¿Imaraykun cristianokuna Diospaq hunt’aq kananchis?

“Jehová Diosníy, [...] qanpaq hunt’aq kasqayman hina juzgaway.” (SAL. 7:8, NM.)

1, 2. ¿Imakunan kawsayninchispi Diosta hunt’aq sonqowan serviyninchista pruebaman churanman?

HUK wayna cristianotan compañeronkuna turiyanku maqayta munaspa. ¿Imatan chay wayna ruwanqa? ¿K’amispachu paykunata maqayta munanqa icha controlakuspachu ayqerikunqa? Huk casado cristianon sapallan wasinpi kashan, payqa Internetpin huk temamanta yachananpaq maskhashan. Chayllamanmi qonqaylla rikhurimun qhelli hucha ruwayta qhawanapaq recuadro. ¿Kichanqachu chay recuadrota qhawananpaq icha wisq’anqachu? Huk iñiqmasinchismi amigankunawan parlashan, ichaqa chayllamanmi huknin amigan huk hermanamanta mana allinta rimayta qallarin. ¿Imatan chay hermana ruwanqa? ¿Paypas paykunawan kuskachu mana allinta rimallanqataq icha huk temamantachu rimanqa?

² Mayqen cristianopas chay iñiqmasinchiskuna hina tarikuspaqa kallpachakunanmi Diospaq hunt’aq kananpaq. Sapa p’unchay kawsasqanchispi imataña ruwananchispaqpas ¿Diospaq hunt’aq kananchispiraqchu yuyaykunchis? Lliwpas munanchismi mana onqospa kawsayta, allin p’achasqa kayta, llank’anayoq kayta, amigonchiskunawan allinpi kayta, casado warmi qharipas sumaq kawsayta. Cristianokunan ichaqa tukuy imamantapas Jehová Diospaq hunt’aq kananchispi astawanqa yuyaykunanchis, ¿imarayku? Sonqonchista Dios t’aqwispaqa, paypaq hunt’aqchus kashanchis icha manachus chaytan qhawan (Sal. 139:23, 24).

3. a) ¿Imata ruwananchispaqmi Jehová Dios sapankanchisman saqewanchis? b) ¿Imakunamantan kay estudiopi yachasunchis?

³ “Tukuy allin kaqkunatapas” Jehová Diosmi qowanchis (Sant. 1:17). Payqa sumaq qhali cuerpoyoqta, allin yuyaykuqtan kamawaranchis (1 Cor. 4:7). Chaywanpas Jehová Diosqa manan obligawanchischu payta hunt’aq sonqowan servinanchispaq. Aswanpas sapankanchis decidikunanchispaqmi chaytaqa saqewanchis (Deu. 30:19). Kay estudiopi yachasunchis iman Diospaq hunt’aq sonqo kay chayta, yachallasuntaq hunt’aq sonqo kanapaq kinsa razonkunata.

¿Imataq hunt’aq kayri?

4. ¿Imataq hunt’aq kayri? Animalkunata sacrificiopi haywanankupaq Dios kamachikuy qosqanmanta, ¿imatan yachanchis?

⁴ Askha runakunan mana yachankuchu hunt’aq nisqa simi askhamanta rimasqanta. Wakin kamachiqkunan ninku hunt’aqmi kayku nispa, chaywanqa honradon kayku nishankun. Honrado kayqa allinmi ichaqa hunt’aq kayqa manan honrado kayllachu. Bibliaq nisqan hina, hunt’aq runaqa mana huchachanata ch’uyata kawsaq runan. Hunt’aq kaywan tupaq hebreo rimaypi simikunaqa “hunt’asqa”, “ch’uya mana imanasqa” “mana huchachana” simikunamantan hamun. Chay simikunamanta huknintan utilizakun ñawpaq tiempopi Diosman sacrificiopi ch’uya animalkuna haywanankumanta kamachikuypi. Sacrificiopi haywasqankuta Dios chaskinanpaqqa qhali, ch’uya mana imanasqa animalmi kanan karan (leeychis Levítico 22:19, 20). Chayraykun Jehová  Diosqa anchata phiñakuran Israel runakunapaq chay kamachikuyta mana kasukusqankumanta, paykunaqa onqosqa, wist’u, ñawsa animalkunatan sacrificiopi haywasqaku (Mal. 1:6-8).

