1. ¿Imapin Levítico libro yanapawanchis?

JEHOVÁ DIOSQA lliw serviqninkuna tukuy kawsayninkupi ch’uya kanankutan munan. Biblian riman ch’uya kaymanta, astawanqa Levítico libropi. Chaymi kay librota allinta estudiayqa yanapawasun ch’uya kananchispaq.

2. ¿Imaynan Levítico libro?

² Levítico librotaqa Moisesmi qelqarqan, ichaqa Bibliapi wakin librokuna hinan Diospa yuyaychasqan, chayraykun allinpuni yachachinapaq (2 Tim. 3:16). Levítico libropiqa sapanka capitulopin 10 kutita hina Diospa sutin rikhurin. Chay librota allinta estudiaymi yanapawasun chay sutita ama qhellichanapaq (Lev. 22:32). Hinaspapas askha kutipin nishan “ñoqa Señor [Jehová] Diosmi kani” nispa, chaymi rikuchiwanchis Diospa nisqanta kasukunapuni kasqanta. Kay estudiopi qatimuq estudiopiwanmi yachasun qori hina chaniyoq yachachikuykunata, chaykunan yanapawasun Diosta ch’uyata servinanchispaq.

3, 4. a) ¿Imatan rikuchirqan Aaronpa bañasqa kasqan? b) ¿Imatan rikuchin Aaronpa churinkunaq bañasqa kasqanku? (Kay paginapi dibujota qhaway.)

³ (Leey Levítico 8:5, 6.) Jehová Diosmi Aaronta akllarqan  Israel llaqtapi uma sacerdote kananpaq, churinkunatataq sacerdotekuna kanankupaq. Aaronqa Jesucristotan representarqan churinkunataq akllasqa cristianokunata. Ichaqa, ¿imatan rikuchirqan Aaronpa bañasqa kasqan? ¿Jesuspas bañasqa otaq ch’uyanchasqa kanantachu? Manan. Jesusqa “mana huchayoq” ch’uya runan karqan (Heb. 7:26; 9:14). Chaymi Aaronqa bañakusqan qhepataña Jesusta representarqan. Ichaqa, ¿imatan rikuchin Aaronpa churinkunaq bañasqa kasqanku?

⁴ Chayqa rikuchin akllasqa cristianokunaq ch’uyanchasqa kanankutan, chay hinapi hanaq pachapi sacerdotekuna kanankupaq. Ichaqa manan bautizakuspachu ch’uyanchakunku, bautismoqa manan huchakunatachu pampachan aswanpas rikuchin Diosllapaqña kawsanankutan. Akllasqa cristianokunaqa ‘Diospa siminwanmi’ ch’uyanchasqa kanku, chaytan ruwanku Cristoq yachachikuyninkunaman hina kawsaspa (Efes. 5:25-27). Chay hinapin Diospa siminwan ch’uyanchasqa bañasqa kanku. ¿‘Wak ovejakunapas’ chay hina ch’uyanchasqallataqchu kanku? (Juan 10:16.)

5. ¿Imaynapin wak ovejakunapas Diospa siminwan ch’uyanchasqa kanku?

⁵ Aaronpa churinkunaqa manan Jesuspa wak ovejakunamanta ‘ancha askha runakunatachu’ representan (Apo. 7:9). Chay hinaña kaqtinpas wak ovejakunapas Diospa siminwanmi ch’uyanchasqa kanku. Paykunapas Jesuspa sacrificionpin iñinku chayraykun Jehová Diosta ‘tuta-p’unchay’ servinku (Apo. 7:13-15). Akllasqa cristianokunapas wak ovejakunapas  sapa p’unchaymi ch’uyanchakunku chaymi rikukun kawsayninkupi (1 Ped. 2:12). Jehová Diosqa maytachá kusikun ch’uya kasqankuta huk nisqalla kawsasqankutapas rikuspa, paykunaqa michiqninku Jesusta kasukuspan payta qatikunku.

6. ¿Imaraykun sapa kutillan t’aqwikunanchis?

