Pisi tiempollamantan Diospa Reinon kacharichiwasun

“Qhapaqsuyuyki hamuchun, munayniyki kay pachapi ruwakuchun, imaynan hanaq pachapipas ruwakun hinata.” (MAT. 6:10.)

1. ¿Imamantan Jesús astawan yachachiran?

ORQO patapi yachachishaspan Jesusqa qatikuqninkunata niran: “Kay hinata mañakuychis: [...] Qhapaqsuyuyki [‘Reinoyki’, NM] hamuchun, munayniyki kay pachapi ruwakuchun, imaynan hanaq pachapipas ruwakun hinata”, nispa. Chaywanmi Jesusqa rikuchisharan imamanta yachachiy aswan importante kasqanta (Mat. 6:9-13). Jesusqa puriran llapa llaqtakunata huch’uy llaqtakunatawan ‘Diospa reinonmanta allin willakuykunata’ willaspan (Luc. 8:1). Qatikuqninkunatapas kamachiranmi: ‘Diospa reinonta’, chanin kaynintawan ñawpaqta maskhashallaychis, nispa (Mat. 6:33). Kallpachakusun kay estudiopi yachasqanchista predicasqanchis runakunaman yachachinapaq. Kay estudiopin kay tapuykunata kutichisun: ¿Imanaqtinmi Diospa Reinonmanta willay ancha importante? ¿Imaraykun runakuna kacharichisqa kayta necesitanchis? ¿Imaynatan Diospa Reinon kacharichiwasun?

2. ¿Imanaqtinmi Diospa Reinonmanta willay ancha importante?

² Jesusmi willaranña: “[Reinomanta] allin willakuykunan kay pachantinpi willasqa kanqa, llapa suyukunaq yachananpaq, hinaqtinmi p’uchukayqa chayamunqa”, nispa (Mat. 24:14). Diospa Reinonmanta willayqa ima ruwaymantapas aswan importanten. Chaymi Jehová Diospa testigonkunaqa pachantinpi mana hayk’aq predicakusqanta hina willashanku Diospa Reinon hanaq pachapi churasqaña kasqanmanta; paykunaqa yaqa qanchis millonñan kanku, pachak waranqa más congregacionkunañataq kankupas. Reinomanta willasqankuqa ancha sumaq notician, chay gobiernowanmi Diosqa kay pachata kamachinqa. Chay gobierno kamachiqtinmi Diospa munaynin kay pachapi ruwakunqa imaynan hanaq pachapipas ruwakun hinata.

3, 4. ¿Imaynan kawsay kanqa Diospa munaynin kay pachapi ruwakuqtin?

³ Diospa munaynin kay pachapi ruwakuqtin, ¿imatan Jehová Dios ruwanqa runakunapaq? “Diosmi paykunaq ñawinkumanta tukuy weqeta pichanqa, manan wañuypas kanqañachu, manallataqmi llakikuypas, waqaypas, nanaypas kanqañachu.” (Apo. 21:4) Manañan pipas Adanpa huchanrayku onqonqachu ni wañunqapaschu. Diospa yuyarisqan wañupuqkunapas wiñaypaqmi kawsayta atinkuman, Biblian nin: ‘Chaninkunatapas mana chaninkunatapas wañusqankumanta Dios kawsarichimunqa’, nispa (Hech. 24:15). Manañan kanqañachu guerrakuna, onqoykuna, yarqaykunapas, kay pachapas  sumaq paraisomanmi tukupunqa. Millay salqa animalkunapas sumaqtan kawsanqaku runakunawan, paykunapurapas (Sal. 46:9; 72:16; Isa. 11:6-9; 33:24; 35:1).

⁴ Chhayna sumaqmi kawsayqa kanqa Diospa Reinon kamachikamuqtin, chayraykun Biblia nin: “Llamp’u sonqokunan [...] kay hallp’ata chaskinqaku, sumaq thak-nisqataq tiyakunqaku”, nispa. Ichaqa, ¿iman sucedenqa mana allin runakunata? Biblian nillantaq: “Pisi tiempomantaqa chinkapullanqan millay runakunaqa”, nispa. ‘Jehová Diosta suyakuqkunallan kay hallp’api’ kawsanqaku (Sal. 37:9-11).

5. ¿Imakunan kay pachamanta chinkanqa?

