‘Tukuy imapi sonqochakuq Diospi’ confiasun

“Yupaychasqa kachun Señorninchis Jesucristoq Yayan Diosqa, payqa khuyapayakuq Yayan, tukuy imapi sonqochakuq Diostaq.” (2 COR. 1:3.)

1. ¿Imatan necesitanchis tukuy kawsasqanchis tiempo?

RUNAKUNAQA nacespa hinan necesitanchis cuidanata sonqochanatapas. Chaytan mañakunchis waqyakuspa waqaspa ima marq’arikuwananchispaq otaq mikhuchiwananchispaq. Tiempoq pasasqanman hinaqa necesitashallanchismi consolanata, astawanqa sasachakuykunapi tarikuqtinchis.

2. ¿Imaninmi Biblia Diospi confiaqkunata consolananmanta?

² Askha kutipin llakipi tarikushaqtinchis familianchiskuna amigonchiskunapas kallpachawanchis. Mayninpin ichaqa sinchi llakiq ñit’isqan tarikunchis, hinaspa mana ni paykunaq sonqochawasqanchispas llakikuyninchista tukuchinchu. Ichaqa chhaynapi tarikushaqtinchisqa Jehová Diosmi chaypipuni kashan consolawananchispaq. Simin qelqan niwanchis: “Señor Diosqa llapa waqyakuqninkunaq sispallanpin kashan, [...] waqyakusqankutan uyarin”, nispa (Sal. 145:18, 19). Chaymantapas niwanchismi: “Señor Diosqa chanin runakunatan qhawashan, waqyakusqankutapas makillan uyarishan”, nispa (Sal. 34:15). Ichaqa sichus yanapayninta sonqochaynintapas chaskiyta munanchis chayqa, paypin confiananchis. Chaytan David nirqan huk salmo takinpi: “Señor Diosqa sarunchasqakunatan hark’aykun, payqa llaki-phutiy p’unchaykunapin waqaychaykun. Señor Diosníy, qanpin suyakunku reqsiqniykikunaqa, manan saqerparinkichu maskhaqniykikunataqa”, nispa (Sal. 9:9, 10).

3. ¿Imaynatan Jesús rikuchirqan serviqninkunata Dios ancha munakusqanta?

³ Jehová Diosqa anchatan serviqninkunata munakun. Chaymantan Jesús nirqan: “¿Manachu phisqa pichitankaqa iskay huch’uy qolqeman vendekun? Chaywanpas Diosqa manan huknillantapas qonqanchu. Chay hinallataqmi chukchaykichispas llapallan yupasqa kashan. Chay hinaqa, ama manchakuychischu, askha pichitankamantapas aswan chaniyoqmi qankunaqa kankichis”, nispa (Luc. 12:6, 7). Chaymantapas profeta Jeremiaswanmi Israel llaqtaman Dios willachirqan: “Ñoqaqa mana hayk’aq tukukuq munakuywanmi munakurqayki, chayraykun wiñay khuyapayakuyniyta mast’arimurqayki”, nispa (Jer. 31:3).

4. ¿Imaraykun Diospa promesankunapi confiasunman?

⁴ Llakiq ñit’isqan tarikuqtinchisqa anchatan yanapawanchis Jehová Diospi, promesankunapipas confiay. Ñoqanchispas Josué hinan yuyaykunanchis, paymi nirqan: “Ñawpaqtaraqmi munani qankuna tukuy alma, tukuy sonqo Señor Diospa sumaq nisqasuykichista llapanta hunt’asqanta reqsikunaykichista, payqa llapantapunin rimarisqantaqa hunt’arqan”, nispa (Jos. 23:14). Sinchi sasachakuykunapiña tarikusunman chaypas, mana iskayaspan confiasunman ‘Diosqa hunt’aqpuni’ kasqanrayku mana hayk’aq saqewananchispi (leey 1 Corintios 10:13, Edición 1988).

5. ¿Iman yanapawanchis hukkunata sonqochananchispaq?

