Iñiq t’aqapi sumaq kawsayta t’ikarichisun

‘Señorninchis Jesucristoq saminchaynin qankunapi kachun.’ (FILI. 4:23.)

¿IMAYNATAN IÑIQ T’AQAPI SUMAQ KAWSAYTA T’IKARICHISUNMAN . . .

. . . iñiqmasikunawan kashaspa?

. . . predicacionman lloqsispa?

. . . pipas hatun huchaman urmasqanta yachaspa?

1. ¿Imaraykun Filipos, Tiatira iñiq t’aqakuna allin qhawarisqa karqanku?

ÑAWPAQ Filipos iñiq t’aqapi cristianokunaqa pisi qolqeyoqmi karqanku, ichaqa rikuchirqankun iñiqmasinku munakusqankuta, qoykukuq kasqankutapas (Fili. 1:3-5, 9; 4:15, 16). Chayraykun apóstol Pablo paykunaman carta qelqasqanpi khaynata tukurqan: ‘Señorninchis Jesucristoq saminchaynin qankunaq [“allin piensay rikuchisqaykichispi”, NM] kachun’, nispa (Fili. 4:23). Tiatira iñiq t’aqapas kaqllatataqmi ruwarqan. Chaymi hanaq pachapi kashaspaña Jesucristoqa allinpaq qhawarqan ruwasqankuta, nirqanmi: “Ñoqan yachani ruwasqaykikunata, munakuyniykita, iñiyniykita, llank’asqaykita, pacienciasqaykitapas. Yachallanitaqmi ñawpaqkaq ruwasqaykimantaqa kunan astawan ruwashasqaykitapas”, nispa (Apo. 2:19, 20).

2. ¿Imaynatan iñiq t’aqata afectan imachus sonqonchispi kasqan?

² Jehová Diospa testigonkunaq sapanka iñiq t’aqankupin rikukun sumaq kawsay. Wakinpiqa munakuy, kusikuymi astawan rikukun, wakinpitaq predicacionpi yanapakusqanku, tukuy tiempowan Dios serviyta ancha valorasqankupiwan. ¿Imaynatan sapankanchis yanapakusunman iñiq t’aqa huk-nisqalla kawsananpaq, espiritualpi wiñarinanpaqpas? Allin piensayta sumaq sonqo kayta ñoqanchispi wiñachispan (1 Cor. 1:10). Sichus mana allin kaqkuna sonqonchispi wiñanman chayqa, iñiq t’aqan chiriyapunman, manan sumaq kawsay kanmanchu, hinallatataq qhawanman hatun huchakunatapas (1 Cor. 5:1; Apo. 3:15, 16). Chhaynaqa, ¿imayna kawsaymi iñiq t’aqanchispi rikukun? ¿Imatan ruwasunman sumaq kawsayta t’ikarichinapaq?

 SUMAQ KAWSAYTA T’IKARICHISUN

3, 4. ¿Imaynatan Diosta iñiq t’aqapi hatunchasunman?

³ David Jehová Diosman takirqan: “Askhallaña huñunasqa llaqtayki ukhupi ‘gracias’ nisqayki, ancha askha runakuna ukhupin yupaychasqayki”, nispa (Sal. 35:18). Rikusqanchis hina, Dios serviqmasinkunawan kashaspaqa, manan upallakurqanchu Diosta hatunchananpaq. ¿Ñoqanchisri? Huñunakuykunapi iñiqmasikunawan qelqanchiskunata estudiaqtinchisqa, comentaspan sumaq kawsayta t’ikarichisunman. ¿Tukuy sonqowanchu chayta ruwashanchis? ¿Preparakunchischu allinta comentanapaq? Wasipi umalli kanchis chayqa, ¿yanapanchischu wawakunata comentariokuna preparayta, kallpachanchischu mana leespalla rimanankupaqpas?

⁴ Huk salmopitaq David nirqan: “Diosníy, tukuy sonqoywanmi hap’ipakamuyki, sonqoyqa manan pisipanchu, qanman takinaypaq yupaychanaypaq”, nispa (Sal. 57:7). Chaypi nisqan hina, imayna takisqanchiswanmi rikuchinchis allin kaqta ruwanapaq decidisqa kasqanchista. Huñunakuykunapi takispan rikuchinchis payman hap’ipakusqanchista, mana pisipaspa tukuy sonqowan serviy munasqanchistapas. Sichus wakin takikunata manaraq allintachu yachanchis chayqa, Familiantin Diosta Yupaychana Ch’isipin ensayasunman. Chhaynapin David hina nisun: “Señor Diosmanmi kawsashaspay takisaq, Señor Diosniytan kawsanaykama yupaychasaq”, nispa (Sal. 104:33).

