¿Imaynapin tukuy tiempo amigontin kasunman?

“Kaytan kamachiykichis: Qankunapura munanakuychis.” (JUAN 15:17.)

1. ¿Imaraykun ñawpa cristianokuna amigontin hinapuni kawsananku karan?

WAÑUPUNANÑA kashaqtinmi, Jesús qatikuqninkunata kallpacharan amigontin hinapuni kawsanankupaq. Chay ñawpaqllatan nisqa, munanakusqankupi cheqaq cristiano hinapuni resisqa kanankuta (Juan 13:35). Sinchi sasachakuykunan qayllaykamusharan, hinaspapas allin willakuykunatan lliw llaqtakunaman apananku karan, chaymi amigontin hinapuni kuskalla kashananku karan. Ñawpa cristianokunaqa kasukurankun Jesuspa nisqanta, chayraykun Diosta, iñiqmasinkutapas ancha munakusqankupi reqsichikuranku.

2. a) ¿Imatan ñoqanchispas ruwananchis, imarayku? b) ¿Ima tapuykunatan kay estudiopi kutichisun?

² Kunanpas Diospa llaqtanqa pachantinpin ñawpa cristianokunaq ejemplonta qatikushanku, ¡maytan kusikunchis chay llaqta ukhupi tarikusqanchismanta! Ñoqanchispas Jesuspa kamachisqanman hina kallpachakunchismi iñiqmasinchiskunata munakuywan qhawarinanchispaq. Ichaqa sasan chay ruwayqa kay tukukuy tiempopi manaña munakuy  kapusqanrayku (2 Tim. 3:1-3). Askha runakunan imatapas munaspalla amigokunata maskhanku otaq hawa sonqolla amigontin kanku. Cheqaq cristianokunaqa manan chay runakuna hinachu kananchis. Ichaqa, ¿iman yanapawasunman allin amigokunayoq kananchispaq? ¿Imatan ruwananchis allin amigokunayoq kanapaq, tukuy tiempo amigontin kananchispaqpas? ¿Hayk’aqmi huk amigomanta t’aqakapusunman? Kay estudiopin chay tapuykunamanta yachasun.

¿Iman yanapawasun allin amigokunayoq kananchispaq?

3, 4. ¿Iman yanapawasun allin amigokunayoq kananchispaq, imaraykun chay yanapawasunman?

³ Allin amigokunayoq kanapaqqa Jehová Diostan munakunanchis. Salomonmi qelqaran: “Ch’ullallaqa atipachikunmanmi, iskayqa manan atipachikunqachu. Kinsanpasqa q’aytupas sasatan p’itikun”, nispa (Ecl. 4:12). Arí, amigonchismanta mana t’aqakunapaqqa Jehová Diosmi chay kinsakaq q’aytu kanan.

⁴ Diosta mana munakuqkunapas allin amigokunayoqmi kankuman. Diosta munakuq amigokunan ichaqa tukuy tiempo amigontin kanqaku. Ima sasachakuypas paykunapi kaqtinqa cristianokuna hinan allichanku. Diospa enemigonkuna t’aqayta munaqtinpas manan atipachikunkuchu, huk sonqollataqmi kankupas. Ñawpaq tiempomantaraqmi Diosta serviqkunaqa rikuchiranku wañunankuña kaqtinpas manapuni iñiqmasinkunata enemigonkunaman hap’ichiy munasqankuta (leeychis 1 Juan 3:16).

5. ¿Imaraykun Rutwan Noemiwan allin amigantin karanku?

⁵ Arí, Jehová Diosta munakuq runakunan aswan allin amigokunaqa kanku. Yuyarisun Rutta Noemitawan, Biblian willan paykuna allin amigakuna kasqankumanta. ¿Imaraykun allin amigantin karanku? Rutmi Noemita niran: “Llaqtaykin llaqtay kanqa, Diosniykin Diosniy kanqa. [...] Señor Dios anchata muchuchiwachun [‘munasqayman hina ruwachun’, NM], manachus wañuyllaña t’aqawasun chayqa”, nispa (Rut 1:16, 17). Chay warmikunaqa anchatan Diosta munakuranku, chaymi allin amigantin karanku. Jehová Diostaq paykunata samincharan.

¿Imatan ruwananchis allin amigokunayoq kanapaq?

6-8. a) ¿Imatan ruwana allin amigokunayoq kanapaq? b) ¿Imaynatan amigokunata maskhasunman?

