Ñaupa tiempo Israel runakunaqa qonankun karqan diezmota, a llank’asqankumanta chunka kaq parteta. Diosmi paykunataqa chayta qonankupaq kamachirqan, nirqanmi: “Sapa watan ama qonqaspa chakraykichiskunaq rurunmanta diezmoykichista t’aqankichis”, nispa (Deuteronomio 14:22, Diospa Simin Qelqa).

 Diosqa Israel runakunamanmi chay kamachikuyta qorqan, paykunan chay leyta chaskirqanku. Jesusta qatikuqkunaqa manataq kamachikuy simiq makinpichu kashanku chayqa manan kamachisqachu kashanku diezmota qonankupaqqa (Colosenses 2:13, 14). Aswanmi 2 Corintios 9:7 textopi nisqanman jina ruwanku, chaypin nin: “Sapanka imaynatachus sonqonpi yuyaykusqanman jina qochun, ama mala voluntadwanchu nitaq obligasqa jinapaschu, Diosqa kusisqa qoqtan munakun”, nispa.

•  ¿Imaninmi Bibliapi Ñaupa Rimanakuy nisqapi diezmo qoymanta?

•  ¿Imaninmi Bibliapi Mosoq Rimanakuy nisqapi diezmo qoymanta?

 Bibliapi Ñaupa Rimanakuy nisqapiqa askha partepin rimashan diezmomanta. Mastaqa rimashan Israel runakuna kamachikuykunata leykunata chaskisqanku partepin. Israel runakuna kamachikuykunata chaskisqanku ñaupaqtapas iskay kutitan rimashan.

Manaraq kamachikuy simi kashaqtin

 Ñaupaqtaqa Abrahanmantan rimashan, paymi Salen llaqta reyman diezmota qosqa (Génesis 14:18-20; Hebreos 7:4). Chaytaqa juj kutillapin payqa qorqan, chaymantapas yaqapaschá chaytaqa regalota jina qonman karqan. Chay qhepaman Abrahanpas wawankunapas pimanpas diezmota qorqanchus manachus chaytaqa manan Bibliaqa willanchu.

 Chaymantaqa Abrahanpa nieton Jacobmantan willashan. Jacobqa Diospa qhawarinanta, bendecinanta iman mañakurqan, chaymantataq nirqan: “Tukuy qowasqaykimanta chunka kaq partentan qosayki”, nispa (Génesis 28:20-22). Bibliamanta yachaq wakin runakunaq nisqanman jinaqa Jacobqa animalkunatas sacrificiopi jaywanman karqan, chaysi paypa Diosman qosqan diezmoqa kanman karqan. Payña diezmota qonanpaq promesata ruwarqan chaypas manan familianqa chaypaqqa kamachisqachu kasharqan.

Kamachikuy simiq nisqan

 Llapa Israel runakunan kamachisqa kasharqanku diezmota qonankupaq, chay qosqankuqa Diosta adoranankupaqmi karqan.

•   Diezmota churasqankuqa karqan sacerdotekunata, Leví ayllu runakunata ima yanapanankupaqmi. Paykunaqa tukuy tiemponkuwanmi Diosta serviqku, manataqmi jallp’ankupas kaqchu chajrata ruwanankupaqqa (Números 18:20, 21). Israel runakunaqa Leví runakunamanmi diezmota qoqku. Leví runakunataq chay qosqankumanta chunka kaq parteta otaq diezmota sacerdotekunaman qoqku (Números 18:26-29).

•   Chaymantapas Israel runakunaqa yaqasuna sapa watan juj diezmotawan qoqku. Chayqa kaq Leví runakunapaq, mana Leví runakunapaq iman (Deuteronomio 14:22, 23). Chay diezmota churasqallankuwantaqmi Israel runakunaqa jatun fiestakunata ruwaqku. Chaymantapas chay churasqanku diezmomantan orqoqku wajchakunaman qonankupaq (Deuteronomio 14:28, 29; 26:12).

 ¿Imaynatan yachaqku imaynata jayk’ata qonankuta? Israel runakunaqa sapa watanmi chajrankuq rurusqanmanta chunka kaq parteta t’aqaqku (Levítico 27:30). Sichus t’aqasqankumanta qolqepi qoyta munaqku chayqa, chay t’aqasqanku jayk’achus valeq chaymanmi pisqa kaq partetawan yapaqku (Levítico 27:31). Chaymantapas wakankumanta, ovejankumanta, cabrankumanta iman chunka kaq parteta qonallankutataq karqan (Levítico 27:32).

