Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Jehová Diosqa uyarinmi rogakusqanchista

Jehová Diosqa uyarinmi rogakusqanchista

Jehová Diosqa uyarinmi rogakusqanchista

“Señor Diosqa chanin runakunatan qhawashan, waqyakusqankutapas makillan uyarishan.” (SAL. 34:15.)

1, 2. a) ¿Imaynapin askha runakuna tarikushanku? b) ¿Imaraykun kay tiempopi ñak’ariykuna kan?

ASKHA runakunan hatun llakipi tarikushanku, qanpas chhaynapipaschá tarikushanki. Kay millay pachapin waranqanpi runakuna sapa p’unchay askha problemakunapi rikukushanku. Wakinqa sinchitan chay ñak’ariykunawan llakikunku. Salmo qelqaq David hinan sientekunku, paymi niran: “Mana kallpayoq ñut’ullañan kashani, sonqoy phataqeqtinmi qaparini. Sonqoymi phataqeshan, manañan kallpay kapunchu, ñawiypas ayphayapunñan”, nispa (Sal. 38:8, 10).

2 Cristianokunaqa yachanchismi imarayku kunan tiemponchispi ñak’ariykuna kasqanta. Bibliaq nisqan hina, Jesús runakunawanña mana rikuylla kashasqan tiempopiqa askha ‘ñak’ariykuna’ kanan karan (Mar. 13:8; Mat. 24:3). Griego rimaypiqa onqokushaq warmiq sinchi nanaynintan “ñak’ariy” nikullantaq. Imaynan warmiqa onqokushaspa sinchita ñak’arin, chay hinatan runakunapas sinchita ñak’arishanku kay ‘sasa tiempokunapi’ (2 Tim. 3:1).

Jehová Diosqa yachanmi llakikuyninchiskunata

3. ¿Imaynapin cristianokuna tarikunchis?

3 Cristianokunapas lliw runakuna hinan imaymana sasachakuykunapi tarikunchis, yachanchistaqmi astawanraq chay sasachakuykuna yapakunantapas. Chaymantapas cristianokunataqa ‘saqran’ iñiyninkupi urmachiyta munashan (1 Ped. 5:8). Chayraykun mayninpi David hina nisunman: “K’amisqawanmi sonqoyqa phatan, naq’epushanin pisi kallpayashanin. Pillapas llakipayawaqniytan suyakusharqani, manataq chayqa karqanchu, sonqochaykuwaqniykunatan suyakusharqani, manataq pillapas karqanchu”, nispa (Sal. 69:20).

4. Llakikuypi tarikuspa kallpata hap’inanchispaq, ¿imata yuyarinanchis?

4 Chhaynaqa, ¿manachu Davidpaq ima suyakuypas karanña? Karanmi. Chaymi kaq salmollapitaq David qelqaran: “Señor Diosqa wakchakunatan uyarin, manataqmi pisichanchu preso apasqa llaqtantapas”, nispa (Sal. 69:33). Mayninpiqa presopas kashasunman hinan sientekunchis sinchita llakikuykuna ñit’iwaqtinchis. Razonwanmi mayninpiqa nisunman, manan hukkuna yachankuchu imayna llakipi tarikusqayta, nispa. Jehová Diosmi ichaqa yachan ima llakipi tarikusqanchista, chayta yuyarispan ñoqanchispas David hina kallpata hap’isunman (Sal. 34:15).

5. ¿Imatan Salomón sut’ita yacharan?

5 Davidpa churin Salomonmi Jerusalenpi yupaychana wasita inaugurashaspa sut’incharan Jehová Dios runakunaq llakikuyninta yachasqanta (leeychis 2 Crónicas 6:29-31). Jehová Diostan rogakuywan mañakuran ‘sonqonkupi llakikuq’ runakunaq mañakusqankuta uyarinanpaq. Jehová Dios, ¿uyarinmanchu karan chay runakunaq mañakuyninta? Salomonqa sut’itan yacharan llakisqa runakunaq rogakusqanta Jehová Dios uyarinanta yanapanantapas. ¿Imarayku? Jehová Diosqa ‘reqsinmi runakunaq sonqontapas yuyaykusqankutapas’.