5, 6. ¿Imaynatan rikuchisunman qorpachaq qoykukuq kasqanchista, imapin tukun iñiq t’aqapi allinkuna ruwasqanchis?

⁵ Iñiq t’aqapi munakuy kananpaqqa ancha importanten hukkunaman haywariy. Hebreo cristianokunaman qelqasqan cartapin Pablo nirqan: “Wawqe-panapuraqa munanakullaychispuni. Wasiykichisman chayamuqkunataqa qorpachallaychispuni”, nispa (Heb. 13:1, 2). Hukninpin chaypi nisqanman hina ruwasunman watukuq umallikunata invitaspa. Hinallataq tukuy tiempo Diospaq llank’aq iñiqmasikunatapas. Chaymantapas viudo kaqkunata, sapallanku wawankuta uywaqkunata, huk iñiqmasikunatapas, paykunawanmi mayninpi mikhusunman otaq familiapi yupaychayman invitasunman.

 ⁶ Pablon Timoteota nirqan kayta qelqananpaq: “Allinkunata ruwaspa t’ikarichunku, hinallataq mana mich’akuspa yanapaykukuq kachunku”, nispa. Ahinapin “hamuq tiempopaq allin taqesqa hina, allin takyachisqa hina, tukuy imaymanankupas” kanman, hinaspa ‘cheqaq kawsayman hap’ipakunkuman’ (1 Tim. 6:17-19). Reparasqanchisman hina, Pabloqa sumaq sonqo qoyukuq kaytan t’ikarichiyta munarqan. ¿Imaynatan chayta rikuchisunman qolqe pisiyay tiempopi tarikushaspapas? Yaqapaschá ofrecekusunman necesitaqkunata huñunakuyman otaq predicacionman apanapaq. Sichus ñoqanchis chay yanapayta chaskinchis chayqa, ¿imaynatan rikuchisunman ruwasqanku valorasqanchista, sumaq kawsaytapas t’ikarichisunman? Atisqanchisman hinan pasajeta pagasunman. Huk hinamantan ruwallasunmantaq, yaqapaschá astawan iñiqmasinchiskunawan tiempota pasarisunman, ahinapin munakusqanchista, interesakusqanchista rikunqaku. ¿Imapin tukun “iñiq-masinchiskunapaq” allinkuna ruwasqanchis, tiemponchista kaqninchiskunatawan qosqanchis? Ñawpaqpi, paykuna munakuyninchis astawan wiñan, iskaypitaq, iñiq t’aqapi sumaq kawsayta t’ikarichinchis (Gál. 6:10).

7. ¿Imaynatan tupan confianapaq runa kay, iñiq t’aqapi sumaq kawsay t’ikarichiywan?

⁷ Kallantaqmi hukllachaq iskay ruwaykuna: amigo kay confianapaq hina kaypas (leey Proverbios 18:24). Cheqaq amigokunaqa manan imatapas mana willarinachu kanku. Sichus huk iñiqmasi sonqonta kichariwanchis, segurotaq kanman imatapas willawasqanchista hukkuna mana yachanankumanta chayqa, allin amigontinmi kasun. Chhaynaqa, confianapaq amigon kananchis, ahinapin yanapakusun iñiq t’aqapi munakuy kananpaq, hukllachasqa familia hina kawsanapaqwan (Pro. 20:19).

TUKUY SONQOWAN PREDICASUN

8. ¿Ima consejotan Laodicea iñiqmasikuna chaskirqanku, imaraykun necesitarqanku?

⁸ Jesusmi Laodicea iñiq t’aqata nirqan: “Ñoqan yachani ruwasqaykikunata, manataq chiri manataq rupha kasqaykitapas. ¡Allinmi kanman, ruphapas mana chayqa chiripas kawaq chayqa! Manataq chiri manataq rupha kaspayki, as q’oñilla kasqaykiraykun simiymanta aqturparisqayki”, nispa (Apo. 3:15, 16). Laodiceamanta iñiqmasikunaqa manan tukuy sonqowanchu predicarqanku, yaqapaschá chayrayku paykunapura mana allinpichu kawsarqanku. Chaymi Jesús munakuywan kay consejota qorqan: “Ñoqaqa llapa munakusqaykunatan anyaykunipas wanachinipas. Chay hinaqa, tukuy sonqo  kallpachakuy, huchaykikunata saqepuspataq Diosman kutirikuy”, nispa (Apo. 3:19).

