1. Diosman rikch’akuq kasqanchisrayku, ¿imakunatan ruwayta yachanchis?

LLAPA wawakunan tayta-mamankuman rikch’akunku, chaymi rimaypipas nin: “Payqa taytan hinapunin”, nispa. Arí, llapa wawakunan taytanman otaq mamanman rikch’akunku tukuy imatapas paykunamanta apasqankurayku. Jehová Diospas huk tayta hinan llapa runakunaman kawsayta qowarqanchis (Sal. 36:9). Chaymi wawankuna kasqanchisrayku payman rikch’akunchis. Diosqa payman rikch’akuqtan kamawarqanchis, chaymi yuyaykuyta yachanchis, imatapas ruwayta yachanchis, allin amigokunayoqpas kanchis (Gén. 1:26).

2. ¿Imaynapin Diospa amigon kayta atisunman?

² Llapa runakunan Jehová Diospa amigon kayta atisunman. ¿Imaynapi? Pay munakuwasqanchisrayku, Churinpi iñisqanchisrayku ima. Jesusmi nirqan: “Diosqa anchatapunin runakunata munakurqan, chaymi sapan Churinta kachamurqan, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay kawsayniyoq kananpaq”, nispa (Juan 3:16). Ñawpa tiempopiqa askha runakunan Diospa amigon karqanku, chaymi kunan iskaymanta yachasun.

3, 4. a) ¿Imaraykun Abraham Diospa amigon karqan? b) ¿Imaraykun Abrahampa mirayninmanta runakuna Diosmanta karunchakapurqanku?

³ Jehová Diosmi ñawpa Israel runakunaq taytan Abrahamta  nirqan “amigoy” nispa (Is. 41:8). 2 Crónicas 20:7 textopas willanmi Abrahamqa Diospa amigon kasqanta. ¿Imaynapin chay runa Diospa amigon karqan? Allin iñiyniyoq kasqanraykun (Gén. 15:6; leey Santiago 2:21-23).

⁴ Abrahampa mirayninmanta ñawpa Israel runakunaqa, Jehová Diostan Taytankuta Amigonkuta hina rikurqanku. Ichaqa qhepamanmi Diosmanta karunchakapurqanku manaña promesanpi iñipusqankurayku.

5, 6. a) ¿Imaynapin Jehová Dios Amigoyki karqan? b) ¿Imakunatan tapukunanchis?

⁵ Jehová Diosmanta astawan yachasqanchisman hinan astawan paypi iñisun, tukuy sonqowanmi munakusunpas. ¿Yuyashankichu imakunatan yacharqanki chayllaraq Diosta reqsishaspa? Chaypin yacharqanki Dioswan amigo kay atisqaykita, Adanpa huchallikusqanrayku llapa runakuna huchayoq nacesqanchista, yaqa llapa runakuna Diosmanta karunchasqa kasqankutawan (Col. 1:21). Ichaqa astawan estudiasqaykiman hinan repararqanki hanaq pacha Taytanchis qayllallanchispi kashasqanta, sapankanchispi interesakusqantapas. Hinaspapas Churinta ñoqanchisrayku kachamusqanta yachaspan sacrificio ruwasqanpi iñirqanki, hinaspan Jehová Diosman astawan asuykurqanki.

⁶ Ichaqa kaykunata tapukusun: “¿Kunanri munasqa Amigoyta hinachu Jehová Diosta rikushani? ¿Astawanchu payta munakushani? ¿Tukuy sonqowanchu paypi hap’ipakushani?”, nispa. Kunanqa Jehová Diospa huk amigonmanta yachasun, paymi karqan Gedeón.

7-9. a) ¿Iman sucederqan Gedeonwan Israel llaqta sasa tiempokunapi tarikushaqtin? (21 paginapi dibujota qhaway.) b) ¿Imakunatan ruwananchis Jehová Diospa amigon kananchispaq?