6. ¿Imatan ruwasunman llakikuypi tarikuspanchis? ¿Imarayku chayta ruwasunman?

6 Ñoqanchispas Jehová Diosmanmi willakusunman ‘sonqonchispi kaq llapan llakikuyninchiskunata’. Jehová Diosqa yachanmi llakikuyninchiskunata, interesakuntaqmi sapankanchispi, chayta yachayqa anchatan kallpachawanchis. Apóstol Pedro niran: “Tukuy llakikuyniykichista Diosman saqeychis, paymi qankunataqa cuidashasunkichis”, nispa (1 Ped. 5:7). Rikusqanchis hina, Jehová Diosqa llakikunmi ñoqanchismanta. Jehová Diosqa munakuywanmi cuidawanchis, chaymi Jesusqa niran: “¿Manachu iskay pichitankaqa pisi qolqeman vendekun? Chaywanpas, manan huknillanpas wañunchu Yayaykichis mana munaqtinqa. Qankunaqqa chukchaykichispas llapanmi yupasqa kashan. Chay hinaqa, aman manchakunkichischu, qankunaqa askha pichitankamantapas aswan chaniyoqmi kankichis”, nispa (Mat. 10:29-31).

Jehová Diosmi yanapawasun

7. ¿Pin yanapawasunman?

7 Jehová Diosqa atiyniyoqmi yanapawananchispaq yanapaytataq munawanchispas, chaytan yuyarinanchis llakikuykunapi tarikuspaqa. “Diosqa pakaykukunanchismi kallpachawaqninchismi, llaki-phutiyninchispi usqhaylla yanapaykuwaqninchismi.” (Sal. 34:15-18; 46:1.) ¿Imaynatan Jehová Dios yanapawanchis? Chaypaq qhawasun 1 Corintios 10:13 textoq nisqanta, chaypin nin: “Diosqa hunt’aqpunin. Maykamachus pruebata muchuyta atiwaqchis chaykamallan Diosqa probachisunkichis, chaypin kallpachasunkichis qaqata sayanaykichispaq, ahinapin [Diosqa] yanapasunkichis chay pruebamanta lloqsinaykichispaq”, nispa. Chay textoq nisqan hina, Jehová Diosqa chinkachinmanmi sasachakuyninchista otaq kallpata qowasunman aguantananchispaq. Imaynaña kaqtinpas Jehová Diosqa yanapawasunpunin.

8. ¿Imatan ruwananchis Jehová Dios yanapawananchispaq?

8 Dios yanapawananchispaq, ¿imatan ruwananchis? Yuyarisun Pedroq nisqanta: “Tukuy llakikuyniykichista Diosman saqeychis”, nispa. ¿Imaynatan llakikuyninchista Jehová Diosman saqenchis? Manan nishutachu llakikuyninchispi yuyaykunanchis, aswanpas pacienciawanmi suyakunanchis Dios imapas necesitasqanchista qowananchista (Mat. 6:25-32). Chaymantapas Jehová Diosmanmi hap’ipakunanchis ama kallpanchismanchu nitaq yachayninchismanpaschu. Chaypaqmi ichaqa huch’uyaykukuq kananchis. “Atiyniyoq Diospa qayllanpi” huch’uyaykukuspaqa rikuchisunmi Jehová Diospa yanapayninta necesitasqanchista (leeychis 1 Pedro 5:6). Huch’uyyaykukuq kaspaqa aguantasunmi Jehová Diospa mana hark’asqan pruebakunata. Munanchisña Jehová Dios llakikuyninchiskunata kaq pacha chinkachinanta chaypas, Jehová Diospin suyakunanchis, paymi yachan hayk’aqchus imaynatachus yanapawananchista (Sal. 54:7; Isa. 41:10).

9. ¿Ima llakikuynintan David Jehová Diosman saqeran?

