1, 2. ¿Ima sasachakuykunapin tarikunchis? ¿Imatan Diosta serviqkuna necesitanchis?

KAY tiempo kawsasqanchispiqa imaymana sasachakuykunan kashan: pacha chhaphchiykuna, lamar qochakunaq phoqchiqesqan, hatun wayrakuna hukkunapas. Hinaspapas runakunaqa imaymana sasachakuykunapin tarikunku manchasqa sinchi llakiq ñit’isqan. Bibliaqa sut’illantan niwanchis ‘sapanka imaynapipas rikukunanchista’ (Ecl. 9:11).

² Jehová Diosta llapa serviqkunan mana pisipaspa sasachakuykunata atiparqanchis. Chaywanpas preparasqan kashananchis kay tukukuy qaylla p’unchaykunapi ima sasachakuyta atipanapaqpas. ¿Imaynatan atipasunman mana pisikallpayaspa? ¿Iman yanapawasun tukuy kallpawan atipanapaq?

3. ¿Imaynatan kallpachawanchis Romanos 15:4 texto?

³ Kay tiempopiqa askha runakunan sasachakuykunapi tarikunku, ichaqa ñawpaqmantañan chaykunaqa karqanpuni. Qhawarisun imaynatan ñawpa tiempopi wakin Diosta serviqkuna kallpawan sasachakuykuna atipasqankuta (Rom. 15:4).

4. ¿Ima sasachakuykunapin David tarikurqan, maymantan kallpata hap’irqan?

⁴ Rimasunchis Davidmanta. Payqa reypa phiñakuynintan ñak’arirqan, enemigonkunan pay contra sayarirqanku, esposankunatan hap’irqanku, confiasqan runakunapas pay contran sayarirqanku hinaspapas sinchi llakiq ñit’isqanmi tarikurqan (1 Sam. 18:8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17; Sal. 38:4-8). Biblian willawanchis sinchi ñak’arisqanta. Chaywanpas manan Dios sonqo kaynintaqa saqerqanchu. ¿Iman kallpacharqan?  Tukuy sonqowanmi nirqan: “Señor Diosmi hark’aykuwaqniyqa, ¿pitaq manchachiwanman?” nispa (Sal. 27:1; leey Salmo 27:5, 10).

5. ¿Imaynatan Abrahamwan Sarawan sasachakuyninkuta atiparqanku?

⁵ Kunanqa yachasun Abrahammanta Saramantawan. Paykunaqa tukuy tiempon karpakunapi wak llaqtayoq hina kawsarqanku. Sasachakuykunapiña tarikurqanku chaypas, tukuy kallpawanmi atiparqanku yarqayta, chaypi kaq runakunaq cheqnisqantapas (Gén. 12:10; 14:14-16). ¿Imaynatan atiparqanku? Biblian nin: “Abrahamqa suyasharqan Diospa wakichispa sayarichisqan allin teqsiyoq llaqtatan”, nispa (Heb. 11:8-10). Paykunaqa ñawpaqllamanmi qhawarirqanku manataqmi kay pachawan atipachikurqankuchu.

6. ¿Imapin Jobta qatikunanchis?

⁶ Jobtapas sinchi sasachakuykunan ñit’irqan. Kawsayninta qhawarispaqa imaynataraqchá sonqonwan nanachikurqan (Job 3:3, 11). Hinaspapas manan yacharqanchu imarayku chhaynapi tarikusqanta. Chaywanpas mana pisipaspan Diospi iñirqan (leey Job 27:5). Hunt’aq sonqo kasqanqa, ¡qatikunapaq hinapunin!

7. ¿Imakunapin Pablo tarikurqan Diosta servispa, iman kallpacharqan mana pisipananpaq?

