• ¿IMA WATAPIN NACERQAN? 1941 WATAPI

• ¿MAYMANTAN? BENÍN NACIONMANTA

• ¿IMAMANTAN WILLAKUSHAN? ASKHA WARMIYOQ KARQAN, TESTIGOKUNAQ CONTRANPITAQ KARQANPAS

ÑAUPA VIDAY:

Cotonou jatun llaqtapin nacerqani, chayqa Benín nacionpin kashan. Católica religionpin nacerqani, ichaqa manan ancha misamanqa riqchu kani. Askha warmikunawan casarakuyqa allinmi karqan leykunaq nisqanman jinaqa. Chaymi noqaqpas tawa esposaykuna karqan.

1970 watapin revolución nisqa Benín nacionpi qallarirqan. Noqaqa piensarqanin chayqa llaqtaypa allinninpaq kananpaq, chaymi política nisqaman chaqrukurqani. Revolución partidopi kaq runakunaqa manan allinpaqchu Jehová Diospa testigonkunataqa qhawarirqanku, politicaman mana chaqrukusqankurayku. Chaymi noqapas paykunata qatiykachaypi yanapakurqani. 1976 watapin Jehová Diospa testigon misionerokunaqa nacionmanta qarqosqa kapurqanku, chaymi noqaqa piensarqani manaña jayk’aqpas kutimunankupaq.

BIBLIAQ YANAPAYNINWAN CAMBIAPUNI:

Revolución nisqaqa 1990 watapin tukupurqan. Jinan Jehová Diospa testigon misionerokunapas kutimurqanku. Chaymi noqaqa nisharqani: “Yaqapaschá Diosqa paykunawan kashan”, nispay. Chay tiempopaqqa juj llank’anayoqmi kapurqani. Jujnin compañeroymi Testigo karqan, jinan iñiyninmanta rimapayawarqan. Chaymantapas Jehová Dios munakuq chanillanta ruwaq kasqanmantan rimapayawarqan (Deuteronomio 32:4; 1 Juan 4:8). Chaykunan sonqoyman chayarqan, jinan Bibliamanta estudianaypaq invitawaqtinku yachayta munarqani.

Jinan Jehová Diospa testigonkunaq juñunakuyninman riyta qallarirqani. Chaypin rikurqani ima castaña kaspapas, wajchaña qhapaqña kaspapas paykunapura anchata munanakusqankuta. Paykunawan astawan juñukuspaqa astawanmi rikurqani Jesuspa discipulonkuna kasqankuta (Juan 13:35).

Chaymantapas repararqanin Jehová Diosta servinaypaqqa Católica iglesiayta saqepunay kasqanta. Chayta ruwaymi ichaqa ancha sasapuni noqapaq karqan, p’enqakurqanin runakuna imayna qhawariwanankumanta. Manaña usqhayllachu ruwarqani chaypas, kallpatan jap’irqani iglesiayta saqepunaypaq.

Chaymantapas juj ruwaypin cambianallaytaq karqan. Bibliaqa sut’itan nishan runaqa juj warmillayoq kananta (Génesis 2:18-24; Mateo 19:4-6). Diospa qhawarinanpaqqa ñaupaq kaq casarakusqallaymi allin karqan, chaymi autoridadkunawan legalizachirqani. Wakin esposaykunataqa wasimantan lloqsichipurqani, ichaqa encargakurqanin mijunanku ama faltananpaq. Tiempowanqa paykunamanta iskaymi Jehová Diospa testigon kapurqanku.

BENDICIONKUNA CHASKISQAY:

Esposayqa kunankamapas católica religionllapin kashan ichaqa niwanmi: “Kunanqa aswan allin qosan kanki”, nispa.

Ñaupaqqa politicawan kay pachapi problemakunata allichanaypaqmi piensarqani. Ichaqa manan chhaynachu karqan. Kunanqa sut’itan yachani Diospa gobiernollan kay pachapi sasachakuykunata allichananta (Mateo 6:9, 10). Diostan agradecekuni ancha kusisqa kausanaypaq yanapawasqanmanta.