⁵ Pablon qelqarqan Taytanchis Jehová ‘tukuy imapi sonqochakuq Dios’ kasqanmanta. Sonqochay otaq consolay simiqa kay ninanmi: “Huk runa llakiq ñit’isqan otaq nanaypi tarikuspa sonqonpi thak sientekusqanmi”. Chhaynatapunin hanaq pacha Taytanchisqa sonqochawanchis (leey 2 Corintios  1:3, 4). Manan imapas nitaq pipas paytaqa hark’anmanchu tukuy sonqowan munakuq serviqninkunata yanapawananchismantaqa. Tukuy imapas makinpin kashan chayta ruwananpaq. Chhaynata kallpachawasqanchisraykun ñoqanchispas iñiqmasinchiskunata ‘tukuy llakikuyninkupi sonqochayta’ atinchis. Chaytaqa ruwanchis Diospa ‘sonqochay’ qowasqanchiswanmi. Corinto llaqtapi cristianokunaman Pabloq qelqasqanqa, allintan rikuchin Jehová Dios llakisqakunata sonqochananpaq ancha atiyniyoq kasqanta.

¿Iman yanapawasun llakipi tarikuqtinchis?

6. ¿Imakunan llakichiwasunman?

⁶ Imaymanapin necesitanchispuni sonqochanata. Munakusqanchis runa wañukapuqtinmi astawanqa sonqonchis nanan. Astawanqa esposa otaq qosa, hinallataq wawapas wañupuqtin. Ichaqa sinchi sasallataqmi huk nacionmanta otaq huk rimayniyoqpas kaspa pisichasqa kay. Hinaspapas llakikullasunmantaqmi onqosqa kaspa, wakcha kaspa, casado kawsaypi sasachakuykuna kaqtin, kay pachapi sasa kawsay kasqanraykupas.

7. a) ¿Imayna sonqochaytan necesitanchis llakikuypi tarikushaspa? b) ¿Imatan Jehová Dios ruwanman “llakiq ñit’isqan” sonqoyoqkunapaq?

⁷ Llakikuypi tarikuspan astawanqa sonqochanata necesitanchis. Kunanmi qhawarisun: sonqomanta, yuyayninchismanta, kikinchista pisipaq qhawarikuymanta, saludninchismanta, allin iñiyniyoq kaymantawan. Chaypin yachasun imaynatas chaykunamanta llakikuykunata atipasunman chayta. Sonqomanta rimaspa qallarisun. Biblian willan ‘llakikuq sonqomanta’ (Sal. 51:17). Ichaqa Jehová Diosmi serviqninkunata yanapan. “Paymi llakiq ñit’isqan sonqoyoqkunata qhaliyachin, k’irinkunatapas wataykun” (Sal. 147:3). Mana atipanapaq hina sasachakuypiña tarikuqtinchispas, Diosqa consolawasunmi sichus iñiywan mañakusun kamachikuyninkunatapas kasukusun chayqa (leey 1 Juan 3:19-22; 5:14, 15).

8. ¿Imaynatan Jehová Dios yanapawanchis yuyaykusqanchispi ama sinchita llakikunapaq?

⁸ Yuyayninchispas imaymana pruebakunapi, llakikuykunapin rikukullantaq. Chaymi ñoqallanchismanta chaykunata mana atipayta atisqanchisrayku kallpachayta necesitanchis. Ñoqanchispas salmista hinan yanapayta chaskinchis, paymi takirqan: “Sonqoyta llakikuna ñit’iykushaqtinmi, qanqa sonqochaykuwanki kusirichiwanki”, nispa (Sal. 94:19). Apóstol Pablopas qelqarqanmi: “Ama imamantapas llakikuychischu, aswanpas tukuy ima necesitasqaykichistapas Diosmanta mañakuychis, rogakuywan mañakuspaykichistaq Diosman graciasta qoychis. Hinan Diosqa thak-kayta qosunkichis runakunaq mana aypay atisqan thak-kayta, chay hinapin sonqoykichistapas yuyayniykichistapas Jesucristopi Diosqa waqaychanqa”, nispa (Fili. 4:6, 7). Arí, Bibliata leespa chaypi yuyaymanaymi yanapawasun llakikuykunata atipanapaq (2 Tim. 3:15-17).

9. ¿Imaynatan atipasunman kikinchista pisipaq qhawarikuyta?

