Jehová Diosmi yanapawaran imaymanakunata aguantanaypaq

Kaytan willakun Soledad Castillo

34 wataypi kashaqtiymi qosay wañukapuran. Qosaypa wañusqanmanta soqta watallaraq pasaruqtintaq papaypas wañukapullarantaq. Chaymanta pusaq killallaraq pasaruqtintaq sapallan waway mana hampiy atiy onqoyniyoq kasqanta yacharani. Pisipaymanmi karan sapallay rikukuspayqa, ichaqa manan hayk’aqpas pisiparanichu.

SOLEDADMI sutiyqa, chayqa “sapallan” ninantan nin. Ichaqa manan hayk’aqpas sapallaypunichu karaniqa. Imaymana llakipiña tarikurani chaypas, Jehová Diosqa ñoqawanpunin kasharan. Isaías 41:13 textoq nisqan hina, paña makiymanta hap’iwaspa “ama manchakuychu” nispapas niwashanman hinan ñoqapaqqa karan. Kunan willasaykichis ima llakikuytapas imayna atipasqayta, chhaynapiña tarikuspapas imaynata Jehová Diosman astawan hukllachakusqayta ima.

Mana imamantapas llakikuspallan wiñarani

1961 watapi, 3 p’unchay mayo killapin nacerani Barcelona llaqtapi, chay llaqtaqa España nacionpin tarikun. Papaypa sutinmi José, mamaypataqmi Soledad, ñoqaqa sapallan wawankun kani. Mamitayqa rillaqpunin iglesianta imaymanakunata tapukuq, ichaqa manan allintachu kutichiqku ima tapukusqantapas. Huk kutinmi, isqon watallaypiraq kashaqtiy, Jehová Diospa testigonkuna visitaranku mamitayta, chaypiñan Bibliawan allinta kutichiranku ima tapukuynintapas. Chhayna yachachisqankuwanmi mamitayqa anchata kusikuran, chaymi paykunawan Biblia estudiayta qallariran.

Pisi tiempollamantan mamitayqa bautizakuran, chhaynapin Jehová Diospa testigon kapuran. Manaraq unaychu kashaqtinmi papaypas bautizakullarantaq. Hermana Elianan mamitayta Bibliamanta yachachiran, paymi reparakuran ñoqapas estudiay munasqayta. Wawallaraq karani chaypas, sapallaypi Bibliamanta yachachiwananpaqmi niwaran, chhaynapin ñoqapas estudiayta qallarirani. Hermana Elianaq yanapayninwan mamitaypa yanapayninwan iman 13 watallaypiraq kashaspa bautizakurani.

Sipasllaraq kashaspa imatapas ruwayta munaspaqa Jehová Diosmantan mañakuqpuni karani. Chay watakunataqa sumaqllatan pasarani, askhan amigaykunapas karan Diospa llaqtanpiqa, tayta mamaywanpas sumaqtan kawsakurani. 1982 watapin Felipewan casarakurani, payqa Jehová Diospa testigonmi karan, ñoqa hinataqmi Diostapas serviyta munaran.

Wawaykuta yachachiyku Jehová Diosta kasukunanpaq

Phisqa wata casarasqa kashaqtiykun munay wawachata onqokurani, Saúl nispataqmi suticharayku. Qhalilla kusisqalla wiñanantan munarayku,  astawanqa Diosta tukuy sonqowan servinantan munarayku. Chayraykun yachachiqpuni kayku Jehová Diosmanta, chaymantapas paywan kuskan mikhuq pukllaq ima kayku. Papan predicaq riqtinqa qatikullaqpunin payqa, chhaynapin huch’uychanmantapacha yacharuran punkukunata tocaspa Bibliamanta rimaq hojachakuna saqeyta.

Wawaykuta sumaqta uywasqaykuqa allinmi karan. Chaymi soqta watallanpiraq kashaqtinqa predicallaqpuni ñoqaykuwan kuska. Anchatan kusikuq Bibliapi kaq willakuykunata leepuqtiyku, familiapi Biblia estudianayku horatapas ima hinallañan suyakuq. Escuelaman haykuruspapas kallpachakuranmi Bibliaq nisqanman hina imatapas ruwananpaq.

Huk kutinmi ichaqa qonqaylla sinchi llakipi rikukurayku. Qosaymi sinchi millay onqoywan rikhuriran, chaypaqqa wawaykupas chayraqmi qanchis watanta hunt’asharan. Yaqa watantinmi chay onqoywan ñak’ariran, manan llank’aytapas atiranchu, kumparayaspallañan mayninpiqa kaq. Felipeqa 36 watanpi kashaspan wañukapuran.

