¡Saqraq trampanmanta cuidakuy!

‘Saqraq toqllanmanta ayqekuychis.’ (2 TIM. 2:26.)

¿IMANISPAN KUTICHIWAQ?

¿Imatan t’aqwikuna sichus hukkunamanta mana allinta rimanchis chayqa?

¿Imaynatan Pilatomanta Pedromantapas yachasqanchis yanapawanchis manchakuyman mat’ipayaymanpas ama urmanapaq?

¿Imatan ruwasunman huchachakuy ama ñit’iwananchispaq?

1, 2. ¿Saqraq ima trampankunamantan kay estudiopi t’aqwisun?

SAQRAQA makillan kashan Dios serviqkunata trampaman urmachinanpaq. Runaqa animalkunatan hap’in wañuchinanpaq, Saqran ichaqa kawsashaqllata hap’iyta munawanchis munasqanta ruwawananchispaq (leey 2 Timoteo 2:24-26).

² Animalkunata kawsashaqllata hap’iyta munaq runaqa, imaymana trampakunatan churan. Kaykunatan ruwanman: huk pampaman qatispan lazonman otaq ima trampatapas mana reparayllata churanman, chhaynapi huk animal saruyuqtin qonqaylla hap’inanpaq. Saqraqa chayman rikch’akuq trampakunatan churawanchis kawsashaqllata hap’iwananchispaq. Mana hap’iwananchispaqqa makillan kashananchis, ima trampatapas reparaspaqa ayqekunanchismi. Kay estudiopin t’aqwirisunchis imaynatas cuidakusunman Saqraq churawasqanchis kinsa trampakunamanta, chaykunan: 1) mana yuyaywan rimay, 2) manchakuy, mat’ipayasqa kay, 3) huchachakuy. Qatimuq estudiopin iskay trampakunamantawan yachasun.

QALLUQA NINA HINAN

3, 4. ¿Iman sucedenman rimasqanchista mana reparakuqtinchis?

³ Huk animal pakakuqtinqa t’oqonpa qayllanpin ninata hap’ichinku lloqsimuqtin hap’inankupaq. Saqraqa chay hinatan iñiq t’aqapi “ninata hap’ichiyta” munan, chhaynapi pakaykusqanchismanta lloqsiqtinchis hap’iwananchispaq. ¿Imaynatan mana reparakuspalla Saqraq trampanman urmasunman?

⁴ Santiagon nirqan: ‘Qalluqa nina hinan’, nispa (leey Santiago 3:6-8). Sichus mana reparakunchischu imayna rimasqanchista chayqa, iñiq t’aqapin “ninata hap’ichisunman”. ¿Imaynata? Kaypi yuyaykusun: huñunakuypin  willakamun huk hermana precursora regular nombrasqa kasqanta. Huñunakuy tukuytan iskay hermanakuna chaymanta parlanku. Hukninkaq hermanaqa kusikunmi precursora kasqanmanta. Hukninkaqmi ichaqa imarayku precursora kasqanmanta iskayan, lliw qhawarinankuta munasqanraykulla ruwananpaqmi yuyaykun. ¿Mayqenninkuq amigonmi kayta munasunman? ¿Mayqenkaqmi iñiq t’aqapi “ninata hap’ichinanpaq” hina kashan? Chayqa sut’in kashan.

5. ¿Imatan t’aqwikunanchis qallunchiswan ama ninata hap’ichinapaq?

⁵ ¿Imatan ruwasunman rimasqanchiswan ama ninata hap’ichinapaq? Jesusmi nirqan: “Imachus sonqopi hunt’a kashan chaytan simiqa riman”, nispa (Mat. 12:34). Chayraykun ñawpaqta sonqonchista t’aqwikunanchis. Sichus imallamantapas sintikushanchisraq chayqa, hukkunamantan mana allinta rimasunman, chaymi chinkachinanchis chay sintipakuyta. Sichus huk iñiqmasi kallpachakushan Diosta astawan servinanpaq chayqa, ¿sonqomanta ruwasqanpichu yuyaykunchis, icha allinnillanta maskhaspa ruwananpaqchu? Hukkunamanta mana allinta yuyaykushanchis chayqa, yuyarinanchismi Jobpa ruwasqanta Saqra iskayachisqanta (Job 1:9-11). Chhayna mana allinta yuyaykuspaqa, reparakunanchismi imarayku iñiqmasinchista mana allinpaq qhawarisqanchista. ¿Cheqaqtachu ruwasqan rikuchin mana allinta yuyaykunapaq? Icha, ¿kay tukukuy tiempopi runakuna hinachu mana munakuyniyoq kapushanchis? (2 Tim. 3:1-4.)