5, 6. a) ¿Ima ejemplokunan rikuchiwanchis llapanchispas hunt’asqata, ch’uyata imatapas munasqanchista? b) ¿Imaraykun mana ch’uya runachu kananchis Diospaq hunt’aq kanapaq?

⁵ Imatapas rantikuspaqa, llapanchispas hunt’asqa kanantan munanchis manan imapas faltanantaqa munanchischu. Ejemplopaq, sichus libreriata riwaq libro rantikuq, hinaspa maskhasqayki librota tarispa t’aqwiriqtiyki askha hojankuna faltanman chayri, ¿rantikuwaqchu? Manan riki, aswanpas huk libreriakunapin maskhawaq. Kunanqa huk warmipi yuyaykusun, payqa mercadotan rin fruta rantikuq. Manzanatan rantiyta munan chaymi ch’uya, allinnin manzanakunata akllayta qallarin, ismusqataqa manan akllanchu. Chay hinatan Diospas hunt’asqata, ch’uyata, paypaq hunt’aq sonqo runakunata maskhan (2 Cró. 16:9).

⁶ Tapukusunmanpaschá ¿Diospaq hunt’aq sonqo kanapaq, ch’uya runa mana imapi pantaqchu kana? nispa. Yaqapaschá yuyaykusunman: “Huchayoq runataq kanchis chayqa mana hunt’asqa hojayoq libroman, ismusqa manzanamanmi rikch’akunchis”, nispa. ¿Hayk’aqllapas chhaynata sientekurankichu? Chhayna kaqtinqa yuyariy, Jehová Diosqa manan mañawanchischu ch’uya mana imapi pantaq kananchistaqa, payqa manan hayk’aqpas mana atinanchistaqa mañawasunmanchu (Sal. 103:14; Sant. 3:2). * Paypaq hunt’aq kananchistan ichaqa munan. Chhaynaqa, ¿imapin ch’uya mana pantaq kay hukniray hunt’aq kaymanta? Huk ejemplota qhawarisun. Huk wayna casarakunanpaqmi pisillaña kashan. Payqa manan suyanmanchu novian manaña imapipas pantananta. Ichaqa munanqan tukuy sonqomanta munakunanta payllapaq munakuynin kanantapas. Chay hinallataqmi Jehová Diospas, payqa “sienteq Diosmi” pay sapallantan yupaychananchista munan (Éxo. 20:5). Diosqa manaña ch’uya mana imapi pantaq kananchistachu mañawanchis chaypas tukuy sonqonchiswan munakunanchista, payllata yupaychananchistan munan.

7, 8. a) ¿Imaynatan Jesús rikuchiran Diospaq hunt’aq kasqanta, imatan chaymanta yachanchis? b) Bibliaq nisqanman hina, ¿iman hunt’aq kay?

⁷ Yuyashanchispaschá aswan chaniyoq kamachikuymanta Jesusta tapuqtinku imayna kutichisqanta (leeychis Marcos 12:28-30). Jesusqa manan mayqen kamachikuy kasqallantachu willaran aswanpas chay kamachikuyman hinan kawsaran. Payqa lliwmantapas aswantan Jehová Diosta tukuy sonqonwan, yuyayninwan, kallpanwan ima munakuran. Jesusqa imayna kawsasqanwanmi yachachiwaranchis Diospaq hunt’aq kayta ruwayninchiskunawan rikuchinanchista, chay ruwaykunaqa tukuy sonqonchismantan kanan. Chayrayku sichus munanchis Diospaq hunt’aq kayta chayqa, Jesuspa yupinta qatikunanchis (1 Ped. 2:21).

⁸ Chhaynaqa, Bibliaq nisqanman hina hunt’aq kayqa tukuy sonqowan Jehová Diosta serviymi, payta tukuy imapi kasukuspa munayninta ruwaymi. Diospaq hunt’aq runakunaqa anchatan kallpachakunku tukuy ima ruwasqankupipas payta kusichinankupaq, ima ruwaytachus Dios ancha allinpaq qhawarin chaytan paykunapas ruwanku. Kunan qhawarisunchis imarayku Diospaq hunt’aq kay ancha importante kasqanta, kinsamanta yachasunchis.

