Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

¿Imaynatan qhawarinanchis casarakuyta wawayoq kaytapas kay tukukuy pʼunchaykunapi?

¿Imaynatan qhawarinanchis casarakuyta wawayoq kaytapas kay tukukuy pʼunchaykunapi?

¿Imaynatan qhawarinanchis casarakuyta wawayoq kaytapas kay tukukuy p’unchaykunapi?

“Pisi tiempollañan kashan.” (1 COR. 7:29.)

1. a) ¿Imakunan kay ‘sasa tiempokunapi’ sucedeshan? b) ¿Imamantan makilla cuidakunanchis?

BIBLIAQA willaranñan “p’uchukay tiempopi” guerrakuna, terremotokuna, yarqaykuna, onqoykuna ima kananta (Dan. 8:17, 19; Luc. 21:10, 11). Willallarantaqmi chay tiempopi runakunaq kawsaynin sinchi mana allinman tukunanta. Familia ukhupipas chhaynan kanan karan, chayraykun ‘tukukuy qaylla p’unchaykunataqa sasa tiempokuna’ chayamunan karan (2 Tim. 3:1-4). Pachantinpitaq familiakunaq kawsaynin mana allinman tukushan chayqa makillan cuidakunanchis, paqtan waqllichinman yuyayninchista hinaspa manaña allin yuyaywanchu qhawarisunman casarakuyta wawayoq kaytapas. ¿Imaynatan waqllichiwasunman?

2. ¿Imaynatan runakuna qhawarinku casarakuyta t’aqanakuytapas?

2 Kunan tiempopi casadokunaqa facilllatan imallamantapas t’aqanarakapunku; chhayna t’aqanakuykunaqa askha nacionkunapin sinchita yapakushan. Jehová Diosmi ichaqa mana kay pachapi runakuna hinachu qhawarin casarakuyta t’aqanakuytapas. ¿Imaynatan Jehová Dios qhawarin casarakuyta t’aqanakuytapas?

3. ¿Imaynatan Jehová Dioswan Jesuswan qhawarinku casarakuyta?

3 Jehová Diosqa munanmi casadokuna casarakusqanku p’unchaypi prometenakusqankuta hunt’anankuta. Ñawpaq warmi qharita casarachishaspan Jehová Dios niran: “Runaqa [...] warminman hukllachaykakapunqa, huk aychallataq kapunqaku”, nispa. Chaytan Jesucristopas runakunata yuyarichiran, hinaspa niran: “Chayrayku, runaqa Diospa hukllachasqantaqa ama t’aqachunchu [...]. Pipas warminmanta ima hawallapas t’aqakunman wak qhariwan mana wasanchashaqtin, hinaspa wak warmiwan casarakapunman chayqa, wasanchay huchatan ruwan”, nispa (Gén. 2:24; Mat. 19:3-6, 9). Qhawasqanchispas hina, Jehová Dioswan Jesuswanqa manan munankuchu casado warmi qhari t’aqanakunankuta, hukninku wañupullaqtinmi qosapas otaq esposapas libre qhepanman hukmanta casarakapunanpaq (1 Cor. 7:39). Jehová Diostaq casado kawsayta qallarichiran chayqa, manan kay pacha runakuna hinachu imallamantapas t’aqanakunanchis. Jehová Diosqa cheqnikunmi mana Bibliaq nisqaman hina t’aqanakuytaqa (leeychis Malaquías 2:13-16; 3:6). *

¿Imaynatan qhawarinanchis casarakuyta?

4. ¿Imanaqtinmi wakin wayna sipas cristianokuna ñakapakunku casarakusqankumanta?