 Israel runakunaqa uywankumanta chunka kaq parteta qonankupaqqa, yupaqkus uywanku kanchamanta lloqsimuqtin, sapa chunkaman chayaspataq Diospaq t’aqaqku. Kamachikuypa nisqanman jinaqa manan chay t’aqasqanku uywataqa qhawayunankuchu karqan, allinchus kashan manachus chayta yachanankupaqqa, manataqmi juj uywawanpas cambiayta atirqankuchu, nitaqmi chay uywaq ratinta qolqetapas qonankuchu karqan (Levítico 27:32, 33). Ichaqa jatun fiestata ruwakunanpaq qosqanku juj kaq diezmotaqa, qolqepipas qoyta atinkumanmi karqan. Chayqa may allinpunin karqan fiesta p’unchaypaq karumanta jamuq Israel runakunapaqqa (Deuteronomio 14:25, 26).

 ¿Jak’aqmi diezmota qonanku karqan? Israel runakunaqa sapa watanmi diezmotaqa qonanku karqan (Deuteronomio 14:22). Ichaqa qanchis kaq watapiqa manan qoqkuchu, chay wata samana p’unchay, samana wata kasqanrayku. Israel runakunaqa manan chay watapiqa imatapas tarpuqkuchu (Levítico 25:4, 5). Chayraykun chay watapiqa cosecha tiempo chayamuqtinqa mana qoqkuchu diezmota. Chay qanchis kaq wata ukhupin kinsa kaq watapi, soqta kaq watapiwan, sapa watan juj kaq diezmota churasqankumanta orqospa wajchakunaman, Leví runakunamanwan qoqku (Deuteronomio 14:28, 29).

 ¿Ima castigopas kaqchu diezmota mana qoqkunapaq? Manan ima castigopas kaqchu, kamachikuypa nisqanman jinaqa diezmotaqa qonankupunin karqan. Diospa ñaupanpitataqmi ninankupas karqan diezmota qorqankuchus manachus chayta. Chay qhepamanñan Diospa bendecionintapas mañakunanku karqan (Deuteronomio 26:12-15). Diezmota mana qospaqa Diosmantapas suwashankuman jinan karqan (Malaquías 3:8, 9).

 ¿Diezmota qoy sasa junt’aychu karqan? Manan. Israel runakunaman Diospa prometesqanman jinaqa, diezmota qoqtinkuqa askha bendicionkunatan chaskinanku karqan, manan imankupas faltananchu karqan (Malaquías 3:10). Diezmota mana qospan ichaqa mana allinkunapi tarikuqku, Jehová Diospas manañan saminchaqchu. Chaymantapas diezmota mana qospaqa sacerdotekunata Leví runakunata iman mana imayoqta saqepusharqanku, manataqmi imachus ruwasqankuwanpas yanapachikurqankuchu. (Nehemías 13:10; Malaquías 3:7).

 Jesús kay jallp’api kashaqtinqa diezmotaqa qoqkuraqmi. Wañupusqan qhepamanmi ichaqa manaña qonankuchu karqan.

Jesuspa tiemponpi

 Mosoq Rimanakuy Bibliapin willasqanman jinaqa Jesús kay pachaman jamunanpaqqa Israel runakunaqa qoshallarqankuraqmi diezmotaqa. Payqa yacharqanmi Israel runakunaqa diezmota qonanku kasqanta. Religionpi umalliqkutan ichaqa juchacharqan diezmota qonankurayku kamachikuy simimanta aswan allin kaqkunata, “chanin kayta, khuyapayakuq kayta, junt’aq kayta ima” mana junt’asqankumanta (Mateo 23:23).

Jesuspa wañupusqan qhepaman

 Jesuspa wañupusqanmantapachan manaña diezmotaqa qokunñachu. Jesuspa wañupusqanraykun Moisespa chaskisqan kamachikuyqa tukuchisqa kapurqan, llaqtamantapas manañan “diezmota chaskinankuchu karqan” (Hebreos 7:5, 18; Efesios 2:13-15; Colosenses 2:13, 14).