Jehová Diospa Siminqa kawsaqmi

Corinto llaqtapi cristianokunaman qelqasqa cartakunamanta akllasqa yachachikuykuna

PHISQA chunka phisqayoq watapin apóstol Pablo Éfeso llaqtaman chayaran. Kaywanqa kinsa kutitañan llaqtan-llaqtanta purisharan predicaspa. Sinchi llakisqan kasharan Corinto llaqtapi cristianokunamanta, paymi yachasqa manaña sumaqtachu kawsasqankuta, qhelli huchaman urmaqkunatapas hinallata qhawasqankuta. Chaymantapas Corintopi cristianokuna Pabloman cartata apachimusqaku wakin ruwanankumanta tapukunankupaq. Chayraykun payqa paykunaman huk cartata qelqaran.

Qhepamanqa huk cartatawanmi paykunaman qelqaran. Chay iskay cartakunamanta yachayqa allinninchispaqmi kanqa. Corinto llaqtapi kawsayqa askhapin rikch’akun kay tiemponchisman, chaymantapas chay llaqtapi cristianokuna hinan askha pruebakunapi tarikunchis (Heb. 4:12).

“MAKILLA KASHAYCHIS”, “ALLINTA SAYAYCHIS”, “ALLINTA KALLPACHAKUYCHIS”

(1 Cor. 1:1–16:24)

Pablon qelqaran: “Wawqe-panaykuna, [...] valekuykichis, llapallaykichis ch’ulla yuyaylla kanaykichispaq”, nispa (1 Cor. 1:10). Chay cristianokunaqa Jesucristo hinan kananku karan, paymantaqa ‘manan wak teqsitaqa churanankuchu’ karan (1 Cor. 3:11-13). Chaymantapas rimaranmi huk cristiano qhelli huchaman urmasqanmanta, hinaspan kamachiran: “Chay huchallikuq runataqa qankuna ukhumanta qarqoychis”, nispa (1 Cor. 5:13). Nillarantaqmi: “Cuerpoqa manan qhelli huchapi purinapaqchu, aswanpas Señorta servinapaqmi”, nispa (1 Cor. 6:13).

‘Cartapi tapukamusqankumantataq’ allin yachachikuykunata qoran casadokunapaq solterokunapaqpas (1 Cor. 7:1). Chaymantapas rimallarantaq cristianokuna pikunata kasukunankumanta, imayna huñunakunankumanta, wañupuqkuna kawsarimunankumantapas. Tukuyninpitaq niran: “Makilla kashaychis, iñiypi allinta sayaychis, qhari hina puriychis, allinta kallpachakuychis”, nispa (1 Cor. 16:13).

Tapuykuna kutichiykunapiwan:

7:33, 34. Kay texton casadokunamanta nin: ‘Kay pacha kaqkunapin yuyanku’, nispa. ¿Imakunataq chaykunari? Casadokunaqa llakikunku mikhunamanta, p’achamanta, wasimanta, hukkunamantawan, chaykunan ‘kay pacha kaqkunaqa’,  manan kay pachapi mana allin kaqkunachu (1 Juan 2:15-17).

11:26. ¿Hayk’a kutitan Jesuspa wañusqanta yuyarikunan, hayk’aqkamataq chayta ruwakunan? Pabloqa manan niranchu: “Sapa kutilla yuyariychis”, nispaqa, aswanmi niran: “Sapa kuti kay t’antata mikhuspaykichisqa, kay vinotapas ukyaspaykichisqa, Señorpa wañusqantan willankichis”, nispa. Hanaq pachapaq akllasqakunan chayta ruwanku watapi huk kutillata, 14 p’unchay nisán killapi. ¿Hayk’aqkamataq chaytari ruwananku? Hanaq pachaman pusaqninku Señor Jesús “hamunankama” (1 Tes. 4:14-17).

13:13. ¿Imaynapin munakuy aswan chaniyoq iñiymanta suyakuymantapas? ‘Suyashasqanchiskuna’ chayamuqtin, ‘cheqaqtapuni chaskinanchispaq yuyasqanchis’ hunt’akuqtinqa, manañan kunan hinachu iñiyninchis suyakuyninchispas kanqa (Heb. 11:1). Munakuymi ichaqa manan hayk’aqpas tukunqachu, chaymi Biblia nin: ‘Munakuyqa iñiymanta suyakuymantapas aswan chaniyoqmi’, nispa.

