¿Imaraykun Cristota mana chaskirqankuchu?

JESUSQA runakunaq sonqonman chayaqtan yachachiq, admirasqan qhawaqku milagrokuna ruwasqantapas. Chaymi ‘askha runakuna paypi iñirqanku’, repararqankutaqmi Cristo otaq Mesías kasqantapas. Mesías kasqanta yachaspan niqku: “Cristo hamuspaqa, ¿aswantaraqchu milagrokunata ruwanman kay runaq ruwasqanmantaqa?” nispa (Juan 7:31).

Ichaqa askha runakunan Jesusta uyarishaspa ruwasqankunata rikushaspapas mana creerqankuchu Mesías kasqanta. Wakinqa qatikuqninkuna kashaspan paymanta karunchakurqanku. ¿Imarayku? ¿Imaraykun mana creerqankuchu ñawinkuwan rikushaspa? Chaykunata t’aqwirisqanchisman hina kayta tapukuy: “¿Ñoqari imaynan kashani?” nispa.

¿Imaymanatan suyakusharqanku?

Jesuspa nacesqan tiempopiqa askha runakunan Mesiaspa chayamunanta suyasharqanku. Jesuspa tayta-maman yupaychana wasiman wawallataraq apaqtinkupas askha runakunan Mesiaspa makinpi ‘Jerusalén llaqta kacharichisqa kananta suyakusharqanku’ (Lucas 2:38). Watakunaq pasasqan qhepamanmi Bautizaq Juanta predicaqta rikuspa askha runakuna nirqanku: “¿Paychu Cristoqa kanman?” nispa (Lucas 3:15). Ichaqa, ¿imapaqmi Jesusta suyasharqanku?

Yaqa llapa runakunan suyasharqanku Mesías chayamuqtin Roma llaqtaq makinmanta kacharichisqa kayta, Israel llaqta yapamanta hatun llaqtaman tukupunantawan. Manaraq  Jesús predicayta qallarishaqtinmi askha runakuna hukkunata kallpacharqanku romanokuna contra hatarinankupaq. Chaychá judiokunaqa chay umallikunata qatikuspa suyarqanku Mesías chayamuqtin hina lliwpas allichakapunanta.

Jesusqa chay umallikunaq yachachisqanmantaqa hukniraytan yachachirqan. Yachachirqanmi runamasinku munakuyta autoridadkuna kasukuytapas (Mateo 5:41-44). Kamachikuynin ‘mana kay pachamanta’ kasqanraykun payqa mana munarqanchu judiokuna rey churanankuta (Juan 6:15; 18:36). Payta qatikuq askha runakunapaqqa sasan karqan Mesiasmanta ñawpaqpi yuyaykusqanku cambiayqa.

Hukninmi karqan Bautizaq Juan, payqa pruebakunatan rikusqa Jesús Mesías kasqanmanta. Ichaqa preso kashaspan qatikuqninkunata Jesusman kacharqan kayta tapumunankupaq: “¿Qanchu kanki Diospa kachamusqan, icha huktataqchu suyakusaqku?” nispa (Mateo 11:3). Yaqapaschá Juanqa chayta tapuchimurqan Jesuschus judiokunata kacharichiq kanan karqan icha manachus chayta yachananpaq.

Apostolkunapas manan yacharqankuchu imaman Mesías hamusqanta. Huk kutinmi Jesús paykunaman willasharqan Mesiaspa ñak’arinanmanta, wañuchisqa kananmanta, kawsarimpunanmantawan, chaymi Pedroqa “Jesusta wakman pusaspa anyarqan chay nisqanmanta” (Marcos 8:31, 32). Payqa manan entienderqanchu imaraykun Jesús Mesías kashaspa wañuchisqa kananta.

33 watapi Pascua fiestaman Jesús Jerusalén llaqtaman haykushaqtinmi askha runakuna Israelpa reyninta hina sumaqta chaskirqanku (Juan 12:12, 13). Ichaqa chay p’unchaykunallan Jesusta hap’irqanku, nirqanku wañuchisqa kananpaq, k’aspipi warkuspataq wañuchirqanku. Wañupusqan qhepamanmi iskay qatikuqninkuna llakisqa nirqanku: “Ñoqaykuqa Israel suyuta kacharichinantan suyakusharqayku”, nispa (Lucas 24:21). Jesuspa kawsarimpusqan qhepamanpas qatikuqninkunaqa yuyaykurqankun kay Hallp’api kamachikuyta qallarinanta, chaymi tapurqanku: “Señorniyku, ¿kay tiempopichu Israel suyuta wakmanta sayarichinki ñawpaq hina kananpaq?” nispa. Arí, huk judiokunaq yuyaykusqanmi qatikuqninkunaq sonqonpipas saphichakurqan (Hechos 1:6).