⁷ Prometesqa Hallp’aman haykusqanku qhepamanmi Israel llaqta sasa tiempokunapi tarikusharqan. Chay hinapi tarikushaqtinkun Jehová Dios Gedeonta churarqan juez kanapaq. Jueces 6 capitulopi willasqan hina, qayllankupi tiyaq Madián runakunan Israel runakunata sinchita ñak’arichisharqanku. Chaymi Gedeonman huk angelta Dios kachaqtin Ofra cheqaspi pakallapi trigota p’anasharqan, chay hinapi enemigonkuna hamuqtin ratolla trigota waqaychananpaq. Gedeonqa mancharikurqanmi Diospa angelnin “kallpasapa allin qhari” niqtin. Hinan angelta nirqan: “Egiptomantan Señor Diosqa horqomuwarqanku, nispan nirqanku, kunanmi ichaqa wikch’upuwanku”, nispa. Chaymi angelqa Diospa sutinpi prometerqan qespichisqa kanankupaq.

⁸ Gedeonqa manan yacharqanchu imaynapi ‘Israel llaqtamasinkunata Madián runakunaq munaychakuyninmanta qespichinanta’. Chaymi Jehová Dios nirqan: “Ñoqan qanwan kashasaq. Ch’ulla runallapas kashanman hinatan Madián runakunataqa atipanki”, nispa (Juec. 6:11-16). Gedeonqa chhaynapuni kasqanta yachananpaqmi huk señalta mañakurqan. Chaykunata angelwan parlasqanpin rikuchirqan Diosta cheqaq Diosta hinapuni rikusqanta.

⁹ Chay qhepamanmi Gedeonqa mikhunata wayk’uspa angelman haywarqan. Chay mikhunata ángel tawnanwan tupaykuqtinmi nina ruphapurqan. Chhaynapin Gedeonqa sut’ita yacharqan Jehová Diospa angelnin kasqanta. Chaymi nirqan: “¡Ay, Señor Diosnilláy! ¡Uya-uyapuran angelniykiwan tupaykuni!”, nispa (Juec. 6:17-22). ¿Karunchakurqanchu Gedeón Jehová Diosmanta chaykunata rikuspa? Manan, aswanmi chaywan Diosta astawan reqsirqan, Dioswantaq thakpi karqan. Chaymi huk altarta ruwaspa suticharqan “Thak-kaymi Señor Diosqa” nispa (leey Jueces 6:23, 24). Sapa p’unchay ñoqanchisrayku tukuy imaymanata ruwasqanpi  yuyaymanaspan ñoqanchispas munasqa amigonchista hina rikunchis. Hinaspapas astawan paymanta mañakuqtinchismi thakpi kanchis, ancha munasqa amigonchista hinataqmi rikunchis.

10. Salmo 15:3, 5 textopi nisqan hina, ¿imakunatan mana ruwananchischu Diospa amigon kanapaq?

¹⁰ ¿Imakunatan mana ruwananchischu Diospa amigon kanapaq? 15 Salmo qelqapin David willarqan Diospa ‘wasinpi tiyanapaq’ otaq amigon kanapaq imakunata mana ruwananchischu kasqanta (Sal. 15:1). Iskaymanta yachasun: Manan pitapas tumpanachu, honrado runakunataqmi kana. Davidmi willarqan Diospa wasinpi kaqkunaqa ‘mana tumpaq’ kananku kasqanta, ‘chanin runa contra lluk’iykuytapas mana chaskikuq’ kananta (Sal. 15:3, 5).

11. ¿Imaraykun mana hukkunata tumpanachu?

¹¹ Davidmi nillarqantaq: “Ama millayta rimaychu, ama llullakuychu”, nispa (Sal. 34:13). Sichus chay yuyaychawasqanchista mana kasukuspa pitapas tumpasunman chayqa, hanaq pacha Taytanchispa sonqontan k’irisunman hinaspan ñoqanchismanta karunchakapunman. Tumpaq kayqa Diospa enemigon Saqramantan paqarimun. Griego simipi Saqra nisqa sutin “yanqamanta tumpaq” ninanta nin. Chaymi Diospa amigon kayta munaspaqa, imayna rimasqanchista allinta qhawarikuna, manataqmi hukkunamanta rimakunachu, astawanqa iñiq t’aqapi Diospa churasqan umallikunamanta (leey Hebreos 13:17, 1 Tesalonicenses 5:12).

12, 13. a) ¿Imaraykun honrado runakuna kananchis? b) ¿Imaynatan huk runakuna qhawarinku honrado kasqanchista?

