Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Allinkaqta ruway herenciaykita ama chinkachinaykipaq

Allinkaqta ruway herenciaykita ama chinkachinaykipaq

“Mana allinkaqta cheqnikuychis, allinkaqtataq ruwaychis” (ROM. 12:9)

1, 2. a) ¿Iman yanaparqasunki Dios serviyta decidinaykipaq? b) ¿Ima tapukuykunatan kutichikunqa herencia chaskisqanchismanta?

WARANQA-WARANQANPI runakunan allin yuyaywan decidirqanchis Jehová Dios serviyta Jesuspa yupinta qatikuytawan (Mat. 16:24; 1 Ped. 2:21). Jehová Diosta servinapaq decidikusqanchisqa manan yanqallachu karqan. Chayta decidinapaqqa manan iskay kinsa textokunallatachu yacharqanchis, aswanmi Diospa Siminta allinta t’aqwirirqanchis. Chaymi yanapawarqanchis Diospa herencia qosqanpi iñinapaq. Chay herenciatan Dios qonqa paymanta Churinmantawan yachaq runakunaman (Juan 17:3; Rom. 12:2).

2 Hanaq pacha Taytanchispa sonqonta kusichishanallapaqqa allintan imatapas decidinanchis. Chaymi kay estudiopi kay tapuykunata kutichikunqa: ¿Ima herenciatan chaskirqanchis? ¿Imaynatan herencianchista rikunanchis? ¿Imatan ruwananchis chay herenciata mana chinkachinapaq? ¿Iman yanapawasun ima ruwananchistapas allinta decidinapaq?

¿IMA HERENCIATAN CHASKIRQANCHIS?

3. a) ¿Ima herenciatan chaskinqaku akllasqa cristianokuna? b) ¿Ima herenciatan chaskinqaku ‘wak ovejakuna’?

3 Huk pisi t’aqa cristianokunan ‘mana ismuq, mana qhellichakuq, mana tukukuq herenciata chaskinqaku’, arí, hanaq pachapin Cristowan kuska kamachikamunqaku (1 Ped. 1:3, 4). Chay herenciata chaskinankupaqqa ‘wakmantan nacenanku’ (Juan 3:1-3). ¿Ima herenciatan chaskinqaku akllasqa cristianokunawan kuska llank’aq waranqa-waranqanpi ‘wak ovejakuna’? (Juan 10:16.) Paykunaqa Adán Evaq chinkachisqanku wiñay kawsaytan chaskinqaku. Chaypiqa manañan ñak’ariypas, llakikuypas, wañuypas kanqañachu (Apo. 21:1-4). Chaymi Jesuspas paywan kuska k’aspipi warkusqanku runata nirqan: ‘Ñoqawan kuskan paraisopi kanki’, nispa (Luc. 23:43).

4. ¿Imaynapin herenciata kunan chaskishanchisña?

4 Kunanpas ñan chay herenciata chaskishanchisña. ‘Jesucristo wañuspa kacharichiwasqanchiswanmi’ thak sonqowan kawsanchis Dioswanpas hukllachasqa kashanchis (Rom. 3:23-25). Sut’illantan entiendenchis Bibliapi Diospa sumaq promesankunata, teqsimuyuntinpi huk familia hinalla kawsaq llaqtapin kashanchis, sapallan cheqaq Diospa testigonkunataqmi kanchis. Chay herencia chaskisqanchistan ancha chaninpaq qhawarinchis.

5. ¿Imatan Satanás ruwashan Diosta serviqkunawan? ¿Iman yanapawasun Saqraq q’otukuq yuyayninkunaman mana urmanapaq?

5 Chay herencia chaskisqanchista mana chinkachinapaqqa Satanaspa trampankunamantan cuidakunanchis. Payqa qallariymantapachan Dios serviqkunata waqllichiyta munarqan herencia chaskisqankuta chinkachinankupaq (Núm. 25:1-3, 9). Pisillaña tiempon kasqanta yachaspan kunanqa astawanraq kallpachakushan urmachiwananchispaq (leey Apocalipsis 12:12, 17). ‘Saqraq q’otukuq yuyayninkuna contra qaqata sayayta’ munaspaqa herencia chaskisqanchistan ancha chaninpaq qhawarinanchis (Efes. 6:11). Chayta ruwanapaq yachasun Isaacpa kurak churin Esaumanta.