15:29. ¿Kananchu “wañusqakunaq sutinpi bautizachikuqkuna”? Kay textopiqa apóstol Pablo manan rimashanchu mana bautizasqa wañusqakunaq sutinpi bautizakuymanta, aswanmi rimashan hanaq pachapaq akllasqakunaq kawsaynin bautismoman rikch’akusqanmanta. Paykunaqa wañunankukaman Diospa munayninta hunt’ananku hanaq pachaman kawsarinankupaq. Chayraykun Traducción del Nuevo Mundo chay textota khaynata t’ikran: “Wañunankupaq bautizachikuqkuna”, nispa.

Yachananchispaq:

1:26-31; 3:3-9; 4:7. Manan hatunchakuspachu ñoqanchismanta rimananchis, aswanpas k’umuykukuqmi kananchis. Hatunchakuyta munaspaqa Jehová Diospa ruwasqallanwanmi hatunchakunanchis. Chhaynapin huknisqalla kawsasun wayqe pananchiskunawan.

2:3-5. Apóstol Pablo Corinto llaqtaman chayaspaqa yaqapaschá sonqollanpi niran: “Manachus hina kay llaqtapiqa pipas uyariwanmanchu, kaypiqa sinchi mast’arisqan kashan yachaysapa griego runakunaq yachaynin costumbrenkunapas”, nispa. Ichaqa manan chayta manchakuspachu manaña predicaran. Ñoqanchispas predicasqanchisrayku sasachakuykunapi rikukuqtinchisqa manan pisipananchischu. Aswanpas apóstol Pablo hina, Jehová Diosmanta kallpata mañakunanchis allin willakuykunata willashanallanchispaq.

2:16. ‘Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kayqa’ Cristoq yuyayninta allinta yachaymi, pay hina yuyaykuymi, imayna sonqoyoq kasqanta allin reqsiymi, imatapas pay hina ruwaymi (1 Ped. 2:21; 4:1). Chaypaqmi allinta estudiananchis kay pachapi kashaspa Diosta imayna servisqanmanta.

3:10-15; 4:17. Allinta qhawarikunanchis estudiachisqanchiskunata imayna yachachisqanchista. Chayman hinataq kallpachakunanchis aswan allinta yachachinapaq (Mat. 28:19, 20). Mana chayta ruwasunchu chayqa, estudiachisqanchiskunaqa saqepunkumanmi Dios serviyninkuta pruebakunapi tarikuqtinku. Chay sucedeqtinqa “nina ukhumanta suchurqamuq hinallaña” otaq sinchita llakikuspan wiñay kawsayman chayasunman.

6:18. “Qhelli huchapi puriymanta [ayqekunapaqqa]” manan televisionpi revistakunapipas qhawanachu qhelli hucha ruwasqankuta (pornografía nisqata), manan qhellikunata rimanachu, manan qhari kayninchista otaq warmi kayninchista qhaqokunachu, manan qhelli huchapi yuyaykunachu, manataq mana casarakuyta munashaspa hukkunaq sonqonta suwanachu; kay ruwaykunan qhelli huchaman urmachiwasunman (Mat. 5:28; Sant. 3:17).

7:29. Casado warmi qhariqa manan kusichinakuyllatachu maskhananku, aswanpas Diospa Reinontan ñawpaqta maskhananku.

10:8-11. Israel runakunaqa Jehová Diostan phiñachiranku Moisesmanta Aaronmantapas rimapakusqankuwan. Chayraykun cuidakunanchis ama rimapakuq kananchispaq.

16:2. Allin willakuykuna willakushanallanpaqqa sapa kutillanmi donacionninchista qonanchis, ñawpaqmantataq yuyaykunanchis hayk’ata qonanchista.

 “KAWSAYNIYKICHISPI HUNT’ASQA-KAYTA MUNAYCHIS”

(2 Cor. 1:1–13:14)

Apóstol Pablon yachasqa Corinto llaqtapi chay huchallikuq cristiano huchanta saqespa Diosman kutirikusqanta, chaymi wayqe panakunata niran: “Kunanqa payta pampachapuychis, hinaspa sonqochaychis [kallpachaychis]”, nispa. Ñawpaqkaq cartanwanmi Pabloqa sonqonkuta llakichisqa, ichaqa kunan kusisqa kasharan ‘chay llakikuy hawa Diosman kutirikusqankumanta’ (2 Cor. 2:6, 7; 7:8, 9).