4 Kay pachapi runakunaqa sinchitan warmi qhari puñuyllapiña yuyaykunku, chayraykun maypipas rikukushallan qhelli ruwaykunata. Cristianokunatapas afectawasunmanmi chaykunaqa, astawanqa wayna sipasninchiskunata. Pipas chaykunata qhawaqqa munapayanmanmi warmi qhari puñuyta, mana munashaspapas. ¿Imatan wakin wayna sipaskuna ruwanku chay qhelli ruwaykuna mana afectananpaq? Wakinqa sinchi wayna sipasllaraq kashaspan casarakunku, paykunaqa ninku: Casarakuspaqa manan qhelli huchaman urmasaqchu, nispa. Ichaqa casarakusqanku qhepallamanmi ñakapakunku casarakusqankumanta. ¿Imarayku? Casarakusqanku qhepamanñan chayraq cuentata qokunku warmi qhari kawsayninkupi, gustonkupi, ima ruway munasqankupipas mana entiendenakusqankuta. Chay casarakuqkunaqa sasachakuypin rikukunku.

5. ¿Imatan casadokuna yuyarinanku prometenakusqankuta hunt’anankupaq? (Paginaq uranpi willakuytawan qhaway.)

5 Sichus casarakuq masiyki, cristiano kashaspapas, casarakusqaykichis qhepaman huknirayman cambiapunman chayqa, hatun prueban qanpaq kanman (1 Cor. 7:28). Casado kawsaypi mana kusikuy kaqtinqa, askha sasachakuykunan kanqa. Chhaynaña kaqtinpas, cheqaq cristianokunaqa yachankun mana Bibliaq nisqanman hina t’aqanakuy hucha kasqanta, chayraykun casado kawsayninkupi mana entiendenakuy kaqtinqa mana t’aqanakuspachu chaytaqa allichanku. Chayraykun casarakusqanku p’unchaypi prometenakusqankuta hunt’anankupaq kallpachakuq cristianokunataqa sumaqta respetana, munakuna, yanapana ima. *

6. ¿Imatan yachananku casarakuyta munaq cristiano wayna sipaskuna?

6 Sichus wayna sipasllaraq kanki, munashankitaq casarakuytapas chayqa, ¿imakunatan yachanayki? Huk cristianowan reqsinakuspa casarakunaykipaqqa allin poqosqan kanayki edadniykipi, yuyayniykipi, Dios reqsiyniykipipas, chhaynapin casarukuspa manaña imaymana uma nanaykunapi tarikunkiñachu. Bibliaqa manan willanchu hayk’a wataykipi casarakunaykita. * Ichaqa nisunkin ama sinchi wayna sipasllaraq kasqayki tiempopi casarakunaykita, chay tiempopin wayna sipaskunaq cuerpon nishuta kallpachan warmi qhari puñuyta munapayanankupaq (1 Cor. 7:36, NM). ¿Imanaqtinmi suyanayki chay tiempoq pasanantaraq? Cuerpoykiq munapayayninmi yuyayniykita waqllichinman hinaspa mana allinta yuyaykuspa imatapas decidiwaq, chhaynapitaq imaymana uma nanaykunapi rikukuwaq. Amapuni qonqaychu, Jehová Dios casadokunaman consejokuna qosqanqa allinniykipaq kusisqa kawsanaykipaq kasqanta (leeychis Isaías 48:17, 18).

¿Imaynatan qhawarinanchis wawayoq kayta?

7. ¿Imaynapin tarikunku wakin casado wayna sipaskuna? ¿Imaynatan casado kawsayninkuta chay afectan?

7 Chaymantapas wakin casadokunan sinchi wayna sipasllaraq kashaspa wawayoq kapunku, manaraq paykuna allinta reqsinakushaspanku. Chayllaraq naceq wawaqa tuta p’unchay atiendenataq chayqa, mamanqa payllamanñan tiemponta qon, chaymi wayna qosaqa mayninpi qonqasqa hina sientekunman. Chaymantapas tutapi wawata atiendespankun mana allintachu samanku, chhaynapin sayk’usqa kaspanku imallamantapas phiñachinakunku. Kay casado wayna sipaskunaqa manañan librechu sientekunku ñawpaqpi hina may munasqankuta rinankupaq, ima munasqankuta ruwanankupaqpas. ¿Chhayna situacionpi tarikuspa imatan paykuna yuyarinanku?