Mayninpiqa waqapakuniraqmi sapa chay watata yuyarispa. Manan imanakuytapas atiranichu sapa kutin qosaypa onqoynin yapakusqanta rikuspa, sinchi llakisqapunin tarikurani. Sapa kutinmi kallpachaqllapuni karani, sonqoypin ichaqa maytapuni llakikurani sapallay qhepakapunayta yachaspa. Mayninpiqa manan huñunakuykunaman riytapas atiqchu kayku, chaymi ñoqaqa Bibliamanta rimaq revistakunata leellaqpuni kani, chaytaqmi anchata kallpachawaranku. Qosaypa wañusqanwanqa wikch’urparisqa hinan sapallay rikukurani.

Chaykunapiña tarikurani chaypas Jehová Diosqa ñoqawanpunin kasharan. Sapa kutinmi payllamanta kallpata mañakuq kani. Chaymantapas Felipewan kuska askha wata sumaqta kawsakusqaykumantan “gracias” nillaqpuni kani. Agradecekullaranitaqmi hamuq tiempopi Felipeta kawsarichinanmantapas. Chaymantapas tukuy sonqowanmi rogakuq kani qosaywan kawsasqayta yuyarispa kusisqalla kanaypaq, hinallataq waway uywayta yanapawananpaq ima. Chaytaqa ruwarani waway allin cristiano kananta munaspan. Sonqoy nanashallaranpuni chaypas, Jehová Dioswan rimaqtiyqa thak niqmi.

Tayta mamaypas cristianomasiykunapas allintapunin yanapawaranku. Chhaynaña kaqtinpas kunanqa ñoqan wawayta Bibliamanta yachachinay karan chhaynapi Jehová Diosta servinanpaq. Ñawpaqpi patronniypas munachiwaranmi huk allin llank’anata. Chay llank’anaqa tiyaykuspalla llank’anapaqmi karan, allintataqmi pagapuwananpas karan, ñoqan ichaqa mana munaranichu, aswanmi imaymanata limpiaspa llank’aq karani, chhaynapi Saúl escuelamanta sapa lloqsinpuqtin kuska kanaykupaq.

Proverbios 22:6 textoq nisqan hina, ñoqaqa munaranipunin waway Saúl Diosmanta allinta yachananta, chay texton nin: “Wawata yachachiy imaynatachus kawsananpaq, machuyapuspapas manapunin chaytaqa qonqanqachu”, nispa. Chaymi kallpachakurani wawayta Jehová Diosmanta yachachinaypaq, chaymantapas yacharanin Dios kikin chay ruwaypi yanapawananta. Wawayraykun kawsanallaypaq llank’arani, paywan kuska kaymi ñoqapaqqa aswan allin karan qolqesapa kaymantaqa.

Qosaypa wañukapusqanmanta soqta wata pasaruqtinmi papaypas wañukapullarantaq, paypas tukuy sonqomantan Jehová Diosta serviran. Chaypaqqa 14 watanpiñan wawayqa kasharan. Papaypa  wañukapusqanmi Saulta yuyarichiran papanpa wañukapusqanta, chaymi paypas sinchi llakisqa tarikuran. Papay wañukapuqtinmi Saulqa niwaran: “Ñoqallañataq familiapi qhari kani chayqa, ñoqallañachá qantawan hatun mamaytawan uywasqaykichis”, nispa.

Wawaypi tarinku leucemia onqoyta

Papaypa wañupusqan pusaq killallaraq kashaqtinmi Saulqa mana imallamanta sinchita sayk’uq, chaymi huk doctorwan qhawachirani. Chay doctormi niwaran: “Hospitalman aparuy, chaypi allinta qhawarachimuy”, nispa. Hospitalman apaqtiyñan doctorkuna niwaranku Saúl leucemia onqoyniyoq kasqanta. *

Chaymantapachan Saulqa iskay wata kuskanta hina sapa kutilla hospitalman riq. Qallariypiqa soqta killantinmi imaymana hampikunawan vakunaranku, chaywanmi huk wata kuskanta hina huk chhikanta qhaliyaran. Chaymantan hukmanta rikhurimullarantaq chay onqoyqa, chaymi hukmanta imaymana hampikunawan vakunaranku. Pisi tiempollapiña chayta ruwaranku chaypas, mana kallpayoqta hinallañan saqeranku. Chay ruwasqankuqa manañan nishutachu yanaparan. Pisi tiempollamantan hukmanta rikhurimullarantaq, chaypin ichaqa manaña aguantaranchu ima hampitapas. Chunka qanchisniyoq watanta hunt’asqan qhepallamanmi wañukapuran. Payqa ñan Jehová Diosman prometekusqaña payta wiñaypaq servinanpaq, chaymantapas munasharanmi testigon kananpaq bautizakuyta.