9 Salmo 55:22 textopin David niran: “Señor Diosman llakipakuyniykikunata saqey, paymi qaqata sayachisunki, manan hayk’aqpas chanin runataqa urmachisqa kananta munanqachu”, nispa. Chaytan Davidqa qelqaran sinchi llakikuypi tarikushaspa (Sal. 55:4). Churin Absalonmi pay kikin rey churakuspa David contra hatariran. Davidpa ancha confianzan Ahitofelpas Absalontan yanaparan Davidpa contranpi hatarinanpaq, Ahitofelqa Davidpa allin yuyaychaqninmi karan. Mana wañuchinankupaqmi Davidqa Jerusalenmanta ayqeran (2 Sam. 15:12-14). Chhayna sasachakuypiña rikukushaspapas Davidqa confiashallaranmi Jehová Diospi, manataqmi Jehová Diosqa Davidta saqerpariranchu.

10. ¿Imata ruwananchis llakikuykunapi tarikuspa?

10 Ñoqanchispas David hinan lliw llakikuyninchiskunata Jehová Diosman willakusunman. Chaytan apóstol Pablopas niwanchis (leeychis Filipenses 4:6, 7). ¿Imatan Jehová Dios qowasunchis tukuy sonqo payman mañakuqtinchis? ‘Runakunaq mana aypay atisqan thak-kaytan qowasunchis, chay hinapin sonqonchistapas yuyayninchistapas Jesucristopi Diosqa waqaychanqa.’

11. ¿Imaynatan Diospa ‘thak-kaynin’ sonqonchistapas yuyayninchistapas waqaychan?

11 ¿Diosmanta mañakuqtinchis llakikuyninchiskuna tukunmanchu? Yaqapaschá tukukunman, ichaqa entiendenanchismi Jehová Dios mayninpi mana munasqanchisman hinachu mañakusqanchista kutichiwananchista. Ichaqa Diosmanta mañakuqtinchisqa manañan nishutachu llaki ñit’iwasunchis. Diospa ‘thak-kayninmi’ yanapawasun mana llakisqa kawsananchispaq, sinchi llakikuypi tarikuqtinchistaq sonqonchistapas yuyayninchistapas waqaychanqa, imaynan soldadokunapas huk llaqtata enemigonkunamanta waqaychanku otaq hark’anku hinata. Chaymantapas Diospa thak kayninqa yanapawasunmi manchakuyninchiskunata llakikuyninchiskunatapas atipananchispaq, tukuy imatapas allinta yuyaykuspa ruwananchispaqpas (Sal. 145:18).

12. ¿Imaynatan thakpi kasunman llakikuykunapi tarikushaspapas? Huk ejemplota willay.

12 ¿Llakikuykunapi tarikuspa thakpi kayta atisunmanchu? Atisunmanmi, chaypaq huk ejemplota qhawarisunchis. Fabricapin huk jefe millayta tratan huk llank’apakuq runata. Chaymi chay llank’apakuqqa fabricaq dueñonman willakun chay jefe millayta tratasqanmanta. Chay dueñoqa llamp’u sonqo sumaq runan, chaymi llank’apakuq runata llakipayaspa nin: Ama llakikuychu pisi tiempollamantan chay jefeqa lloqsipunqa kay fabricamanta, nispa. Llank’apakuqqa reparanmi Fabricaq dueñon payta entiendesqanta, yachantaq pisi tiempollaña chay jefe llank’anantapas, chaymi kallpata hap’in llank’ashanallanpaq hinaña huk chhikan tiempotaraq chay jefeta aguantanan kaqtinpas. Chay dueño hinan Jehová Diosqa entienden imaynapi tarikusqanchista. Chaymantapas, Jehová Diosqa prometewanchismi ‘kay pachapi kamachikuq qollana qarqosqa kananta’ (Juan 12:31). ¡Anchatan kallpachawanchis chay yachayqa!

13. ¿Diosmanta mañakuspapas imatawanmi ruwananchis?

