1. ¿Imaynatan wakin runakuna kaqninkunata qhawarinku?

RUNAKUNAN ninku: “Kunan mana munasqaykitan qhepaman mana tarinkichu”, nispa. Yaqapaschá qanpas chay hinata yuyaykunki. Qhapaq familiayoq wayna-sipasqa yaqapaschá mana valoranmanchu kaqninkunata mana sasachakuspalla tarisqanrayku, chaymi mana yachanchu imachus aswan valorniyoq kasqanta.

2, 3. a) ¿Imayna yuyaykuymantan cristiano wayna-sipaskuna ayqekunanku? b) ¿Iman yanapawasun espiritual herencianchista valoranapaq?

² Wayna-sipas, ¿iman qanpaq aswan valorniyoq? Diosta mana reqsiq wayna-sipaskunapaqqa aswan valorniyoqqa allin wasiyoq, allin sueldoyoq otaq chayllaraq lloqsimuq celularkunayoq tabletkunayoq kaymi. Sichus qanpas chaykunallata aswan allinpaq qhawariwaq chayqa aswan allin kaqtan qonqapushanki: Dioswan amigontin kayta. Cristiano tayta-mamayoq kanki chayqa, wawa kasqaykimantapachachá Diosmanta yachachirqasunkiku. Chayqa ancha valorniyoq espiritual herenciaykin (Mat. 5:3). Chay herenciaykita  mana valoraqtiykiqa qhepamanmi ñak’ariykunapi tarikunki.

³ Chhaynaqa, ¿iman yanapasunkiman espiritual herenciaykita valoranaykipaq? Bibliapi wakin willakuykunan. Yachasun espiritual herenciankuta valoraq runakunamanta mana valoraq runakunamantawan. Chaykunan llapanchista yanapawasun Diospa qowasqanchista valorananchispaq.

4. ¿Ima ninmi 1 Samuel 8:1-5 texto Samuelpa churinkunamanta?

⁴ Biblian willawanchis espiritual herenciankuta mana valoraq wakin runakunamanta. Samuel profetaqa wawa kasqanmantapachan Jehová Diosta servirqan hunt’aq sonqotaq karqan (1 Sam. 12:1-5). Samuelqa kawsayninwanmi Joel Abías churinkunata allinta yachachirqan, paykunan ichaqa waqllipurqanku manataq taytanku hinachu karqanku (leey 1 Samuel 8:1-5).

5, 6. ¿Iman sucederqan Josiaspa churinkunawan hawayninwanpas?

⁵ Rey Josiaspa churinkunapas chay hinallataqmi karqanku. Josiasqa Diostan munakurqan payllatataqmi yupaycharqan. Diospa kamachikuy qelqa k’uyuta tarispan Diosta mañakurqan imachus ruwanankupaq. Chaymi ídolo yupaychayta layqa ruwaykunatawan chinkachirqan llaqtamasinkunatataq kamachirqan Jehová Diosta kasukunankupaq (2 Rey. 22:8; 23:2, 3, 12-15, 24, 25). Churinkunaqa imaymanatachá paymanta yacharqanku. Ichaqa kinsa churinkuna huknin hawayninpiwanmi mana valorarqankuchu chay yachasqankuta.

⁶ Josiaspa churin Joacazmi qhepaman rey kapurqan, payqa manapunin Jehová “Diospa munayninman hinachu ruwarqan”. Kinsa killa kamachikushaqtinmi Egipto reyqa presota apapuspa carcelman churarqan, hinan karu llaqtapi wañurqan (2 Rey. 23:31-34). Hinamanmi wawqen Joacimñataq 11 wata kamachikurqan, paypas manan valorarqanchu taytanpa yachachisqanta. Sinchi millaykunatan ruwarqan chaymi Jeremiasqa nirqan: “Wañusqa asnota hinan hawaman aysarparinqaku”, nispa (Jer. 22:17-19). Josiaspa churin Sedequiaspas, hawaynin Joaquinpas sinchi millay runakunan karqanku. Manan mayqen churinpas  espiritual herenciankuta valorarqankuchu (2 Rey. 24:8, 9, 18, 19).