6, 7. a) ¿Imaraykun hukkunamanta mana allinta rimasunman? b) ¿Imatan ruwana pipas ñoqanchismanta mana allinta rimaqtin?

⁶ ¿Imaraykun iñiqmasikunamanta mana allinta rimallasunmantaq? Yaqapaschá ima ruwasqanchismantapas aswan allinpaq qhawariwananchista munasunman otaq hukkunata pisichasparaq hatunchakuyta munasunman. Hinaspapas imapipas mana kallpachakusqanchisraykun pimanpas tumpasunman. Sichus hatunchakuspa, envidiakuspa otaq iñiqmasinchismanta iskayaspa chayta ruwashanchis chayqa, mana allinpin tukusun.

⁷ Mayninpiqa iñiqmasinchismantapaschá mana allinta rimasunman phiñachiwasqanchisrayku. Ichaqa kaytan yuyarinanchis: vengakuspaqa astawanmi sasachakuyta paqarichisun. Chaymantapas manan Diospa munaynintachu ruwashasunman aswanpas Saqraq munaynintan (2 Tim. 2:26). Aswan allinqa Jesuspa ruwasqanta qatikuymi. “Payqa k’amishaqtinkupas manan k’amipakullarqantaqchu, [...] aswanmi chaninninpi juzgaq Diosman hap’iykachikurqan.” (1 Ped. 2:21-23.) Yacharqanmi chay runakunata Diosña  cuentata mañananta. Ñoqanchispas Jesús hinan Diospi confiananchis. Qallunchista allinta utilizaspaqa ‘hukkuna hukkunawan thak-kaypi kawsanapaqmi’ yanapakusun (leey Efesios 4:1-3).

CUIDAKUSUN MANCHAKUYMANTA MAT’IPAYASQA KAYMANTAPAS

8, 9. ¿Imaraykun Pilato Jesusta wañuyman huchacharqan?

⁸ Huk lazowan hap’isqa animalqa manan phawayta atinmanñachu. Chay hinallataqmi manchakuyman mat’ipayayman urmaq runapas mana atinmanchu munasqanman hina ruwayta (leey Proverbios 29:25). Qhawarisunchis iskay runakunamanta, paykunan manchapakuyman mat’ipayasqa kaymanwan urmarqanku. ¿Imatan chaykunamanta yachasunman?

⁹ Romapi kamachikuq Poncio Pilatoqa yacharqanmi Jesusta yanqamanta tumpasqankuta, chaymi mana munarqanchu ima mana allintapas ruwayta. Pay kikinmi nirqan: ‘Manan imallatapas wañunanpaq hinaqa ruwarqanchu’, nispa. Ichaqa runakunata manchakuspan wañunanpaq huchacharqan (Luc. 23:15, 21-25). Paykunan qaparirqanku: “Chay runata kacharinki chayqa, manan Roma rey Cesarpa amigonchu kanki”, nispa (Juan 19:12). Pilatoqa yaqapaschá manchakurqan Jesusta kacharipuqtinqa kamachikuq kasqanmanta qarqonankuta otaq wañuchinankuta. Chaymi mat’ipayasqa kaspa Saqraq munayninta ruwarqan.

10. ¿Imaraykun Pedro mana reqsiqpas tukurqanchu Jesusta?

¹⁰ Apóstol Pedroqa Jesuspa allin amigonmi karqan. Runakunaq ñawpanpin mana iskayaspa Jesusta nirqan Mesías kasqanta (Mat. 16:16). Jesuspa yachachisqanta mana entiendespa wakin qatikuqninkuna ripuqtinkupas Pedroqa paywanmi qhepakurqan (Juan 6:66-69). Enemigonkuna Jesusta hap’inankupaq hamuqtinkupas, espadanta horqospan hark’arqan (Juan 18:10, 11) Qhepamanmi ichaqa sinchita manchakuspa mana reqsiqpas tukurqanchu. Chay raton runakuna manchakuywan atipachikurqan, chaymi mana atirqanchu valorwan ruwayta (Mat. 26:74, 75).

11. ¿Imakunawanmi mat’ipayasqa kasunman?

¹¹ Cristianokunaqa imaymanawanmi mat’ipayasqa kanchis, Diospa cheqnisqan kaqkunata ruwanapaq. Yaqapaschá llank’anapi jefe otaq huk compañeropas munapayawasunman otaq mat’ipayawasunman mana honrado kanapaq. Chaymantapas yaqapaschá estudiaqmasinchis niwasunman examenpi copianapaq, pornografía qhawanapaq, cigarro pitanapaq, drogakunapaq, tragota ukyanapaq, otaq qhelli huchata ruwanapaq. ¿Imaynatan manchakuymanta mat’ipayasqa kaymanta ayqesunman?