⁶ Sacerdotekuna cuerponkupi ch’uya otaq limpio kasqankuqa ancha importanten kunan tiemponchispaq. Ñoqanchiswan Biblia estudiaqkunaqa admirakunkun huñunakunanchis wasi limpio kasqanwan, allin p’achasqa kasqanchiswanpas. Hinaspapas sacerdotekunaq ch’uya otaq limpio kasqankun yuyarichiwanchis Jehová Diosta yupaychanapaqqa ‘ch’uya sonqoyoq’ kananchista (leey Salmo 24:3, 4; Is. 2:2, 3). Jehová Diosqa munan ch’uya sonqoyoq, ch’uya yuyayniyoq, limpio cuerpoyoq kananchistan, chay hinallapin pay yupaychayta atisunman. Chaypaqmi ichaqa sapa kutin t’aqwikushananchis, chay hinapi imapas mana allin ruwasqanchista usqhaylla cambianapaq (2 Cor. 13:5). Sichus Diosta serviq runa qhelli ruwaykunata qhawashanman chayqa, kaytan tapukunan: “¿Ch’uya runachu kashani?”, nispa. Chaymantataq chay mana allin ruwasqanta saqepunanpaq yanapayta mañakunan (Sant. 5:14).

7. ¿Imaynatan Jesús hunt’arqan Levítico 8:22-24 textopi nisqanta?

⁷ Moisesqa corderoq yawarnintan churarqan Aaronpa paña ninrinpi, paña makinpa kurak dedonpi, paña chakinpa kurak dedonpiwan; chay hinallatataqmi ruwarqan Aaronpa churinkunawanpas (leey Levítico 8:22-24). Chaymi rikuchirqan sacerdotekunaqa kasukuq kanankuta ruwayninkupipas kallpachakunanku kasqanta. Uma sacerdotenchis Jesucriston chay ruwaykunata allintapuni hunt’arqan. Payqa ninrinwanmi Diospa kamachikuyninkunata uyarirqan, makinwantaq Diospa munayninta ruwarqan, chakintaq ch’uya kawsaymanta mana waqllipurqanchu. Chayraykun Jesusqa akllasqa cristianokunapaqpas wak ovejakunapaqpas qatikunankupaq hina (Juan 4:31-34).

8. ¿Imatan ruwananchis Jehová Diosta yupaychaqkuna?

⁸ Jehová Diosta yupaychaqkunaqa kallpachakunanchismi uma sacerdotenchis Jesús hina hunt’aq kananchispaq. Diospa llapa kamachikuyninkunatan kasukunanchis chay hinapin santo espiritunta mana llakichisunchu (Efes. 4:30). Ñoqanchisqa purinanchispaqmi ‘cheqan ñanta ruwananchis’ (Heb. 12:13).

9. a) ¿Ima nirqankun umalliq t’aqawan llank’aq kinsa iñiqmasikuna? b) ¿Imapin yanapawanchis chay iñiqmasikunaq nisqanku?

⁹ Qhawarisun askha watakuna umalliq t’aqawan llank’aq kinsa iñiqmasikunaq nisqankuta. Hukninmi nin: “Paykunawan llank’ayqa may kusikunapaqmi ichaqa akllasqa cristianokunaña kanku chaypas, mayninpin rikurqani pantaq runa kasqankuta. Chaywanpas tukuy tiempon kallpachakurqani Jehová Diospa llaqtanpi umalliqkunata kasukunaypaq”, nispa. Huk kaq iñiqmasin nillantaq: “2 Corintios 10:5 texton  kallpachawanchis Cristota kasukunanchispaq. Chaymi yachachiwarqan Diospa llaqtanpi umalliqkunata kasukunaypaq. Chay hinatan tukuy sonqo ruwarqani”, nispa. Huknintaq nin: “Jehová Diosta munakuqqa Diospa munasqantan munakun, Diospa cheqnisqantataq cheqnikun. Hinaspapas tukuy tiempon Dioswan pusarichikun, umalliqkunatapas llaqtanpa nisqantapas kasukun”, nispa. Chay iñiqmasin admirakurqan qhepaman umalli t’aqamanta kaq Nathan Knorr iñiqmasiq kasukuq kasqanwan. 1925 watapin inglés simipi Qhawaq revistanchis rimarqan “Huk nacionmi paqarin” nisqamanta, chaypin wakin yachachikuykuna sut’inchakurqan. Chaykunamantan wakin iñiqmasikuna iskayarqanku Nathan Knorr iñiqmasin ichaqa mana iskayarqanchu. Chay kinsantin iñiqmasikunaq nisqankupi yuyaymanaymi yanapawasun Diosta kasukunapaq ch’uya kashanallanchispaqpas. Chay hinapin ch’uya kayqa kasukuq kaywan tupan.