Maypipas doctorkunaqa chhayna onqoyniyoqkunamanqa churankupunin yawarta. Chhaynapis imaymana hampikunawan churasqanku kallpanta mana pisiyachinmanchu. Yawarmi ichaqa mana chay onqoyta chinkachinmanchu. Chaymi ñoqaqa chay leucemia nisqa onqoyta wawaypi tarisqankumantapacha wawaywan kuska sut’inta willarayku yawartaqa mana churachikunan kasqanta. Chaytaqa ruwarayku Jehová Diospa kamachikusqanta kasukunaykupaqmi, paymi nin: ‘Yawartaqa aman mikhunkichischu’, nispa (Hechos 15:19, 20). Saulqa sapallan kashaspapas askha kutitan doctorkunaman willasqa yawarta manapuni churachikuy munasqanta (21 paginapi yawarmanta yachachikuyta qhawariy).

Doctorkunaqa allintan repararanku waway machu runa hinaña piensasqanta hinallataq chay onqoynin mayman chayachinanta yachasqantawan. Chaymi llapanku respetaranku Saulman yawar churanankuta mana munasqaykuta. Respetarankuña chaypas mayninpiqa niwallaqkupunin chayta ruwanankupaq. Chaymantapas, Saúl Bibliapi yachasqanman hina yawarmanta imayna rimasqanta uyarispan anchatapuni kusikuq kani. Chaykunan rikuchillawarantaq Saulqa Jehová Diosman allin hap’ipasqa kasqanta.

Saulpi chay onqoy tarisqanku tiempopin Barcelona llaqtapi aparikuran kinsa p’unchay hatun huñunakuy, chaypin lloqsimuran Acerquémonos a Jehová nisqa libro. ¡May allinmi chay libroqa karan! Waway hospitalpi kashaqtinmi paywan kuska askha horasta chay librota leeq kayku. Ñoqaykuqa manan yacharaykuchu qhepaman imaynapi tarikunaykuta, chaymi sinchi llakisqa kasharayku, chaykuna mana pisipachiwanankupaqmi chay libroqa allintapuni yanapawaranku. Qallariyninpin kashan Isaías 41:13 texto, chaypitaq nin: “Ñoqaqa Diosniyki Señor Diosmi kani, paña makiykimantan hap’ishayki, ñoqan niyki: Ama manchakuychu, ñoqan yanapasqayki”, nispa. Chaymi ñoqaykutaqa allintapuni kallpachawaranku.

Admirakunku Saulpa kallpachakusqanmanta

Hampichikusqan hospitalpi doctorkuna enfermerakuna iman admirakuranku Saúl kuraq runa hina imatapas ruwasqanmanta, kusisqalla kasqanmantawan. Chhaynapin wawayqa munachikuran chay hospitalpi llank’aqkunawan. Chaymantapachan chay hospitalpi leucemia nisqa onqoywan onqoqkunata hampiq doctorqa huk testigokunaq wawankunatapas hampillarantaq, respetowantaqmi llapankuta trataran. Chay doctorqa waway ima creesqanpipas qaqa sayasqantan astawanqa yuyarin.  Yuyarillantaqmi wañuytapas mana manchakusqanta hinallataq kusiqalla kasqanta. Saulta atiendeq enfermerakunapaqpas wawaysi llapa atiendesqankumanta aswan allin kasqa. Wawayqa wañunan patapiña kasharan chaypas kusisqallapunin kasharan; manan imamantapas quejakuqchu.

Waway hina waynakuna chhayna mana hampiy atina onqoyniyoq kasqankuta yacharuspaqa manas imanakuytapas atinkuchu, nanayllawansi kanku, chaysi tayta mamanku contra hinallataq doctorkuna contra ima hatarinku, chaytan willawaran huk psicóloga nisqa warmi. Saulmi ichaqa mana chhaynachu karan. Chaymi chay warmiqa admirakuran Saúl chhayna kasqanwan. Chaywanmi allinta qhawarichirayku Diosta imapi creesqaykutapas.

