Espirituqa “Diospa ukhu sonqontapas” t’aqwinmi

“Espirituqa lliwtan t’aqwin, Diospa ukhu sonqontapas.” (1 COR. 2:10.)

1. ¿Santo espirituq ima ruwasqanmantan rimashan 1 Corintios 2:10? ¿Ima tapuykunatan kutichisunchis?

¡ANCHATAN Jehová Diosta agradecekunchis santo espirituwan imaymanapi yanapawasqanchismanta! Bibliapin chayta sutichakun: ‘Kallpachaq’, ‘Diospa atiy qokuynin’, ‘willakuq’, ‘Diosmanta mañapuwaqninchis’, nispa (Juan 14:16; Hech. 8:20; Rom. 8:16, 26, 27). Ichaqa manan chayllatachu santo espirituqa ruwan. Apóstol Pabloq nisqanman hinaqa, santo espirituqa “lliwtan t’aqwin, Diospa ukhu sonqontapas” otaq allin t’aqwina yachachikuyninkunata (1 Cor. 2:10). Jehová Diosqa kallpanwanmi entiendechiwanchis sasa entiendena yachachikuykunata. Mana chaywanqa manapaschá imatapas allintachu entiendesunman (leey 1 Corintios 2:9-12). ¿Imaynatan chay espíritu Diospa yachachikuyninkunata t’aqwin? ¿Pikunawanmi Diosqa apostolkunaq tiemponpi sut’incharqan chaykunata? ¿Imaynatan kunan tiempopi chay espíritu t’aqwin ‘Diospa ukhu sonqonta’? ¿Pikunawanmi sut’inchan Diospa yachachikuyninkunata?

2. ¿Imaynatan santo espíritu cristianokunata yanapanan karqan?

² Wañupunanpaq pisillaña kashaqtinmi Jesús apostolninkunata nirqan: “Kallpachaq [yanapaq] Santo Espiritutan Yaya[qa] sutiypi kachamunqa, paymi tukuy imaymanata yachachisunkichis, yuyarichisunkichistaqmi tukuy imakunatachus qankunaman nisqaytapas”, nispa (Juan 14:26). Chaypi nisqan hina, santo espiritun cristianokunata yachachinan karqan, ñawpaqpi mana entiendesqanku yachachikuykunata entiendenankupaqmi yanapanan karqan. Hinallataq Diospa yachachikuyninkunata yuyarinankupaq, yachasqankuman hina kawsanankupaqpas.

 Apostolkunaq tiemponpi

3. ¿Imaynatan Diospa yachachikuyninkuna sut’inchakunan karqan?

³ Cristoqa askha mosoq yachachikuykunatan qatikuqninkunaman yachachirqan, chaywanpas askhataraqmi yachachinan karqan. Chaymi paykunata nirqan: “Askharaqmi qankunaman ninay kashan, chaywanpas kunanqa sasa entiendeyraqmi kasunkichisman. Diospa cheqaq-kayninta reqsichiq Santo Espíritu hamuspanmi ichaqa, tukuy cheqaqkaqta yachachisunkichis”, nispa (Juan 16:12, 13). Jesuspa nisqan hina, manaraq entiendesqanku yachachikuykunataqa santo espirituq yanapayninwanmi pisi-pisimanta sut’inchakunan karqan.

4. ¿Imaynatan Pentecostés fiestapi santo espíritu yachachirqan yuyarichirqan ima?

