1, 2. ¿Imatan apostolkuna yuyaykunkuman karqan manaraq Jerusalenta rishaqtinku?

JERUSALÉN llaqtata qhawaqkunan killa chayllaraq k’ancharimushasqanta rikuspa, Sanedrín nisqapi umallikunaman willarqanku. Hinan umallikunaqa nirqanku: “Nisán killan qallarin”, nispa. Chaytan willakuyta apaq runakuna lliwman ch’eqerichirqanku. Apostolkunaqa yachasharqankun Pascua fiestapaq pisillaña kashasqanta, yacharqankutaqchá manaraq Pascua fiesta chayamushaqtin Jesuspas Jerusalén llaqtaman riy munasqanta.

² Chaykuna kashaqtinqa, Jesusmi apostolninkunawan Jordán mayuta chimpaspa, Perea llaqtanta Jerusalén llaqtaman risharqanku (Mat. 19:1; 20:17, 29; Mar. 10:1, 32, 46). Nisán killa qallarisqanmanta 13 p’unchay qhepamanmi Pascua fiesta yuyarikunan karqan, 14 nisán p’unchaypi inti chinkaykuy qhepata.

3. ¿Imaraykun llapa cristianokunaman Pascua fiesta p’unchay interesawanchis?

³ Pascua fiesta p’unchaywan tupaq Señorpa Cenantan kay wata yuyarikunqa 14 abril p’unchaypi, intiq chinkaykusqan qhepata. Chayqa hatun p’unchaymi kanqa Diospa llaqtanpaq, Diosmanta yachay munaqkunapaqpas. ¿Imarayku? Chayta ruwanapaq Jesuspuni kamachiwasqanchisrayku. 1 Corintios 11:23-25 textopin nin: ‘Jesusqa hap’iykachisqa karqan chay tutan t’antata hap’irqan, Diosman graciasta qospataq phasmirqan, hinaspan nirqan: Kayqa cuerpoymi qankunarayku qosqa, kaytan ruwankichis mikhuspa ñoqata yuyariwanaykichispaq, nispa. Chay hinatan cena mikhusqankumantaña vinoyoq vasota hap’ispa nirqan’, nispa.

4. a) ¿Imakunatan tapukunanchis Jesuspa Wañupusqanta Yuyarina P’unchaymanta? b) ¿Imaynapin yachakun hayk’aqchus Jesuspa wañupusqan p’unchay yuyarina kasqanta? ( “2014 watapi Jesuspa Wañupusqanta Yuyarina P’unchay” nisqa recuadrota qhaway.)

⁴ Jesusqa llapa qatikuqninkunatan kamachirqan  wañupusqan p’unchayllata sapa wata yuyarinankupaq. Chay p’unchay chayamuqtinqa qanpas chaypichá kanki. Ichaqa kaykunatan tapukunayki: “¿Imaynatan preparakunay chay ch’isipaq? ¿Imakunan necesitakunqa? ¿Imaynatan chay huñunakuy aparikunqa? ¿Imaynatan qhawarinay chay huñunakuyta, chaypi haywakusqan t’antatapas vinotapas?”, nispa.

5. ¿Imakunatan Jesús qatikuqninkunata kamachirqan Pascua fiestata chay ch’isi yuyarinankupaq?

⁵ Jesusmi qatikuqninkunata kamachirqan Pascua fiestata yuyarinankupaq huk cuartota wakichinankupaq. Payqa munarqan sumaq allichasqa, limpio kanantachá, manataqchá sumaq adornokunawan k’achanchanankutachu munarqan (leey Marcos 14:12-16). Jesusqa kamachillarqantaqmi mana levadurayoq t’antata vinotawan apanankupaq. Hinan chay ch’isiqa Pascua mikhunata mikhurqanku, chay qhepamanmi Jesusqa t’antamanta vinomantawan rimarqan. Chaykunawanmi wañupusqanta yuyarikunan karqan.

6. a) ¿Imanirqanmi Jesús t’antamanta Pascua fiestata yuyarisqanku qhepaman? b) ¿Imayna ruwasqa t’antawanmi Señorpa Cenanta yuyarikun?