10. ¿Imanaqtinmi yawarmanta Diospa kamachisqanta kasukunanchis?

¹⁰ (Leey Levítico 17:10.) Jehová Diosmi Israel runakunata kamachirqan “ima yawartapas” ama mikhunankupaq. Cristianokunatapas kamachiwallanchistaqmi ama ima yawartapas mikhunanchispaq otaq imapipas utilizananchispaq (Hech. 15:28, 29). Wañunanchisña kanman chaypas, manapunin chay kamachikuytaqa p’akiyta munanchischu, imaynataña rogawasunman Jehová Diosta mana reqsiqkuna chaypas. Paykunaqa manan Diospa kamachikuyninkunata reqsinkuchu nitaq munankuchu yachaytapas, ñoqanchismi ichaqa Jehová Diosta munakusqanchisrayku tukuypi kasukunchis. Manan ima kaqtinpas Jehová Dioswan mana allinpi kaytaqa munanchischu nitaq llaqtanmanta qarqosqa kaytapas munanchischu. Imataña runakuna niwasunman yawarta mana churachikusqanchismanta chaypas, mana iskayaspan Diospa kamachikuyninkunata kasukunanchis (Jud. 17, 18). Ichaqa, ¿iman yanapawasun yawarta “amapuni” mikhunapaq amapuni churachikunapaqpas? (Deut. 12:23.)

11. ¿Imanaqtinmi mana costumbrellachu karqan hucha pampachay p’unchaypi yawarwan ruwakusqan?

¹¹ Hucha pampachay p’unchaypi uma sacerdoteman yawarmanta Diospa kamachisqanmi rikuchiwanchis, imaynata yawarta Dios qhawarisqanta. Yawarqa huchakunata pampachanallapaqmi karqan. Chay p’unchaymi uma sacerdoteqa toroq yawarninta orqo cabraq yawarnintawan kirpana pataman ch’allaykurqan (Lev. 16:14, 15, 19). Chaywanmi Jehová Diosqa llaqtaq huchankunata pampacharqan. Diosqa kamachillarqantaqmi pipas huk animalta mikhunanpaq hap’ispaqa yawarninta lloqsichispa hallp’aman p’ampananta. ¿Imarayku? Llapa kawsaqpa kawsayninqa yawarninpi kasqanrayku (Lev. 17:11-14). Chay kamachikuykunaqa manan costumbrekunallachu karqan. Ñawpa tiempomantaraqmi Jehová Diosqa Noeta miraynintapas nirqan amapuni yawarta mikhunankupaq (Gén. 9:3-6). ¿Imatan chaymanta yachasunman?

12. ¿Ima ninmi Pablo yawarmanta huchamantawan?

 ¹² Apóstol Pablon yawarmanta nirqan: “Yaqa llapallanmi yawarwan ch’uyanchasqa [...]. Yawar hich’akuqtillanmi huchaqa pampachasqa”, nispa (Heb. 9:22). Animalkunaq yawarninqa huk tiempollapaqmi huchakunata pampacharqan. Pabloq nisqan hina, chay sacrificiokunaqa Israel runakunatan yuyarichirqan huchayoq kasqankuta, huchanku hukpaqkama pampachasqa kananpaq hatun sacrificio necesitasqankutapas. Kamachikuy simiqa “hamuq allinkaqkunaq llanthun hinallan karqan, manan chay kikin allinkaqkunapunichu” (Heb. 10:1-4). Ichaqa, ¿imaynapin hukpaqkama huchakuna pampachasqa kanman?

13. ¿Imaynan sientekunchis Jesuspa ruwasqanmanta?