12. ¿Imanaqtinmi Pilatopas Pedropas manchakuyman mat’ipayasqa kayman urmarqanku?

¹² ¿Imakunatan yachasunman Pilatomanta Pedromantapas? Pilatoqa manan nishutachu Cristomanta yacharqan, runakunamanta hukniray kasqanta, mana huchanmanta tumpasqa kasqallantan yacharqan. Pilatoqa mana huch’uyaykukuqmi karqan manan Diostapas munakurqanchu, chaymi ratulla Saqraq trampanman urmarqan. Pedron ichaqa Diosta munakurqan allintataq paymanta yacharqan; mayninpin ichaqa mana huch’uyaykukuq kasqanrayku runata manchakuq kasqanpiwan mat’ipayasqa kayman urmarqan. ¿Imaraykun chayta ninchis? Manaraq Jesusta hap’ishaqtinkun kikinpi confiakuspa nirqan: “Llapaña saqerparisunki chaypas, ñoqaqa manan saqesqaykichu”, nispa (Mar. 14:29). Payqa allin preparasqan kashanman karqan sichus salmista hina Jehová Diospi confianman karqan chayqa, salmistan takirqan: “Señor Diosqa ñoqawanmi  kashan, manan manchakunichu. ¿Imanawanmantaq runari?”, nispa (Sal. 118:6). Último tuta kay pachapi Jesús kashaspan Pedrowan huk apostolninkunapiwan Getsemaní huertaman rirqan. Ichaqa rikch’asqa kanankumantaqa kinsantinkun puñupurqanku. Chaymi Jesús nirqan: “Rikch’aychis, Diosmanta mañakuychis, ama wateqasqa kanaykichispaq”, nispa (Mar. 14:38). Chaywanpas Pedroqa hukmantan puñupurqan, qhepamantaq manchakuywan mat’ipayaywan atipachikurqan.

13. ¿Imatan necesitanchis mat’ipayayta atipanapaq?

¹³ Pilatomanta Pedromantapas yachallasunmantaqmi kayta: mat’ipayayta atipanapaqqa Bibliamantan allinta yachana, huch’uyaykukuqmi kana, Diostan munakuna, paytan manchakuna manataq runakunatachu. Sichus iñiyninchis Bibliapi cheqaq kayman hina kashan chayqa, mana iskayaspan kallpawan defendesun creesqanchista; chhaynapin atipasun mat’ipayayta manchakuytapas. Manan kikinchispichu confiana, aswanpas huch’uyaykukuspan reparananchis Diospa atiynin necesitasqanchista. Diosmantan espiritunta mañakunanchis, pay munakuytataq sonqonchispi wiñachinanchis, chaymi yanapawasun kamachikuyninkunata kasukunapaq sutintapas respetachinapaq. Chaymantapas ñawpaqmantan preparakunanchis mat’ipayayta atipanapaq. Tayta-mamakunaqa wawankuwanmi Diosmanta mañakunanku, ñawpaqmantañan qhawarinanku compañeronkuna ima mana allintapas ruwananpaq niqtinku ima ruwanankuta (2 Cor. 13:7). *

AMAPUNI HUCHACHAKUYWAN ÑIT’ICHIKUSUNCHU

14. ¿Ñawpaqpi pantasqanchismanta imata creenanchistan Saqra munan?

¹⁴ Animalta hap’iqkunaqa animalpa maynin purisqanpin huk hatun rumita otaq k’ulluta warkunku, chayninta pasaqtin qonqaylla urmaykamuspa ñit’inanpaq. Chay hinallataqmi huk cristianopas ‘mana kallpayoq’ ñit’isqa rikukunman sichus ñawpaqpi pantasqankunamanta huchachakunman chayqa (leey Salmo 38:3-5, 8). Saqraqa creechiytan munawanchis Jehová Diosqa mana hayk’aqpas huchanchista pampachawananchista, kamachikuyninkuna mana hunt’ay atinanchistapas.

15, 16. ¿Imatan ruwawaq sinchi huchachakuy trampaman ama urmanaykipaq?

¹⁵ ¿Imatan ruwasunman chay trampa ama ñit’iwananchispaq? Sichus hatun huchaman urmarqanki chayqa, kaq rato necesitakusqan kaqkunata ruway Dioswan allinpi kanaykipaq, umallikunaq yanapayninta maskhay (Sant. 5:14-16). Chaypaq tukuy atisqaykita ruway (2 Cor. 7:11). Ima wanachiytapas chaskispaqa ama pisikallpayaychu, wanachiyqa Jehová Dios munakusqasuykitan rikuchin (Heb. 12:6). Imakuna ruwasqaykichus huchaman aparqasunki chaykunata amaña ruwaychu. Pesapakuspa allin ñanman kutimpuspaqa ama iskayaychu Cristoq sacrificion huchayki pampachananpi (1 Juan 4:9, 14).