¹² Jehová Diosta serviqkunaqa honrado kasqanchispin reqsisqa kallanchistaq. Apóstol Pablon qelqarqan: “Ñoqaykupaq Diosmanta mañapuwayku, allintan yachayku allin concienciayoq kasqaykuta, tukuy imaymanapitaqmi allintapuni puriyta munayku”, nispa (Heb. 13:18). ‘Tukuy imaymanapi allintapuni puriyta munanchis’ chayqa, iñiqmasinchiskunawanpas honradon kananchis. Sichus huk iñiqmasi ñoqanchispaq llank’ashan chayqa, sumaqtan tratananchis, rimasqanchisman hinataqmi pagapunanchis. Otaq ñoqanchis huk iñiqmasipaq llank’ashanchis chayqa, manan hukkunamanta aswan sumaqta tratawananchistachu munananchis. Cristianokunaqa llapa runakunapaqmi honrado kananchis, hinallataq llank’apuwaqninchiskunapaqpas.

¹³ Askha runakunan sapa kutilla rimanku Jehová Diospa testigonkuna honrado kasqanchismanta. Huk hatun empresapi llank’aq directormi nirqan: “Qankunaqa hunt’ankichispunin imachus nisqaykichiswan”, nispa (Sal. 15:4). Chhayna kasqanchispin rikuchinchis Diospa amigon kasqanchista, hinaspapas hanaq pacha Taytanchispa sutintan hatunchanchis.

14, 15. ¿Imaynatan hukkunata yanapasunman Diospa amigon kanankupaq?

¹⁴ Yachasqanchis hina, askha runakunan Diospi iñinku, ichaqa manan munasqa amigonkuta hinachu rikunku. ¿Imaynatan chay runakunata yanapasunman? Qhawarisun imanirqanmi Jesús 70 qatikuqninkunata predicanankupaq kachashaspa. Nirqanmi: “May wasiman haykuspaykichispas napaykunkichisraqmi: Thak-kay kachun kay wasipi, nispa. Pillapas chaypi sumaq thak kawsay munaq runa kanqa chayqa, saminchayniykichismi payman chayanqa, mana chaytaq kutimpusunkichis”, nispa (Luc. 10:5, 6). Chaypi nisqan hina, sichus runakunata sumaq sonqowan rimaykusun chayqa, Diosmanmi kutirikunqaku.  Sinchi phiñasqaña kashankuman chaypas, sonqonkun llanp’uyapunman hinaspa huk kutipi uyariwasunman.

¹⁵ Predicasqanchis runakuna religionninkuman otaq mana allin costumbrekunaman sinchi k’askasqa kankuman chaypas, sumaq sonqowanmi tratananchis. Wakin runakunaqa kay pachapi imaymana millaykuna kasqanta qhawarispan Diosmanta astawan yachayta munanku, chaymi paykunatapas huñunakuykunapi sumaqta chaskinanchis. Qhawaq revistapi lloqsimuq “Bibliaq yanapayninwan cambianku” nisqa temapin, willashan hukkunapas kawsayninkupi cambiasqankumanta.

16. ¿Imaynapin Diospa amigon kasunman hinallataq ‘llank’aysiq-masinkuna’?

¹⁶ Imapipas kuska llank’aq runakunaqa pisi-pisimantan amigontin kapunku. Chay hinatan Diosta serviq llapa cristianokunapas paypa amigon kanchis hinallataq ‘llank’aysiq-masinkuna’ (leey 1 Corintios 3:9). Runakunaman Diosmanta yachachimusqanchispin reparanchis hanaq pacha Taytanchis may sumaq Dios kasqanta. Hinaspapas reparanchismi chay llank’ayta aparinapaq santo espiritunwan yanapawasqanchista.

17. ¿Imaynatan hatun huñunakuykuna reparachiwanchis Jehová Dios Amigonchis kasqanta?

