¿Imaraykun Biblia ancha allinpuni?

“Diospa Simin Qelqakunaqa llapallanmi Diospa yuyaychasqan, chayraykun allinpuni [...] chanin kawsayta yachachinapaq.” (2 TIMOTEO 3:16.)

UNAY tiempomantapachañan Bibliaqa runakunata yanaparan allinta kawsanankupaq. ¿Imaraykutaq chay librori ancha allinpuni? 2 Timoteo 3:16 textoq nisqan hina, Diospa yuyaychasqan kasqanrayku. Runakunaña Bibliata qelqaranku chaypas, Diosmi paykunataqa yuyaycharan qelqanankupaq, chaymi Biblia nin: “Paykunaqa Santo Espirituq yuyaychasqan kaspan Diosmanta rimarqanku”, nispa (2 Pedro 1:21).

Ñawpaq paginakunapi yachasqanchis hina, Bibliallan allinta yanapawanchis kusisqa kawsananchispaq. Chaymantapas Bibliallan allinta reparachiwanchis  imachus allin kasqanta. Qatiqninpi chaykunamanta yachasunchis.

Allinninchispaqmi yachachiwanchis

Bibliapin Dios niwanchis: “Ñoqan yachachisqayki, ñoqan yuyaychasqayki, ñoqan maynin purinayki ñanta yachachisqayki”, nispa (Salmo 32:8). Rikusqanchis hina Diosqa manan yuyaychallawanchischu, aswanpas allintan imamantapas yachachiwanchis chhaynapi tukuy imatapas allinta reparananchispaq. Allin reparaq kaspaqa yachasunmi imaynatachus kawsananchis kasqanta, manataqmi yanqa ruwaykunapichu afanakusun.

Kay pachapiqa askha runakunan qolqellapaqña kawsanku, arí, qhapaq kayllatan munanku. Chaymi paykunaqa llank’aqmasinkunamanta aswan yuyaysapa kanankupaq imaymana librokunawan yanapachikunku. Biblian ichaqa nin: “Envidianakuyqa [...] yanqan, wayra hap’iykuy hinallan. Qolqeman sonqollikuqqa, astawanpunin munan, imaymanayoq kayta munaqpas, astawanraqmi tariyta munan”, nispa (Eclesiastés 4:4; 5:10). ¡May allinmi kanman Bibliaq nisqanta kasukuyqa!

Yachasunchis Japón llaqtayoq Akinori sutiyoq runamanta. Payqa qhapaq kayta munaspan huk allin universidadpi estudiaran, estudiayta tukuruspataq huk allin llank’anaman haykuran. Wakinqa “chaymá vidaqa” ninmanpaschá. Paymi ichaqa mana kusisqachu kawsaran, aswanmi onqopuran sinchita llank’aspa sayk’usqanmanta; manan ni kallpanpas karanñachu. Llank’aqmasinkunapas chhaynapi tarikushaqtinqa mana ancha yanapaqkuchu. Chaymantataq sinchi llakisqa tarikuspa machayta qallaripuran, mayninpiqa wañuchikuytaraqmi munaran. Chayllamanmi Jehová Diospa testigonkunawan Biblia estudiayta qallariran. Chaymantapachan payqa Dios servinanpaq kallpachakuran, sinchi llakikuynin pisiyasqanman hinataq onqoyninkunapas chinkapuran. Payqa manañan hatunchakuqchu nitaq qolqe sonqoñachu karan, aswanmi chaykunata saqeran. Chhaynapin yacharan “llamp’u sonqoqa cuerpotan kawsachin”, nispa Bibliaq nisqan cheqaq kasqanta (Proverbios 14:30).