7, 8. a) ¿Imaynapin Salomón espiritual herencianta mana valorarqanchu? b) ¿Imatan yachasunman espiritual herenciankuta mana valoraq runakunamanta?

⁷ Salomontapas taytan Davidmi yachachirqan tukuy sonqonwan Diosta servinanpaq. Yuyaqña kaspan ichaqa ‘warminkuna sonqonta q’ewichirqan, hinan wak dioskunata yupaycharqan’, payqa manan taytan David hinachu tukuy sonqo Diosta servirqan (1 Rey. 11:4). Chaymi Salomonqa manaña Diospa allin qhawarisqanchu kapurqan.

⁸ Qhawarimusqanchis hina, chay runakunaqa Diosmanta yachaspan wiñarqanku, ichaqa manan valorarqankuchu espiritual herenciankuta. Biblian willallantaq espiritual herenciankuta valoraq askha waynakunamanta, paykuna hinan qanpas kawaq. Paykunamanta yachasun.

9. ¿Imaraykun Noepa churinkuna hina kananchis? (21 paginapi dibujota qhaway.)

⁹ Noepa churinkunaqa Diospa munaynintan ruwarqanku. Chaymi taytankuta yanaparqanku arca ruwaypi, hinamantaq chayman haykurqanku (Gén. 7:1, 7). Chay hinapin salvakurqanku. Génesis 7:3 texton willan animalkunata arcaman haykuchisqankuta ‘kay pachantinpi sapanka t’aqa ama tukukunanpaq’. Taytankuq yachachisqanta valorasqankuraykun kay pachapi runakuna mana chinkananpaq yanapakurqanku, hinaspapas Dios yupaychaytan yapamanta qallarichirqanku (Gén. 8:20; 9:18, 19).

10. ¿Imaynatan rikuchirqanku tawa waynakuna espiritual herencianku valorasqankuta?

¹⁰ Askha watakuna qhepamanmi tawa hebreo waynakuna mana munarqankuchu Babilonia llaqtaq ruwayninkunapi chhaqrukuyta. Paykunan karqanku Daniel, Ananias, Misael, Azariaspiwan. 617 watapin (m.J.h.) paykunaqa Babilonia llaqtaman apasqa karqanku. Yuyaysapa sumaq rikch’ayniyoqmi karqanku, allin reqsisqa qhapaqmi Babilonia llaqtapi kankuman karqan. Ichaqa manan chay hina kaytachu maskharqanku aswanpas espiritual herenciankuta valoraspan chayman hina kawsarqanku, chaymi Jehová Diosqa paykunata bendecirqan (leey Daniel 1:8, 11-15, 20).

11. ¿Imaynapin hukkunapaqpas Jesuspa espiritual herencian allinninkupaq karqan?

¹¹ Astawanqa Jesusmi qatikunapaq hinapuni. Payqa anchatapunin espiritual herencianta valorarqan. Taytanpa yachachisqantan sonqonpi hap’ikurqan chaymi nirqan: “Yayaq yachachiwasqallantan willaykichis”, nispa (Juan 8:28). Anchatan kusikurqan Diosmanta yachasqanta hukkunaman yachachispa, chaykunan uyariqninkunaq allinninkupaq karqan. Paymi nirqan: “Huk llaqtakunamanpas Diospa qhapaqsuyunmanta allin willakuykunataqa willamunaymi, chaypaqmi Diosqa kachamuwarqan”, nispa (Luc. 4:18, 43). Runakunaqa manan Diospa yachachikuyninkunata valorankuchu chaymi Jesusqa qatikuqninkunata nirqan amaña kay pachaqchu kanankupaq (Juan 15:19).

12. a) ¿Imaynapin hunt’akun 2 Timoteo 3:14-17 texto askha wayna-sipaskunapi? b) ¿Imakunatan wayna-sipas cristianokuna tapukunanku?