⁴ 33 watapi Pentecostés fiestapin Diospa espiritun pachak iskay chunka cristianokunaman hunt’aykurqan. Chayqa lliw runakunaq reparananpaqmi karqan (Hech. 1:4, 5, 15; 2:1-4). Chay p’unchaypin Jesuspa qatikuqninkuna imaymana rimaypi ‘Diospa musphana ruwasqankunata’ rimayta qallarirqanku (Hech. 2:5-11). Diosqa profeta Joelwanmi willachisqaña espiritunta kachaykamunanpaq (Joel 2:28-32). Runakunaqa nichá yuyaykullarqankupaschu chay profecía imayna hunt’akunanta, Pentecostés fiesta p’unchaypi sucedesqanwanmi ichaqa rikusharqanku imayna hunt’akushasqanta. Chaymi apóstol Pedro lliw runakunaman chaymanta sut’incharqan (leey Hechos 2:14-18). ¿Imaynapin sut’incharqan? Espirituq yanapayninwanmi. Diospa espiritunmi huk yachachiq hina entiendechirqan chay p’unchaypi Joelpa profetizasqan hunt’akushasqanta. Ichaqa manan chayllapichu yanaparqan, yuyarichillarqantaqmi Davidpa qelqasqan iskay profeciakunamanta rimananpaqpas (Sal. 16:8-11; 110:1; Hech. 2:25-28, 34, 35). Chay p’unchaypi runakunaq rikusqanpas uyarisqanpas Diospa manaraq reqsichisqan yachachikuyninkunan karqan.

5, 6. a) ¿Imakunamantan cristianokuna manaraq entienderqankuchu Pentecostés fiesta qhepaman? b) ¿Pikunan chaykunamanta tapukurqanku, imaynapin allinta entienderqanku?

⁵ Chay tiempopi cristianokunaqa askha yachachikuykunataraqmi aswan sut’ita entiendenanku karqan. Manaraqmi yacharqankuchu “mosoq rimanakuy” imayna hunt’akunanta. ¿Judío runakunawan judío runaman tukupuqkunallapiwanchu chay mosoq rimanakuypi kananku karqan? Icha, ¿wak llaqtayoq runakunatawanchu waqyakunan karqan? (Hech. 10:45.) Wak llaqtayoq qharikuna ¿señalakunankuchu karqan qhari-kaynin qarachankuta? ¿Moisesman Diospa qosqan kamachikuyninkunaman hinachu kawsananku karqan? (Hech. 15:1, 5.) Chaykunata yachanankupaqqa santo espirituq yanapayninwanmi Diospa yachachikuyninkunata t’aqwinanku karqan. Ichaqa, ¿pikunawanmi Dios chaykunata sut’inchachirqan?

⁶ Llaqtanta umalliqkunawanmi. Paykunan chay tapuykunamanta yachayta munarqanku. Huk kutinmi Pablo, Bernabé, Pedropas Umalli T’aqawan huñunakurqanku, chaypin imaymanakuna pasasqanta willaspa sut’incharqanku Jehová Diosqa mana judío runakunatapas chaskisqanta (Hech. 15:7-12). Paykunaqa santo espirituq yanapayninwan, Hebreo Rimay Qelqakunaq yanapayninwan iman entienderqanku imachus Diospa munasqanta, chaymi iñiq t’aqakunaman cartapi willarqanku decidisqankumanta (leey Hechos 15:25-30; 16:4, 5; Efe. 3:5, 6).

7. ¿Imaynatan Diospa yachachikuyninkuna sut’inchakullarqantaq?

⁷ Qhepamanqa astawanmi wakin yachachikuykuna sut’inchakurqan Juanpa, Pedroq, Santiagoq, Pabloq, huk cristianokunaq qelqasqanwan. Tiempowanqa Griego Rimay Qelqakuna qelqakuyta tukukuqtinqa manañan karqanchu profetizaykuna, Diospas manañan mosqoykunawan rikhuriykunawan yachachikuyninkunata sut’incharqanchu (1 Cor. 13:8). Chaywanpas santo espirituqa yachachishanallanmi yuyarichishanallanmi  karqan cristianokunataqa. Yanapashanallantaqmi karqan Diospa yachachikuyninkunata allinta entiendenankupaqpas.

Tukukuy tiempopi

8, 9. ¿Pikunan ‘k’ancharinanku’ karqan? ¿Imaynatan k’ancharinanku karqan?