⁶ Apóstol Mateon chaypi kasharqan, paymi qhepaman qelqarqan: “Jesusqa t’antata hap’iykuspa Diosman graciasta qospa phasmirqan, hinaspan yachachisqankunaman qorqan: Hap’iychis, mikhuychis”, nispa (Mat. 26:26). Pascua fiestapaq hinan chay t’antaqa karqan (Éx. 12:8; Deut. 16:3). Chay t’antaqa unuwan trigo hak’ullawanmi chhaqrusqa karqan, manan levadurata, kachita nitaq imatapas churarqankuchu. Chaymi llaphsalla karqan, galleta hina qhaphrachalla. Kunanpas chay hina t’antata ruwanapaqmi umallikuna huk iñiqmasita ninku. Chaypaqqa unuwan trigo hak’uta chhaqruspan huk chhikan aceitepi chayachina. Trigo hak’u mana kaqtinqa, ruwakunmanmi arrozmanta, cebadamanta, saramanta, otaq huk ch’aki mikhuymanta hak’uwan.

7. a) ¿Imayna vinotan Jesús qatikuqninkunaman haywarqan? b) ¿Imaynan vino kanan Jesuspa wañupusqanta yuyarinapaq?

⁷ Mateon willallantaq: “[Jesusmi] vinoyoq vasotapas hap’illarqantaq, hinaspan Diosman graciasta qospa paykunaman  qorqan: Llapaykichis kay vasomanta ukyaychis”, nispa (Mat. 26:27, 28). Jesusqa vinotan vasopi hap’irqan manan chayllaraq ruwasqa uvas jugotachu. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Uvasta cosechana p’unchaykuna unayña pasasqanrayku. Pascua fiestata yuyarispaqa manan vinota ukyaqkuchu, ichaqa Jesusmi wañupusqanta yuyarinankupaq vinota hap’ispa qatikuqninkunaman qorqan. Chay hinatan kunanpas Diospa llaqtan ruwan Jesuspa wañupusqanta yuyarispa. ¿Imaynan chay vino kanan? Vinoqa Jesuspa yawarnintan representan, chaymi mana imawan chhaqrusqa kanan. Chay vinotan ruwakunman otaq rantikunman beaujolais, borgoña otaq quianti nisqata.

8. ¿Imaraykun sapa wata yuyarinchis Señorpa Cenanta?

⁸ Apóstol Pablon willarqan llapa cristianokuna Señorpa Cenanta yuyarinanku kasqanta. Corinto llaqtapi cristianokunamanmi qelqarqan: “Kay yachachisqaytaqa kikin Señormantan chaskirqani: Señor Jesusqa [...] t’antata hap’irqan, Diosman graciasta qospataq phasmirqan, hinaspan nirqan: Kayqa cuerpoymi [“cuerpoytan representan”, NM] qankunarayku qosqa, kaytan ruwankichis mikhuspa ñoqata yuyariwanaykichispaq”, nispa (1 Cor. 11:23, 24). Chaymi kunanpas Señorpa Cenanta sapa wata yuyarinchis, manataqmi qonqanchischu imatan t’antapas vinopas representasqanta.

9. ¿Imaninkun wakin runakuna Jesuspa hap’isqan t’antamanta?

⁹ Wakin Bibliakunapin nin: “Kayqa cuerpoymi”, nispa. Chaymi askha runakuna ninku: “Milagropi hinan Jesuspa hap’isqan t’anta aychanman tukurqan”, nispa. Ichaqa manan chhaynachu karqan. * Jesusqa apostolkunaq chimpanpin kasharqan, t’antapas  paykunaq ñawpaqenpin kasharqan. Aswanmi Jesusqa nisharqan t’antaqa cuerponta representasqanta. Payqa chay hina rikch’anachiykunawanmi huk kutikunapipas rimarqan (Juan 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1).

10. ¿Imatan t’anta representan Señorpa Cenanta yuyarisqanchispi?