• ¿IMA WATAPIN NACERQAN? 1977 WATAPI

• ¿MAYMANTAN? BRASIL NACIONMANTA

• ¿IMAMANTAN WILLAKUSHAN? PASTOR PENTECOSTAL KARQAN

ÑAUPA VIDAY:

São Paulo nisqaman perteneceq Itu llaqtapin wiñarqani, chay llaqtapiqa nishupunin mana chanin ruwaykuna kan.

Noqaqa qhelli kausaypin purirqani, sinchi maqanakuqtaqmi karqanipas. Jinaspapas drogatan vendeq kani. Ichaqa chhaynapi kausashaspan piensaykurqani: “Khaynallata kausasaq chayqa carcelmanchá jaykusaq otaq wañupusaqpas”, nispa. Chaymi tukuy imata saqepurqani, jinan Iglesia Pentecostal nisqaman ripurqani, tiempowantaq pastor kapurqani.

Noqaqa iglesiaman ripuspa llaqtaypi runakunata servinaypaqmi piensarqani, chaymi radiopi religionmanta rimamurqani. Chhaynapin askha runakuna chay llaqtapiqa reqsiwarqanku. Ichaqa pisi-pisimantan cuentata qokurqani iglesiapi umalliqkunaqa mana runakunaq allinnintachu maskhasqankuta. Chaymantapas manan Diostapas sonqomantachu adorarqanku, paykunaqa yaqachus jina qolqe juñuyllapi piensasharqanku, chaymi chay religionmantaqa lloqsipurqani.

BIBLIAQ YANAPAYNINWAN CAMBIAPUNI:

Jehová Diospa testigonkunawan Bibliata estudiayta qallarispan repararqani mana juj religionkuna jinachu kasqankuta. Paykunaqa manan rimallarqankuchu Diospa munakuyninmanta, aswanpas ruwasqankuwanmi rikuchirqanku. Chaymantapas manan politicapipas nitaq guerrakunapipas chhaqrukurqankuchu (Isaías 2:4). Chaykunata rikuspan nirqani: “Kaymá cheqaq religionqa. Wiñay kausayman apaq k’ijllu ñan”, nispay (Mateo 7:13, 14).

Repararqanin Diospa sonqonpaq jina kausanaypaqqa imaymanapi cambianay kasqanta. Ejemplopaq, aswan juch’uyaykukuq runa kanayta astawan familiaypaq tiempoyta t’aqanaytapas. Noqapaqqa sasan karqan cambiokuna ruway, ichaqa Jehová Diospa yanapayninwanmi cambiayta atirqani. Esposayqa ñaupaytaraqmi Bibliata estudiasharqan, paypas anchatan admirakurqan ñauparishasqaymanta. Jinan paypas kallpachakurqan aswan usqhaylla iñiyninpi ñauparinanpaq. Chay qhepallamanmi decidikurqayku Jehová Diospa testigon kapunaykupaq, chaymi kaq p’unchayllapitaq iskayniyku bautizakapurqayku.

BENDICIONKUNA CHASKISQAY:

Esposaywanmi kallpachakushayku kinsantin wawaykuta yanapanaykupaq, chhaynapi Jehová Dioswan amigontin kanankupaq. Kunanqa sumaqtan familiapi kausayku. Diostan agracedekuni palabranwan cheqaq yachachikuyman pusamuwasqanmanta. Bibliaqa runakunaq vidantan cambian, noqatapunin cambiawarqan.