1. ¿Imaynatan hunt’aq kayninchiswan rikuchisunman Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta?

9. ¿Imaynatan rikuchisunman Jehová Diosta kamachiqninchista hina akllakusqanchista?

 ⁹ Ancha hatun Jehová Dios tukuytapas kamachinanpaqqa, manan runakunaq hunt’aq kananmantachu. Imataña kamasqan runakuna ruwankuman otaq ninkuman chaypas, paymi teqsimuyuntinpi Ancha Hatun Kamachikuqqa payllataqmi wiñaykamapas kanqa. Chaywanpas hanaqpachapipas kay pachapipas yanqa tumpakuykunan karan Dios contra, kamachikuynin contra ima. Chayraykun ancha hatun kamachikuq kasqanqa ch’uyanchasqa kanan, arí, llapa runakuna, angelkuna iman yachananku Jehová Dioslla kamachikunanpaq derechoyoq kasqanta, chaninta munakuywan kamachisqantapas. Jehová Diospa testigonkunaqa kusikuywanmi runakunaman willanchis Dioslla teqsimuyuntinpi kamachinanpaq derechoyoq kasqanmanta. Ichaqa, ¿imaynatan rikuchisunman Jehová Dioswan kashasqanchista, payllata kamachiqninchista hina qhawarisqanchistapas? Tukuy ima ruwasqanchispipas paypaq hunt’aq sonqo kaspa.

10. ¿Imamantan Satanás runakunata tumpawanchis? ¿Imaynatan Saqraq tumpasqanman kutichiwaq?

¹⁰ ¿Imaynatan hunt’aq kayninchis tupan Ancha Hatun Diospa kamachikuyninwan? Satanasmi nin: “Manan pi runapas Diostaqa kamachikuqta hina munakuspa kasukunqachu”, nispa. Askha angelkunaq ñawpanpin Diosta niran: “Qhali kashaspaqa, tukuy imantapas runaqa qoyta atinmi, kawsayninta qespichinanraykuqa”, nispa (Job 2:4). Chaypi nisqan hina Saqraqa manan chanin runa Jobllatachu k’amiran, aswanpas llapa runakunatawanmi tumpallarantaq. Chayraykuchá Bibliaqa Saqrata sutichan:  “Wawqe-pananchiskunata tumpaqmi”, nispa (Apo. 12:10). Payqa Jehová Diostan asipayan, manan mayqen cristianopas hunt’aq sonqowanqa servisunkichu, nispa. Arí, Satanasqa sapankanchismantan nin: “Runakunaqa kawsanankuraykun Diosta saqerparipunqaku”, nispa. ¿Imaynan sientekunki Saqra chhayna tumpasqasuykimanta? ¿Munawaqchu Saqraq llullakusqanta sut’iman horqoyta? Chaytaqa rikuchiwaq Diospaq hunt’aq kaspan.

11, 12. a) Willay, ¿imaynatan sapa p’unchay decidisqanchispi rikuchisunman Diospaq hunt’aq kasqanchista? b) ¿Ima ruwaymi anchata kusichiwanchis?