Tukuy imapipas ‘allinpuniñataq kasharanku’ chayqa, Pablon paykunata niran: “Yanapayta qoypipas allinpuni kaychis”, nispa. Pay contra rimaqkunamanpas kutichiranmi, hinaspa wayqe panakunaman niran: “Kusikuychis. Kawsayniykichispi hunt’asqa-kayta munaychis, yuyaychasqayta hap’ikuychis, huk sonqolla kawsaychis, thak-kaypi kawsaychis”, nispa (2 Cor. 8:7; 13:11).

Tapuykuna kutichiykunapiwan:

2:15, 16. ¿Imaynapin “Cristoq sumaq q’apaynin kanchis”? Cristianokunaqa Bibliaq nisqanta hinan kawsanchis predicanchispas. Chhaynapin Jehová Diospaqpas allin sonqoyoq runakunapaqpas sumaq ‘q’apay’ hina kanchis, mana allin runakunan ichaqa asnashaqtapas hina qhawariwanchis.

5:16. ¿Imaynapin hanaq pachapaq akllasqakuna “manaña pimantapas runa yuyayman hinachu yuyayku[nku]”? Paykunaqa manan wayqe panakunaq rikch’aynintachu, qolqeyoq kasqantachu, may llaqtamanta kasqantapaschu qhawanku, aswanpas cristianomasinku kasqallantan qhawanku.

11:1, 16; 12:11. ¿Hatunchakuspachu, mana yuyayninpichu Pablo rimaran Corinto cristianokunaman? Manan. Wakinmi ichaqa chaytapaschá niranku apóstol Pabloq: ‘Apostolmi kani’ nispa defendekusqanta uyarispa.

12:1-4. ¿Pitaq “paraisoman apasqa” karan? Apóstol Pablopunin kanman karan. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Payllan willan huk runa paraisoman apasqa kasqanmanta, hinaspapas apóstol kayninta defendesqan qhepallatan chaymanta willaran. Pabloqa kay ‘p’uchukay tiempopi’ Diospa llaqtanpi sumaq kawsasqanchistan rikunman karan, chay kawsayqa paraisomanmi rikch’akun (Dan. 12:4).

Yachananchispaq:

3:5. Kay textoq nisqan hina, Jehová Diosmi allinta yachachiwanchis predicananchispaq. Paymi yachachiwanchis Simin Qelqawan, espiritunwan, llaqtanwan ima (Juan 16:7; 2 Tim. 3:16, 17). Chayraykun estudiashanallanchis Bibliata, huk qelqanchiskunatapas; Jehová Diosmanta mañakushanallanchis espiritunta, mana saqespataq huñunakuykunamanpas rinanchis, chaypitaq rimayninchiswan kutichiyninchiswan Diosta hatunchananchis (Sal. 1:1-3; Luc. 11:10-13; Heb. 10:24, 25).

4:16. Jehová Diosqa ‘p’unchaymanta-p’unchaymi espiritunchista aswanta mosoqyachin’. Chaymi tukuy sonqowan chaskikunanchis Jehová Diospa yanapayninta, sapa p’unchaytaq kallpachakunanchis paywan astawan hukllachakunanchispaq.

4:17, 18. ‘Kay pachapi ñak’ariyninchis tukukapuqlla’ kasqanta yachaymi yanapawanchis aguantananchispaq.

5:1-5. Kay textopi Pabloq rimasqanqa allintan rikuchiwanchis hanaq pachapaq akllasqa cristianokuna maytapuni hanaq pachapi kawsay munasqankuta.

10:13. Maymanchus tupawanchis predicanapaq chayllapin predicananchis, manan huk llaqtakunaman otaq huk lawkunaman predicaq rinanchischu mana chayman kachasqa kaspaqa.

13:5. Cristianokunaqa ‘kikinchistan t’aqwikunanchis allinpunichus iñiypi kashasqanchista’, chaypaqmi qhawarikunanchis Bibliaq nisqanman hinachus kawsashanchis icha manachus chayta. Chaymantapas ‘kikinchista reqsikunanchis’, chaypaqmi qhawarikunanchis Dioswan imayna kasqanchista, ‘yuyayninchispi allinkaqta mana allinkaqta reparasqanchista’, imaynatan hunt’ashanchis Dios serviyninchista chaytapas (Heb. 5:14; Sant. 1:22-25). Kay iskay cartakunapi apóstol Pabloq qelqasqanqa allintan yanapawanchis Diospa munayninta ruwaspallapuni purinanchispaq.

[30, 31 paginapikuna foto]

¿Imatan Pablo nisharan “sapa kuti kay t’antata mikhuspaykichisqa, kay vinotapas ukyaspaykichisqa” nisqanwan? (1 Cor. 11:26.)