Chhaynaqa, ¿iman kusisqa kawsanapaq aswan importante kanman? ¿Warmi qharintin allinta kawsaychu? ¿Wawakunata allinta educaychu? ¿Askha amigokunayoq kaychu? ¿Kay kawsaypi imaymanakunawan kusirikuychu? Bibliaq nisqan hina, chaykuna allinña kanman chaypas, manan chaykunachu aswan importante kanan runapaqqa. Chhaynaqa, ¿imapunin aswan importante kanman? Chaymantan Biblia rimashan Eclesiastés 12:13 textopi, chaypin nin: “Diosta manchakuy, kamachikuyninkunatapas hunt’ay, chaypunin runaq ruwananqa”, nispa. Sichus Bibliaq chay nisqanta mana hunt’asunchu chayqa, yanqapaqmi kawsayninchis kanman, llakisqataq kasunmanpas; chay nisqanman hina kawsasun chaytaq, kusisqa kawsasunchis. Bibliapunin nin: “Señor Diosman hap’ipaykukuqqa kusisamiyoqmi”, nispa (Proverbios 16:20).

Biblian kallpachawanchis allin kaqta ruwananchispaq

Apóstol Pablon niran: “Diospa siminqa kawsaqmi, atiyniyoqmi, llapa iskay filoyoq espadamantapas aswan filollañan”, nispa. Chaypi nisqan hina Diospa Siminqa iskay filoyoq espada hinan, sonqoman chayaqmi (Hebreos 4:12). Arí, Bibliaqa reparachiwasunmanmi imayna kasqanchista, chayman hinataq yanapawasunman cambiananchispaqpas. Chaypaqqa ñawpa Corinto llaqtapi wakin runakuna hinan huch’uyyaykukuq kasukuq ima kana. Paykunaqa suwakuna, machaqkuna, qhelli  ruwaypi puriqkuna iman kasqaku manaraq cristiano kashaspaqa, ichaqa cambiarankun. Chaychá apóstol Pablopas niran: “Chay hinan qankunapas wakinniykichisqa karqankichis, chaywanpas ñan [...] Diosninchispa Espiritunpa atiyninpiwan huchamanta mayllisqaña, ch’uyanchasqaña, chaninchasqaña kankichis”, nispa (1 Corintios 6:9-11). Kunan tiempopipas Jehová Diosqa santo espiritunwanmi yanapashan llapa cambiay munaq runakunata.

Mario sutiyoq runamanta rimasun, payqa Europa ladopin tiyan. Chay runaqa sinchi saltaq sonqon karan, drogakuqmi kaq, chaymantapas vendeqmi marihuana nisqa drogata. Huk kutinmi payta hap’irusqa huk guardia, chaymantataq qechurusqa drogankunata, chaymi payqa renegaypi guardiata maqasqa, carrontataq lliwta chhallurparisqa. Manan llank’ananpas kasqachu lliwmantaqmi manu kasqa. Chhayna kawsasqanwan mana ima ruwayta atispan payqa Biblia estudiayta qallariran. Hinan pisi-pisimanta imayna kawsasqanta cambiaran, allintañan p’achakuran allichakuran ima, manañan drogakuranñachu ni venderanpasñachu chaykunataqa, manataqmi t’impuq sonqopasñachu karan. Chaymi reqsisqan runakunapas manaña reqsirapusqakuñachu. Wakinqa sayachiqkuraqmi callepi hinaspa tapuqku: “Mario, ¿qanchu kashanki?” nispa.

Mariowan Akinoriwanqa kusisqan kunanqa kawsakushanku. ¿Iman paykunata yanaparan? Bibliapi Diosmanta yachasqankun paykunataqa yanaparan. Arí, Diosllan yanapawasunman sumaqta kawsananchispaq wiñay kawsayman chayananchispaqpas. Jehová Diospunin niwanchis: “Churilláy, uyariway, simiykunata chaskiy, askha watakunata kawsanaykipaq. [...] Purispaykiqa manan rank’ukunkichu, phawaspaykipas manan misk’akunkichu. Yachachisqa simiman k’askakuy, ama kachariychu, chayman hina ruway, chayqa kawsayniykin”, nispa (Proverbios 4:10-13). Kaypi yachasqanchis hina Kamaqninchispa yanapaynillanwanmi allintaqa kawsasunman.

 [16 paginapi foto recuadropiwan]

Bibliaq wakin yachachisqankuna

Bibliaq yachachisqanqa allinninchispaqmi. Chay yachachikuykunamanta wakinta qhawasunchis.