⁹ Mayninpi sinchi pisikallpayasqa tarikuspaqa kikinchistan pisipaq qhawarikusunman. Yaqapaschá yuyaykusunman Bibliapi huk kamachikuyta mana hunt’ayta atinanchispaq, otaq iñiq t’aqapi ima ruwayninchistapas mana hunt’ayta atinanchispaq. Chhaynapi tarikuqtinchispas Diosmi yanapawanchis sonqochawanchispas. Josueqa Israel runakunatan umallinan karqan huk atiyniyoq llaqtakunawan maqanakuypi, paytan Moisés nirqan: “Kallpachakuychis, allin qhari kaychis, ama manchakuychischu, amataq paykunata manchapakuychischu. Diosninchis Señor Diosmi qankunawan kashan, manan payqa saqesunkichischu, manataq wikch’urparisunkichispaschu”, nispa (Deu. 31:6). Jehová Diospa yanapayninwanmi Josueqa Israel llaqtata Prometesqa Hallp’aman pusarqan, enemigonkunatapas atiparqan. Ñawpaq watakunan Moisesqa rikullasqataq Puka Qochapi Diospa yanapayninta (Éxo. 14:13, 14, 29-31).

10. ¿Iman yanapawasun kay kawsaypi sasachakuykunawan saludninchispi mana allin tarikuqtinchis?

 ¹⁰ Kawsayninchispi sasachakuykuna, llakikuykuna kasqanraykun saludninchispi mana allin tarikullasunmantaq. Sichus allinta alimentakusun, samasun, ejerciciota ruwasun, limpiotaq kasunpas chayqa, allinninchispaqmi kanqa. Ichaqa Bibliapas yanapawanchismi kawsayninchista allinpaq qhawarinanchispaq. Kay kawsaypi imaymana ruwaywan sinchi sayk’usqa tarikuspaqa Pabloq qelqasqantan yuyarinanchis, paymi nirqan: “Imaymana sasachakuypin kayku ichaqa manan atipasqachu kayku. Iskayrayaspaykupas manan sinchi llakisqachu kayku, qatiykachawaqtinkupas manan Diospa saqerparisqanchu kayku, maqawaqtinkupas manan wañuykuchu”, nispa (2 Cor. 4:8, 9).

11. ¿Iman yanapawasun espiritualpi ama pisipanapaq?

¹¹ Chaymantapas imaymana sasachakuykunan allin iñiyniyoq kasqanchista pisiyachinman. Chhaynapi tarikuqtinchisqa Jehová Taytanchismi yanapawallasunmantaq. Biblian niwanchis: “Señor Diosqa llapa urmaqkunatan aysarin, llapa k’umuykachisqakunatan sayarichin”, nispa (Sal. 145:14). ¿Iman yanapawasun espiritualpi ama pisipanapaq? Chaypaqqa iñiq t’aqapi umallikunaq yanapaynintan maskhana (Sant. 5:14, 15). Chaymantapas, iñiyninchis pruebakunapi tarikuqtinqa, manan hayk’aqpas qonqananchischu hamuq tiempopaq suyakusqanchis wiñay kawsayta (Juan 17:3).

Diospa consolasqan hunt’aq sonqo runakuna

12. ¿Imaynatan Abrahamta Dios sonqocharqan?

¹² Huk salmistan Jehová Diosta nirqan: “Kay kamachiykiman prometewasqayki simita yuyariy, chaypin suyachiwarqanki. Prometewasqaykin kawsarichiwan, chaymi llakikuyniypi sonqochawan”, nispa (Sal. 119:49, 50). Kay tiempopiqa lliwmi hap’inchis Diospa Simin Qelqata, chaypin runakunata sonqochasqanmanta askha willakuykunata tarinchis. Abrahammanta rimasun. Payqa sinchi llakisqachá sientekurqan Sodoma Gomorra llaqtakuna chinkachisqa kananmanta yachaspa. Chaymi Diosta tapurqan: “¿Chanin runatapas wañuchinkichu mana chanintawan kuska?”, nispa. Diosqa willarqanmi Sodoma llaqtapi phisqa chunka chanin runakunallatapas tarispaqa, chaypi lliw runakunaq huchanta pampachananta, chhaynapin payta sonqocharqan. Abrahammi ichaqa phisqa kutitawan tapurqan aswan pisi runa kaqtin imachus sucedenanta. Ñawpaqtaqa tawa chunka phisqayoqmantan qallarirqan, chaymantataq pisiyachirqan tawa chunkaman, kinsa chunkaman, iskay chunkaman, tukupunanpaqtaq chunkaman. Jehová Diosqa ancha pacienciawanmi payta uyarirqan, prometerqantaq chhayna kaqtinqa mana  chay Sodoma llaqta runakuna chinkachinanta. Manaña chunka runallapas chanin karqanchu chaypas, Lotta ususinkunatawanmi mana wañuchirqanchu (Gén. 18:22-32; 19:15, 16, 26).