• ¿IMA WATAPIN NACERQAN? 1957 WATAPI

• ¿MAYMANTAN? AUSTRALIA NACIONMANTA

• ¿IMAMANTAN WILLAKUSHAN? WAWA KASHASPAN MALTRATASQA KARQAN

ÑAUPA VIDAY:

Noqaykuqa qanchismi kayku, noqataqmi kuraq kaqqa kashani. Newcastle (Nueva Gales del Sur) llaqtapin wiñarqani. Papayqa nishutan machaq, maqakuq runataqmi karqanpas. Mamitaypas maqakuqmi karqan, chaymi millayta k’amiwaq maqawaqpas. Sapa p’unchaymi niwaq: “Millaykuna ruwaqmi kanki, infiernopin theqtemunki”, nispa. Chaykuna niwasqanwanmi nishuta manchakuq kani.

Sapa kutillanmi mamitayqa maqawaspa k’iriwaq, chaymi escuelamanpas mana riyta atiqchu kani. 11 wataypi kashaqtiymi autoridadkunaqa apapuwarqanku cuidasqa kanaypaq; manañan tayta-mamaychu uywawanan karqan. Chaymantataq conventoman saqewarqanku, jinan 14 watayta junt’aruspayqa ayqekapurqani. Manataq conventoman kutiyta munarqanichu chayqa, Kings Cross (Sydney barrio) callekunapin puñuq kani.

Callekunapi tiyaspan yacharqani drogakuna vendeyta, pornografía qhawayta, prostitución nisqapi iman puriq kani. Juj kutinmi nishuta mancharikurqani. Discoteca wasi kichaqpa wasinpin qhepakusharqani, jinan juj tuta iskay runakuna jamurqanku. Wasiyoqqa cuartoyman jaykunaypaqmi kamachiwarqan, chaywanpas uyarirqanin rimasqankuta. Chay dueñoqa chay iskaynin runakunaman vendewananpaqmi rimanakusqa, paykunan juj barcopi pakawananku kasqa, jinaspa Japonman apawananku kasqa, chaypi bar nisqa wasipi llank’anaypaq. Chaymi sinchi mancharisqa balconmanta saltaykurqani, jinaspa yanapayta maskharqani.

Juj runawanmi tuparqani, payqa chay llaqtapin paseaspa purishasqa. Jinan imachus pasawasqanta willarqani, qolqeta qoriwananpaq piensaspa. Chay runan ichaqa alojakusqanman invitawarqan duchakunaypaq imallatapas mijunaypaqwan. Chaymantaqa paywanmi qhepakapurqani, juj wata qhepamantaq casarakapurqayku.

BIBLIAQ YANAPAYNINWAN CAMBIAPUNI:

Jehová Diospa testigonkunawan Bibliata estudiashaspan imaymanata yacharqani. Ejemplopaq, tukuy mana allinkunata paqarichiqqa Saqra kasqanta yachaspaymi phiñakurqani. Ñaupaqqa niwarqankun: “Diosmi imaymanawan sufrichiwanchis”, nispa. Ichaqa thajmi kasharqani Diosqa mana infiernopichu castigawasqanchista yachaspay. Chay yachachikuyqa erqe kasqaymantaraqmi manchachiwarqan.

Chaymantapas kusikurqanin Jehová Diospa testigonkunaqa yachachisqankuman jina kausasqankuta rikuspa. Noqaqa manan allintachu mayninpiqa Testigokunata trataq kani, ichaqa imataña niqtiypas ruwaqtiypas paykunaqa munakuywan respetowanmi qhawariwaqku.

Imayna sientekusqayta atipaymi aswan sasaqa karqan. Mana imapaq valeqpaqmi qhawarikurqani, noqa kikiytataqmi cheqnikurqani. Unayña bautizasqa kasharqani chaypas, iskayasharqanin Dios noqata munakuwananmantaqa.

Bautizakusqaymanta 15 watakuna pasasqan qhepamanmi tukuypas cambiapurqan. Juñunakuypin juj hermano discursonpi, Santiago 1:23, 24 textoman jina nirqan: “Kay versiculokunapin Diospa palabranta comparakun juj espejowan, chaypin rikusunman imaynatachus Jehová Dios rikuwanchis chayta”, nispa. Jinan tapukurqani: “¿Noqaq qhawarikusqayman jinachu Jehová Diospas qhawariwashanman?”, nispa. Qallariypiqa manan chayta entiendiyta atirqanichu, noqaqa manapas Jehová Dios munakuyninta rikuchiwananpaq jinachu kayman jinan sientekurqani.

