¿Imaynatan allinta yachachikunman? Yanapaykuna

“Sonqoykichispi waqaychaychis tukuy kay kamachisqaykunata, yachachillaychispuni wawaykichiskunaman, chaykunamanta rimapayallaychispuni wasipi kashaspa, purishaspapas, hinallataq puñuykushaspa, hatarishaspapas.” (DEUTERONOMIO 6:6, 7)

TAYTA-MAMAKUNAQA yaqapaschá sinchi llakisqa tarikunkuman wawankuta imayna yachachinankumanta. Allinta yachachinankupaq yanapayta maskhaqtinkutaq, mana ima ruwaytapas atinkuchu imaymana yachachikuykuna consejokuna kasqanwan. Amigokunapas familiapas imaymanatan ninku yuyaykusqankuman hina, librokunapas, revistakunapas, Internetpas askha yuyaychaykunatan qonku mayninpiqa mana tupaqta hina.

Biblian ichaqa allin consejokunata qowanchis wawakunaman ima yachachinamanta, imaynata ruwanamantapas. Deuteronomio textoq nisqanman hina, tayta-mamakunaqa tiempota hap’ispan sapa p’unchay wawakunaman Diosmanta rimapayashanallanku. Kay qelqapin qhawarisun Bibliamanta tawa yanapaykunata, chaykunan askha tayta-mamakunata yanaparqan.

1. Diospa kamasqanwan yanapachikuy. “Kay pacha qallariymantapachan runakunaqa sut’ita yachanku Diosqa wiñay atiyniyoq kasqanta, payqa Diospuni kasqantapas. Chaykunataqa manan runakunaqa rikunchu, aswanpas Diosqa kamasqankunapin sut’ita reqsichikun” (Romanos 1:20). Tayta-mamakunaqa wawankutan yanapananku Dioswan amigontin kanankupaq, chaytan ruwankuman kuska kamasqanta qhawaspa chaykunapi yuyaymanachispa rimapayaspa, chhaynapi imayna Dios kasqanta reqsinankupaq.

Jesuspunin chhaynata qatikuqninkunaman yachachirqan. Huk kutinmi nirqan: “Qhawariychis phalaq animalkunata: manan tarpunkupaschu, cosechankupaschu, taqenkupaschu. Chaywanpas, hanaq pacha Yayaykichismi chaykunaman mikhuchin. ¡Qankunaqa phalaq animalkunamantapas aswan chaniyoqmi kankichis!” nispa (Mateo 6:26). Chayta ruwaspan Jesusqa yachachirqan Diospa munakuyninmanta khuyapayakuyninmantapas, hinaspapas yuyaymanachirqanmi kamasqanwan sumaq kayninkunata wawankunaman rikuchisqanta.

Jehová Dios yachayniyoqta sisikunata kamasqanmanta Rey Salomón nirqan: “Yaw qella, sisita qhawariy, imayna ruwasqanta  qhawamuy, hinaspa sisimanta yachaqakuy. Chay sisin mana qollananpas mana kamachiqninpas mana patronninpas kashaqtin, mikhunanta ichhuy tiempopi waqaychakun, mikhunanta cosecha p’unchaykunapi huñun”, nispa (Proverbios 6:6-8). Chaywanmi Salomón yachachiwanchis allin ruwaykunapi yuyaykunanchispaq, Diospa kallpachawasqanchiswan hunt’ananchispaqpas.

Qankunapas tayta-mamakuna, Jesusman Salomonmanpas rikch’akuwaqchismi kaykunata ruwaspa. Ñawpaqtaqa wawaykichista tapuychis ima plantakuna gustasqankumanta ima animalkunatas reqsiyta munanku chayta. Iskaykaqpitaq qelqakunapi maskhay chaykunamanta yachanaykipaq. Kinsapitaq, rimariy imatan chay kamasqankuna Diosmanta yachachin.

2. Jesús hina uyariqniykita qhawariy. Manan pi runapas Jesús hinaqa yachachirqanchu. Askhaña yachachinan kashaqtinpas yachaytan munarqan imaynatan runakuna sientekunku yuyaykunkupas chayta, chaypaqmi tapuykunata ruwaq (Mateo 17:24, 25; Marcos 8:27-29). Hinallataq tayta-mamakunapas allin yachachikuykunata wawankunaman yachachinanku, allinta ruwanankupaqqa Jesusmanmi rikch’akunanku, chaymantapas yanapanankun mana manchakuspa rimanankupaq.

¿Imatan ruwawaq wawakuna k’ullu kaqtinku, allin yachachiykunata mana hap’ikuqtinkupas? Qhawariy imaynatas Jesús qatikuqninkunata yachachirqan chayta. Qatikuqninkunaqa mayninpin hap’inakuqku, mana entiendeqkuchu imaraykus k’umuykukuq kanankuta. Jesusmi ichaqa sapa kutin pacienciawan yachachiq k’umuykukuq runa kanankupaq (Marcos 9:33, 34; Lucas 9:46-48; 22:24, 25). Kaqllatataqmi tayta-mamakunapas wawankuta yachachinanku pacienciawan entiendenankukama.

3. Ruwasqaykiwan yachachiy. Apóstol Pablon nirqan: “Hukkunata qan yachachishaspaykiqa, ¿manachu qan kikiykita yachachikunki? ‘Manan suwakunachu’ nishaspachu, ¿suwakushanki?” nispa (Romanos 2:21). Chayman hinapuni kawsaq tayta-mamakunaqa allintan ruwanku.

Ruwaywan yachachiyqa allinpunin, wawakunaqa tayta-mamankuq ruwasqankutan astawanqa ruwanku rimapayasqankumantaqa. Chhaynaqa, yachachisqankuman hina ruwaqkunaqa kasuchikunkupunin.

4. Huch’uychanmantapacha yachachiy. Apóstol Pabloq compañeronmantan allinta rimaqku, paymi karqan Timoteo (Hechos 16:1, 2). ¿Imaraykun allin reqsisqa karqan? ‘Wawa kasqanmantapachan Diospa Simin Qelqakunata’ yachachirqanku. Mamanwan hatun mamanwanpas manan yachachiqllachu kaqku, aswanpas yanapaqkun sonqonpi hap’inanpaq (2 Timoteo 1:5; 3:14, 15).

¿Maypin yanapayta tariwaq?

Jehová Diospa testigonkunaqa askha qelqakunatan ruwanku astawanqa wawakunata Diosmanta allinta yachachinapaq. Wakinqa huch’uy wawakunata yanapanapaqmi wakintaq wayna-sipaskunawan tayta-mamakuna parlarinankupaq. *

Wawakunata Diosmanta yachachinapaqqa sasa tapukuyninkuq kutichiynintan yachana. Yaqapas kaykunamanta tapukunkuman: ¿Ima niwaqtaq sichus tapusunkiman imarayku Dios hinallata qhawan ñak’ariykunata, imatan kay H’allpapaq munan otaq maypin wañuqkuna kashanku nispa tapusuqtiykiku? Chaykunata yachanaykipaqqa Jehová Diospa testigonkunan yanapasunkikuman. Chhaynaqa qanpas familiaykipas Diosmanqa asuykuwaqchismi (Santiago 4:8).

[Uranpi willakuy]