Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Iñiyninraykun Sarepta llaqtayoq viuda saminchasqa karqan

Iñiyninraykun Sarepta llaqtayoq viuda saminchasqa karqan

HUK viudan sapallan wawanta kusisqa oqllaykukushan, ancha admirasqataqmi kashan, ¿imarayku? Chay ñawpaqllatan wawanta wañusqata marq’ayninpi hap’isharqan. Kunantaq wawan kawsarimpuspa kusisqa kashan, chaymi viudaqa ancha kusisqa kashan. Hinan visitaqnin runa nirqan: “Kayqa wawayki, kawsashanmi”, nispa.

Chayqa yaqa 3.000 wata ñawpaqtaraqmi sucederqan, 1 Reyes 17 capitulopitaqmi willashan. Chay viudaqa Sarepta llaqtayoq warmin karqan, visitaqnin runataq profeta Elías. Maytachá chay viudaq iñiynin kallpachasqa karqan wawanpa kawsarimpusqanta rikuspa. ¿Imakunatan chay viudaq kawsayninmanta yachasunman?

ELÍAS ALLIN IÑIYNIYOQ VIUDAWAN TUPAN

Jehová Diosmi Israel llaqtapi rey Ahab kamachikushaqtin profetanwan willachirqan unay tiempo para mana chayamunanta. Ichaqa Eliastan millay rey Ahabmanta pakaykurqan, alqamariwantaq t’antatapas aychatapas apachirqan. Ichaqa huk p’unchaymi Eliasta kamachirqan: “Rillayña Sidonpi kashaq Sarepta llaqtaman, hinaspa chaypi tiyamunki. Kamachiniñan chaypi tiyaq huk viuda warmita mikhunata qonasuykipaq”, nispa (1 Rey. 17:1-9).

Sarepta llaqtaman chayaspan Eliasqa huk wakcha viudata rikurqan llant’a pallashaqta. ¿Chay warmitachu Dios kamachirqan Eliasman mikhunata qonanpaq? ¿Imaynapitaq pay mikhuchinman sinchi wakcha kashaspa? Eliasqa iskayasharqanpaschá, chaywanpas warmitan nirqan: “Ama hinachu kay, vasopi huk chhikan unuta aparimuway ukyaykunaypaq”, nispa. Unuman rishaqtintaq wakmanta waqyarispa nirqan: “Ama hinachu kay, huk chhikan t’antatawan aparimuwanki”, nispa (1 Rey. 17:10, 11). Unuta haywariyqa manan sasachu karqan viudapaq, ichaqa ¿imaynatan mikhunata qonman sinchi wakcha kashaspa?

 Hinan viuda kutichirqan: “Diosniyki Señor Diospa sutinpin jurani, manan ch’ulla t’antaypas kanchu. Huk hach’iy hak’ullayñan rakipi kashan, p’uyñupitaq huk chhikan aceitellayña. Chaymi kunan huk chhikan llant’ata pallakushani kutipuspay churiypaq ñoqapaqwan wayk’unaypaq, hinaspa chayta mikhunaykupaq. Chaymantaqa yarqaymantan wañupusaqku”, nispa (1 Rey. 17:12). ¿Imatan chay nisqanmanta yachanchis?

Viudaqa repararqanmi Eliasqa Diosta manchakuq runa kasqanta, chaymi nirqan: “Diosniyki Señor Diospa sutinpin jurani”, nispa. Chay viudaqa yaqapaschá uyarirqan Israel runakunaq Diosninmanta, ichaqa manan allintachu paymanta yacharqan, chaymi nirqan “Diosniyki” nispa. Chay warmiqa Sarepta llaqtapin tiyarqan, Sidón cheqaspi tarikuq Fenicia llaqtapi. Sarepta llaqtapi runakunaqa Baal diostan yupaychankuman karqan. Chaywanpas Jehová Diosqa chay viudaq sonqonpin allin kaqta rikurqan.

Idolokunata yupaychaq runakuna ukhupiña chay viuda tiyarqan chaypas, ruwayninwanmi rikuchirqan Jehová Diospi iñisqanta. Chaymi Diosqa Eliasta viudaq wasinman kacharqan, viudatapas Eliastapas yanapananrayku. ¿Imatan chaymanta yachanchis?