⁵ Ichaqa chaykuna sucedenanpaqqa llapa gobiernokuna, religionkuna, kay pachaq comercio ruwayninkunapas chinkananmi. Llapa chaykunatan Diospa Reinon tukuchinqa. Profeta Danielmi niran: “Chay reykuna [kunan tiempo gobiernokuna] kamachikushaqtinmi, Hanaq Pacha Diosqa mana hayk’aq thunikuq suyuta [hanaq pacha gobiernota] sayarichinqa, manataqmi wak suyuqa chayta kamachinqachu, aswanpas llapa suyukunatan ñut’uspa tukunqa, wiñaypaqtaq kanqapas”, nispa (Dan. 2:44). Chayraqmi kanqa ‘mosoq hanaq pacha’ (hanaq pachapi Diospa mosoq gobiernon); chay gobiernotaq kamachinqa ‘mosoq hallp’a pachata’ (kay pachapi chanin runakunata), chay tiempopin ‘tukuy imapas chaninkama kanqa’ (2 Ped. 3:13).

Kunanmi astawan necesitanchis Dios kacharichiwananchista

6. ¿Imaninmi Biblia kay pachapi mana allin kawsay kasqanmanta?

⁶ Satanaswan, Adanwan, Evapiwanmi Dios contra hatariranku paykunallamanta allin kaqta mana allin kaqtapas decidiyta munaspa, chay ruwasqankuwanmi kay pachapi mana allin kawsayqa qallariran. Dios contra hatarisqankumanta waranqa soqta pachak wata más pasaqtinmi, Noeq tiemponpi Dios “rikurqan kay pachapi runakunaq sinchi mana allin kasqanta, sonqonkuq lliw yuyaykusqanpas mana allinllapuni kasqantawan” (Gén. 6:5). Waranqa kinsa pachak wata qhepamanpas kay pachapi kawsayqa sinchi mana allinllapunin kasharan, chaymi rey Salomonqa niran: “Ñoqaqa wañukapuqkunamanta nirqani: Paykunaqa aswan kusisqan kawsaqkunamantaqa. Iskayninkumantapas aswan kusisamiyoqqa kunankama manaraq naceqkunan, manan rikunkuraqchu kay pachapi millay ruwaykunata”, nispa (Ecl. 4:2, 3). Salomonpa chay rimasqanmantaqa kinsa waranqa watañan karun, mana allin kawsaymi ichaqa kashallanpuni.

7. ¿Imanaqtinmi kunan astawan necesitanchis Dios kacharichiwananchista?

⁷ Mana allin kawsay unayña kay pachapi kashan chaypas, kunanmi astawanqa necesitanchis Diospa Reinon kacharichiwananchista. Manan hayk’aqpas kay último pachak watakunapi hinaqa mana allin kawsayqa karanchu, kunanqa aswan-aswantaraqmi yapakushan. Worldwatch instituton willan: “Ñawpaqkaq siglomanta 1899 watakama guerrakunapi wañuqkunamantaqa kinsa kutita hinaraqmi kay pachak watakuna qhepallata wañuranku”, nispa. 1914 watamantapachan pachak millón masraq runakuna wañuranku guerrakunapi. Huk enciclopedia libron nin: Segunda guerra mundial nisqapin yaqa soqta chunka millón runakuna wañuranku, nispa. Askha nacionkunan mosoq armakunawan hatun bombakunawan armasqa kashanku. Chaykunawanmi waranqanpi runakunata wañuchinkuman.  Runakuna ñawparishankuña cienciapi onqoykunata hampiypi chaypas, sapa watanmi phisqa millón wawakuna yarqaymanta wañunku (qhaway ¿Imatapunin Biblia yachachin? librota 9 capitulota).

8. Waranqa-waranqa wata runakunaq kamachisqanpi, ¿imatan sut’ita rikukun?

⁸ Runaqa manan atinchu mana allin kawsay tukuchiyta. Kay pachapi gobiernokuna, pantasqa religionkuna, qhapaq negociantekunapas manan atirankuchu runakuna thakpi, allinlla, qhalilla kawsanankupaq yanapayta. Imaymanataña ruwaranku runakunata yanapanankupaq chaypas, runakunaq problemanqa yapakushallanmi. Qallariymantapacha kunankama imaymana clase gobiernokunaña runakunata kamachiranku chaypas, manan atirankuchu allin kamachiyta, Bibliaq kay nisqanmi sut’itapuni rikukun: “Runaqa manan atiyniyoqchu kikillanmanta allinta purinanpaqqa. Mana qan [Dios] pusaqtiykiqa manan allintaqa kawsanmanchu”, nispa (Jer. 10:23, NM). ‘Runaqa runamasinta mana allinta ruwananpaqmi munaychakuran.’ (Ecl. 8:9.) Chayraykun ‘Diospa tukuy imaymana kamasqankunaqa kunankama waqashanku muchushanku’ ima (Rom. 8:22).