⁶ Diosta munakuyña yanapawanchis allin amigokunayoq kananchispaq chaypas, Rutmanta Noemimantawan yachasqanchismi rikuchiwanchis amigontin kanankupaq sapankanku kallpachakunankuta, manataq munaynillankutachu ruwanankuta. Familiapi Diosta serviqkunapas manan yanqallanmantachu amigontin kanku paykunapas kallpachakunankun allin amigontin kanankupaq. Qhawarisunchis imakunas yanapawasunman allin amigontin kananchispaq chayta.

⁷ Ñoqanchismi maskhananchis. Apóstol Pablon Romapi iñiqmasi amigonkunata kallpacharan ‘qorpachakuq’ qoykukuq kanankupaq (Rom. 12:13). ¿Imaynatan ñoqanchispas chayta ruwasunman? Chaytaqa pisi-pisimantan  qallarisunman imatapas hukkunapaq ruwaspa. Ichaqa ñoqallanchismantan chayta ruwananchis (leeychis Proverbios 3:27). Chaytaqa ruwasunman wakin iñiqmasinchiskunawan imallatapas wayk’urukuspa. ¿Kallpachakuwaqchu iñiqmasikunata wasiykiman invitanaykipaq?

⁸ Chaymantapas amigokunata tarinapaqqa iñiqmasikunatan invitana ñoqanchiswan predicananpaq. Jehová Diosmanta tukuy sonqowan rimasqanta uyarispaqa astawanmi iñiqmasinchista munakusun.

9, 10. ¿Imatan yachasunman Pablomanta, imatan ñoqanchispas pay hina ruwasunman?

⁹ Sonqonchista kicharisun (leeychis 2 Corintios 6:12, 13). ¿Manachu Diospa llaqtanpi amigota tarinki? Chhaynaqa, yaqapaschá akllasqayki runakunallata maskhashanki amigoykikuna kananpaq. Apóstol Pablopi yuyaykuy. Manaraq cristianoman tukupushaspaqa nichá yuyaykullaranpaschu mana judío runakunawan amigontin kayta. ‘Mana judío runakunaq [...] apostolninman’ tukupuspan ichaqa llapa runakunaman sonqonta kichariran (Rom. 11:13).

¹⁰ Hinaspapas, Pabloqa kuraqkunawan wayna sipaskunawanmi amigontin karanku. Timoteopas paymanta aswan waynan karan huk llaqtamantataqmi karanpas, chaywanpas allin amigontinmi karanku. Kunanpas askha wayna sipaskunan paykunamanta aswan kuraq iñiqmasikunawan sumaq amigontin kanku. 20 watayoq Vanessa sipaschan nin: “Ancha munakusqay amigayqa 50 más watanpiñan kashan, paymanqa wiñay masiyman hinan lliwta willakuni. Payqa tapuwashallanmi imayna tarikusqaymanta”, nispa. ¿Imaynatan Vanessa chay amigata tariran? Paymi nin: “Manan ñoqata maskhawanantachu suyarani, aswanmi kallpachakurani paywan amigantin kanaypaq”, nispa. ¿Ñoqanchisri sonqota tupachisunmanchu wayna sipaskunawan kuraqkunawanpas? Chayta ruwasun chayqa, Jehová Diosmi yanapawasun amigokunata tarinapaq.

11. ¿Imatan yachanchis Jonatán Davidwan amigontin kasqankumanta?

¹¹ Hunt’aq kasunchis. Salomón niran: “Tukuy tiempon amigoqa munakun, llaki-phutiy tiempopipas wawqe hinan khuyapayakun”, nispa (Pro. 17:17). Chayta qelqaspaqa, yaqapaschá Salomonqa yuyaykusharan taytan David Rey Saulpa churin Jonatanwan amigontin kasqankupi (1 Sam. 18:1). Saulqa yuyaykusqañan paypa rantinpi Jonatán kamachikuq kananpaq, Jonatanmi ichaqa yacharanña Jehová Dios Davidta kamachikunanpaq akllasqanta. Payqa manan taytan hinachu Davidta cheqnipakuran. Manataqmi phiñakuranchu runakuna Davidta allin qhawarisqankumanta, nitaqmi kasuranchu taytan Saúl Davidmanta mana  allin rimasqantapas (1 Sam. 20:24-34). ¿Jonatán hinachu kanchis? ¿Kusikunchischu amigonchiskuna Diospa llaqtanpi ancha allin llank’aykunata chaskiqtinku? ¿Ima sasachakuypi tarikuqtinkupas sumaqta khuyapayaspachu yanapanchis? ¿Imatan ruwanchis mayqen amigonchismantapas mana allinta rimaqtinku? ¿Ch’inllachu uyarinchis rimasqankuta, icha Jonatán hinachu amigonchiskunaman sayarikunchis?