8. ¿Imatan tayta mamakuna allinta hunt’ananku? ¿Imanaqtinmi chayta ruwananku?

8 Tayta mamakunaqa yuyarishanallankupunin casarakuypas wawayoq kaypas Diospa sumaq regalon kasqanta, chayraykun wawanku uywaypi ruwanankutaqa allinta hunt’ananku. Wawa naceqtinqa imaymana cambiokunatan casado kawsaypi ruwana. Dios serviq tayta mamakunaqa makillan chaykunataqa ruwanku. Jehová Diosmi runakunata kamaran wawayoq kanankupaq, chayraykun Dios serviq tayta mamakunaqa wawankuta qhawarinku ‘Jehová Diospa qosqanta’ hina (Sal. 127:3). Qosawan esposawanqa kallpachakunkun ‘Señorwan hukllachasqa tayta mamakuna’ hina wawankuta allinta uywanankupaq (Efe. 6:1, NM).

9. a) ¿May sasataq wawa uywayri? b) ¿Imaynatan qosa esposanta yanapanman Dios serviyninpi?

9 Tayta mamakunaqa tiemponkuta qospa anchata kallpachakuspan askha wata wawankuta uywanku. Wawacha wiñanankamaqa esposaqa yaqapaschá mana tukuy yuyaywanchu huñunakuykunapi uyarinqa, tiemponpas pisillan kanqa Bibliata estudiananpaq yachasqanpi yuyaymanananpaqpas, chhaynapitaq Dios serviyninpi pisiyanman. Chayraykun allin taytaqa tukuy atisqanta ruwan wawa uywaypi esposanta yanapananpaq. Chaymantapas huñunakuy tukuyta esposanwan riman huñunakuypi yachachikusqanmanta, chhaynapin esposanta yanapan huñunakuypi yachachikusqanta allinta entiendenanpaq. Mayninpitaq wawata cuidan esposan mana wawaq distraesqan allinta predicananpaq (leeychis Filipenses 2:3, 4).

10, 11. a) ¿Imatan ruwana wawakunata ‘Señormanta yachachinapaq’? b) ¿Imanaqtinmi allin tayta mamakunata “allinpunin ruwasqaykichisqa” ninanchis?

10 Allin tayta mama kayqa manan wawakunata mikhuchiyllachu, p’achachiyllachu, hampichiyllachu, nitaq tiyanankupaq wasita qoyllachu. Aswanpas, kay tukukuy sasa p’unchaykunapiqa, huch’uyninkumantapachan Diospa kamachikuyninkunata wawankuta yachachinanku allinta kawsanankupaq. Tayta mamakunaqa ‘kasuchikuspan wawankuta uywananku Señormanta yachachispa’ (Efe. 6:4). ‘Señormanta yachachinapaqqa’ Jehová Diospa kamachikuyninkunatan wawankuq sonqonman churananku wawallaraq kasqankumantapacha wayna sipas kanankukama (2 Tim. 3:14, 15).

11 Jesusmi qatikuqninkunata niran: “Llapa suyu runakunata yachachimuychis, yachachisqaykuna kanankupaq”, nispa. Chaywanqa tayta mamakunatapas kamachisharanmi wawankuta yachachinankupaq, chhaynapi Jesuspa yachachisqan kanankupaq (Mat. 28:19, 20). Tayta mamakunapaqqa sinchi sasan chay ruwayqa, ¿imanaqtin? Kay pachapi runakunan wayna sipaskunata kallpachanku mana allinkunata ruwanankupaq. Chayrayku, Diosta servinankupaq wawankuta yanapaq tayta mamakunataqa sonqomanta ninanchis: Allinpunin ruwasqaykichisqa, nispa. Chay tayta mamakunaqa Dios manchakuq allin tayta maman kanku, iñiyninkuwantaq wawankuta yanaparanku kay pachata atipanankupaq (1 Juan 5:4).