9. ¿Imaynatan iñiq t’aqata afectan imayna predicasqanchis?

⁹ Sichus munanchis iñiq t’api allin piensay sumaq kawsaypas kananta chayqa, tukuy sonqon predicananchis. ¿Imapaqmi iñiq t’aqakuna kan? Allin sonqoyoq runakunaman cheqaq kaqta yachachinapaqmi. Chayraykun Jesús hina ganaswan predicananchis (Mat. 28:19, 20; Luc. 4:43). “Diospa llank’aysiq-masinkunan” kanchis, aswan ganaswan llank’aspaqa aswan hukllachasqan kanchis (1 Cor. 3:9). Iñiqmasinchiskuna munakusqanchis respetasqanchispas astawanmi yapakun iñiyninkumanta valorwan rimasqankuta rikuqtinchis, hinallataq espiritual kaqkunata valoraqtinku. Arí, llapallanchis tukuy sonqowan llank’aspaqa ‘huk-nisqallan’ kawsasun (leey Sofonías 3:9).

10. ¿Imaynatan iñiqmasikunata yanapan aswan allinta predicanapaq kallpachakusqanchis?

¹⁰ Chaymantapas, hukkunatan kallpachanman aswan allinta predicasqanchis. Sichus runakunapi astawan interesakuspa kallpachakusun sonqonkuman chayanapaq chayqa, aswan ganaswanmi predicasun (Mat. 9:36, 37). Chayta rikuspan hukkunapas kaqllatataq ruwanqaku. Yuyaykusun: ¿imaraykun Jesús discipulonkunata iskay-iskaymanta kacharqan? (Luc. 10:1.) Kallpachasqa kanankupaq, hukninkumanta yachanankupaq, astawanqa tukuy sonqo predicanankupaqmi. ¿Manachu agradecekunchis kusisqa ganaswan predicaq iñiqmasikunawan lloqsispa? Chhayna predicasqankun kallpachawanchis, yanapawanchistaq Diospa Gobiernonmanta predicashanallapaq (Rom. 1:12).

¿IMAKUNATAN MANA RUWANACHU?

11. ¿Imaynatan comportakurqanku Moisespa tiemponpi israelitakuna, imapin tukurqanku?

¹¹ Israelitakuna hatun llaqtaman tukupusqanku qhepallamanmi, hukkunamanta mana allinta rimarqanku. Quejakuspalla kasqankuraykun mana kasurqankuchu Diosta, nitaq llaqtata umalliq runakunatapas (Éxo. 16:1, 2). Chay hawan wakillan Prometesqa Hallp’aman haykurqanku. Moisés kikinmi mana haykurqanchu israelitakuna rimapakuqtinku mana allinta kutichisqanrayku (Deu. 32:48-52). ¿Imatan ruwasunman chay mana allin ruwayman ama urmanapaq?

12. ¿Imatan ruwana hukkuna contra ama rimanapaq?

¹² Manapunin hukkunamantaqa mana allinta rimanachu. Chaypaqqa huch’uyaykukuqmi kananchis, autoridadniyoq kaqtapas respetanan. Ichaqa qhawarinallataqmi pikunawan purisqanchistapas. Sichus mana allin kusirikuyta akllasunman otaq Bibliaq nisqanman hina mana kawsaq runakunawan nishuta huñukusunman chayqa, chay ratopas otaq qhepamanpas mana allinpin tarikusun. Mana allinta yuyaykuq otaq munayninkuman hinalla puriq runakunawanqa manañan huñukunachu (Pro. 13:20).

13. ¿Imaynatan iñiq t’aqata afectanman hukkunamanta mana allinta rimay?

¹³ Hukkunamanta mana allinta rimayqa hark’anmanmi iñiq t’aqapi huk nisqalla, thak kawsay kananta. Chayta ruwaspaqa manan iñiqmasillanchistachu k’irisunman, aswanpas urmallasunmantaqmi dañota ruwanapaq tumpayman, sarunchay yuyaywan rimaymanpas (Lev. 19:16; Cor. 5:11). Qallariy siglopin wakin cristianokuna ‘Señorpa autoridadninta mana kasurqankuchu, hatun atiyniyoqkunatapas  insultarqanku’ otaq iñiq t’aqapi umalliqkunata (Jud. 8, 16, Mosoj Testamento). Diospaqqa manapunin chay ruwasqankuqa allinchu karqan.