13 Llakikuyninchiskunata Jehová Diosman willakusqanchis qhepaman, ¿imatan ruwananchis? Mañakusqanchisman hinan ruwananchis. Davidmanta yachasunchis, rey Saulmi runankunata kacharan Davidta wañuchimunankupaq, chayta yachaspan Davidqa Diosman mañakuran: “¡Diosníy, awqaykunamanta hark’aykuway, awqay hatarimuqkunamanta amachaway! ¡Mana chanin ruwaqkunamanta hark’aykuway, runa wañuchiqkunamantapas qespichiway!” nispa (Sal. 59:1, 2). Jehová Diosmanta mañakuspapas Davidqa esposanpa nisqanta uyarispan ayqeran (1 Sam. 19:11, 12). Ñoqanchispas Jehová Diosmantan yachayta mañakusunman, chhaynapi yachasun imaynata llakikuyninchiskunata aguantasunman otaq pisiyachisunmanpas chayta (Sant. 1:5).

¿Imaynatan kallpata hap’isunman aguantananchispaq?

14. ¿Iman yanapawasunchis llakikuykunata aguantanapaq?

14 Yaqapaschá unayña ima llakipipas tarikushanchis. ¿Iman yanapawasunman aguantananchispaq? Chaypaq qhawarisunchis phisqa yanapaykunata. Ñawpaqkaq, ima llakipiña tarikushaspapas Jehová Diosta tukuy sonqo servishallasun chayqa, Dios munakusqanchistan rikuchisunchis (Hech. 14:22). Satanasmi Job runamanta rimaspa Jehová Diosta niran: “Manamá yanqanchu Jobqa yupaychashasunki. Qanqa paytapas familiantapas tukuy kaqnintapas manan piwanpas llamiykachinkichu, aswanmi lliw ima ruwasqantapas saminchashanki, chaymi uywankunapas suyuntinman hunt’aykushan. Kaqninkunatachus kunan qechurqowaq, chayñayá yachawaq imaynataraqchus uyaykipi ñakasunkiman chayta”, nispa (Job 1:9-11). Jobmi ichaqa Jehová Diosta tukuy sonqo servishallaran, chaywanmi sut’iman horqoran Saqra llulla kasqanta. Sichus ñoqanchispas llakikuyninchiskunata aguantasunchis chayqa, rikuchisunmi Saqra llulla kasqanta. Chaymantapas aguantaspaqa astawanmi Diosman hap’ipakusunchis, astawantaq promesankunapipas iñisunchis (Sant. 1:4).

15. ¿Pikunamanta yachaymi anchata kallpachawasunman?

15 Iskaykaq, yachanchismi ‘chay kikin llakikuykunallapi kay pachantinpi kaq iñiqmasinchiskuna muchushasqankuta’ (1 Ped. 5:9). Arí, “manan wak pruebatachu [muchunchis], aswanpas llapa runaq muchusqanta hinallan” (1 Cor. 10:13). Chayrayku llakikuyninchiskunallapi yuyaykunanchismantaqa, Dios sonqo iñiqmasinchiskunaq ejemplonpi yuyaykunanchis. Chhaynapin kallpata hap’isunchis llakikuyninchiskunata aguantananchispaq (1 Tes. 1:5-7; Heb. 2:1). Askha iñiqmasinchiskunan sinchi llakikuykunapi tarikushaspa Jehová Diospaq hunt’aq karanku, paykunamanta yachayqa allintan yanapawasunman. Qelqanchiskunapas willashanmi askha wayqe pananchiskuna ñoqanchis hina llakikuykunapi tarikusqankumanta, ¿leeranchischu paykunaq kawsayninkumanta willakuyta? Paykunamanta yachayqa anchatan kallpachawasunman.

16. ¿Imaynatan Dios kallpachawanchis llakikuykunapi tarikuqtinchis?

16 Kinsakaq, pruebakunata aguantanapaqqa yuyarinanchismi Jehová Dios imayna kasqanta, ‘payqa khuyapayakuq Yayan, tukuy imapi sonqochakuq [otaq kallpachakuq] Diostaq. Diosmi tukuy llakikuyninchispi sonqochawanchis, ñoqanchispas ima llakipiña kaqkunatapas Diospa sonqochawasqanchis sonqochaywan sonqochananchispaq’ (2 Cor. 1:3, 4). Qhawasqanchispas hina, Jehová Diosqa manan maynillanpichu kallpachawanchis aswanpas ‘tukuy llakikuyninchiskunapin’ kallpachawanchis. Chayraykun ñoqanchispas “ima llakipiña kaqkunatapas” kallpachasunman. Apóstol Pablopas Jehová Diospa kallpachasqanmi karan, chaymi paypas kallpacharan llakipi tarikuqkunata (2 Cor. 4:8, 9; 11:23-27).