Astawan servinankuraykun mana wawayoq otaq soltero qhepapunku

12. ¿Imanaqtinmi wakin cristianokuna decidinku huk tiempo soltero qhepakuyta?

12 ‘Kay pachaq imayna kasqanqa’ cambiashanmi, ‘tiempopas pisillañan kashan’, chayraykun Diospa Simin Qelqaqa kallpachawanchis soltero kananchispaq (1 Cor. 7:29-31). Chayta kasukuspankun askha cristianokuna decidiranku manaña casarakuyta otaq askha wata soltero qhepakuyta. Chay cristianokunaqa allinmi ninapaq hinapunin kanku, paykunaqa manan allinnillankuta maskhanankuraykuchu chaytaqa ruwanku, aswanpas “mana imaq hark’asqallan” Jehová Diosta servinankuraykun (leeychis 1 Corintios 7:32-35). Chayraykun askha soltero wayna sipaskuna precursor kanku otaq Betel wasipi llank’ashanku. Wakintaq Escuela de Entrenamiento Ministerial nisqa cursoman rinku, Jehová Diospa llaqtanpi astawan llank’anankupaq. Tiempowanmi chay soltero wayna sipaskunamanta wakinninku casarakunku, hinaspa cuentata qokunku soltero kashaspanku Diosta llapan tiemponkuwan servisqankupi yachasqanku casado kawsayninkupi anchata yanapasqanta.

13. ¿Imanaqtinmi wakin casado cristianokuna mana wawayoq kayta decidinku?

13 Pachantinpi askha casadokunan mana wawayoq kayta decidinku. Wakinqa chayta decidinku wakcha kasqankurayku, wakintaq allin profesionniyoq kaspa qolqeyoq kanankurayku. Wakin Dios serviq cristianokunapas mana wawayoq kaytan decidinku astawan Jehová Diosta servinankurayku. Chay Dios serviq casadokunaqa mana wawayoqña kanku chaypas, kusisqan kawsanku. Paykunaqa Diospa Reinonta ñawpaqta maskhanankuraykun mana wawayoq kayta decidinku (1 Cor. 7:3-5). Wakinninkun Jehová Diosta cristianomasinchiskunatapas servishanku Betel wasipi, otaq visitaq superintendente kaspa. Wakintaq llank’ashanku precursor kaspa otaq misionero kaspa. Jehová Diosqa manapunin qonqanqachu paypaq tukuy sonqo llank’asqankutaqa (Heb. 6:10).

“Sasakunapin rikukunqaku”

14, 15. ¿Ima “sasakunapin” cristiano tayta mamakuna rikukunkuman?

14 Apóstol Pablon casado cristianokunamanta rimaspa niran: “Casarakuqkunaqa sasakunapin rikukunqaku”, nispa (1 Cor. 7:28). Chay sasakunan kanman paykunapas, wawankupas otaq tayta mamankupas onqoqtin. Wawankuta uywaypas sasallataqmi kanman. Ñawpaqpi yachasqanchis hina, Bibliaqa willaranñan: “Tukukuy qaylla p’unchaykunataqa sasa tiempokunan chayamunqa”, nispa, chay tiempopi wawakunaqa mana kasukuqmi kananku karan (2 Tim. 3:1-3).

15 ‘Sasa tiempokunapitaq’ kawsashanchis chayqa, cristiano tayta mamakunapaqqa sasapunin wawanku uywayqa. Tayta mamakunaqa tukuy atisqankutan ruwananku ‘kay pachapi’ millay ruwaykuna wawankuta mana waqllichinanpaq (Efe. 2:2, 3). Tayta mamakuna anchataña kallpachakunku wawankuta yanapanankupaq chaypas, mayninpin wakin wawankuqa manaña Jehová Diosta servinkuchu. Chaymi tayta mamakunataqa sinchita llakichin (Pro. 17:25).