¹⁰ Apostolkunaq ñawpaqenkupi kashaq t’antaqa Jesuspa cuerpontan representarqan. ¿Ima cuerpota? Jesuspa tullun mayqellanpas mana p’akisqa kasqanraykun huk tiempopi cheqaq cristianokuna yuyaykurqanku t’antaqa akllasqa cristianokunata representasqanta, paykunatan Biblia nin: ‘Cristoq cuerpon’, nispa (Efes. 4:12; Rom. 12:4, 5; 1 Cor. 10:16, 17; 12:27). Ichaqa Bibliata aswan allinta t’aqwirispan entienderqanku t’antaqa Jesuspa aycha cuerponta representasqanta. Jesusqa ñoqanchisraykun ‘cuerpopi ñak’arirqan’ k’aspipi wañupunankama. Chaymi Señorpa Cenanpi t’antaqa Jesuspa cuerponta representan, chay cuerponpin huchanchiskunata aparqan (1 Ped. 2:21-24; 4:1; Juan 19:33-36; Heb. 10:5-7).

11, 12. a) ¿Imanirqanmi Jesús vinomanta? b) ¿Imatan representan Señorpa Cenanta yuyarisqanchispi haywakusqan vino?

¹¹ T’anta imatachus representasqanta yachasqanchismi yanapawanchis vinomanta Jesuspa nisqanta entiendenapaq. Biblian nin: “Chay hinallataq cena mikhusqankumantaña vinoyoq vasota hap’ispa nirqan: Kay vinoyoq vasoqa yawarniywan cheqaqchasqa mosoq rimanakuymi”, nispa (1 Cor. 11:25). Kay textotan askha Bibliakuna Mosoq Rimanakuy Biblia hina t’ikranku: “Kay vasoqa yawarniypi mosoq rimanakuymi”, nispa. Vasomanta rimaspaqa chaypi kaq vinomantan rimasharqan. Chhaynaqa, ¿chay vinochu mosoq rimanakuyta cheqaqchaq yawarman tukurqan? Manan, vasopi vinoqa Jesuspa yawarnin hich’anantan representarqan.

¹² Jesusmi nirqan: “Kayqa Dioswan rimanakuyta cheqaqchaq yawarniymi [“yawarniytan representan”, NM], askha runarayku hich’asqa”, nispa (Mar. 14:24). Arí, Jesuspa yawarninqa ‘askha runaq huchankuna pampachasqa kananpaqmi hich’asqa kanan’ karqan (Mat. 26:28). Chaymi vinoqa Jesuspa yawarninta representan. Chay yawarninmi ‘huchanchiskunata pampachan’ qespichisqa kananchispaq (leey Efesios 1:7).

13. ¿Imaynatan yuyarikun Jesuspa wañusqan p’unchayta?

¹³ ¿Yaqachu yuyaykushanki Jehová Diospa testigonkunawan chay hatun huñunakuyman riyta? ¿Imatan chay huñunakuypi rikunki? Chay huñunakuyqa huk limpio allin allichasqa localpichá aparikunqa. Yaqapaschá rikunki t’ikakunawan allichasqa kasqanta, ichaqa manan fiestapaq hina sinchi k’achanchasqachu kanqa. Chaypin huk allin preparasqa umalli ñawpaqmanta rimamunqa chay hatun p’unchaymanta imatachus Bibliaq nisqanta. Chaypin willamunqa imarayku Jesús kawsayninta qosqanta (leey Romanos 5:8-10). Hinaspapas rimamunqan iskay t’aqa runakunapaq sumaq suyakuykuna kasqanmanta.

14. ¿Ima suyakuykunamantan discurso qoq rimamunqa?

¹⁴ Huk t’aqa runakunan suyakushanku hanaq pachamanta Jesuswan kamachikamuyta, paykunaqa pisi t’aqa runakunan kanku, chaypin apostolkunapas kashanku (Luc. 12:32; 22:19, 20; Apo. 14:1). Hukkaq t’aqa runakunataqmi suyakushanku kay Hallp’a paraíso kapuqtin chaypi wiñaypaq kawsayta, paykunaqa ancha askhan kanku. Chaykuna hunt’akuqtinmi mañakusqanchisman hina, Diospa munaynin kay pachapi ruwakunqa hanaq pachapi hina (Mat. 6:10). Biblian willan chay  kawsayman aypaqkunaqa, wiñaypaq sumaqta kawsanankumanta (Is. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23).

15, 16. ¿Imatan t’antawan ruwakun Señorpa Cenanta yuyarina p’unchaypi?