⁷ Kunanqa Pablomanta yachasun. Payqa ‘sinchi sasachakuykunapin rikukurqan llaqtapipas, ch’inneqpipas, lamar-qochapipas’, chaymantapas ‘yarqayta ch’akiyta’, ‘chirita, mana p’achayoq kaytan muchurqan’. Nillarqantaqmi ‘huk tutatawan huk p’unchaytawan lamar-qochapi t’ikraykusqa’ kasqanta (2 Cor. 11:23-27). Ichaqa manan chaywanchu pisiparqan, chaytan reparanchis Diosta servisqanrayku yaqalla wañusqanpi, nirqanmi: “Ichaqa chaymi yachachiwarqanku ama ñoqayku kikiykuman hap’ipakunaykupaq, aswanpas wañusqakunata kawsarichimpuq Diosllaman hap’ipakunaykupaq. Diosmi chay hina manchay wañuymanta qespichiwarqanku, hinaspa qhepamanpas qespichiwanqaku”, nispa (2 Cor. 1:8-10). Pisi runakunallan Pablo hina chhayna sasachakuykunapi rikukurqanku. Ichaqa ñoqanchispas pay hinan sientekusunman hinaspa kallpata hap’isunman sasachakuykuna atipasqankuta qhawarispa.

8. ¿Imakunapin yaqapas tarikusunman?

⁸ Askha runakunata, cristianokunatapas llakichiwanchismi pacha chhaphchiykuna, lloqllakuna huk sasachakuykunapas. Lani * iñiqmi qosanwan kuska Australia nacionpi tukuy tiemponwan Diosta servirqan. Payqa sinchitan llakikurqan cancerniyoq kasqanta willaqtinku. Paymi yuyarin: “Chay onqoypaq hampikunaqa nishutan pisikallpayachiwarqan, mana valeqpaqmi qhawarikurqani”, nispa. Hinaspapas qosantan operarqanku wasa tullunmanta, chaymi payqa cuidanan karqan. ¿Imatan ruwasunman chhaynapi tarikuspa?

9, 10. a) ¿Saqraq ima ruway munasqantan mana dejananchischu? b) ¿Imatan yachananchis Hechos 14:22 textomanta?

⁹ Saqraqa sasachakuyninchiskunawanmi iñiyninchispi pisipachiyta munawanchis. Amapuni chaykunaraykuqa kusikuyninchis pisiyachunchu. Proverbios 24:10 texton nin: “Llaki-phutiy p’unchaypichus pisi kallpayanki chayqa, pisi kallpapunin kashanki”, nispa. Sichus yuyaymanasun ñawpa tiempopi Diosta serviqkunaq ruwasqankupi chayqa, kallpawanmi atipasun ima sasachakuytapas.

 ¹⁰ Ichaqa kanqapunin sasachakuykunaqa (2 Tim. 3:12). Hechos 14:22 texton nin: “Imaymana sasachakuytan muchunanchis Diospa qhapaqsuyunman haykunanchispaqqa”, nispa. Ama sasachakuykunawan atipachikusunchu, aswanpas chaykunata qhawarisun mana pisikallpayaq kasqanchista rikuchinapaq, Dios yanapawananchispi iñisqanchista rikuchinapaqpas.

11. ¿Imatan ruwasunman sasachakuyninchiskuna ama atipawananchispaq?

¹¹ Allin kaqkunallapin yuyayninchisqa kashanan. Biblian nin: “Kusisqa sonqoqa uyatan sumaqchan, llakisqa sonqotaq uyata unphuyachin”, nispa (Pro. 15:13). Sichus yuyaykusun sasachakuyninchiskunata mana cambiay atisqanchispi chayqa pisipasunmi. Jehová Diosqa cheqaq yanapaytan qowanchis. Ima sasachakuypipas tarikuqtinchisqa kallpachawanchismi Simin Qelqawan, munakuq iñiqmasinchiskunawan, santo espiritunwan ima. Chay kinsa yanapaykunaqa allintan kallpachawasun. Chhaynaqa ama mana allin kaqkunallapiqa yuyaykusunchu, aswanpas sasachakuyninchista imayna atipanapi yuyaykusun, hinallataq kawsayninchispi allin kaqkunapipas (Pro. 17:22).

12, 13. a) ¿Iman Dios serviqkunata yanaparqan pacha chhaphchiykunata hukkunatapas atipanankupaq? b) ¿Imaynatan pacha chhaphchiykuna hukkunapas reparachiwanchis imachus aswan importante kaqta?