“Manchay ñak’ariymi kanqa”

16. ¿Ima ‘ñak’ariymantan’ Jesús willaran?

16 Casado kawsaypi, wawakuna uywaypi problemakuna kasqanqa manan imapaschu kanqa hamuq hatun ñak’ariywan tupanachisqaqa. Jesús runakunawanña mana rikuylla kanan tiempomanta, kay millay pachapas tukukapunanpaqña kananmantawan rimaspa niran: “Manchay ñak’ariymi kanqa, chay hinaqa manan hayk’aqpas kay pacha qallariymantapacha kunankama karqanchu, manataqmi kanqapaschu”, nispa (Mat. 24:3, 21). Jesusqa willallarantaqmi ancha askha runakuna ‘manchay ñak’ariymanta’ kawsashaqlla lloqsinankuta. Ichaqa manaraq chay sucedeshaqtinmi Satanasqa huk kutillatawanña Jehová Diospa llaqtan contra sinchi phiñasqallaña hatarinqa. Chay tiempoqa sinchi sasapunin kanqa llapanchispaqpas: wawakunapaqpas kurakkunapaqpas.

17. a) ¿Imanaqtinmi mana llakikuspa suyasunman hamuq tiempota? b) ¿Imatan yuyarinanchis casarakuyta wawayoq kaytapas allin yuyaywan qhawarinanchispaq?

17 Ichaqa manan sinchitaqa llakikunanchischu hamuq tiempomanta. Sichus tayta mamakuna Jehová Diospaq hunt’aq kanqaku chayqa, paykunapas huch’uy wawankupas Diospa pakaykusqanmi kanqaku manchay ñak’ariy tiempopi (leeychis Isaías 26:20, 21; Sof. 2:2, 3; 1 Cor. 7:14). Chay p’unchay chayamunankama ama qonqasunchu sasa tiempokunapi kawsashasqanchista, tukukuy p’unchaykunapiña kawsashasqanchistapas; chayta yuyarispan allin yuyaywan qhawarisunchis casarakuyta, wawayoq kaytapas (2 Ped. 3:10-13). Sichus solterokuna, casadokuna, wawayoqkuna, mana wawayoqkunapas chhaynata ruwasunchis chayqa, allin kawsayninchiswanmi Jehová Diosta hatunchasunchis, congregaciontapas allinpaq qhawarichisunchis.

[Uranpi willakuykuna]

^ párr. 3 Qhaway Vivamos muy pendientes del día de Jehová, nisqa libropi “Él ha odiado [la acción de] divorciarse”, nisqata, 125 paginapi.

^ párr. 5 Casado kawsayninkupi problemakunayoq wayqe panakunaqa allin consejokunatan tarinkuman 2003 wata 15 septiembre La Atalayapi, 2001 wata 8 enero ¡Despertad! revistapipas.

^ párr. 6 Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas nisqa libropi qhaway 30 capitulota: “¿Estoy preparado para casarme?” nisqata.

Kutipanapaq

• ¿Imanaqtinmi mana allinchu sinchi wayna sipasllaraq kashaspa casarakuy?

• ¿May sasataq wawa uywayri?

• ¿Imanaqtinmi askha cristianokuna solterolla qhepakunku, askha casadokunapas mana wawayoq kayta decidinku?

• ¿Ima “sasakunapin” rikukunkuman cristiano tayta mamakuna?

[Tapuykuna]

[21 paginapi foto]

¿Imanaqtinmi mana allinchu kanman sinchi wayna sipasllaraq kashaspa casarakuy?

[22 paginapi foto]

Qosaqa allintan yanapanman esposanta Dios serviyninpi

[23 paginapi foto]

¿Imanaqtinmi wakin casarasqa cristianokuna mana wawayoq kayta decidinku?