¹⁷ Astawan predicaqtinchismi astawan Diosman asuykunchis. Payqa Saqraq tukuy ruwasqantan qolluchishan. Hinaspapas kay tukukuy p’unchaykunapin llaqtanta sumaqta pusarishan. Diosqa tiempollanpin espiritual mikhunata qowashanchis, chaymi sut’ita rikukun hatun huñunakuykunapi. Chaypin reparanchis Diosninchis munakuwasqanchista, ima sasachakuykunapi kasqanchistapas yachashasqanta. Huk familian kinsa p’unchay huñunakuy aparikusqanmanta agradecekuspa kayta nirqanku: “Chaypi discursokunan sonqoykuman chayarqan. Chay discursokunapin reparayku Dios munakuwasqanchista, allin kananchista munasqantapas”, nispa. Alemania nacionmanta casarasqa iñiqmasikunan Irlanda nacionpi huk hatun huñunakuyman rirqanku, chaypin iñiqmasikuna sumaqta chaskirqanku. Paykunan ninku: “Anchatan Jehová Diosta Rey Jesucristotapas agradecekuyku. Paykunan invitawarqanku hukllachasqa llaqtapi iñiqmasikunawan kanaykupaq. Chay llaqtapiqa manan simillankuwanchu rimanku huk hinalla kawsaymanta, aswanmi sapa p’unchay chay hinatapuni kawsanku. Manan hayk’aqpas qonqasaqkuchu Dublín llaqtapi huñunakuy aparikusqanpi tukuy rikusqaykuta, qankunawan kuska Diosta serviy may sumaqpuni kasqantapas”, nispa.

18. ¿Imatan tapukunanchis?

¹⁸ Piwanpas allin amigontin kananchispaqqa parlashanallan. Chaypaqmi kunan rikhurimun Internet hinallataq hukkunaman mensajeta apachinapaq huk maquinakunapas. Ñoqanchispas parlashanallanchismi aswan hatun amigonchis Jehová Dioswan. Payqa ‘mañakusqatan uyarin’ (Sal. 65:2). Ichaqa kaytan tapukunanchis: “¿Sapa kutillachu paywan parlashani?”, nispa.

19. ¿Imatan ruwananchis imayna sientekusqanchista Diosman mana willakuyta atiqtinchis?

¹⁹ Wakin iñiqmasikunaqa manan faciltachu willakunku imayna sientekusqankumanta, sonqonkupi ima kasqanmantapas. Chaywanpas Diosqa munanmi mañakusqanchispi chaykunata willananchista (Sal. 119:145; Lam. 3:41). Imayna sientekusqanchismanta manaña willakuyta atisunmanchu chaypas, payqa yanapawasunmi. Roma llaqtapi cristianokunatan Pablo nirqan: “Manan yachanchischu imayna mañakunachus kasqantaqa, ichaqa kikin Santo Espiritun mana rimay atina anchiywan ñoqanchispaq Diosmanta mañapuwanchis. Llapa runaq sonqonta allintapuni reqsiq Diosqa yachanmi imachus Espirituq yuyaynin kasqanta, Espirituqa Diospa munayninman hinan iñiqkunapaq mañapun”, nispa (Rom. 8:26, 27). Job, Salmos, Proverbios qelqakunapi yuyaymanasqanchismi yanapawasunman sonqonchispi imayna sientekusqanchista Diosman willakunapaq.

20, 21. ¿Imaynatan kallpachawanchis Filipenses 4:6, 7 textopi nisqan?

²⁰ Sasachakuykunapi tarikusun chayqa, Filipos llaqtapi cristianokunaman Pabloq qelqasqanmi yanapawasunman, paymi nirqan: “Ama imamantapas llakikuychischu, aswanpas tukuy ima necesitasqaykichistapas Diosmanta mañakuychis, rogakuywan mañakuspaykichistaq Diosman graciasta qoychis. Hinan Diosqa thak-kayta qosunkichis runakunaq mana aypay atisqan thak-kayta, chay hinapin sonqoykichistapas yuyayniykichistapas Jesucristopi Diosqa waqaychanqa”, nispa (Filip. 4:6, 7). Arí, Amigonchisman sut’inta imatapas willakusqanchismi kallpachawasun, sonqochawasun ima. Anchatan Diosta agradecekunanchis ‘thak-kayninwan’, sonqonchistapas yuyayninchistapas waqaychasqanmanta.

²¹ Diosmanta mañakuymi yanapawanchis payta amigonchista hina rikunapaq. Chayraykun ‘Diosmantaqa mañakushanallanchispuni’ (1 Tes. 5:17). Kallpachakushanallanchismi Diosta amigonchista hina rikunapaq, kamachikusqanman hina kawsanapaqpas. Hinaspapas tiempota t’aqasun hatun Amigonchismanta tukuy imaymana chaskisqanchispi yuyaymananapaq.