¹¹ Chayraykun sapa p’unchay allinta yuyaykunanchis ima ruwananchispaqpas. ¿Yuyashankichu qallariy parrafopi kinsa iñiqmasinchiskunamanta rimasqanchista? ¿Imatan huk hunt’aq sonqo runa ruwanman chay iñiqmasinchiskuna hina tarikuspa? Ñawpaqpi rimasqanchis hina, waynaqa compañeronkunaq ruwasqanmanta phiñakuspan paykunawan maqanakuyta munan, ichaqa Romanos 12:19 textopi kamachikuytan yuyarin chaypin nishan: “Munasqa wawqe-panaykuna, ama qankuna kikiykichisqa vengakuychischu, aswanpas Diosman chaytaqa saqeychis pay muchuchinanpaq. Diospa Simin Qelqan nin: ‘Ñoqamanmi tupawan vengakunayqa, ñoqañan kutichipusaq’”, nispa. Chaymi ch’inlla pasapun. Internetpi huk temata maskhaq casado cristianopas qhawanmanmi chaypi qhelli ruwaykunata, ichaqa Job libropi nisqantan yuyarin: “Ñoqa kikiymi allintapuni yuyaykurqani soltera sipaskunatapas mana munapayanaypaq” (Job 31:1). Chaymi chay qhelli ruwaykunata mana qhawanchu imaynan venenoyoq unutapas mana ukyanmanchu hinata. Huk iñiqmasinchismanta mana allinta rimayta qallariqkuna ukhupi tarikuq hermananchispas kay yuyaychaytan yuyarin: “Sapankanchismi runamasinchispa sonqonman chayaqta ruwananchis paypa allinninpaq, ahinapi payta iñiyninpi wiñachinanchispaq” (Rom. 15:2). Payqa yachanmi chhayna rimayqa Diospa qhawarinanpaq mana allin kasqanta, hukkunamanta millayta rimayqa manan yanapawanchischu aswanpas chay runatan p’enqayman churanman. Chayraykun paypas mana allin rimananmantaqa huk temakunamanta rimayta qallarin.

¹² Chay kinsantin iñiqmasinchiskunaqa imayna decidisqankuwanmi rikuchiranku Jehová Diosllata ancha hatun kamachiqninkuta hina kasukuy munasqankuta payta kusichiy munasqankutapas. Qanrí, ¿kaqllatataqchu ruwanki imatapas decidispa? Chhayna kaqtinqa kasukushankin Proverbios 27:11 textopi nisqanta: “Churilláy, yachayniyoq kay, hinaspa sonqoyta kusirichiway, chaymi k’amiwaqniyman kutichisaq”. ¡May allinmi Diospa sonqonta kusichiyqa! Chayraykun ¡ancha allinpuni Diospaq hunt’aq sonqo kanapaq kallpachakuyqa!

2. Jehová Diosqa hunt’aq kasqanchisman hinan juzgawasun

13. ¿Imaynatan Jobpas Davidpas rikuchiranku hunt’aq kasqanchisman hina Jehová Dios juzgawananchista?

¹³ Rikusqanchis hina, hunt’aq kaspaqa Diostan kamachiqninchista hina qhawarishanchis. Jehová Diosqa imayna kawsasqanchisman hinan juzgawasun, chayraykun Diospaqqa hunt’aq kanallanchistaq. Chhaynatan Jobpas yuyaykuran, chaymi niran: “Diosmi chaninkaq balanzapi pesawanqa, chaypin yachanqa hunt’aq sonqo kasqayta”, nispa (Job 31:6, NM). Jobqa yacharanmi runakunata Dios “chaninkaq balanzapi” pesasqanta, arí, Diosqa chanin kasqanman hinan qhawariwanchis paypaq hunt’aq runachus kashanchis icha manachus chayta. Davidmi kayta nillarantaq: “Señor Diosníy, llaqtakunata juzgay, Señor Diosníy, chanin kasqayman hina chaninchaway, cheqan [“qanpaq hunt’aq”, NM] kawsasqayman hina taripaway. Qanqa chanin Diosmi kanki, qanmi yuyaytapas sonqotapas t’aqwinki”, nispa (Sal. 7:8, 9). Arí, Jehová Diosqa t’aqwinmi yuyayninchista sonqonchistapas.  Chhaynaqa, ama qonqasunchu imatas Dios ñoqanchispi qhawan chayta; Davidpa nisqan hina, Jehová Diosqa hunt’aq kasqanchistan qhawan, chayman hinataq juzgawanchis.

14. ¿Huchayoq kasqanchisraykuchu Diospaq mana hunt’aq kasunman?