¹² Kay tiempokunapiqa askha nacionkunapin rikukurqan pacha chhaphchiykuna lloqllakuna hukkunapas, chaywanpas askha cristianokunan rikuchirqanku mana pisipaq kasqankuta. 2010 wata qallariypin Chile nacionpi pacha chhaphchiy kasqanwan, lamar qochaq phoqchimusqanwanpas askha iñiqmasikunaq wasinmi chinkapurqan. Askhan kaqninkuta chinkachirqanku, wakinpataq kawsanankupaqpas mana karqanchu. Chaywanpas iñiyninkupiqa manan pisikallpayarqankuchu. Samuel iñiqqa mana wasiyoqmi qhepapurqan, paymi nin: “Chhaynapi tarikuspapas, esposaywanmi rishallarqaykupuni predicaqpas huñunakuykunamanpas. Yaqachus hina chay ruwasqayku yanapawarqanku llakiwan ama ñit’ichikunaykupaq”, nispa. Paykunaqa huk cristianokunawan kuskan Diosta servishallarqanku.

¹³ Setiembre killapi 2009 watapin Filipinas nacionpi Manila llaqtata para yaqa millp’urqapurqan. Huk qhapaq runan nirqan: “Sinchi paraq kasqanqa wakchatapas qhapaqtapas ñak’arichiwashankun”, nispa. Chaymi yuyarichiwanchis Jesuspa niwasqanchista: “Qhapaq kaykunataqa hanaq pachapi huñukuychis, chaypiqa thutapas manan thutanchu, qhoqayaypas manan ismuchinchu, manallataq suwapas wasita haykuspa suwakunñachu”, nispa (Mat. 6:20). Chaymi kay pachapi kaqniyoq kayta munaspa sinchi llank’aqkunaqa llakipi tarikunku. Aswan allinqa Jehová Diospa allin qhawarisqan kaymi, chaytaqa manan pipas nitaq imapas qechuwasunchu (leey Hebreos 13:5, 6).

14. ¿Imaraykun mana manchakunanchischu?

¹⁴ Jesusmi nirqan rey churasqa kasqanmantapacha chhayna sasachakuykuna kananta, chaymi nirqan: “Aman mancharikunkichischu”, nispa (Luc. 21:9). Ichaqa Jehová Diospas rey Jesuspas ladonchispin kashan, chaymi mana manchakunanchischu. Pablon Timoteota kallpacharqan kay simikunawan: “Diosqa manan manchapakuy espiritutachu qowarqanchis, aswanpas atiyta, munakuyta, kikinchista cuidakuytawanmi qowarqanchis”, nispa (2 Tim. 1:7).

15. ¿Pikunan Diospi tukuy sonqowan iñisqankuta rikuchirqanku? ¿Imaynatan ñoqanchispas paykuna hina kasunman?

 ¹⁵ Diospa askha serviqninkunan tukuy sonqowan paypi hap’ipakurqanku. Davidmi nirqan: “Señor Diosqa kallpasapa hark’aykuwaqniymi, paymanmi tukuy sonqo hap’ipaykukuni, hinan payqa yanapaykushawan. Chaymi sonqoyqa q’ochurikushan”, nispa (Sal. 28:7). Pablopas nirqanmi: “Ichaqa tukuy chaykunapin munakuwaqninchis Cristoq yanapasqan kaspa aswan atipaqllapuni kanchis”, nispa (Rom. 8:37). Jesuspas sasachakuypi tarikuspan sut’ita rikuchirqan Diospi confiasqanta, chaymi nirqan: “Ichaqa manan sapallaychu kashani, Yayaqa ñoqawanmi kashan”, nispa (Juan 16:32). Llapankun rimasqankuwan rikuchirqanku tukuy sonqowan Diospi iñisqankuta. Sichus paykuna hina yuyaykusun chayqa, kallpawanmi ima sasachakuytapas atipasun (leey Salmo 46:1-3).

16. ¿Imaraykun Bibliata estudiananchispuni?

¹⁶ Cristianokunaqa Diosta reqsisqanchisrayku paypi iñisqanchiraykupiwanmi kallpata hap’inchis, manan kikillanchismantachu. Chaypaqqa Bibliatan estudiananchis. Sinchi llakiq ñit’isqan cristianan nin: “Bibliapi sonqochaq textokunatan yapa-yapamanta leeni”, nispa. Hinaspapas, ¿tiempota hap’ishanchischu familiantin Diosta yupaychanapaq? Chhayna kaqtinqa, salmista hinan nisunman: “¡Maytapunin yachachikuy simiykitaqa munakuni! P’unchay-ch’isiyaqmi chayllapiña yuyaymanani”, nispa (Sal. 119:97).