● ¿Imatan ruwana hukkunawan allinta kawsanapaq?

“Imaynatachus runakunaq ruwanasuykichista munankichis, chhaynallatataq qankunapas paykunata ruwaychis.” (Mateo 7:12.)

“Huch’uyyaykukuspa hukkunata aswan allinpaq hap’iychis kikiykichismantaqa.” (Filipenses 2:3.)

“Watukamuqniykichiskunatapas qorpachallaychispuni.” (Romanos 12:13.)

● ¿Imatan ruwana ima viciotapas saqenapaq, allin runa kanapaqpas?

“Yachayniyoqkunawan puriqqa yachayniyoqmi kapunqa, mana yuyayniyoqkunawan puriqmi ichaqa waqllipunqa.” (Proverbios 13:20.)

“Ama machaqkunawanqa huñukuychu.” (Proverbios 23:20.)

“Ama phiñakuylla-phiñakuq runawanqa reqsinakuychu.” (Proverbios 22:24.)

● ¿Imatan casarasqakuna ruwananku sumaqta kawsanankupaq?

“Sapankaykichis qankuna kikiykichista hinapuni esposaykichista munakuychis, hinallataq qankunapas esposakuna qosaykichista respetaychis.” (Efesios 5:33.)

“Chay hinaqa p’achawan hina p’achakuychis khuyapayakuq-kaywan, sumaq sonqo-kaywan, huch’uyyaykukuywan, llamp’u sonqo-kaywan, pacienciawan ima. Qankunapura paciencianakuychis, [...] pampachaykunakuychis.” (Colosenses 3:12, 13.)

● ¿Imaynatan wawakunata uywana?

“Wawata yachachiy imaynatachus kawsananpaq, machuyapuspapas manapunin chaytaqa qonqanqachu.” (Proverbios 22:6.)

“Tayta mamakuna, wawaykichista ama phiñachiychischu aswanpas kasuchikuspa uywaychis , Señormanta yachachispa.” (Efesios 6:4.)

● ¿Imatan ruwana mana phiñachinakunapaq?

“Llamp’u simiwan kutichikuqqa phiñakuytan thasnun, k’arak simin ichaqa astawan phiñachin.” (Proverbios 15:1.)

“Wawqe-panantin hinapuni munanakuychis, respetanakuspa hukkuna hukkunawan aswan allinpaq qhawanakuychis.” (Romanos 12:10.)

Ima negociotapas ruwanapaqqa allintan papelpi qelqananchis, amigonchiskunawanpas chaytan ruwananchis. Chhaynapin mana ima problemapas kanqachu. Profeta Jeremiaspa ruwasqanta hinan ruwana. Paymi ‘hallp’a rantisqa qelqata ruwaspa sellorqan, testigokunawanpas firmachirqan, hinaspataq balanzapi qolqeta pesarqan’ (Jeremías 32:10).

● ¿Imatan ruwana kusisqalla imatapas qhawarinapaq?

“Tukuy cheqaqkaqpi [...] tukuy sumaqkaqpi, tukuy allin qhawarinapaq kaqpi yuyaychis, ima allinpas yupaychanapaq hina kanmanraq chayqa, chaykunapi yuyaychis.” (Filipenses 4:8.)

Bibliaq nisqan hina, manan tukuy imatachu mana allinpaq qhawarina, manataqmi imayna tarikusqanchismanta ‘chhuchupakunachu’ otaq quejapakunachu. Aswanmi “kusisqalla kawsa[nan]chis” (Judas 4, 16; Romanos 12:12).

Sichus kaypi yachasqanchisman hina kawsasun chayqa, kusisqallan kasun, Diospas allintan qhawariwasun. Chaymantapas askha bendicionkunatan chaskisun, Biblian nin: “Chanin runakunaqa kay hallp’atan hap’ikapunqaku, chaypin wiñaypaq tiyanqaku”, nispa (Salmo 37:29).

[15 paginapi fotokuna]

Lloq’e ladopi kashan Akinori allin llank’anapi kashaspa; kunantaq señoranwan kuska predicashan