¹² Sichus tayta-mamayki Jehová Diospa testigon chayqa, sumaq espiritual herenciatachá paykunamanta chaskirqanki. Timoteomanta Bibliaq nisqanchá qanpipas hunt’akun (leey 2 Timoteo 3:14-17). Yaqapaschá wawa kasqaykimantapacha tayta-mamaykiqa yachachirqasunki Jehová Diosmanta, sonqonpaq hina kawsanaykitapas. Chaykunan ‘yachayta qosunki Jesucristopi iñispa qespikunaykipaq’, hinaspapas Diosta servinaykipaqmi ‘allin-allinta’ preparasunki. Ichaqa, ¿valorashankichu chay espiritual herenciaykita? Chaypaqmi tapukuwaq: “¿Imaynan sientekuni ñawpa tiempopi Diospaq hunt’aq sonqo runakuna hina kasqaymanta? ¿Imaynan sientekuni Diospa reqsiwasqanmanta? ¿Valoranichu Diosmanta cheqaq kaq yachasqayta?”, nispa.

13, 14. a) ¿Imakunatan wakin wayna-sipaskuna munapakunku? b) ¿Imaraykun mana urmanachu kay pachaq ruwayninkunapi?

¹³ Cristiano tayta-mamayoq wakin wayna-sipaskunaqa manan reparankuchu Diosmanta yachasqanku ancha munaypuni kasqanta, Saqraq kamachisqan kay pachataq sinchi millaypuni kasqanta. Wakinqa yachaytan munanku kay pachaq ruwayninkuna imayna kasqanta. Chayqa kanman imayna tarikunaykita yachanallaykipaq phawashaq carroman p’itaykuy hinan. Chaytaqa mana yuyayniyoq runachá ruwanman. Chayman hina rikch’akuqmi kanman sichus kay pachaq ruwayninkunata ruwasunman imayna kasqanta yachanallanchispaq chayqa (1 Ped. 4:4).

 ¹⁴ Gener waynaqa cristiano familiapin uywasqa karqan. 12 watanpin bautizakurqan, ichaqa astawan waynayaspan kay pachaq ruwayninkunata munapayarqan munasqanta ruwananpaq. Chaymi pakallapi imakunatapas ruwayta qallarirqan familianmantaq llullakuq. 15 watanpi kashaspaqa Diosta mana reqsiq amigonkunawanmi machaq qhelli simikunatataq rimaq. Wasinmanpas tutallatañan chayapuq chay amigonkunawan computadorapi maqanakuq pukllaykunata pukllasqanmanta. Tiempowanmi ichaqa ch’usaq sonqo sientekurqan. Chaymi Diospa llaqtanman kutimpurqan. Paymi nin: “Mayninqa munapakuniraqmi kay pachaq wakin ruwayninkunata, ichaqa Diospa bendicionninta chaskiymi aswan munayqa”, nispa.

15. ¿Imaynan sientekunanku mana iñiq tayta-mamayoq wayna-sipaskuna?

¹⁵ Kallantaqmi ichaqa mana iñiq tayta-mamayoq wayna-sipaskuna, chaywanpas Diospa llaqtanpin kashanku. Sichus chay hinapi tarikunki chayqa, manan llakikunaykichu aswanpas Diosta reqsisqaykimanta kusikuy. Kay pachapi llapa runakunamantan Diosqa qanta akllarqasunki amigon kanaykipaq. ¡May munaymá chayqa! (Juan 6:44, 45.) Cristianoña otaq manaña tayta-mamanchis kanman chaypas, kusisqan kananchis cheqaq kaqta yachasqanchismanta (leey 1 Corintios 2:12). Gener waynan nin: “¿Pitaq ñoqari kani Diospa reqsiwananpaq?”, nispa (Sal. 8:4). Huk cristianan nin: “Estudiantekunaqa anchatan kusikunku profesorninku sutinkuta yuyariqtin otaq imallatapas paykunamanta yachaqtin. Chhaynaqa, ¡astawanraqmi ñoqanchisqa kusikunanchis Jehová Diospa reqsiwasqanchismanta!”, nispa.

16. ¿Imata ruwanankupaqmi cristiano wayna-sipaskuna decidikunanku?