P’unchaykuna qhepamanmi Bibliapi Isaías 1:18 textota leerqani, chaymi vidayta cambiawarqan. Chaypin nin: “Jamuychis, parlasunchis. K’anchaq puka jinaña juchaykichis kanman chaypas, rit’i jinan yuraqllaña kapunqa”, nispa. Jehová Diospas niwashanman: “Viky jamuy parlasunchis. Reqsiykin, yachanin imakunapi juchallikusqaykita, rikushanin sonqoykipi imachus kasqantapas, ichaqa chaywanpas munakuykin”, nispa chay jinatan qhawarirqani.

Chay tutan mana puñuyta atirqanichu. Iskayasharqaniraqmi Diospa munakuyninmanta, chaymi Jesuspa sacrificio ruwasqanpi yuyaymanarqani. Jinan yuyaykurqani Jehová Diosqa imaymanapi noqawan pacienciakusqanta. Imaymana ruwasqanpi munakuyninta rikuchiwasqantapas. Chaywanpas noqaqa “Jehová Dios manan munakuwankimanchu, wawaykiq sacrificionpas manan yanapawanmanchu” nispapas nishayman jinan karqan. Chayta ruwaspaqa juchamanta kacharichiwananchispaq sacrificio ruwasqantan wijch’uykushasqani. Ichaqa Diospa qowasqanchis regalopi yuyaymanaspan yacharqani payqa noqata munakuwasqanta.

BENDICIONKUNA CHASKISQAY:

Kunanqa ch’uyatan thajpi kausashani. Matrimoniypiqa sumaqtan kausayku, ancha kusisqataqmi kashani noqaq experienciay jujkunata yanapananmanta. Sapa kutillanmi Jehová Diosman astawan asuykuni.

• ¿IMA WATAPIN NACERQAN? 1974 WATAPI

• ¿MAYMANTAN? RUSIA NACIONMANTA

• ¿IMAMANTAN WILLAKUSHAN? HEAVY METAL MUSICATA NISHUTA UYARIQ

ÑAUPA VIDAY:

Vótkinsk llaqtapin nacerqani, wajcha familiapin wiñarqani. Chaypin allin reqsisqa takiq Piotr Ilič Chaikovski runapas nacerqan. Papayqa sumaq sonqo runan karqan, ichaqa machaqmi karqan, chaymi familiapi kausay sasa karqan.

Noqaqa manan allin estudiantechu karqani, watakunaq pasasqanman jinan mana valeqpaq jina qhawarikurqani. Imatapas mana ruwayta atinaypaqmi piensaq kani, chaymi escuelaman riypas sasapuni noqapaqqa karqan. Compañeroykunaq ñaupanpi imamantapas rimanay kaqtinqa sasachakuqmi kani, juj ratokunapiqa atiqña kani chaypas. Colegiopi kashaqtiymi juj watapi notakunata willaq libretaypi churamusqaku: “Manan rimayta atinchu, manan imachus piensasqantapas willayta atinchu”, nispa. Chayta rikuspan astawan mana imatapas ruwayta atinaypaq piensarqani. Chaymi nirqani: “¿Imapaqtaq noqari kausani?”, nispay.

Waynacha kashaspayqa machaytan qallarirqani. Qallariypiqa allinmi sientekuq kani, ichaqa nishuta machaqtiyqa concienciaymi juchachawaq. Runakunaqa yanqapas kausankuman jinatan qhawarirqani. Astawanmi llaki onqoywan jap’ichikurqani, wasillapin wisq’arayaq kani. Jinaspapas wañuchikuyta imaraqmi munarqanipas.