¿Hayk’aqmi huk amigomanta t’aqakapusunman?

12-14. a) ¿Ima sasachakuypin wakin estudiantekuna tarikunku? b) ¿Imaynatan Testigokuna estudiantekunata yanapasunman?

¹² Bibliaq yachachisqanman hina kawsayta munaq estudiantepas kallpachakunanmi kanqa amigonkunamanta t’aqakunanpaq. Yaqapaschá amigonkunallawan kayta munan, ichaqa paykunaqa manan Bibliaq nisqanta kasukunkuchu, chhayna amigokuna paypaq mana allin kasqanta reparaspan paykunamanta t’aqakapunan kanqa (1 Cor. 15:33). Ichaqa kaytapaschá yuyaykunqa: “Ñoqan amigoykunamantaqa t’aqakapushani”, nispa.

¹³ Allin amigokunaqa kusikunqakun aswan allinta kawsanaykipaq kallpachakusqaykimanta. Yaqapaschá paykunapas Diosmanta yachayta munankuman. Ichaqa “millay hucha ruwayninkupi mana paykunawan kuskachu” purisqaykimanta ‘qan contra rimanku’ chayqa, manan cheqaq amigoykikunachu kanku (1 Ped. 4:3, 4). Chhayna kaqtinqa, paykunan qanta saqepushasunkiku.

¹⁴ Sichus amigoykikuna saqepusunkiku chayqa, askha munakuq amigokunatan Diospa llaqtanpi tarinki (Gál. 6:10). Chaymi llapa Testigokunapas tapukunanchis: “¿Reqsinichu huñunakuyman hamuq estudiantekunata? ¿Kallpachakunichu amigota hina qhawariwanankupaq?” nispa.

15, 16. a) ¿Imatan ruwananchis huk amigonchis Diosmanta karunchakapuqtin? b) ¿Imaynatan Diosman rikuchisunman munakuyninchista?

¹⁵ Huk amigonchis huchapakusqanmanta wanachisqa otaq qarqosqa kasqanpas anchatan llakichiwasunman. Huk cristianan willawanchis amigan Diosmanta karunchakuqtin imayna sientekusqanmanta, paymi nin: “Sinchitan llakikurani. Ñoqaqa niranin ‘amigayqa allin iñiyniyoqmi’ nispa, ichaqa manan chhaynachu kasqa. Yaqapaschá payqa familianta kusichiyta munaspalla Jehová Diosta servisharan. Chayraykun ñoqapas kikiyta qhawarikuspa tapukurani: ‘¿Imaraykun Jehová Diosta servishani?’ nispa”, nispa. ¿Imaynatan chay cristiana chay llakikuyninta atiparan? Kaytan nin: “Jehová Diosmanmi llakikuyniyta saqerani, chaymantapas rikuchiytan munarani Jehová Diosta tukuy sonqomanta munakusqayta manataq llaqtanpi amigokuna qowasqanraykullachu”, nispa.

¹⁶ Diospa amigon kayta munaspaqa manan Diospa contranpi huchallikuq runakunawanqa huñunakunanchischu. Santiagon qelqaran: “¿Manachu yachankichis kay pacha kaqkunaman k’askakuqqa Diospa awqan kasqanta? Pipas kay pacha kaqkunaman k’askakuyta munaqqa Diospa awqanmi kapun”, nispa (Sant. 4:4). Jehová Diosrayku amigonchista saqepusun chayqa, paymi yanapawasun llakikuyninchista atipanapaq chaypitaqmi rikuchisun pay munasqanchista (leeychis Salmo 18:25). Ñawpaqpi willakuq cristiana nin: “Manan pitapas obligasunmanchu Jehová Diosta munakunanpaq otaq munakuwananchispaqpas. Chayqa sapankamantan kanqa”, nispa. Ichaqa, ¿imatan ruwasunman Dios sonqo iñiqmasinchiskunawan tukuy tiempo amigontin kananchispaq?

 ¿Imatan ruwana tukuy tiempo amigontin kanapaq?

17. ¿Imaynatan allin amigokuna rimanku?

¹⁷ Amigonchiskunamanta mana t’aqakunapaqqa paykunawanmi parlashanalla. Rutmanta Noemimanta, Davidmanta Jonatanmanta, Pablomanta Timoteomantawan yachasqanchispin rikunchis amigokunaqa paykunapura mana manchakuspa sumaq respetowan rimasqankuta. Hukkunawan imayna rimananchismantan Pablo niran: “Rimakuyniykichisqa ancha sumaqpuni kachun, kachiwan kachichasqa hina”, nispa. Chaytaqa nishan “Diospi mana iñiq” runakunawan imayna rimananchismantan (Col. 4:5, 6). Chhaynatataq hawa runakunawan rimananchis chayqa, ¿manachu iñiqmasinchiskunawanqa astawanraq sumaqta rimasunman?