¹⁵ Discurso tukunanpaqña kashaqtinmi, discurso qoq willamunqa Señorpa Cenanpi ruwakusqanta hina ruwanapaq. Chaypin mesa patapi kashanqa mana levadurayoq t’antawan vinopiwan. Hinan Bibliapi leemunqa imatan Jesús ruwarqan t’antawanpas vinowanpas chayta. Chaymantan Mateo willarqan: “Jesusqa t’antata hap’iykuspa Diosman graciasta qospa phasmirqan, hinaspan yachachisqankunaman qorqan: Hap’iychis, mikhuychis, kayqa cuerpoymi”, nispa (Mat. 26:26). Jesusqa t’antata hap’ispan phasmirqan, chaytataq chimpapura tiyashaq qatikuqninkunaman haywarqan. 14 abril p’unchaypas platopi t’antatan huk mesa patapi rikunki.

¹⁶ T’antata manaraq haywakushaqtinmi, huk iñiqmasi Diosmanta mañakunqa. Chay qhepamanmi llapa huñunakuypi kaqkunaman t’antata sumaqllata haywakunqa. Chaytaqa manan huk costumbrekunaman hinachu ruwakunqa. Yaqapaschá chay huñunakuypi iskay kinsalla otaq mana pipas t’antata mikhunqachu.

17. ¿Imatan vinowan ruwakunqa Señorpa Cenanta yuyarina p’unchaypi?

¹⁷ Chay qhepamanmi discurso qoq Mateo 26:27, 28 textopi Jesuspa nisqanmanta rimanqa, chaypin nin: “Vinoyoq vasotapas hap’illarqantaq, hinaspan Diosman graciasta qospa paykunaman qorqan: Llapaykichis kay vasomanta ukyaychis, kayqa Diospa rimanakuyninta cheqaqchaq yawarniymi, askha runaq huchankuna pampachasqa kananpaqmi hich’asqa kanqa”, nispa. Chaypi nisqanman hinan huk iñiqmasi Diosmanta mañakunqa, chay qhepamantaq huñunakuypi kaqkunaman vinota haywakunqa.

18. ¿Imaraykun Jesuspa Wañupusqanta Yuyarina P’unchaypi huñukunanchis?

¹⁸ Jesuspa nisqan hina, chay t’antatapas vinotapas paywan hanaq pachamanta kamachikamuqkunallan mikhunqakupas ukyanqakupas. Paykunamantaqa pisillañan kay Hallp’api kashanku (leey Lucas 22:28-30; 2 Tim. 4:18). Yaqa llapa cristianokunan ichaqa qhawallanqaku, chaywanpas ancha allinpaqmi chay huñunakuyta qhawarinku, ¿imarayku? Chaypi kaspa Jesuspa sacrificakusqanta ancha chaninpaq qhawarisqankurayku. Chay p’unchaypin yuyaymananku Jesuspa sacrificio haywasqanwan imaymana saminchaykuna chaskisqankupi. Paykunaqa ‘p’achankuta t’aqsaspan Corderoq yawarninpi yuraqyachinku’. ‘Ancha askha runakuna’ ukhupin kashanku, “manchay ñak’ariymanta” qespichisqa kayta suyakuspa (Apo. 7:9, 14-17).

19. ¿Imakunatan Jehová Diospa testigonkuna ruwasun Jesuspa wañupusqan p’unchay allinninchispaq kananpaq?

¹⁹ ¿Imakunatan ruwananchis kanqa chay hatun p’unchaypaq? Iskay otaq kinsa semana ñawpaqmantan llapa runakunata invitamusun chay huñunakuypaq. Hinaspapas ñawpaqmantañan Bibliata leesunchis chay p’unchaykunapi Jesuspa ruwasqanmanta, imakuna sucedesqanmantawan. Tukuy atisqanchistan ruwasun chay huñunakuyman rinapaq. Hinaspapas kallpachakusunmi manaraq takipas mañakuypas qallarishaqtin chayananchispaq, chay hinapin chayllaraq hamuqkunata sumaqta chaskisun. Chaymantapas llapallanchismi Bibliapi textokuna willamusqanta leenanchis, chayta ruwayqa allinninchispaqmi kanqa. Chaykunamanta astawanmi ichaqa, chay huñunakuypi kasqanchiswan rikuchisun Jesuspa sacrificio ruwasqanmanta agradecekusqanchista kasukusqanchistapas (1 Cor. 11:24).