Qhepamanqa 20 watayman chayaspan heavy metal nisqa musicata uyarirqani. Chayta uyariqtiyqa kallpatapas qowanman jinan sientekuq kani, chaymi chay musicata uyariqkunawan juñunakurqani. Chujchaytan wiñachikurqani, ninriytapas t’oqochikurqani. P’achakurqanipas gustawasqan musicata takiqkuna jinan. Chhaynapin pisi-pisimanta millay runaman tukupurqani, maqakuqman ima. Chayllamantan familiaywanpas discutiq kayku.

Millaymanmi tukupusharqani. Noqaqa piensarqani chay musicata uyarispa kusisqa kausanaypaqmi, ichaqa manan chhaynachu karqan. Chaymantapas chay artistakunaq imayna kasqankuta yachaspan llakikurqani, manan chhayna runa kanankupaqchu piensarqani.

Jujmantan wañuchikuyta munallarqanitaq, mamaypi piensasqallayñan jark’awarqan. Payqa munakuwarqanmi jinaspapas imaymanatan ruwapuwarqan. Sasapunin noqapaqqa chay karqan, manañan kausayta munarqanichu nitaqmi wañuchikuytapas atirqanichu.

Umayta chhaujchirinaypaqmi leeyta qallarirqani literatura rusa nisqata. Juj kutinpin leerqani chaypi actuaqqa religionpi umalli kasqanmanta. Jinan noqapas munarqani Diospaq runakunapaqpas imallatapas ruwayta. Mana jayk’aq ruwasqaytan Diosman sonqoyta kicharirqani. Chaypin Diosmanta mañakurqani sumaq kausayta qowananpaq. Chay mañakusqay ratun sonqoypi thaj sientekurqani, chay pasayllatan iskay horamanta jina Jehová Diospa testigon hermano punkuyta tocamurqan, jinaspa Bibliamanta estudiota munachiwarqan. Chhaynapin mañakusqay uyarisqa kasqanta yacharqani. Chay p’unchaymantapachan sumaq kausayta qallarirqani.

BIBLIAQ YANAPAYNINWAN CAMBIAPUNI:

Sasaña karqan chaypas, heavy metal nisqamanta tukuy ima kaqtan wijch’upurqani. Chhaynaña kaqtinpas, chay musicakunaqa unay tiempon umallaypi muyusharqan. Maymantapas chay musicaq tocasqanta uyariqtiyqa, chay mana allin kasqanmi umayman jamuq. Manan munarqanichu umaypi kashaq sumaq yuyaykuykunawan chaqruyta, chaymi manaña chay musicata uyarikusqan ladonkunataqa puriqñachu kani. Jinaspapas ñaupa kausayniymanta imapas yuyayniyman jamuqtinqa, tukuy sonqomantan mañakuq kani. Chhaynapin Diosmanta jamuq “runaq mana entiendey atisqan thaj kayta” tarirqani (Filipenses 4:7).

Bibliata estudiasqaypin yacharqani cristianokunaqa iñiyninkumanta willananku kasqanta (Mateo 28:19, 20). Noqaqa “manapunin chay ruwaytaqa atiymanchu” nisharqanin. Ichaqa yachashasqayman jinan entiendellarqanitaq juj runakunapas yachayta necesitasqankuta. Chaymi manchakushaspapas kallpachakurqani jujkunaman willanaypaq. Chaymi yanapawarqan noqa kikiyta astawan valorakunaypaq. Jinallataq yachashasqayta sonqoypi waqaychanaypaqpas.

BENDICIONKUNA CHASKISQAY:

Kunanqa casarakapuniñan, ancha kusisqataqmi kausashayku. Jinaspapas askha runakunatan yanaparqani Bibliamanta yachanankupaq, paykunamanta wakinmi kashanku mamitay panay ima. Diosta serviypas runakunata yanapaypas anchatapunin yanapawarqan kusisqa kausanaypaq.