18, 19. a) ¿Imaynatan qhawarinanchis amigonchiskunaq yuyaychawasqanchista? b) ¿Imatan yachasunman Éfeso llaqtapi umalliq cristianokunamanta?

¹⁸ Arí, allin amigokunaqa respetowanmi rimananku. Ichaqa mana manchakuspa sut’inta rimananku, allin amigoqa manan sintikunqachu ima nisqanwanpas. Yachayniyoq rey Salomonmi qelqaran: “Q’apaq hawinapas inciensopas sonqotan kusichin, amigoq allin yuyaychasqanqa runatan kallpachan”, nispa (Pro. 27:9). ¿Chay hinatachu chaskikunki amigoykikunaq yuyaychasqanta? (Leeychis Salmo 141:5.) Sichus mayqen amigoykipas qanmanta llakikuspa anyasunkiman mana allin ruwasqaykimanta chayri, ¿imatan ruwawaq? ¿Agradecekuwaqchu icha phiñakuwaqchu?

¹⁹ Apóstol Pablon Éfeso llaqtapi umalliq cristianokunawan allin amigontin karanku. Wakinwanqa cristiano kapusqankumantapachan reqsinakunman karan. Ichaqa manaraq ripushaspan sut’ita paykunaman willaran imaynapi qhepaman tarikunankuta. ¿Phiñakurankuchu chay umalliqkuna? Manan, aswanpas ancha allinpaqmi qhawariranku paykunapi interesakusqanta, waqarankuraqmi manaña hayk’aqpas rikunankuta yachaspa (Hech. 20:17, 29, 30, 36-38).

20. ¿Imaynatan allin amigokuna yanapanakunku?

²⁰ Allin amigokunaqa manan amigonkuq yuyaychanallantachu suyanku paykunapas yuyaychankun amigonkuta. Ichaqa allin yuyaywanmi chayta ruwananchis, manan sinchitaqa ima ruwasqankupipas chapukunachu. Biblian nin: “Imachus ruwayniykichiskunata ruwaychis”, nispa (1 Tes. 4:11). Hinaspapas, “sapankanchismi kikinchismanta Diosman cuentata qosun” (Rom. 14:12). Mayninpin ichaqa Bibliapi kamachikuykunata amigonchiskunaman munayllata yuyarichina kanqa (1 Cor. 7:39). Yaqapaschá reparawaq amigoyki mana iñiq runata qhawapayashasqanta. ¿Imatan ruwawaq? ¿Hinallatachu chayta qhawawaq amigoyki mana phiñakunanrayku? Manan riki. Munakuq amigoqa manan chayta ruwanmanchu. ¿Nisqaykita mana uyarikuqtinri? Chhayna kaqtinqa umalliqkunamanmi riwaq, paykunaqa kallpachakunkun pantaqkunata yanapanankupaq. Sasaña chay ruway kanman chaypas, sichus Jehová Diosta munakunkichis chayqa, pisi tiempollapaqmi t’aqanakunkichis.

21. ¿Imatan mayninpi llapanchispas ruwanchis? ¿Imaraykun allinpuni congregacionpi allin amigokunayoq kay?

²¹ (Leeychis Colosenses 3:13, 14.) Mayninpiqa amigonchiskunaq ‘contranpi imapipas’ pantaruqtinchismi ñoqanchiswan phiñakunkuman. Mayninpitaq ruwasqankuwan otaq rimasqankuwan paykunañataq phiñachiwasunman. Santiagoq nisqan hina, “llapanchismi imaymanapi pantanchis” (Sant. 3:2). Chaymi allin amigokunapas sintichinakunku, ichaqa sonqomantan pampachanakunku. Arí, allin amigontin kanapaqqa pampachanakuyta allin rimanakuyta ima yachana. Chhaynapin lliw iñiqmasinchiskunawan amigonchiskunawanpas munakuypi ‘sumaq hukllachasqa’ kasun.

¿Imatan kutichiwaq?

• ¿Imatan ruwasunman allin amigokunayoq kanapaq?

• ¿Hayk’aqmi amigonchismanta t’aqakapusunman?

• ¿Imatan ruwana tukuy tiempo allin amigokunayoq kanapaq?

[Tapuykuna]

[18 paginapi dibujo]

¿Imaraykun Rutwan Noemiwan sumaq amigantin karanku?

[19 paginapi foto]

¿Qoykukuq sonqochu kanchis?