⁸ Huk angelmi willarqan tukukuy tiempopi imachus pasananta, paymi nirqan: “Hamawt’akunaqa [allin reparaqkunaqa] hanaq pacha k’anchay hinan k’anchanqaku, askha runata chanin kawsayman kutirichiqkunapas ch’askakuna hinan wiñay-wiñaypaq k’anchanqaku. [...] [Cheqaq yachaytaq sut’inchakunqa, NM]”, nispa (Dan. 12:3, 4). ¿Pikunan kananku karqan chay allin reparaq, “hanaq pacha k’anchay hina” kaqkuna? Jesusmi paykunamanta rimarqan huk rikch’anachiypi. Chaypin “p’uchukay” tiempomanta rimashaspa nirqan: “Chanin runakunaqa Dios Yayankuq qhapaqsuyunpi inti hina[n] k’ancharinqaku”, nispa (Mat. 13:39, 43). Chay “chanin runakunaqa” ‘hanaq pacha qhapaqsuyu wawakunan’ kanku, hanaq pachapaq akllasqa cristianokuna (Mat. 13:38).

⁹ ¿Imaynatan akllasqakuna k’ancharinanku karqan? Predicaspa, Cristota qatikunankupaq runakunata yachachispa, huñunakuykunapi kallpachanakuspa ima, chhaynapin huk  cristianokunapaq ejemplo kananku karqan (Zac. 8:23). Chaymantapas tukukuy tiempopiqa Diospa wakin yachachikuykunan sut’inchakunan karqan. Danielpa qelqasqan wakin profeciakunan chayraq entiendekunan karqan (Dan. 12:9). ¿Imaynatan santo espíritu t’aqwin manaraq sut’inchasqa yachachikuykunata? ¿Pikunawanmi chaykunata sut’inchachin?

10. a) ¿Pikunawanmi santo espíritu sut’inchan Diospa yachachikuyninkunata? b) Willay imaynatachus sut’inchakurqan ñawpaq tiempopi kaq yupaychana wasi imatachus representasqanta.

¹⁰ Kunan tiempopiqa ima yachachikuypas sut’inchakunan kaqtinqa, santo espiritun Umalli T’aqata yanapan ñawpaqpi mana entiendesqankuta entiendenankupaq, paykunaqa ‘allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiq’ rantinpin chayta ruwanku (Mat. 24:45; 1 Cor. 2:13). Chaymantapas Umalli T’aqaqa allintan t’aqwinku ñawpaqpi entiendesqankuta cambiananku kaqtin (Hech. 15:6). Hinaspan lliw yachananchispaq chaykunata apachimuwanchis qelqakunapi (Mat. 10:27). Tiempoq pasasqanman hina ima yachachikuytapas astawan sut’inchananku kaqtinpas, sut’intan chayta willanku (qhaway “Dios yupaychana wasi imachus representasqantan sut’inchakun” nisqata).

¿Imaynapin espirituq sut’inchasqan allinninchispaq?

11. ¿Imaraykun allinninchispaq santo espirituq sut’inchasqan?

¹¹ Diospa yachachikuyninkunata espirituq sut’inchasqanqa llapa cristianokunatan yanapawanchis. Apostolkunaq tiemponpi hinan yanapawanchis estudiasqanchista entiendenanchispaq, yuyarinanchispaq, chayman hina kawsananchispaqpas (Luc. 12:11, 12). Qelqanchiskunapi Diospa yachachikuyninkuna sut’inchakusqanta entiendenanchispaqqa manan allin estudioyoqraqchu kananchis (Hech. 4:13). Ichaqa ¿imatan ruwasunman aswan allinta entiendenanchispaq? Chaymantan qatiqninpi yachasunchis.

12. ¿Imapaqmi mañakunanchis santo espirituta?

¹² Diosmanta mañakusun santo espiritunta. Qelqanchiskunata estudiananchispaqqa mañakunanchispunin Diosmanta, sapallanchisña otaq huk ratolla estudiasunchis chaypas. Hanaq pacha Yayanchisqa kusikunqan chay mañakusqanchiswan. Payqa mana mich’akuspan santo espiritunta qowasunchis tukuy sonqowan mañakuqtinchisqa (Luc. 11:13).

13, 14. ¿Imaraykun allinta preparakunanchis huñunakuykunapaq?