Sarepta llaqtapiqa manan llapa runakunachu millay karqanku. Chaymi chay viudaman Eliasta kachasqanpi Jehová Diosqa rikuchirqan allin sonqoyoq runakunapi interesakusqanta. Arí, “may suyupipas payta yupaychaspa [otaq manchakuspa] chanin-kayta ruwaqtaqa chaskinmi” (Hech. 10:35).

¿Kashanmanchu predicasqanchis llaqtapi Sarepta llaqtayoq viuda hina runakuna? Wakinqa pantasqa religionniyoq runakuna ukhupiña tiyanku chaypas, yaqapaschá Diosta maskhashanku. Yaqapaschá wakinqa Jehová Diosmanta imallatapas yachanku otaq manapas, chaymi munashanku yanaparinata. ¿Maskhashanchischu chay runakunata? ¿Yanapashanchischu paykunata?

ÑOQAPAQRAQ “HUK TINKU T’ANTATA RUWARQAMUY”

Kunanqa Eliaspa mañakusqanmanta yachasun. Viudan Eliasman willarqan paypaq wawallanpaqwan huk chhikan mikhunanku kasqanta, chay qhepamantaq wañukapunankuta. Hinan Eliasqa nirqan: “Ama manchakuychu, phaway nisqaykita hina wayk’urqamuy. Ichaqa ñoqapaqraq ñawpaqta chay hak’uykimanta huk tinku t’antata ruwarqamuy, hinaspa apamuwanki, chaymantataq churiykipaqpas qanpaqpas ruwallankitaq. Israelpa Diosnin Señormi nin: Manan tukukunqachu rakipi kashaq hak’upas, p’uyñupi kashaq aceitepas, ñoqa hallp’a pataman parachinay p’unchaykama”, nispa (1 Rey. 17:11-14).

Yaqapaschá nishanchis: “¿Imaynapitaq pisillaña mikhunanku kasqanta yachashaspa paypaqraq mikhunata mañakurqan?”, nispa. Ichaqa, ¿imatan viuda ruwarqan? Pisillataña Jehová Diosmanta yacharqan chaypas, profetaq nisqanman hinan ruwarqan. Chayta ruwasqanpin viudaqa rikuchirqan allin iñiyniyoq kasqanta.

Jehová Diospa promesanpi iñisqanraykun viudapas wawanpas kawsarqanku

Diosqa manan qonqarqanchu chay viudaq ruwasqanta. Eliaspa nisqan hina, manan viudaq mikhuynin tukukurqanchu, paypaq, wawanpaq, Eliaspaqpas kashallarqanmi. Arí, paraq mana kasqan tiempopiqa “manan tukukurqanchu rakipi hak’upas p’uyñupi aceitepas Señor Diospa Eliaswan willachisqan  simiman hina” (1 Rey. 17:16; 18:1). Ichaqa, ¿iman sucedenman karqan Eliasman mikhunata mana qoyta munaqtin? Hak’unpas aceitenpas tukukapuqtinmi yarqaymanta wañupunkuman karqan. Ichaqa allin iñiyniyoq kasqanraykun Diospa willachisqanta uyarikuspa Eliasman ñawpaqta mikhuchirqan.

Chaypi yachasqanchis hina, Diosqa saminchanmi paypi iñiq runakunata. Sichus viuda hina ima pruebapipas tarikusun chayqa, Diosmi yanapawasun. Payqa Qespichiwaqninchis, Pakaykuwaqninchis, allin Amigonchis hinan yanapawanchis ima pruebatapas aguantanapaq (Éx. 3:13-15).

1898 watapi lloqsimuq Qhawaq (inglespi) revistan viudamanta kayta nirqan: “Sichus chay warmi iñiyniyoq, kasukuq kasqanta rikuchinman karqan chayqa, Señormi profetanwan yanapachinman karqan. Mana iñiyniyoq kanman karqan chayqa, huk viudatan maskhachinman karqan. Chay hinallataqmi ñoqanchiswanpas suceden. Askha kutipin Señorqa hinallata qhawan ima pruebapipas kananchista. Iñiypi qaqata sayasun chayqa, saminchasqan kasun mana chayqa manan chaskisunchu saminchayta”, nispa.