¹⁴ Jehová Diosqa millonninpi runakunaq sonqontan t’aqwishan (1 Cró. 28:9). Manan askhatachu paypaq hunt’aq sonqo runakunata tarin. Ñoqanchisrí, huchayoq runaña kanchis chaypas, ¿hunt’aq sonqo runakuna ukhupichu tarikunchis? Pantaq runaña kanchis chaypas, Jobta, Davidta hinan Diosqa paypaq hunt’aq kasqanchista qhawariwanchis. Huk runa ch’uya mana pantaqña kanman chaypas, manan chayraykuchu Diospaq hunt’aq kanman. Kay Hallp’apiqa kinsa runakunallan mana huchayoq kawsaranku, paykunamanta iskaymi Adanwan Evawan huchallikuspa Diosta mana kasukurankuchu. Ichaqa millonninpi runakunan huchayoq kashaspapas hunt’aq kaspa Jehová Diosta tukuy sonqowan serviranku. Qanpas, atiwaqmi Diosta hunt’aq sonqowan serviyta.

3. Diospa promesankunata chaskinapaqqa hunt’aqmi kananchis

15. ¿Imaynatan David rikuchiran Diospa promesankunata chaskinanpaq hunt’aq kay necesitakusqanta?

¹⁵ Jehová Diosqa imayna kawsasqanchisman hinan juzgawasun, chaymi anchata kallpachakunanchis hunt’aq kananchispaq, chayta ruwaspallan hamuq tiempopaq suyakuyniyoqqa kasun. Davidqa allintapunin chayta yacharan (leeychis Salmo 41:12). Payqa suyakuranmi wiñaypaq Diospa allin qhawarisqan kayta. Kunan tiempopi cristianokuna hinan Davidqa Diosta servispa wiñaypaq kawsayta munaran, payman aswan-aswanta achhuykuspa ima. Payqa yacharanmi Diospaq hunt’aq kaqtin yuyaykusqankuna hunt’akunanta. Sichus ñoqanchispas Diospaq hunt’aq kasun chayqa Davidta hinan yanapawasun saminchawasuntaq kanpas.

16, 17. a) ¿Imaraykun Diospaq hunt’aq kananchis? b) ¿Ima tapuykunatan qatimuq estudiopi kutichikunqa?

¹⁶ Kunanpas hamuq tiempopaq suyakuyninchismi yanapawanchis kusisqa kawsananchispaq. Chay kusikuymi yanapawanchis sasachakuykunata atipananchispaq, yuyayninchistapas hark’anmi mana allin piensaykunamanta. Chayraykun suyakuyninchistaqa Biblia rikch’anachin huk cascowan (1 Tes. 5:8). Imaynan cascoqa guerrapi maqanakuqtinku soldadoq umanta hark’an, chhaynallataqmi hamuq tiempopaq suyakuyninchispas yuyayninchista hark’an Saqraq mana allin yuyaykuykuna mast’arisqanmanta. Mana suyakuyniyoq kaspaqa manan yachasunmanchu imapaq kawsasqanchista. Chayrayku, ¿hunt’aq sonqowanchu Diosta servishanchis, hamuq tiempopaq suyakuyninchispipas yuyaykushallanchischu? Amapuni qonqasunchu, hunt’aq kaspaqa Diostan ancha hatun kamachikuqta hina qhawarinchis, chaymantapas hunt’aq kayqa yanapawanchismi sumaq suyakuyninchispi yuyaykushanallanchispaq. Chhaynaqa, tukuy imapipas hunt’aqpuni kaspa tukuy sonqo Jehová Diosninchista servishallasun.

¹⁷ ¡May allinpunin Diospaq hunt’aq kayqa! Qatimuq estudiopin kay tapuykunata kutichisun: ¿Imatan ruwananchis hunt’aq kanapaq? ¿Imaynatan Diospaq hunt’aq kasunman sasachakuykunapiña tarikuspapas? ¿Atinkumanraqchu hatun huchaman urmaqkuna hukmanta Diospaq hunt’aq kayta?

[Uranpi willakuy]

¿Imaynatan kutichiwaq?

• ¿Imataq hunt’aq kayri?

• ¿Imaynatan hunt’aq kayninchis tupan Ancha Hatun Diospa kamachikuyninwan?

• ¿Imaraykun hunt’aq kananchis hamuq tiempopi Diospa promesankunata chaskinapaq?

[Tapuykuna]

[12 paginapi fotokuna]

Sapa p’unchaymi Diospaq hunt’aq kasqanchisqa pruebaman churasqa