Hanaq pachaman Jesuspa kutipusqan qhepamanmi qatikuqninkuna santo espirituta chaskirqanku. Chaypin chayraq entienderqanku Mesiasqa hanaq pachamanta kamachikamunan kasqanta (Hechos 2:1-4, 32-36). Chaymantapachan apóstol Pedropas Juanpas Yachachiqninkuq kawsarimpusqanmanta tukuy sonqowan willayta qallarirqanku. Milagrokunata imaraqmi ruwarqanku Diospa yanapasqan kasqankuta qhawarichinankupaq (Hechos 3:1-9, 13-15). Waranqanpin Jerusalenpi kashaq runakuna iñipurqanku. Chayta rikuspan umalliq judiokuna cristianokunapaq sinchita phiñakurqanku. Jesusta hinan apostolkunata, chayllaraq iñipuqkunatawan qatikachayta qallarirqanku. ¿Imaraykun chay umalliqkuna chhaynata Jesuspa contranpi sayarirqanku?

¿Imaraykun Jesuspa contranpi sayarirqanku?

Jesús kay Hallp’aman chayamuqtinqa manañan religionpi umallikunaqa Diospa Siminman hinachu yachachisharqanku. Saduceo, escribas, fariseo, nisqa religionkunapi umallikunaqa ñawpa runakunaq yachachisqantan qatikusharqanku. Chaymi sapa kutilla Jesusta huchachaqku sábado p’unchaypi milagro ruwasqanta rikuspa, “Kamachikuy Simi contran ruwashan” nispa. Ichaqa pruebakunawanmi Jesusqa pantasqa yachachisqankuta sut’inchaq. Chaywanmi Jesusqa chay runakunata k’umuykachiq, rikuchirqantaqmi Diospa contranpi kashasqankuta. Jesusqa manan qhapaqchu karqan nitaqmi allin reqsisqa escuelakunapichu estudiarqan, chaymi chay hatunchakuq  umallikunaqa mana Mesiasta hinachu qhawarirqanku. Jesuspa nisqanwan sinchita phiñakuspan “rimanakurqanku Jesusta wañuchinankupaq” (Mateo 12:1-8, 14; 15:1-9).

¿Manachu chay runakuna rikurqanku Jesuspa ruwasqanta? ¿Imanirqankun chaykunamanta? Manan negayta atirqankuchu. Chaymi runakuna Jesuspi mana iñinankupaq nirqanku: “Kay runaqa supaykunata kamachiq Beelzebupa hunt’aykusqanmi kashan, chaymi supaykunata qarqon”, nispa (Mateo 12:24). Arí, Jesuspa ruwasqanmantan nirqanku, ‘Satanaspa atiyninwanmi ruwan’, nispa. ¡Chaywanqa Diostan k’amisharqanku!

Hinaspapas huk yuyaymi sonqonkupi karqan, chaymi mana Jesusta Mesiasta hina chaskiyta munarqankuchu. Chay yuyaykusqankun yachakurqan askha religionkunamanta umalliqkuna Lazaroq kawsarimpusqanmanta huñunakuyta ruwasqankupi. Paykunapuran ninakurqanku: “¡Imanasunmi! Kay runaqa askha milagrokunatan ruwashan. Hinallata qhawasun chayqa, llapa runan paypi iñinqaku. Roma llaqta soldadokuna hamuspataq, Dios yupaychana wasinchista thuninqaku, suyunchistapas ch’usaqyachinqaku” , nispa. Arí, paykunaqa anchatan manchakurqanku manaña atiyniyoq kanankumanta, chaymi Jesustawan Lazarotawan wañuchinankupaq yuyaykurqanku (Juan 11:45-53; 12:9-11).

Cheqnisqa qatiykachasqan karqanku

Chaykunata yuyaykuspan religionpi umalliqkunaqa Jesuspa qatikuqninkunata cheqnikuyta qallarirqanku. Umalli kasqankuwan hatunchakuspan nirqanku: “Mayqellanpas kamachikuqkunamanta fariseokunamantapas, ¿Jesuspi iñirqankuchu?” nispa (Juan 7:13, 48). Chaywanqa nisharqankun, ‘común runakunallan Jesuspi iñinku’, nispa. Karqanmi paykuna ukhumanta Jesuspi iñiqkunapas, Nicodemo, Arimatea llaqtayoq Josepas, ichaqa umallimasinkuta manchakuspan mana rimarirqankuchu (Juan 3:1, 2; 12:42; 19:38, 39). Umalli runakunaqa rimanakusqakun “pillapas ‘Jesusqa Mesiasmi’ niqtaqa sinagogamanta qarqonankupaq”, qarqosqa kaqkunataqmi runakunaq mana allin qhawarisqan kapurqanku (Juan 9:22).