13. ¿Imaynatan Ana rikuchirqan Diospi confiasqanta?

¹³ Yachallasuntaq Elcanaq esposan Anamanta. Payqa wawayoq kaytaña munarqan chaypas, mana wiksallikuyta atisqanraykun sinchita llakikurqan. Chaymi payqa Diosmantan mañakurqan, hinan sacerdote Elí nirqan: “Israelpa Diosninmi tukuy mañakusqaykita qosunki”, nispa. Anaqa chaskirqanmi Diospa sonqochayninta, chaymi ‘manaña llakisqañachu karqan’ (1 Sam. 1:8, 17, 18). Diospi confiaspan sasachakuyninta Diosman saqerqan. Manan yacharqanchu imaynata chay sucedenanta, ichaqa thakmi sonqonpi sientekurqan. Tiempoq pasasqanmanqa Diosmi mañakusqanta kutichimurqan, payqa wiksallikurqanmi, wawanmantaq Samuel sutita churarqan (1 Sam. 1:20).

14. ¿Imaraykun David sonqochasqa kayta necesitarqan? ¿Pimantan mañakurqan?

¹⁴ Hunt’aq sonqo Davidpas chaskillarqantaqmi Diospa sonqochayninta. Diosqa ‘sonqotataq qhawan’ chayqa, Israel llaqtapaq huk reyta akllashaspaqa yacharqanmi David allin wayna, Dios sonqo kasqanta (1 Sam. 16:7; 2 Sam. 5:10). Ichaqa rey kaspan Davidqa “Betsabewan” wasanchay huchata ruwarqan, chayta pakananpaqtaq kamachirqan qosan wañuchisqa kananta. Chhayna millay hucha ruwasqanmantan cuentata qokurqan, chaymi Diosmanta mañakuspa nirqan: “Ancha khuyapayakuqmi kanki, huchallikusqaykunata pichaykuway. ¡Llapallanta mana allin-kayniyta maylliykuway, huchaymanta ch’uyanchaykuway! Ñoqaqa reqsikunin mana kasukusqaykunata, ñoqaqa yuyashallanipunin huchallikusqayta”, nispa (Sal. 51:1-3). K’umuykukuspa chhaynata huchanmanta pesapakuqtinmi Diosqa pampacharqan. Ichaqa huchallikusqanraykun imaymana sasachakuypi tarikurqan (2 Sam. 12:9-12). Chaywanpas Diospa sonqochasqanmi karqan.

15. ¿Ima yanapaytan chaskirqan Jesús manaraq wañuchisqa kashaspa?

¹⁵ Kay pachapi kashaspan Jesuspas iñiyninpi probasqa kaspa, sinchi sasachakuykunapi tarikurqan. Diosqa manan chhaynapi tarikunanta hark’arqanchu, ichaqa hunt’aq sonqon karqan. Traicionasqa kananpaq, wañuchisqa kananpaqwan pisillaña kashaqtinmi Diosmanta mañakurqan: “Ama ñoqaq munasqaychu kachun, aswanpas qanpa munasqayki”, nispa. Chay qhepamanmi huk ángel rikhurirqan kallpachananpaq (Luc. 22:42, 43). Chhaynapin Dios necesitasqan ratopi sonqocharqan, kallpacharqan, yanaparqanpas.

16. ¿Imaynatan Dios yanapawasunchis iñiyninchisrayku wañuy patapi rikukuqtinchis?

¹⁶ Ñoqanchispas Diospa yanapaynintan mañakunanchis hunt’aq sonqo kanapaq, hinallataq iñiyninchisrayku wañuy patapi rikukuspapas. Chaywanpas Diosqa kawsarimpuy suyakuywanmi kallpachawanchis. ‘Awqanchis wañuyqa’ ch’usaqyachisqan kapunqa (1 Cor. 15:26). ¡Maytan munashanchis chay p’unchay chayamunanta! Diosmi kawsarichimpunqa yuyayninpi kaq llapa hunt’aq sonqo serviqninkunata, huk runakunatapas (Juan 5:28, 29; Hech. 24:15). Chay suyakuypi confiayqa anchatan kusichiwanchis, astawanqa qatiykachasqa kaqtinchis.

