FAMILIAKUNAPAQ YANAPAYKUNA | CASARASQAKUNAPAQ
¿Imakunan yanapawasunman ama celoso kananchispaq?
Sichus casado kausaypi kanman iskayay, chaymantapas mana confianza kanmanchu chayqa, manan kusisqa kausayta atinkumanchu. Chhaynaqa, ¿imatan ruwankuman casarasqakuna ama celosanakunankupaq? Chaymantan kaypi yachasunchis.
Kay yachachikuypin yachasunchis kay tapuykunamanta:
Celoso kanki chayqa, ¿imatan ruwawaq amaña celosakunaykipaq?
Qosayki otaq esposayki celosakushan chayqa, ¿imatan ruwawaq?
¿Imataq celoso kayri?
Celoso nisqa simitaqa maypichá rijurin chayman jinan imaymana formapi entiendekunman. Kaypin ichaqa yachasunchis imaynas tarikunchis esposanchista otaq esposonchista pipas qhawapayaqtin, otaq pay pitapas qhawapayaqtin munapayaqtin chaymanta. Chhaynapi tarikushasunman chayqa, yaqapaschá nisunman: “Manachus jina kayqa allinchu kashan”, nispa; razontan celosomanpas tukushasunman, entiendenapaqmi chayqa. Yachasqanchis jinapas casarakuymi warmitapas qharitapas jujllaman tukuchin, manataqmi mayqen casarasqapas munanmanchu casado kausayninta pipas t’aqanantaqa.
Bibliapin nishan: “Chhaynaqa manan iskayñachu kanku, aswanpas juj aychallañan. Chayrayku, Diospa jujllachasqantaqa ama pipas t’aqachunchu”, nispa (Mateo 19:6).
Benjaminmi nin: “Casado kausayniykiman ima mana allinpas jaykushan chayqa, celoso kaymi chayta rato reparachisunki. Celoso kayqa q’osñita reparaq máquina jinan, chhaynapin imatapas apuray ruwanki”, nispa.
Ichaqa wakinqa yanqapas qasin celosakunku. ¿Imaraykun chay kan? Paykunaqa manchakuypa atipasqanmi kashanku, manataqmi paykunapi confianza kanchu. Ichaqa munakunkichus qosaykita otaq esposaykita chayqa, manan yanqapas qasiqa celosakunkichu; chayqa astawanmi casado kausayniykita mana allinman apanman (1 Corintios 13:4, 7). Robert L. Leahy sutiyoq doctormi yanqa qasi celosakuymanta nirqan: “Yanqapas qasi celosakuqqa yaqapaschá casado kausaynin allin kananta munaspa imatapas ruwanman. Ichaqa manan chaytachu ruwashan, aswanmi mana allinman apashan”, nispa. a
¿Imaraykun casado kausaypi celosanakuy rijurinman?
Yaqapaschá ñaupaqpi casarasqa kasharqanki, jinaspa traicionasqa karqanki; manachus chay chayqa papaykiwan mamitaykiwanpaschá t’aqanakapurqanku jujninku traicionasqanrayku. Chaypaschá qanqa nishanki: “Chhaynapichu tarikusaqpas”, nispa.
Melissan nin: “Chikallaraq kashaqtiymi papay mamitayta engañarqan, noqapaqqa may sonqo nanaymi chayqa karqan. Chaymantapachan mana faciltachu pipipas confiani. Kunanqa casarasqataq kashani chayqa, mayninqa chay piensaykunan rijurimuyta yachawan”, nispa.
Wakinpiqa manan confianza kanchu, chaymi paykunaqa pitapas t’aqanachiqta jinallaña qhawarinku. Chhaynapaschá qanpas kanki, “atispaqa payqa piwanpas pasakapullanmanmi” nispapaschá nishanki.
Imaynaña tarikushanki chaypas yaqapaschá yanqapas qasi celosakuyta qallariwaq, mana allin ñawillawanpasñachá esposaykita otaq qosaykita qhawariwaq. “Jujwanpunin engañawashan” nispa imapaschá niwaq. Chaykunachus sonqoykipi yuyayniykipipas kashan chayqa, manan allinchu kanqa casado kausayniykiqa, onqoyta imapaschá tarinki.
Bibliapin nin: “Envidiakuq [otaq celoso] kaymi ichaqa tulluta ismuchiq onqoy jina”, nispa (Proverbios 14:30).
Celoso kanki chayqa, ¿imatan ruwawaq amaña celosakunaykipaq?
Yachanaykin qosaykipi otaq esposaykipi confiayta. “Engañawashanchu kanpas” nispa imatapas maskhashanaykimantaqa, aswanpas yuyariy imatachus confianaykipaq ruwarqan chayta.
Melissan nin: “Qosayqa munay sumaq sonqo runan, chaypin astawanqa piensani. Piwanpas sumaqta parlarispaqa, ¿manachá mana allin yuyaywanchu chaytaqa ruwashanman? Aswanpas paykunamantachá llakikun, yanapaytachá munanpas. Noqaqa manan tayta-mamaypa casarakuynin imayna kasqanraykuchu noqaqpas chhayna kananpi piensanay”, nispa.
Bibliapin nin: “Pipas munakuqqa […] tukuy imatan creen”, nispa (1 Corintios 13:4, 7).
Imaraykupas iskayashanki chayqa, ama chhayna kananpaqqa piensaychu. Ñaupaqpi rimamusqanchis doctor Robertmi nin: “Mayninpiqa imapas “chhaynachá, jaqaynachá” nisqanchisraykun imapas cheqaq kanallanpaqña piensanchis. Chayllapiñataq piensanchis chayqa, “chhaynapunin” ninchismi. Ichaqa manan umanchis chaypi piensasqanraykuchu “chayqa cheqaqmi” ninanchis; nitaqmi “razontan chaytaqa rimashani” ninanchischu”, nispa.
Nadinen sutiyoq hermanan nin: “Mayninqa manapaschá ni ima problemapas kanchu, ichaqa piensayninchismi chaykunata rijurichinman. Mayninqa imatapas rikuspan “khaynapaschá, jaqaynapaschá” nispa niyta qallarisunman”, nispa.
Bibliapin nin: “Lliu runakuna yachachunku allin yuyaywanpuni imatapas ruwaq kasqaykichista”, nispa (Filipenses 4:5).
Imachus llakichishasunki chayta willakuy. Imaraykuña celosakushanki chaypas, willakuy chayta qosaykiman otaq esposaykiman. Chaymantataq rimanakuychis imakunatas ruwanaykichis imakunatataqsi mana chayta, chhaynapi thaj kanaykichispaq.
Ciaran nin: “Qosaykipas esposaykipas qanwan rimayta munan chayqa, ama niychu: “¡Imatachá k’amiwanqa!” nispaqa. Aswanpas piensariy imaynas payqa kallpachakushan allipunanaykichispaq chaypi. Chaymantapas manan paymantaqa maltaqa piensanaykichu. Yaqapaschá qanqa sonqo nanasqa kashanki, mana atinata imapaschá paymanta imatapas mañakushanki, yaqapaschá payqa mana reparakushanmanchu imachus ruwasqanta”, nispa.
Bibliapin nin: “Sapanka jujpa allinninta maskhachun, amataq paypa allinnintaraqchu”, nispa (1 Corintios 10:24).
a The Jealousy Cure (Celosokunapaq jampi) nisqa libro.