¹³ (Leey Efesios 1:7.) Jesusta Jehová Diostawan munakuqkunaqa maytan agradecekunku Jesuspa sacrificio ruwasqanmanta (Gál. 2:20). Ichaqa kawsarimpusqan qhepatañan huchamantapas wañuymantapas kacharichiwarqanchis. Chaytan hucha pampachay p’unchaypi ruwakusqankunaqa rikuchirqan. Chay p’unchaypin uma sacerdoteqa animalkunaq yawarninta apaykuspa, yupaychana karpapi ch’uyay-ch’uyay cheqasman haykuq Jehová Diospa ñawpanmanpas haykushanman hinata (Lev. 16:11-15). Chay hinatan Jesuspas kawsarimpusqan qhepaman hanaq pachaman rispa Diospa ñawpaqenpi yawarninpa valorninta  haywarqan (Heb. 9:6, 7, 11-14, 24-28). Chay yawarpa valorninpi iñisqanchisraykun Diosqa huchanchiskunata pampachawanchis ch’uya concienciayoqtaq kanchis. ¡Maytan agradecekunchis Jesuspa chay ruwasqanmanta!

14, 15. ¿Imaraykun entiendenanchis kasukunanchistaq yawarmanta Diospa kamachikuyninkunata?

¹⁴ Chaychá Jehová Diosqa kamachiwarqanchis ama “ima yawartapas” mikhunanchispaq (Lev. 17:10). Paypaqqa yawarpin kawsayqa kashan chaymi ancha valorniyoqpaq qhawarin (Gén. 9:4). Ñoqanchispas pay hinan yawarta qhawarinanchis kasukunanchistaqmi yawarmanta kamachikuykuna qowasqanchistapas. Jehová Dioswan thakpi kawsananchispaqqa Jesuspa sacrificio ruwasqanpin iñinanchis, entiendenanchistaqmi Jehová Diosqa ancha valorniyoqpaq yawar qhawarisqanta (Col. 1:19, 20).

¹⁵ Yaqapaschá hayk’aqllapas decidinanchis kanqa yawar churachikuymanta otaq mana churachikuymanta, yawarpa huch’uy t’aqankuna churachikuymanta otaq imaynata hampichikunanchismanta. Manan mayqenninchispas Diostaqa llakichiyta munanchischu chaymi paymanta mañakunanchis allinta decidinanchispaq. Hinaspapas allintan yawarmanta yachananchis, manaraq ima sasachakuypas kashaqtintaq decidinanchis. Chay hinapin yawarmanta Diospa kamachikuyninta mana p’akisunchu. Askha runakunan yawar churachikuyta qhawarinku kawsay salvaqta hina, chaymi llapa runata kallpachanku yawarninkuta donanankupaq. Ñoqanchismi ichaqa yachanchis yawarwan ima ruwakunantapas Jehová Dioslla decidinan kasqanta, paypaqqa ‘ima yawarpas’ valorniyoqmi. Chhaynaqa allin decidisqan kananchis yawarmanta Diospa kamachisqanta kasukunanchispaq, hinaspapas tukuypin ch’uya kananchis. Chhaynapin rikuchisun churinpa yawarnin salvawasqanchismanta agradecido kasqanchista, chay yawar-raykun huchanchiskuna pampachasqa kapun wiñay-wiñaypaqtaq kawsayta atisun (Juan 3:16).

16. ¿Imaraykun ch’uya kananchis?

¹⁶ Israel llaqtata kamachi kasqankumanta kacharichispan Jehová Dios paykunata nirqan: “Ñoqan Señor Diosqa kani, Diosniykichis kanaypaqmi Egipto suyumanta horqomurqaykichis. Ch’uya kaychis ñoqa ch’uya kasqayrayku”, nispa (Lev. 11:45). Arí, Jehová Diosmi munarqan llaqtan ch’uya kananta, paypas ch’uya kasqanrayku. Kunanpas Jehová Diosqa ch’uya kananchistan munan, chaytan Levítico libro sut’ita rikuchin.

17. ¿Imaynapin allinninchispaq Levítico libro?

¹⁷ Ancha allinmi karqan Levítico libroq wakin t’aqankunata t’aqwiriyqa. Chaymi yanapawarqanchis imarayku ch’uya kananchista entiendenanchispaq. Ichaqa kashanraqmi kay libropi qori hina chaniyoq yachachikuykuna. Qatimuq estudiopin astawan yachasun ch’uya sonqowan Jehová Diosta servinanchismanta.