9. ¿Imakunan sucedenan karan ‘tukukuy qaylla p’unchaykunapi’?

⁹ Bibliaqa kay tiemponchismantan willaranña: “Tukukuy qaylla p’unchaykunataqa sasa tiempokunan chayamunqa”, nispa. Willallarantaqmi kunan tiemponchispi gobiernokuna kamachishaqtinraq kay pachapi kawsay imayna kanantapas, hinaspa nillarantaq: “Millay runakunapas q’otuq runakunapas aswan-aswanraqmi mana chanin-kayman chayanqaku”, nispa (leeychis 2 Timoteo 3:1-5, 13). “Lliw kay pachataq saqraq” makinpi kashan chayqa, cristianokunaqa yachanchisñan runakunaq kawsaynin chhayna kananta (1 Juan 5:19). Kay pachapi mana allin kawsay astawan yapakusqanwanmi cristianokunaqa yachanchis pisi tiempollamanta Dios kacharichiwananchista.

Diosllan kacharichiwasunman

10. ¿Imanaqtinmi Jehová Dioslla kacharichiwasunman?

¹⁰ Runakunaman willay Jehová Dioslla kacharichiwananchispaq atiyniyoq kasqanta. Payqa munanmi lliw serviqninkunata lliw llakikuyninkumanta sasachakuyninkumantapas kacharichiyta (Hech. 4:24, 31; Apo. 4:11). Diosqa kacharichinqapunin llaqtanta, hunt’anqataqmi llapan promesankunatapas. Pay kikinmi juraran: “Yuyaykusqayman hinapunin ruwasqa kanqa”, nispa. Paypa ‘rimasqan simiqa manan hinallachu payman kutimunqa, aswanpas imachus munasqantan ruwanqa’ (leeychis Isaías 14:24, 25; 55:10, 11).

11, 12. ¿Imatan Jehová Dios serviqninkunapaq ruwanqa k’arak phiñakuynin p’unchaypi?

¹¹ Millay runakunaman juicionta chayachimunanpaqqa ñawpaqtaraqmi Jehová Diosqa serviqninkunaman prometen pakaykunanpaq. Jehová Dios profeta Jeremiasta millay runakunaq contranpi rimananpaq kachashaspan niran: “Aman pitapas manchakunkichu, ñoqan qanwan kashani waqaychanaypaq”, nispa. (Jer. 1:8). Manaraq  Sodoma Gomorra llaqtakunata thunishaqtinmi Jehová Diosqa iskay angelkunata kacharan Lotta familiantawan horqomunankupaq. Chay qhepamanñan Jehová Diosqa “Sodomaman Gomorramanwan hanaq pachamanta parachimurqan azufreta ninatawan” (Gén. 19:15, 24, 25).

¹² Lliw kay pachamanña Jehová Dios juicionta chayachimunqa chaypas, payqa atinmi kasukuqninkuna pakaykuyta. Ñawpaq tiempopi millay runakunata unuwanña millp’uchiran chaypas, “chanin kawsaymanta willaq [Noetan] qespichirqan, wakin qanchis runakunatawan kuskata” (2 Ped. 2:5). Hamuq tiempopi millay runakunata wañuchishaqtinpas pakaykullanqataqmi pay sonqo runakunata. Chayraykun Bibliaqa niwanchis: “Kay pachapi llapa k’umuykukuqkuna, [...] Señor Diosman kutirikuychis. Chaninkaqta ruwaychis, huch’uyyaykukuychis, ichapas Señor Diospa k’arak phiñakusqan p’unchaypi pakaykusqa kawaqchis”, nispa (Sof. 2:3). Chay k’arak phiñakusqan p’unchaypin ‘millay runakuna kay pachamanta wikch’usqa kanqaku’, ‘chanin kawsaqkunataq kay pachapi tiyanqaku’ (Pro. 2:21, 22).