AMAPUNI ESAÚ HINAQA KASUNCHU

6, 7. ¿Pin karqan Esaú? ¿Ima herenciatan chaskirqan?

6 Yaqa tawa waranqa wata ñawpaqtan Isaacwan Rebecawan mellizo wawakunayoq karqanku, paykunan karqan Esauwan Jacobwan. Paykunaqa wiñasqankuman hinan sapankapas hukniray karqanku, “Esauqa allin chakuqmi [cazadormi] kapurqan, campollapi puriq runa, Jacobtaq samp’a runa karqan, karpallapi tiyakuq” (Gén. 25:27). Jacobqa hunt’aq sonqon karqan manataqmi huchapichu kawsarqan chaymi paytaqa nikurqan “samp’a runa” nispa.

7 Esauwan Jacobwan 15 watankupi kashaqtinkun Abraham abuelonku wañupurqan. Ichaqa manan Jehová Diosqa qonqarqanchu Abrahamman prometesqanta. Chaymi Isaacman yuyarichirqan lliw kay pachapi llaqtakuna Abrahampa mirayninwan saminchasqa kanankuta (leey Génesis 26:3-5). Arí, Génesis 3:15 profeciapi willasqan ‘miraymi’ Abrahampa familianmanta chayamunan karqan. Esautaq Isaacpa phiwi churin karqan chayqa, paymantan chay miray chayamunan karqan. Ichaqa, ¿imaynatan Esaú qhawarirqan chay herencia chaskisqanta?

Ama herenciaykita pisichaychu

8, 9. a) ¿Imatan Esaú ruwarqan herencia chaskisqanwan? b) ¿Imatan Esaú repararqan qhepa watakunaman, imatataqmi ruwarqan?

8 Huk kutinmi Esaú campomanta wasinman kutimuspa ‘Jacobpa mikhuna wayk’usqanta’ rikurqan, hinan nirqan: “Chay puka mikhunaykita qaraykullawayña, sinchi yarqasqan kashani”, nispa. Chaymi Jacobqa nirqan: “Kunanpacha phiwi-kayniykita venderqapuway”, nispa. ¿Imatan Esaú ruwarqan? Mana chhikallantapas yuyaykuspan nirqan: “¿Ima allinniypaqtaq phiwi-kayniyqa kanqa?”, nispa. Arí, Esauqa pisipaqmi qhawarirqan phiwi-kayninta chaymi huk plato mikhunarayku vendepurqan. Jacobqa chay trato ruwasqanku cheqaqchakunanpaqmi nirqan: “Jurapuway kunanpacha”, nispa. Hinan payqa kaqratopacha jurapurqan. Hinaqtinmi Jacobqa “Esauman qorqan t’antata lentejas wayk’usqantapas. Hinan payqa mikhurqan ukyarqan, sayarispataq ripurqan. Chay hinatan Esauqa phiwi-kayninta pisicharqan” (Gén. 25:29-34).

9 Isaacpa wañukapunanña kashaqtinmi Rebecaqa wawan Jacobta yuyaycharqan Esaupa pisichasqan phiwi kayta pay chaskikapunanpaq. Chayraqmi Esauqa pesapakurqan phiwi kaynin vendesqanmanta, chaymi Isaacta nirqan: “¡Taytáy, ñoqatapas saminchallawaytaq! [ . . . ] ¿Manachu saminchata ñoqapaq waqaychapuwarqanki?”, nispa. Isaacqa ñan Jacobta saminchasqaña, manañan chayta cambiayta atirqanñachu, hinan “Esauqa kunkayoqta qaparispa waqarqan” (Gén. 27:30-38).

10. ¿Imaynatan Dios qhawarirqan Esauta Jacobtapas? ¿Imarayku chhaynata qhawarirqan?

10 ¿Imatan Esaumanta Bibliaq willasqan yachachiwanchis? Paypaqqa aychanpa munapayasqanta ruwaymi aswan importante karqan, herencia chaskisqanwan saminchaykuna chaskinanmantaqa. Payqa manan Jehová Diosta munakurqanchu chaymi phiwi kaynintapas pisicharqan, manataqmi mirayninpipas yuyaykurqanchu. Jacobmi ichaqa ancha chaninpaq qhawarirqan chay herenciata. Chaytan rikuchirqan taytanpa nisqanman hina esposa maskhakusqanpi (Gén. 27:46–28:3). Chayta ruwayqa mana facilchu karqan, ichaqa Diosmi samincharqan chay ruwasqanmanta chaymi paypa mirayninmanta Mesías chayamurqan. ¿Imaynatan Dios qhawarirqan Esautapas Jacobtapas? Diosmi nirqan: “Jacobtan munakurqani, Esautataq cheqnikurqani”, nispa (Mal. 1:2, 3).