Saulpa chhayna kasqanqa yanapallarantaqmi huk cristianomasiytapas. Payqa soqta wata hinañan depresión nisqa onqoywan kasharan, imaymanakunataña ruwaranku chaypas, manan qhaliyaranchu. Payqa askha kutitan hospitalta riran wawayta qhawariq. Saulqa manapas onqoshanmanchu hinan kusisqalla kaq. Pisiyasharanña kallpan chaypas, payman watukuq riqkunataqa kallpachaqpunin, chaykunata rikuspan chay cristianomasiypas admirakusqa. Chaymi payqa niwaran: “Saulpa imayna kasqanmi yanapawan manaña nishuta llakikushanaypaq”, nispa.

Ñan kinsa wataña karun wawaypa wañukapusqanmantaqa, sonqoymi ichaqa nanawashanraq. Ñoqallamantaqa manan chaykuna aguantayta atiymanchu karan, Diosmi yanapawaran “hatun atiyninta” qowaspa (2 Corintios 4:7). Imaymanakunapiña tarikurani chaypas, kallpachakuranin chaykuna mana pisipachiwananpaq. Qosay, papay, waway ima wañukapusqanmi yachachiwan chhayna llakikuypi tarikuqkunata yanapanaypaq khuyapayanaypaq ima. Jehová Diospi confiaytan astawanqa yacharani. Pay yanapakuq Dios kasqanta yachasqayraykun mana manchakunichu qhepa tiempopi imaña kanantapas. Arí, paymi yanapaqniyqa, imaña kaqtinpas payqa ñoqawanpunin kashanqa.

[Uranpi willakuy]

[31 paginapi foto recuadropiwan]

¿IMARAYKUN TESTIGOKUNA MANA YAWARTA CHURACHIKUNKUCHU?

Yaqapaschá hayk’aqllapas uyariranki: “Jehová Diospa testigonkunaqa manan yawarta churachikunkuchu”, nispa nisqankuta. Personaykiri, ¿yachankichu imarayku mana yawarta churachikusqaykuta?

Bibliapi kamachikuyta kasukusqaykutan runakunaqa mana allintachu entiendenku chaymi mana allinta rimanku. Wakinmi ninku: “Paykunamanqa manan imapas qokunchu kawsayqa, manan ima hampitapas munankuchu”, nispa. Chay rimasqankuqa manan cheqaqchu. Aswanmi Testigokunaqa kawsayta respetasqaykurayku sapankaykupas hinallataq familiaykupas allin hampisqa kanankuta munayku. Ichaqa manan munaykuchu pipas yawarta churawanankutaqa. Yaqapaschá niwaq: “¿Imarayku?” nispa.

Chaypaq yachasunchis Jehová Dios Noeman imachus kamachisqanta. Sinchi para chayamuspa kay pachata millp’usqan qhepallamanmi Diosqa Noeta niran: “[Llapa] animalkunaqa mikhunaykichispaqmi kanqa [...]. Yawarnintin aychatan ichaqa ama mikhunkichischu”, nispa (Génesis 9:3, 4). Chay kamachikuyqa llapa runakunapaqmi karan, chaymi ñoqanchispas Noepa miraynin kasqanchisrayku kasukunanchis chay kamachikuyta. Chaymantapas chay kamachikuytaqa manan pipas yanqamanqa tukuchiranchu. Aswanmi Jehová Diosqa Noeta kamachisqanmanta pusaq pachak wata hinaña pasaruqtin Israel llaqta runakunaman hukmanta kamachillarantaq. Chaypin allinta willaran yawarqa kawsay kasqanta, ancha allinpaq qhawarina kasqantawan (Levítico 17:14). Chay kamachisqanmanta waranqa wata pasaruqtintaq apostolkunañataq llapa cristianokunata niran: “Aman seq’osqa aychatapas yawartapas mikhunkichischu”, nispa (Hechos 15:29).

Jehová Diospa testigonkunaqa kasukuytapunin munayku chay kamachikuyta, yawarta churachikuspaqa manachá kasukushaykumanchu. Chaymi ñoqaykuqa mana yawarllawan hampiwanankuta munayku. Chaymantapas Bibliaq nisqanta kasukusqaykuraykun hospitalkunapipas allinta yachashanku mana yawarllawan hampiyta. Kay tiempopiqa manan Jehová Diospa testigonkunallachu yawarta mana chaskinku, huk runakunapas manañan yawarwan hampichikuytaqa munankuñachu.

[19 paginapi foto]

Kaypi kashayku qosay Felipewan waway Saulwan ima

[19 paginapi foto]

Kaypitaq papay Josewan mamitay Soledadpiwan

[20 paginapi foto]

Kayqa waway Saulmi huk killa manaraq wañukapushaqtin