13. ¿Imaynatan Jehová Dios kacharichinqa wañupuq serviqninkunata?

¹³ Dios serviq runakunamantaqa askhañan wañupunku onqospanku, runakunaq ñak’arichisqan kaspanku otaq imaynapi tarikuspapas (Mat. 24:9). Paykunapas wañuymantan kacharichisqa kanqaku, ¿imaynapi? Naqha nisqanchis hina, Diosmi ‘chaninkunata wañusqankumanta kawsarichimpunqa’ (Hech. 24:15). Qhawarisqanchis hina, manan imapas Jehová Diosta hark’anmanchu serviqninkunata kacharichinanpaqqa, ¡anchatan chaymanta kusikunchis!

Chaninta kamachiq gobierno

14. ¿Imaynapin yachanchis Diospa Reinon chanin kasqanta?

¹⁴ Runakunaman willay Jehová Diospa hanaq pacha gobiernon chanin kasqanta. Chay gobierno sumaq kamachisqanpin rikukunqa Dios munakuq chanin kasqan (Deu. 32:4; 1 Juan 4:8, 16). Jehová Diosqa Jesucristotan akllaran gobiernonpi kamachinanpaq, payqa allin preparasqan kashan kay pachata kamachinanpaq. Chaymantapas Diosqa 144.000 cristianokunatan akllaran hanaq pachaman rinankupaq, paykunan Jesucristowan kuska kamachimunqaku (Apo. 14:1-5).

15. ¿Imaynatan runakuna kamachinku, imaynatan Diospa Reinon kamachimunqa?

¹⁵ Jesús 144.000 cristianokunapiwan kay pachata kamachimuqtinkuqa manan huchayoq runakuna hinachu kamachimunqaku. Kay pachapi askha kamachikuqkunan millayta kamachiranku, kamachisqanku llaqtakunata guerrakunaman qatiranku, chaymi millonninpi runakuna guerrakunapi wañuranku. Chayraykun Bibliaqa niwanchis: Ama runapiqa confiaychischu, “manan payqa qespichiyta atinchu”, nispa (Sal. 146:3). Criston ichaqa munakuywan kamachimunqa, pay kikinmi niran: “Ñoqaman hamuychis llapa sayk’usqakuna q’episapakuna, ñoqan samachisqaykichis. Yugoyman k’umuykukuychis, hinaspa ñoqamanta yachaqakuychis llamp’ulla, huch’uyyaykukuq sonqoyoq kasqayta, chaymi qankunaqa samakuyta tarinkichis. Yugoyqa ch’usallan, q’epiypas manan llasachu”, nispa (Mat. 11:28-30).

Tukupunqañan ‘tukukuy qaylla p’unchaykunaqa’

16. ¿Imawanmi tukupunqa ‘tukukuy p’unchaykuna’?

¹⁶ 1914 watamantapachan kay pachaqa tukukuy p’unchaykunapiña kawsashan. Chay watamantapachan kawsashanchis kay pacha ‘p’uchukapunanpaqña kashasqan’ tiempopi (Mat. 24:3). Jesuspa willasqan ‘manchay ñak’ariyqa’ ñan chayamunqaña (leeychis Mateo 24:21). Manan chay manchay ñak’ariymanqa rikch’akunqachu ñawpaqpi ima ñak’ariypas kasqanqa, chay p’unchaymi Satanaspa kamachisqan pacha tukupunqa. ¿Imaynatan manchay ñak’ariy qallarinqa tukunqapas?

17. ¿Imaninmi Biblia manchay ñak’ariy imayna qallarinanmanta?

¹⁷ Manchay ñak’ariyqa runakunaq mana piensasqan ratun chayamunqa. Arí, ‘Jehová Diospa p’unchayninqa qonqayllan chayamunqa’. “Runakunan nishanqaku: Thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis, nispa.” (leeychis 1 Tesalonicenses 5:2, 3.) Maypachachus pachantinpi gobiernokuna: Ñan yachanchisña hatun problemanchiskuna allichayta nispa nishaqtinkun, manchay ñak’ariyqa qallarinqa. ‘Hatun Babilonia’  otaq pachantinpi pantasqa religionkunaqa qonqayllan tukuchisqa kapunqaku, chaymi kay pachapi runakunapas mana creeyta atinqakuchu. Kay pachapi reykuna huk runakunapas admirasqan qhepanqaku pantasqa religionkuna chinkachisqa kasqankumanta (Apo. 17:1-6, 18; 18:9, 10, 15, 16, 19).