14, 15. a) ¿Iman iñiq t’aqata sucedenman hatun huchakunata mana tratakuqtin? b) ¿Imatan ruwananchis pipas hatun huchanta pakaqtin?

¹⁴ Sichus yacharusunman pipas hatun huchaman urmasqanta chayqa, ¿imatan ruwasunman? Yaqapaschá nishu alcohol ukyayman, pornografía qhawayman otaq qhelli hucha ruwayman urmarqan, ichaqa huchanta pakashanman (Efe. 5:11, 12). Sichus manapas huchachu kanman hinata qhawarisunman chayqa, Diospa espiritunmi iñiq t’aqamanta karunchakunman, chhaynapitaq mana thak-kay kanmanchu (Gál. 5:19-23). Thak kawsay t’ikarinanpaqqa, Corinto iñiqmasikuna hinan iñiq t’aqata mana allin kaqkunamanta limpiota hap’inanchis. ¿Imaynatan chayta ruwasunman?

¹⁵ Naha rimasqanchis hina, huk iñiqmasinchis imayna sientekusqanmanta yuyaykusqanmantapas willawaqtinchisqa, mana hukkunaman willananchischu. Chayta hukkunaman willakachaspaqa iñiqmasinchistan k’irisunman. Ichaqa pipas hatun huchaman urmaqtinqa, iñiq t’aqapi umallikunan Bibliaq kamachisqanman hina chayta qhawarinanku; chaypaqmi chay huchamanta yachananku (leey Levítico 5:1). Chhaynaqa sichus yachanchis pipas hatun huchaman urmasqanta chayqa, ninanchismi umallikunaq yanapayninta mañakunanpaq (Sant. 5:13-15). Sichus tiempota pasachinman manataq paykunawan rimanmanchu chayqa, kikinchismi willananchis.

16. ¿Imaraykun hatun huchakunamanta willanapuni umallikunaman?

¹⁶ Iñiq t’aqaqa espiritualpi pakakunapaq mach’ay hinan, chaytan cuidananchis hatun huchakunamanta willaspa. Sichus huchallikuq yuyaymananqa, pesapakunqa, wanachisqankutapas aceptanqa chayqa, iñiq t’aqan sumaqta kawsanqa. Ichaqa sichus umallikunaq aconsejasqanta mana kasukunqachu huchantapas mana saqenqachu chayqa, qarqosqan kanqa. Ahinapin iñiq t’aqata wakllichiq manan allin kaq “muchuchisqa” otaq chinkachisqa kanqa (leey 1 Corintios 5:5). Chhaynaqa iñiq t’aqa sumaqta kawsananpaqqa necesitakusqan ratopin yanapakuna, umallikunaman willana, iñiqmasikunaq allinnintataq maskhana.

ESPIRITUQ HUKLLACHASQAN KASUN

17, 18. ¿Imatan ruwana ‘espirituq kallpachasqan huk sonqolla’ kanapaq?

¹⁷ Qallariypi cristianokunaqa “apostolkunaq yachachikuyninpin allinta sayaqku” chhaynapi iñiq t’aqa huk-nisqalla kawsananpaq (Hech. 2:42). Paykunaqa anchatan valoraqku umallikuna Bibliawan yuyaychasqankuta. Kay tiempopiqa umallikunan allin yuyayniyoq hunt’aq kamachita allinta yanapanku, chhaynapin iñiq t’aqa yanapayta kallpachaytawan chaskin huk-nisqalla kawsananpaq (1 Cor. 1:10). Llapan cristianokunataq Diospa kamachikuyninkunata kasukunku, umallikunaq pusarisqantapas. Chhaynapin ‘santo espirituq kallpachasqan huk sonqolla kanku, hukkuna hukkunawantaq thak-kaypi kawsayta maskhanku’ (Efe. 4:3).

¹⁸ Chhaynaqa, kallpachakushallasun iñiq t’aqapi sumaq kawsay t’ikarinanpaq. Chhaynapin kay simikunaq nisqanman hina ruwasun: ‘Señorninchis Jesucristoq saminchaynin qankunaq [“allin piensay rikuchisqaykichispi”, NM] kachun’ (Efe. 4:23).

[Tapuykuna]

[19 paginapi foto]

Allin comentariokunata preparaspan sumaq kawsayta t’ikarichinchis

[20 paginapi foto]

Takikunata ensayaspan yanapakusunman iñiq t’aqapi sumaq kawsay kananpaq