17. a) ¿Iman yanapawasun sasachakuyninchiswan ama pisipanapaq? b) ¿Cristianokunaq kawsayninmanta mayqen willakuymi yanaparqasunki?

¹⁷ Bibliamanta horqosqa qelqanchiskunapas kallpachawanchismi Diospi hap’ipakunapaq. Askha iñiqkunatan yanaparqan cristianokunaq kawsayninmanta lloqsimuq qelqakuna. Yachanapaq, Asia ladomanta cristianan kusisqa kashaspa qonqayllamanta llakisqañataq kaq, paymi qelqanchispi leerqan huk misioneroq kawsayninmanta, paypas chhayna onqoynintan atipasharqan. Chay cristianan nirqan: “Chay qelqan yanapawarqan sasachakuyniyta entiendenaypaq, atipanaypaqpas”, nispa.

18. ¿Imaraykun Diosmanta mañakunanchis sasachakuyta atipanapaq?

¹⁸ Chaymantapas Diosmantan mañakunanchis, chaytaqa ima ratopas ruwasunmanmi. Chay ruway ancha allin kasqanmantan  Pablo nirqan: “Ama imamantapas llakikuychischu, aswanpas tukuy ima necesitasqaykichistapas Diosmanta mañakuychis, rogakuywan mañakuspaykichistaq Diosman graciasta qoychis. Hinan Diosqa thak-kayta qosunkichis runakunaq mana aypay atisqan thak-kayta, chay hinapin sonqoykichistapas yuyayniykichistapas Jesucristopi Diosqa waqaychanqa”, nispa (Fili. 4:6, 7). Ima sasachakuypipas tarikuspa, ¿Diospa yanapaynintachu mañakunchis? Británico Alex iñiqqa unay tiempoñan llakiq nit’isqan onqoywan kashan, paymi nin: “Bibliata leesqay Diosmanta mañakusqaypas anchatan kallpachawan”, nispa.

19. ¿Imaynatan qhawarinanchis huñunakuykunaman riyta?

¹⁹ Hinaspapas huñunakuyninchiskunan yanapawasun. Huk salmistan nirqan: “¡Anchatapunin wasiyki patiopi kayta munaykushani!” nispa (Sal. 84:2). ¿Pay hinachu ñoqanchispas sientekunchis? Ñawpaqpi rimasqanchis Lani cristianan nin: “Huñunakuykunamanqa manan munaspallaychu riq kani. Dios yanapawananpaqqa chaypin kanay karqan”, nispa.

20. ¿Imaynatan predicay yanapawanchis?

²⁰ Diospa Gobiernonmanta predicaypas yanapawanchismi sasachakuykunata kallpawan atipanapaq (1 Tim. 4:16). Imaymana sasachakuykunapi tarikuq Australiamanta cristianan nin: “Huk umallin predicaq rinaypaq invitawarqan, manaña munarqanichu riyta chaypas rirqanin. Jehová Dioschus hina yanapawasharqan, chaytan repararqanni sapa predicaq lloqsispa kusikusqaywan”, nispa (Pro. 16:20). Askha cristianokunan repararqanku hukkunata iñiyninpi kallpachaspaqa paykunaqpas kallpachakusqanta. Hinaspapas sasachakuyninkutan chay ratopi qonqapunku, ‘aswan allin kaqkunapitaq’ yuyaykunku (Fili. 1:10, 11).

21. ¿Imamantan mana iskayananchischu?

²¹ Diosqa askha yanapaykunatan qowanchis sasachakuykunata kallpawan atipanapaq. Sichus chaykunawan yanapachikusun, Diosta serviqkunaq ruwasqankupi yuyaymanaspataq qatikusun chayqa, sasachakuyninchiskunatan atipasunpuni. Kay millay pachaq tukupuynin chayamusqanman hinaqa yaqapaschá ima sasachakuypipas tarikusunchis, ichaqa Pablo hinan ñoqanchispas kayta nisunman: “Maqawaqtinkupas manan wañuykuchu [...]. Chayraykun mana pisipaykuchu”, nispa (2 Cor. 4:9, 16). Diospa yanapayninwanqa kallpawanmi sasachaykunata atipasun (leey 2 Corintios 4:17, 18).