¹³ Huñunakuykunapaq preparakuy. Allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiqa ‘tiempollanpin mikhunata qowanchis’. Chaytan chayachimuwanchis qelqanchiskunapi, huñunakuykunapi ima. Chay kamachiqa allinninchista munaspan kamachiwanchis imatapas t’aqwinanchispaq (1 Ped. 2:17; Col. 4:16; Jud. 3). Paypa nisqanman hina ruwaspaqa santo espiritutan uyarikushanchis (Apo. 2:29).

¹⁴ Huñunakuykunapaq preparakushaspaqa maskhananchismi textokunata, qhawarinanchistaq estudiasqanchis temawan imayna tupasqanta. Chhaynapin Diospa yachachikuyninkunata aswan allinta entiendesun  (Hech. 17:11, 12). Kikin Bibliapipuni textokunata maskhasunchis chayqa, umanchispin qhepakunqa, santo espiritutaq yanapawasun chayta yuyarinanchispaq. Chaymantapas ratullan yachasunchis maypichus chay textokuna tarikusqanta.

15. ¿Imaraykun llapan qelqanchiskunata leenanchis? ¿Imaynatan chayta ruwasunman?

¹⁵ Llapallan qelqanchiskunatan leenanchis. Allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiqa allinninchispaqmi ima qelqatapas apachimuwanchis, wakintaqa manaña huñunakuykunapi estudianchischu chaypas. Runakunaman saqesqanchis revistakunatapas ñoqanchispi yuyaykuspan qelqarqanku. Chayraykun kallpachakunanchis llapanta leenanchispaq. Ichaqa imaymana ruwanayoq kasqanchisraykun sasa kanman tiempota aypachikuy, chaymi aprovechananchis tiempota imapaqpas colata ruwashaspa otaq imatapas suyashaspa. Yaqapaschá qelqanchiskunamanta grabacionkunata uyarisunman maytapas purishananchiskama otaq viajashananchiskama. Qelqanchiskunaqa allin preparasqaña kashan chaypas, entiendenapaq hinallan, chhaynapi Diospa yachachikuyninkunata astawan valorananchispaq (Hab. 2:2).

16. ¿Imaraykun leeshaspa anotananchis imapas astawan yachay munasqanchista?

¹⁶ Yuyaymanananchis. Tiempotan hap’inanchis Bibliata otaq qelqanchiskunata leespa yachasqanchispi yuyaymanananchispaq. Leesqanchisman hinaqa aswantachá yachayta munasunchis imamantapas. Chaykunata anotasunman chaymantaña t’aqwinanchispaq. Imamantapas yachaytapuni munanchis chayqa, astawanmi chayta t’aqwinchis, chhaynapin astawan yapasunchis yachayninchista, chaytaq kapunqa ancha valorniyoq ‘kaqninchis’ hina, necesitasqanchis ratopi chaywan yanapachikunanchispaq (Mat. 13:52).

17. ¿Imatan familiaykiwan kuska otaq sapallaykipas estudiashanki?

¹⁷ Familiantin Diosta yupaychasun. Umalli T’aqan llapa familiakunata, solterokunatapas kallpachawanchis sapa semana huk ch’isinta otaq huk horapi Bibliata estudiananchispaq. Iskay kutillañataq huñukunchis chayqa, manan sasachu chay ruway. ¿Imakunamantan estudiasunman? Wakinqa Bibliata leespan wakin versiculokunata allinta t’aqwinku, yachasqankumantataq Bibliankuq cantochanpi anotanku. Wakin familiakunataq estudiasqankumanta tapunakunku imaynatas chayman hina ruwankuman chayta. Wakin taytakunataq familiankupaq hina akllanku temakunata, otaq imatachus familianku estudiayta munan chayta t’aqwinku. Sapankanchismi qhawarisunman iman familianchispaq aswan allin kanman chayta. *

18. ¿Imaraykun t’aqwinanchis sasa entiendey yachachikuykunatapas?

¹⁸ Jesusmi nirqan santo espíritu yanapaqninchis kananta, chaymi kallpachakunanchis sasa entiendey yachachikuykunata allinta t’aqwinanchispaq. Diosqa munanmi chay yachachikuykunatapas estudiananchista (leey Proverbios 2:1-5). Chaykunawanmi payqa astawan sut’inchan “munakuqninkunapaq” imakuna ruwananta. Chayrayku, kallpachakuy Bibliamanta astawan yachanaykipaq. Chaypaqqa santo espiritun yanapasunki, chaymi “Diospa ukhu sonqontapas” t’aqwin (1 Cor. 2:9, 10).

