Ñawpa República Democrática Alemana nacionpi Leipzig llaqtapin nacerqani. 6 watayoq kashaqtiymi Brasil nacionman astakurqayku taytay chaypi llank’apusqanrayku, qhepamantaq Ecuador nacionman astakurqayku.

14 wataypin Alemania nacionman kutichiwarqanku internadopi estudianaypaq. Tayta-mamaymanta karupi kasqayraykun munasqayman hina kawsayta yachapurqani.

17 wataypin tayta-mamay Alemania nacionman kutimurqanku. Ichaqa munasqayman hinalla kawsayta munasqayraykun manaña paykunata kasukuyta munapurqanichu, chaymi 18 wataypi paykunamanta t’aqakapurqani.

Manan ima ruwasqaywanpas kusikuqchu kani. Chaymi kawsaymanta astawan yachayta munaspa runakunaq imayna kawsasqankuta qhawarirqani. Hinan decidikurqani kay munay hallp’ata runakuna manaraq astawan qhellichashaqtin reqsinaypaq.

Chaypaqmi huk motota rantirqani, chaywanmi Alemaniamanta África ladoman viajarqani. Ichaqa motoy malograkapuqtinmi Europa ladoman kutirqani. Hinan motoyta allichaspa Portugal nacionpi lamar-qocha ladoman ripurqani. Chaypi kashaspan barcopiñataq viajayta munarqani.

Chaypin viajero wayna-sipaskunata, Laurie sipastapas reqsirqani, paywanmi qhepaman casarakurqani. Paykunawanmi océano Atlántico nisqata chimparqayku islas Caribe nisqaman. Hinan Puerto Rico nisqapi chhikanta qhepakuspa Europa ladoman kutirqayku. Lauriewanmi wayrallawan puriq barcota rantikuyta munarqayku chayllapiña tiyanaykupaq. Ichaqa kinsa killaña maskhashaqtiykun Alemania ejército hap’iwarqan chaypi servinaypaq.

Ejercitopin wata kinsa killa karqani, chay tiempopitaqmi Lauriewan casarakurqani. Manaraq ejercitoman haykushaqtiymi  huk hatun lanchata rantikurqayku, chaytan ejercitopi kashanaykama wayrallawan puriq barcoman tukuchisharqayku. Ñoqaykuqa chay barcollapi tiyaspan llapa llaqtakunata reqsiyta munarqayku. Ichaqa manaraq ejercitomanta lloqsishaqtiymi Jehová Diospa testigonkuna predicawarqanku, hinan Bibliata estudiayta qallarirqayku.

Ñoqaykuqa casarasqañan kasharqayku, saqepurqanin fumaytapas, chaymi sonqoypi niq kani: “Ñoqaqa manan ancha imapipas cambianay kanchu”, nispa (Efesios 5:5). Diospa kamasqankunata reqsinaypaq viajasqaytapas allinpaqmi qhawariq kani.

Ichaqa cambianayraqmi kasharqan. Hatunchakuqmi karqani munayniyman hinallataqmi imatapas ruwaq kani. Ñoqallapin interesakuq kani. Hinaspapas yachasqaymanta imatapas ruwasqaymantan alabakuq kani.

Huk kutinmi Bibliapi leerqani orqo patapi Jesuspa yachachisqanmanta (Mateo 5-7 capitulokuna). Ichaqa manan entienderqanichu, “kusisamiyoqmi chanin-kaymanta yarqachikuqkunaqa, ch’akichikuqkunaqa” nispa nisqanta (Mateo 5:6). ¿Imaynapitaq yarqaymanta ch’akiymanta kaspa kusisqa kaymanri? nispan tapukuq kani. Ichaqa astawan yachasqayman hinan entienderqani llapa runapas Dios necesitasqanchista, chayta sapankanchis reparakunanchis kasqantawan. Jesusmi nirqan: “Kusisamiyoqmi huch’uyyaykukuspa Diosta maskhaqkunaqa, paykunapaqmi hanaq pacha qhapaqsuyuqa”, nispa (Mateo 5:3).

Qhepamanmi Francia chaymantataq Italia nacionman rirqayku. May chayasqaykupin Testigokunawan tupaq kayku. Chaypin rikurqayku huk familia hinalla munanakuspa kawsasqankuta (Juan 13:34, 35). Hinan qhepaman bautizakurqayku.

Testigoña kapurqani chaypas, munasqayman hinaraqmi imatapas ruwaq kani. Chaymi esposaywan viajarqayku África ladoman chaymantataq Estados Unidos nacionman chimparqayku. Hatun lamar-qochata huch’uy barcopi chimpashaspan repararqani Diospa ñawpaqenpi may huch’uylla kasqanchista. Pisillan ruwanayku kaq, chaymi Bibliata leeyta qallarirqani, chaypin Jesusmanta yachaspa anchatapuni admirakurqani. Payqa ancha sumaq runan karqan, ichaqa manan hukkunaq qhawarinanpaqchu imatapas ruwaq. Manan payllapichu interesakuq, aswanpas Diospa sonqontan kusichiyta munarqan.

Jesuspa kawsayninpi yuyaymanaspan repararqani pisillata Diospaq llank’asqayta, Diospa munayninta ñawpaqman churanay kasqantawan (Mateo 6:33). Chaymi Estados Unidos nacionman chayaspa manaña viajapurqaykuchu, aswanmi Dios serviyta ñawpaqman churarqayku.

Ñawpaqqa ñoqallapin yuyaykuq kani chaymi iskayaq kani ima ruwasqaymantapas. Kunanmi ichaqa Diospa yachachikuyninta reqsini (Isaías 48:17, 18). Hinaspapas Diostan yupaychashani, yanapashanitaqmi runakunata Diosta reqsinankupaq.

Kunanqa Bibliaq yanapayninwanmi esposaywan aswan sumaqta kawsashayku. Hinaspapas Diosmi huk sumaq ususita qowanku, paypas ñoqayku hinan Diosta munakun.

Kawsayniykuqa lamar-qochapi hatun p’oqcheqeykuna hinan mayninpi karqan. Diosmi ichaqa mana hayk’aqpas saqerpariwarqankuchu. Chaymi paypi confiaspa ñawpaqllaman purisaqku (Proverbios 3:5, 6).