11. a) ¿Imatan yachanchis Esaupa ruwasqanmanta? b) ¿Imaraykun Pablo Esaupa ruwasqanta qhelli huchawan tupachirqan?

11 ¿Imatan yachanchis Esaupa ruwasqanmanta? Pablon cristianomasinkunata nirqan: “Ama pipas qankunamantaqa qhelli huchapi purichunchu, amataq ch’uya kaqtapas pisichachunchu Esaú hinaqa, paymi huk plato mikhunarayku phiwikayninman tupaqninta venderqan”, nispa (Heb. 12:16). Chayta nisqanqa ñoqanchistapas yanapawasunmi. Ancha chaninpaqmi qhawarinanchis Diospa kaqninkunata, chaymi mana aychanchispa munasqantachu ruwasun nitaq herencianchista chinkachisunchu. ¿Imaraykun Pablo Esaupa ruwasqanta qhelli huchawan tupachirqan? Sichus pipas aychanpa munasqallanta ruwanqa chayqa, facil-llatan Diospa kaqninkunata saqespa qhelli ruwayman urmaykunqa.

KUNANMANTAPACHA SONQONCHISTA WAKICHISUN

12. a) ¿Imaynatan Satanás runakunata tientan? b) ¿Bibliapi kaq ima willakuykunan yanapawasunman imatapas allinta decidinapaq?

12 Diosta serviqkunaqa cuidakunchismi qhelli hucha ruwayman apaq tentacionkunamanta. Ima tentacionkunapipas tarikuspaqa Jehová Diostan valekunchis chaykunamanta pakaykuwananchispaq (Mat. 6:13). Cristianokunaqa sapa p’unchaymi kallpachakunchis kay pachapi qhelli ruwaykunamanta karunchakunapaq, ichaqa Satanasmi tukuy imata ruwashan iñiyninchispi pisiyananchispaq (Efes. 6:12). Payqa kay pachapi kamachikuq kasqanraykun yachan imakunata sonqonchis munapayasqanta, chayman hinan imaymana tentacionkunata churawanchis chaykunaman urmananchispaq (1 Cor. 10:8, 13). Chaytaqa sapankanchiswanmi ruwashan. ¿Imatan qan ruwawaq pipas sonqoykiq munapayasqanta ruwanaykipaq munachisuqtiyki? ¿Esaú hinachu niwaq “qaraykullawayña” nispa, icha ayqeriwaqchu chay tentacionmanta imaynan Josepas Potifarpa warminmanta ayqerqan hinata? (Leey Génesis 39:10-12.)

13. a) ¿Imatan wakin iñiqmasikuna ruwanku José hina? ¿Imaraykun wakin iñiqmasikuna Esauman rikch’akunku? b) ¿Imatan ruwana mana Esaú hina kanapaq?

13 Askha iñiqmasikunan tentacionkunapi tarikuspa José hina allin kaqta decidirqanku, chaywantaq Jehová Diospa sonqonta kusichirqanku (Prov. 27:11). Hukkunan ichaqa Esaú hina mana allinta decidispa herencia chaskisqankuta pisicharqanku. Sapa watanmi qhelli huchapi urmasqankumanta askha Testigokuna anyasqa otaq qarqosqa kanku. Chaymi kunanmantapacha sonqonchista allinta wakichinanchis tentacionkuna hamuqtin iñiyninchispi qaqata sayanapaq (Esd. 7:10). ¿Iman yanapawasunman imatapas allinta decidinapaq tentacionkunaman mana urmanapaqpas? Chaypaq iskay yanapaykunamanta yachasun.

YUYAYMANAY ASTAWANTAQ KALLPATA HAP’IY

Diospa yachayninta maskhasun kallpata hap’inanchispaq

14. ¿Ima tapukuykunapi yuyaymanaymi yanapawasun ‘mana allinkaqta cheqnikunapaq, allinkaqta ruwanapaqpas’?

