 8:16; 14:14).

¹⁷ Kunanqa, manan Jesús hina milagrota ruwaspa onqosqakunata qhaliyachiyta atisunmanchu, ichaqa atisunmanmi pay hina khuyapayakuywan tratayta. Umalliqkunaqa Jesuspa ejemplonta qatikuspan onqosqa iñiqmasinchiskunata imaynata yanapanapaq organizanku, chay yanapay imayna aparikushasqantapas qhawarinku, chhaynapin Mateo 25:39, 40 (leeychis) textoq nisqanman hina ruwanku. *

18. ¿Imaynatan iskay cristianakuna onqosqa hermananchisman munakuyninkuta rikuchiranku? ¿Ima allinkunan chaymanta karan?

¹⁸ Ichaqa hukkunata yanapananchispaqqa manan umalliqraqchu kananchis. 44 watanpi kashaq Charlene hermananchismanta rimasun, paymi cáncer onqoywan sufriran, doctorkunan chunka p’unchayllatawanña kawsananpaq nisqaku. Sharon, Nicolette iñiqmasinchiskunan reparasqaku payta cuidaspa sinchita qosan sayk’usqanta, chayraykun paykunaqa tutantin p’unchaynintin wañupunankama atiendenankupaq yanapayta munasqaku. Ichaqa manan chunka p’unchayllachu atienderanku aswanpas soqta semanan. Kay iskay hermananchiskunaqa wañupunankaman munakuyninkuta rikuchiranku. Sharonmi nin: “Anchatan llakikurayku Charlene manaña qhaliyananmanta yachaspayku, Jehová Diosmi ichaqa yanapawaranku kallpata hap’inaykupaq. Charleneta atiendespaykun Jehová Diosman astawan achhuykurayku ñoqaykupas aswan allintan reqsinakurayku”, nispa. Charleneq qosanmi nin: “Manan hayk’aqpas qonqasaqchu kay iskaynin hermanakuna sumaqta yanapawasqankutaqa. Paykuna kallpachakuspa allinta yanapawasqankuraykun esposay Charleneqa wañupunanña kashaqtinpas allinta sientekuran, ñoqapas manan nishu sayk’usqachu nitaq sinchi llakisqachu tarikurani. Agradecekullasaqpunin paykunataqa. Sasaña kaqtinpas kallpachakusqankun yanapawaran astawan Jehová Diosman hap’ipakunaypaq, lliw iñiqmasikunatapas astawan munakunaypaq”, nispa.

19, 20. a) ¿Jesuspa imayna runa kasqanmantan kay kinsantin estudiokunapi t’aqwiriranchis? b) ¿Imapaqmi decidisqa kashanki?

¹⁹ Kinsantin estudiokunapin qhawariranchis imaynatas pisqa formamanta Jesús imayna runa kasqanta qatikusunman chayta, hinallataq imaynata pay hina piensasunman ruwasunman chaytapas. Chhaynaqa, pay hina “llamp’ulla, huch’uyyaykukuq sonqoyoq” kasun (Mat. 11:29). Kallpachakusun hukkunata sumaq sonqowan tratananchispaq pantankuña chaypas. Sasachakuypiña tarikuspapas valorwan Diospa kamachikuyninkunata kasukusun.

²⁰ Chaymantapas iñiqmasinchiskunata munakusun, imaynan Cristopas ‘tukukuykama’ paykunata munakuran hinata. Chaypin cheqaq cristianokunaqa reqsichikunchis (Juan 13:1, 34, 35). Chayrayku ‘wawqe-panapura munanakushallasun’, tukuy atisqanchistataq ruwasun Diosta hatunchananchispaq hukkunata yanapananchispaqpas (Heb. 13:1). Jehová Diosqa bendecinqan tukuy kallpachakusqanchista.

[Uranpi willakuy]

¿Kutichiwaqchu?

• ¿Imaynatan Jesús hina umalliqkuna huchallikuq hermanokunata tratankuman?

• ¿Imaraykun kay tukukuy tiempopi kallpachakunanchis Jesús hina munakuq kananchispaq?

• ¿Imaynatan rikuchisunman Jesús hina onqosqakunata qhawarisqanchista?

[Tapuykuna]

[17 paginapi foto]

Umalliqkunaqa munankun huchaman urmaqkuna Jehová Diosman kutipunankuta

[18 paginapi dibujo]

¿Imaynatan Jerusalenmanta ayqekuq cristianokuna rikuchiranku Jesús hina munakuq kasqankuta?

[19 paginapi foto]

Jehová Diospa testigonkunataqa ruwayninkuwan munakuyninkuta rikuchisqankumantan reqsikun