17. ¿Imaynatan Biblia yanapawasunman ima pruebatapas atipanapaq?

17 Tawakaq, Jehová Diosmi qowanchis Bibliata, Diospa Simin Qelqaqa “[allinpunin] yachachinapaq, anyanapaq, wanachinapaq, chanin kawsayta yachachinapaq. Ahinapin Dios sonqo runaqa allin yachachisqa kanqa, tukuy allin kaqkunata ruwananpaqpas allin-allin wakichisqa” (2 Tim. 3:16, 17). Diospa Simin Qelqaqa cristianokunatan yanapawanchis llakikuyninchiskunata atipananchispaq, manan “yachachisqa”, “tukuy allin kaqkunata ruwanapaqpas wakichisqa [otaq preparasqa]” kanallapaqchu yanapawanchis, aswanpas “allin yachachisqa”, “allin-allin preparasqa” kananchispaqmi yanapawanchis. Griego rimaypi “allin-allin preparasqa” nisqa simiqa “hunt’asqa, listo” ninantan nin. Ñawpaq tiempopin, viajanapaq barcokuna lliw necesitasqanwan hunt’asqa kaqtin runakuna niqku “allin-allin preparasqa” kashan nispa, kaqllatataq niqku ima maquinapas llank’ananpaq listo kashaqtin. Jehová Diospas Simin Qelqapin tukuy necesitasqanchista qowanchis ima pruebatapas atipananchispaq. Chayrayku nisunman: “Manaña Dios kay pruebamanta horqowanqachu chaypas, yanapawanqan aguantanaypaq”, nispa.

Tukukapunqañan lliw llakikuyninchiskuna

18. ¿Imatan yuyarishanallanchis aguantanapaq?

18 Phisqakaq, yuyashanallanchispunin Jehová Dios runakunaq llakikuyninta pisi tiempollamanta tukuchinanta (Sal. 34:19; 37:9-11; 2 Ped. 2:9). Manan llakikuyninchiskunallatachu tukuchinqa, aswanpas wiñay kawsaytawanmi qowasunchis, wakinqa hanaq pachapi Jesucristowan kuska kamachimunqaku, wakintaq kay pachapi sumaq Paraisopi kawsanqaku.

19. ¿Imatan ruwananchis aguantashanallanchispaq?

19 ¡Maytan munashanchis llakikuykuna tukupunan p’unchay chayamunanta! (Sal. 55:6-8.) Chay p’unchay chayamunankaman ichaqa imaymana pruebakunataraq aguantananchis kanqa. Aguantaspaqa sut’itan rikuchisunchis Saqra llulla kasqanta. Jehová Diosmanta mañakushallasun chaymantapas yuyaykushallasun ñoqanchis hina llakikuykunapi tarikuq iñiqmasinchiskunaq aguantasqankupi. Diospa Simin Qelqatapas estudiashallasun allin yachachisqa allin-allin preparasqa kananchispaq. Tukuy imapi kallpachawaqninchis Diosman hap’ipakushallasun, payqa munakuywanmi cuidawashallasun. Amapuni qonqasunchu, “Señor Diosqa chanin runakunatan qhawashan, waqyakusqankutapas makillan uyarishan” (Sal. 34:15).

¿Imanispan kutichiwaq?

• ¿Imaynan David sientekuran sinchi llakikuykunapi tarikuspa?

• ¿Imatan rey Salomón sut’ita yacharan?

• ¿Iman yanapawasunchis Jehová Diospa mana hark’asqan pruebakunata aguantananchispaq?

[Tapuykuna]

[18 paginapi dibujo]

Rey Salomonqa yacharanmi Jehová Dios llakikuypi tarikuqkuna yanapananta