14 Qhepaman imapi tarikunanchispin yuyaymanananchis. Jehová Diosta astawan munakusun chayqa herencia qowasqanchistan ancha chaninpaq qhawarisun. Pitapas sonqomanta munakuspaqa manan llakichiyta munanchischu aswanmi kusichiyta munanchis. Chaymi manaraq aychanchispa munapayasqanwan atipachikushaspa allinta yuyaymanananchis. Chaypaqqa kaykunatan tapukunanchis: “Sonqoypa munasqanta ruwasaq chayri, ¿imaynatan Jehová Dios qhawariwanqa? ¿Imaynan familiay sientekunqa? ¿Imaninqakun iñiqmasiykuna? ¿Yaqachu hukkunatapas misk’achiyman?”, nispa (Filip. 1:10). Chaymantapas tapukunanchismi: “¿Huk rato kusirikunayraykuchu ñak’ariyta munani? ¿Esaú hinachu waqaspa pesapakusqa kawsayta munani?”, nispa (Heb. 12:17). Chay tapukuykunapi yuyaymanaymi yanapawasun ‘mana allinkaqta cheqnikuspa, allinkaqta ruwashanallapaq’ (Rom. 12:9). Hinaspapas Jehová Diosta munakusqanchismi astawanqa kallpachawasun herencianchista qorita hina hap’ikunapaq (Sal. 73:28).

15. ¿Iman yanapawasun kay millay pachapi tentacionkunata atipanapaq?

15 Kallpatan hap’inanchis tentacionkunata atipanapaq. Jehová Diosmi imaymana yanapaykunata qowanchis kay millay pachapi tentacionkunata atipanapaq iñiyninchispi qaqata sayanapaqpas. Qowanchismi Bibliata, huñunakuykunata, predicacionta, paymanta mañakuytawan (1 Cor. 15:58). Sapa kutilla tukuy sonqowan Diosmanta mañakuspa, allin willakuykunata willaspa iman kallpata hap’inchis tentacionkunata atipanapaq (leey 1 Timoteo 6:12, 19). Chaykunata ruwashanallapaq kallpachakusqanchismi yanapawasun tentacionkunaman mana urmaykunapaq (Gál. 6:7). Chaymantan Proverbios 2 capítulo willashan.

MASKHASHALLAY

16, 17. ¿Iman yanapawasun allinta imatapas decidinapaq?

16 Proverbios 2 capitulopin kallpachawanchis allin yachayta, allin yuyaykuyta maskhanapaq. Chaykunan yanapawanchis allin kaqta mana allin kaqtapas reparanapaq, cuerponchista kamachinapaqpas. Ichaqa allin kaqta decidinapaqqa kallpachakunanchismi. Biblian nin: “Churilláy, simiykunata hap’ikuy, kamachikusqaykunatapas sonqoykipi waqaychay. Yachayta makilla uyariy, allin yuyayman sonqollikuy, allin reparayta chaskinaykipaq mañakuy, allin yuyayta tarinaykipaqpas waqyakuy, qolqeta hina maskhay, chaniyoq pakasqa illakunata hina t’aqwiy. Chaymi Señor Dios manchakuyta yachanki, paytapas reqsinki. Señor Diosmi yachayta qoqqa, paypa siminmantan paqarimun, yachaypas, allin yuyayniyoq-kaypas”, nispa (Prov. 2:1-6).

17 Arí, ima ruwananchistapas allinta decidinapaqqa Proverbios libroq nisqanman hinan ruwananchis. Tentacionkunaman mana urmayta munaspaqa: Diospa Simintan sonqonchispi hap’ikunanchis, Diosmantan mañakunanchis pay pusawananchispaq, pakasqa qorita hinataqmi Diospa yachayninta maskhananchis.

18. ¿Imata ruwanaykipaqmi decidisqa kashanki? ¿Imarayku chayta ruwayta munanki?

18 Jehová Diosmi kallpachakuqkunaman qon allin yachayta, allin reparayta, allin yuyayta, reqsiq kaytapas. Chaykunata astawan maskhaspa chayman hina imatapas ruwasun chayqa astawanmi payman asuykusun. Dioswan hukllachasqa kasqanchistaqmi yanapawasun tentacionkunamanta ayqerinapaq. Dioswan hukllachasqa kasqanchis, manchakuywan kasukuy iman kallpachawasun huchaman mana urmaykunapaq (Sal. 25:14; Sant. 4:8). Sichus Diospa amigon kasun paypa nisqanman hinataq kawsasun chayqa, sonqonta kusichinapaq hinapunin imatapas decidisun, manataqmi herencianchista chinkachisunchu.