17. ¿Imaynatan Dios consolawanchis munakusqanchis runa wañupuqtin?

¹⁷ Diosmi kawsarichinpunqa munakusqanchis wañupuq runakunata, paykunan kay pachapi tiyanqaku, chaypiqa manan ima ñak’ariypas kanqañachu. Chaymantapas ‘ancha askha runakunan’ kay millay pacha chinkachisqa kaqtin kawsallanqaku, paykunan kawsarimpuqkunata sumaqta chaskinqaku, Diosmantapas  yachachinqaku (Apo. 7:9, 10). ¡Chayqa ancha kusikunapaqmi!

Diosmi kallpachawasun

18, 19. ¿Imaynatan serviqninkunata Dios kallpacharqan qatiykachasqa kaqtinku?

¹⁸ Moisesmi israelitakunata huk sumaq takipi nirqan: “Wiñay kawsaq Diosmi pakakunayki, wiñay atiyninmi p’istuykusunki”, nispa (Deu. 33:27). Qhepamantaq profeta Samuel nirqan: “Kunanmantaqa tukuy sonqowanyari Señor Diosta servikunkichis, amaña paymanta t’aqarikuspa [...]. Señor Diosmi Israeltaqa llaqtachakapurqan, chaymi payqa mana saqerparinqachu qhapaq sutin ama sarunchasqa kananpaq”, nispa (1 Sam. 12:20-22). Sichus Diospaq hunt’aq sonqo kasun, llaqtanmantapas mana karunchakusunchu chayqa, manan hayk’aqpas saqerpariwasunchu. Payqa yanapawasunpunin necesitasqanchis tiempopi.

¹⁹ Kay sasa tiempokunapipas Diosqa kallpachashanmi, consolashantaqmi llaqtanta. Askha cristianokunan iñiyninkurayku askha watakuna qatiykachasqa, carcelpi ima wisq’asqa karqanku. Paykunaqa repararqankun chhayna sasachakuy tiempopi Dios yanapasqanta. Yachasunchis ñawpaq tiempopi kaq Unión Soviética nacionpi tiyaq cristianomanta, iñiyninraykun 23 wata carcelpi karqan, chaywanpas imaynallamantapas chaskirqanpunin qelqakunata, chaykunawanmi kallpata hap’irqan. Paymi nin: “Chhayna sasachakuypi kaspan yacharqani Diospi confiayta, paytaqmi kallpachawarqan”, nispa (Leey 1 Pedro 5:6, 7).

20. ¿Imaynapin yachanchis Jehová Dios mana saqerpariwananchista?

²⁰ Manan yachanchischu ima pruebakunapi tarikunanchista. Ichaqa imaña hayk’aña kaqtinpas, yuyarinanchismi Salmistaq kay nisqanta: “Diosqa manan llaqtan runakunataqa [...] saqerparinqachu” (Sal. 94:14). Yachasqanchis hina, lliwmi kallpachanata necesitanchis, chaymi kay pachaq sasachakuyninkunawan ñak’ariqkunatapas sonqochananchis, chay ruwayqa kusichiwanchismi. Chaymantan qatimuq estudiopi yachasunchis.

¿Ima nispan kutichisunman?

• ¿Imakunan llakichiwasunman?

• ¿Imaynatan serviqninkunata Dios sonqochan?

• ¿Iman kallpachawanchis wañuy patapi rikukuqtinchis?

[Tapuykuna]

[25 paginapi dibujokuna recuadropiwan]

IMAYNATAN KAYKUNAMANTA LLAKIKUYTA ATIPASUNMAN

▪ sonqonchismanta Sal. 147:3; 1 Juan 3:19-22; 5:14, 15

▪ yuyayninchismanta Sal. 94:19; Fili. 4:6, 7

▪ pisipaq qhawarikuyta Éxo. 14:13, 14; Deu. 31:6

▪ saludninchismanta 2 Cor. 4:8, 9

▪ allin iñiyniyoq kaymanta Sal. 145:14; Sant. 5:14, 15