18. Diospa llaqtanman Satanás phawaykuqtin, ¿imatan Jehová Dios ruwanqa?

¹⁸ Manchay ñak’ariypin ‘señalkuna intipi, killapi, ch’askakunapipas kanqa’, hinaspan “Runaq Churinta hanaq pachamanta hamushaqta rikunqaku”. Chay sucedeqtinmi anchata kusikusunchis ‘Diospa kacharichiwananchis tiempo chayamusqanta’ yachaspa (Luc. 21:25-28; Mat. 24:29, 30). Gog nisqa Satanasmi llapan ejercitonwan Diospa llaqtanman phawaykunqa. ¿Imatan Jehová Dios ruwanqa? Paymi llaqtanta nin: “Pipas qankunata tupaykuqqa ñawi ruruytan tupaykun”, nispa (Zac. 2:8). Ancha Hatun Kamachikuq Jehová Diosmi kaq ratu hatarinqa serviqninkunata hark’aykunanpaq. Diospa llaqtanta Satanás ch’usaqyachiyta munasqanqa mana imapin tukunqa (Eze. 38:9, 18).

19. Diospa ejercitonqa tukuchinqan kay pachapi Satanaspa kaqninkunata, ¿imanaqtinmi chaymanta seguro kashanchis?

¹⁹ Jehová Dios llaqtakunata juzgaqtinmi paykunaqa ‘yachanqaku pichus Jehová Dios kasqanta’ (Eze. 36:23). Tukuy Atiyniyoq Jehová Diosmi ejercitonta, waranqa-waranqa angelninkunata kachamunqa; paykunatan Jesucristo umallinqa Satanaspa runankunata kay pachapi tukuy ima kaqninkunatapas tukuchinankupaq (Apo. 19:11-19). Ñawpaq tiempopin ch’ulla angellla “pachak pusaq chunka phisqayoq waranqa” soldadokunata huk tutallapi wañuchiran. Chayraykun Diospa ejercitonpaqqa mana sasachu kanqa Satanaspa runankunata, kay pachapi tukuy ima paypa kaqninkunatapas Armagedón guerrapi tukuchiyqa (2 Rey. 19:35; Apo. 16:14, 16). Satanasmi supaykunantin chinkay-chinkay ukhuman wikch’uykusqa kanqaku waranqa watapaq, chaymantataq wañuchisqa kanqaku (Apo. 20:1-3).

20. ¿Imatan Diospa Reinon ruwanqa?

²⁰ Chayraqmi kay pachapi tukunqa mana allin kawsay, wiñaypaqtaq chanin runakuna kaypi tiyanqaku. Chhaynapin sut’ita rikukunqa Jehová Dios Ancha Hatun Kacharichiq kasqanta (Sal. 145:20). Jehová Diosqa Reinonwanmi allin kamachikuq kasqanta sut’iman horqonqa, sutinta ch’uyanchanqa, kay pachapaq munaynintapas hunt’anqa. Llapanchispas willamusunmanmi kay sumaq noticiakunata, ‘wiñay kawsaypaq sonqoyoq runakunamanpas’ yachachisunman Diospa Reinon pisi tiempollamanta kacharichiwananchista (Hech. 13:48, NM).

¿Yuyarishankichu?

• ¿Imaynatan Jesús rikuchiran Diospa Reinon ancha importante kasqanta?

• ¿Imanaqtinmi kunan astawan necesitanchis Dios kacharichiwananchista?

• ¿Imakunan sucedenqa manchay ñak’ariy tiempopi?

• ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchinqa Ancha Hatun Kacharichiq kasqanta?

[Tapuykuna]

[16, 17 paginakunapi fotokuna]

Diospa Simin Qelqaqa willaranñan kay tiemponchispi allin willakuykuna pachantinpi willakunanta

[18 paginapi dibujo]

Imaynan Jehová Dios Noeta familiantapas pakaykuran, chhaynatan ñoqanchistapas pakaykuwasunman

[20 paginapi dibujo]

Jehová Diosqa runakunaq “ñawinkumanta tukuy weqeta pichanqa, manan wañuypas kanqañachu” (Apo. 21:4)