¹⁶ Wakinqa huchanku pampachasqa kaqtinpas huchachakushallankun. Chhaynapi tarikunki chayqa, yuyariy kayta: Pedropas huk apostolkunapas Jesustan necesitasqan ratopi saqerparirqanku, chaywanpas Jehová Diosqa pampacharqanmi paykunata. Hinaspapas, qhelli huchapi puriq cristianon Corinto iñiq t’aqamanta qarqochikurqan, ichaqa qhepamanmi huchanmanta kutirikurqan, chaymi paytapas Diosqa pampacharqan (1 Cor. 5:1-5; 2 Cor. 2:6-8). Bibliaqa hatun huchaman urmaq askha runakunamantan riman,  paykunan huchankumanta kutirikurqanku, hinaspan Dios chaskipurqan (2 Cró. 33:2, 10-13; 1 Cor. 6:9-11).

17. ¿Imaynatan Jesuspa sacrificion yanapawanchis?

¹⁷ Sichus sonqomantapuni pesapakusun, chaskikusuntaq Diospa khuyapayakuyninta chayqa, Jehová Diosqa pampachawasunmi, qonqapunqataqmi huchanchistapas. Ama hayk’aqpas yuyaykusunchu Jesuspa sacrificion huchanchista mana pampachay atisqanta. Chayta yuyaykuyqa Saqraq trampaman urmaykuymi kanman. Kutirikunchis chayqa Jesuspa sacrificionqa chinkachinmi huchanchista, manaña chaytachu Saqra nin chaypas (Pro. 24:16). Jesuspa wañusqanpi iñiyqa ñit’iwaqninchis huchachakuytan chinkachin, kallpachawanchistaqmi Diosta tukuy sonqowan, almawan, yuyaywan servinanchispaq (Mat. 22:37).

ALLINTAN YACHANCHIS SAQRAQ ‘YUYAYKUSQANKUNATA’

18. ¿Imakunatan ruwananchis Saqraq trampankunaman ama urmanapaq?

¹⁸ Saqrapaqqa kaqllan ima trampawanpas urmachiwananchisqa. Ichaqa manan hinallachu hap’ichikunanchis, ‘ñoqanchisqa allintan yachanchis [...] imakunachus yuyaykusqanta’ (2 Cor. 2:10, 11). Sasachakuykunata atipanapaq Diosmanta yachayta mañakuqtinchisqa, Saqraqa manan urmachiyta atiwasunchu. Santiagon nirqan: “Mayqenniykichispas pisi yachayniyoq kashan chayqa, mana phiñarispa lliwman askhatapuni qoq Diosmanta mañakuchun, hinan Diosqa payman yachayta qonqa”, nispa (Sant. 1:5). Jehová Dios uyariwananchispaqqa mañakusqanchisman hinan ruwananchis, chaypaqmi Bibliata estudiananchis, yachasqanchisman hinataq kawsananchis. Allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiq apachimuwasqanchis qelqakunan willawanchis Saqraq trampankunamanta, chaykunaman ama urmanapaq ima ruwananchistapas.

19, 20. ¿Imaraykun mana allin kaqta cheqnikunanchis?

¹⁹ Diosmanta mañakuy Bibliata estudiaypas yanapawanchismi allin kaqta munakunapaq mana allin kaqtataq cheqnikunapaq (Sal. 97:10). Chaymantapas, mana allinkuna ruwaymanta sasachakuykuna kasqanpi yuyaymanaymi anchata yanapawanchis (Sant. 1:14, 15). Chhaynapin Saqraq tentacionkuna churawasqanchista mana munapayanchischu, aswanmi cheqnikunchis.

²⁰ ¡Anchatan agradecekunchis Saqraq trampankunamanta ayqenapaq Dios yanapawasqanchismanta! Santo espiritunwan, Bibliawan, llaqtanwan iman Diosqa “mana allinkaqmanta” qespichiwanchis (Mat. 6:13). Qatimuq estudiopin yachasunchis Saqraq iskay trampankunamanta, chaykunawanmi Dios serviqkunata hap’ishan.

[Uranpi willakuy]

[Tapuykuna]

[21 paginapi foto]

Comunta rimaspaqa iñiq t’aqapin ninata hina sasachakuykunata paqarichisunman

[24 paginapi foto]

Huchachakuywan ama ñit’ichikuychu