[Uranpi willakuy]

¿Ima nispan kutichiwaq?

• ¿Imaynatan santo espíritu yanapawanchis Diospa yachachikuyninkunata t’aqwinanchispaq?

• ¿Pikunawanmi santo espíritu apostolkunaq tiemponpi Diospa yachachikuyninkunata sut’inchachirqan?

• ¿Imaynatan kay tiempopi sut’inchan?

• ¿Imakunatan ruwananchis santo espirituq yanapayninta chaskinanchispaq?

[Tapuykuna]

[22 paginapi recuadro]

Dios yupaychana wasi imachus representasqantan sut’inchakun

Apostolkunaq tiemponpin santo espirituqa sut’incharqan Dios yupaychana karpapas yupaychana wasipas hukta representasqanta, chaytan apóstol Pablo suticharqan ‘cheqaq karpa’, nispa, “chay karpaqa manan runaq ruwasqanchu karqan”, aswanpas Jehová Diospa ruwasqanmi (Heb. 8:2). Chay cheqaq karpaqa representan Jesucristoq sacrificakusqanrayku hinallataq sacerdote kasqanrayku Diosman asuykuy atisqanchistan.

Chay “cheqaq karpaqa” 29 watapin paqarirqan maypachachus Jesús bautizakuspa ch’uya sacrificio kananpaq Jehová Diospa chaskisqan kaqtin (Heb. 10:5-10). Wañusqan qhepatan Jesusqa kawsarichisqa kaspa hanaq pachaman wichapurqan, chhaynapin ‘Ch’uyay-ch’uyay Cheqasman’ haykurqan “Diospa qayllanpi” sacrificakusqanta presentananpaq (Heb. 9:11, 12, 24).

Apóstol Pabloqa hanaq pachapaq akllasqa cristianokunaman qelqaspan nisqaña ‘Señorpa tiyanan ch’uya wasi kanankupaq sayarichisqa’ kashasqankuta (Efe. 2:20-22). ¿Ima wasimantan rimasharqan? Jehová Diosta serviqkunaqa unay tiempon creerqanku chay wasiqa Hebreos qelqapi ‘cheqaq karpawan’ kaqlla kananpaq. Paykunapaqqa akllasqa cristianokunan kay pachapi preparasqa kasharqanku Jehová Diospa ‘cheqaq karpanpa’ ‘ruminkuna’ kanankupaq (1 Ped. 2:5).

1971 watapin ichaqa entienderqanku Efesios qelqaq willasqan ‘ch’uya wasiqa’ ‘cheqaq karpawan’ mana kaqllachu kasqanta. Sichus chay karpa hanaq pachapaq kawsarimpuq cristianokunawan sayarichisqa kanman karqan chayqa, manan kanmanchu karqan hanaq pachapi Jesús kamachiyta qallarinankama, chay qhepamanraqmi paykunaqa hanaq pachapi kawsarichisqa karqanku (1 Tes. 4:15-17). Apóstol Pablon ichaqa chay karpamanta nirqan: “Tukuy chaykunan huk rikch’anachiy hinalla kunan tiempopaqqa”, nispa (Heb. 9:9).

Chay textokunata, huk textokunaq nisqantawan allinta t’aqwispan repararqanku chay ‘cheqaq karpa’ mana kay tiempopichu sayarichikushasqanta, nitaq akllasqakunapas chay ‘karpaq’ ‘ruminkuna’ kanankupaqchu kay pachapi preparasqa kashasqantapas. Aswanpas akllasqakunaqa chay karpaq pationpi, Ch’uya cheqasninpi iman Diosta servishanku, sapa p’unchaytaq “Diosman yupaychay sacrificiota” qoshanku (Heb. 13:15).

[23 paginapi foto]

¿Imaynatan aswanta entiendesunman Diospa yachachikuyninkunata?