Ichaqa manan cheqnikullarqankuchu, qhepamanmi Jesuspa qatikuqninkunata ñak’arichiyta qallarirqanku. Tribunal Supremo nisqamantan kamachimurqanku apostolkunata predicasqankurayku castiganankupaq (Hechos 5:40). Paykunallataqmi kamachimurqanku Estebanta wañuchinankupaqpas, paytaqa yanqamantan imaymanata tumparqanku. Chay p’unchaymantapachan “Jerusalén llaqtapi iglesiata sinchita qatiykachayta qallarirqanku. Chaymi llapanku Judea provinciantinman Samaria provinciantinman ch’eqechisqa karqanku, apostolkunallan kaqpi qhepakurqanku” (Hechos 6:8-14; 7:54–8:1). Chay qhepamanmi uma sacerdote “lliw umalli runakunapas” ordenta horqomurqanku llapa cristianokunata hap’imunankupaq, chaypin kashallarqantaq Saulo waynapas, paymi qhepaman apóstol Pablo kapurqan (Hechos 9:1, 2; 22:4, 5).

Jesuspa wañupusqan qhepamanqa askha runakunan mana manchakuspa Jesuspi iñirqanku. Chaywanpas pisillan karqanku chay tiempopi Palestinapi tiyaq runakunamantaqa. “Cristopin iñini” niqkunaqa cheqnisqa, k’amisqa, maqasqan karqanku.

Ama paykunaq ruwasqanta qatikuychu

Arí, kaypi yachasqanchis hina, Mesiasmanta hukkunata yuyaykuspa, runakunata manchakuspa, qatiykachasqa kayta manchakuspa iman askha runakuna mana Jesuspi iñirqankuchu. Kunanpas mana kaqtan Jesusmanta  yachachisqanmantapas rimanku. Wakinmi ninku: “Diospa Reinonqa sonqonchispin kashan” nispa, otaq, “Runakunan thak kawsaytaqa apamunqa” nispa. Hukkunataq: “Ciencian runakunaq sasachakuynintaqa allichanqa”, nispa. Chhayna kaqtinqa yanqapaqchá kanman Jesuspi iñiypas kamachikuyninta suyakuypas. Wakinqa ninkuraqtaqmi kanpas: “Jesusmanta Bibliaq willasqanqa manan cheqaqchu”, nispa, chaykunawanmi runakunaq iñiynin astawan pisiyan.

Chaykunata uyarispan runakuna mana yachankuchu Mesías imakuna ruwananta, wakinmanqa manan imapas qokunchu pi Qespichiqnin kasqanta. Ichaqa Mesiasmanta yachayta munaq runakunapaqqa askha pruebakunan kashan t’aqwirinanpaq. Kunanqa manan Mesiasmanta profeciakuna willaq “Antiguo Testamento” nisqallachu kan, kallantaqmi chay profeciakunaq hunt’akusqanmanta willaq “Nuevo Testamento” nisqapas. *

Pruebakuna t’aqwisqanchismi yanapawanchis Jesuschus Mesías kasqanta icha manachus chayta reparananchispaq. Usqhayllan chaytaqa yachananchis. ¿Imarayku? Biblian willan, pisillamanta Mesías kamachikamuqtin millay runakuna wañuchisqa kanankuta, payta kasukuq runakunataq huk sumaq paraisopi wiñaypaq kawsanankuta (Daniel 2:44; Apocalipsis 11:15, 18; 21:3-5). Jesusmanta yachaspa paypi iñispaqa qanpas chay sumaq kawsaytan chaskikuwaq. Ama qonqaychu Jesuspa kay nisqanta: “Diosqa anchatapunin runakunata munakurqan, chaymi sapan Churinta kachamurqan, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay kawsayniyoq kananpaq”, nispa (Juan 3:16).

[Uranpi willakuy]

[17 paginapi willakuy]

Jesuspa tiemponpi kawsawaq karqan chayri, ¿Mesiasta hinachu rikuwaq karqan?

[18 paginapi foto]

Runakunaña mana kaqta Jesusmanta rimanku chaypas, qanqa cheqaq kaqta Jesusmanta yachay