Ima pruebapipas tarikuspaqa, Bibliapi qelqanchiskunapi iman Diospa yanapayninta maskhana. Chaykunapi yanapaykuna tarisqanchisman hinan imatapas ruwana, sasaña kanman chaypas. Biblian nin: “Tukuy sonqoykiwan Señor Diosman hap’ipakuy, amataq qan kikiykiq yuyayniykimanqa k’askakuychu. Tukuy ruwasqaykikunapi Señor Diosta yuyariy, paymi cheqan ñanninta pusasunki”, nispa (Prov. 3:5, 6). Chayman hina imatapas ruwasun chayqa, Diosmi saminchawasun.

‘CHURIY WAÑUNANPAQCHU’ HAMURQANKI

Qhepamanmi viudaqa yapamanta huk pruebapi tarikurqan. Biblian willan: “Chaykuna qhepatataq viuda warmiq churin onqoykurqan, aswan-aswantataq sinchisharqan, chaymi wañurqapurqan”, nispa. Imarayku wawan wañupusqanta mana yachaspan viudaqa Eliasta nirqan: “Dios sonqo runa, ¿imapitaq phiñachirqayki? ¿Huchaykuna sut’inchaqchu hamuwarqanki, hinaspa churiy wañunanpaq?”, nispa (1 Rey. 17:17, 18). ¿Imaraykun chay hinata rimarqan?

¿Ñawpaqpi huchallikusqantachu chay viuda yuyarisharqan? ¿Chay huchallikusqanmanta Diospa castigonta hinachu qhawarisharqan wawanpa wañupusqanta? ¿Wañuyta apamuq hinatachu Eliasta qhawarisharqan? Bibliaqa manan chaykunamanta imatapas willanchu. Chaywanpas viudaqa manan Diostachu huchachasharqan wawanpa wañupusqanmanta.

Eliasqa mancharikurqanmi viudaq wawan wañupusqanta yacharuspa, pay hawa chaykuna kashananpiraqmi yuyaykurqanpas. Chaymi wañusqa wawata altos pataman apaspa Diosta rogakurqan: “Diosníy, Señor Dios, ¿kay qorpachaykuwaqniy viudata llakichillankitaqchu, churinta wañuchispayki?”, nispa. Eliasqa manan munarqanchu qorpachaykukuq allin warmiq ñak’arisqanwan Diospa sutin pisichasqa kananta, chaymi nirqan: “Diosníy, Señor Dios, valekuykin kay waynata kawsarichinaykipaq”, nispa (1 Rey. 17:20, 21).

“KAYQA WAWAYKI, KAWSASHANMI”

Jehová Diosqa uyarirqanmi Eliaspa mañakusqanta, chaymi wawata kawsarichirqan. ¡Maytachá viudaqa kusikurqan, “kayqa wawayki, kawsashanmi”, nispa Elías niqtin! Hinan viudaqa nirqan: “Kunanqa cheqaqtapunin yachani Dios sonqo runa kasqaykita, Señor Diospa simin rimasqaykipas cheqaqpuni kasqanta”, nispa (1 Rey. 17:22-24). Viudaqa allin iñiyniyoqmi karqan, chaymi Diospa nisqanman hina Eliasmanpas mikhuchirqan. Diosqa yacharqanmi viudaq wawan kawsarimpunanta, chaymi hinallata qhawarqan onqospa wañupunanta. Chay wawaq kawsarimpuyninqa qhepa tiempoman runakuna chay suyakuyniyoq kanankupaqmi karqan.

Chayllatan 1 Reyes 17 capitulopi willan viuda warmimanta. Ichaqa wañupunankaman Diosta servinman karqan, chaychá Jesuspas chay warmiq allinkuna ruwasqanmanta willarqan (Luc. 4:25, 26). Paymanta yachasqanchismi kaykunata yachachiwanchis: Jehová Diosqa saminchanmi kamachinkuna yanapaqkunata (Mat. 25:34-40). Hinaspapas Diosqa yanapanmi hunt’aq kamachinkunata sinchi sasa pruebakunapi kashaqtinkupas (Mat. 6:25-34). Chaymantapas Diosqa wañusqakunatan kawsarichinqa (Hech. 24:15). Sarepta llaqtayoq viudamanta yachayqa anchatan yanapawanchis.