¹⁶ Espiritual herencia chaskisqaykiqa ancha valorniyoqmi, chayrayku ñawpa tiempopi tukuy sonqonkuwan Diosta serviqkuna hina qanpas tukuy tiempo Jehová Diosta servinaykipaq decidikuy. Ama Diosta mana reqsiq wayna-sipaskuna hinachu kawsay, chayta ruwawaq chayqa  tiempoykita usuchispan ch’usaq sonqo kawaq (2 Cor. 4:3, 4).

17-19. ¿Imaraykun allin yuyayniyoq kana kay pachamanta hukniray kananchispaq?

¹⁷ Diosta mana reqsiq wayna-sipaskunamanta hukniray kayqa manan facilchu, chayta ruwaymi ichaqa allin yuyayniyoq kay. Yuyaykuy huk phawaqpi. Carrerata ganananpaqqa hukniraymi kanan phawaqmasinkunamanta, manataqmi hukniray kasqanmanta llakikunanchu. Tiemponta usuchiq ruwaykunatan manaña ruwananchu, tukuy yuyaytaqmi preparakunan carrerata ganananpaq.

¹⁸ Yaqa llapa runakunan mana yuyaykunkuchu mana allinkuna ruwasqankurayku qhepaman ñak’arinankupi. Jehová Diospa testigonkunan ichaqa allinta yuyaykunku manaraq imatapas ruwashaspa. Ñoqanchisqa qhelli ruwaykunamantan ayqekunchis tukuy mana allin ruwaykunamantawan. Sichus Diosta mana reqsiq runakunamanta hukniray kasun chayqa, Jehová Dioswanmi amigontin kasun hinaspa “cheqaq kawsayman” aypasun; chaymi allin yuyayniyoq kayqa (1 Tim. 6:19). Ñawpaqpi comentaq cristianan nillantaq: “Diospa kamachisqankunata mana p’akispaykiqa kusisqan sientekunki. Chaywanmi rikuchinki kay pachaq ruwayninkuna contra, Saqra contra ima kasqaykita. Astawanqa Jehová Diosmi chay ruwasqaykimanta kusisqa kanqa, ‘kaymá wawayqa’ nishanman hinatan qhawarinki. Chay hinatan sientekusun hukniray kasqanchismanta”, nispa.

¹⁹ Kunan imakunatachus munasqallaykita maskhaspaqa tiempoykitan usuchinki (Ecl. 9:2, 10). Qanqa yachankin imarayku kawsasqaykita hamuq tiempopi wiñay kawsayniyoq kanaykitapas. Chaymi yanapasunki mana iñiqkunaq ruwayninkunamanta karunchakunaykipaq, allinta imatapas decidinaykipaqwan. Qanqa manan ch’usaq sonqochu sientekunki aswanpas kusisqan kawsanki (Efes. 4:17; Mal. 3:18).

20, 21. a) ¿Imapin tarikusun allinta decidispa? b) ¿Imatan Jehová Dios munan ñoqanchismanta?

²⁰ Allinta decidispaqa kusisqan kunanpas hamuq tiempopipas kawsasun. Diosqa ancha sumaq bendicionkunatan mosoq pachapi ñoqanchispaq waqaychashan (Mat. 5:5; 19:29; 25:34). Ichaqa manan chay bendicionkunaqa llapa runakunapaqchu aswanpas payta kasukuqkunallapaqmi, chaytan Jehová Diosqa ñoqanchismanta munan (leey 1 Juan 5:3, 4). Chaymi Jehová Diostaqa kunanmantapacha servishana, chayqa manan yanqapaqchu kanqa.

²¹ ¡Maytan kusikunchis Diosmanta cheqaq kaqta yachasqanchiswan! Allintan yachanchis imachus munaynin kasqanta, paypa testigonkuna kaspan paypa sutinta apanchis hinaspapas sasachakuyninchiskunapin yanapawanchis (Sal. 118:7). Chaymi wayna-sipasña otaq kurakña kaspapas espiritual herencianchista valorananchis hinaspapas Jehová Diostan “wiñay-wiñaypaq” hatunchananchis (Rom. 11:33-36; Sal. 33:12).