Agllashca temata ricungapaj

DIOSTA SIRVIJCUNAPA EJEMPLOTA CATIPASHUNCHI | JONATÁN

Alipacha amigocunami carca

Alipacha amigocunami carca

 Macanajui tucurijpimi, Elah shuti pambaca tranquilo quidarca. Chai chishica soldadocunapa carpacunapash tranquilomi carca. Rey Saulpashmi paipa soldadocunata y paipa rucu churi Jonatandapash tandachimurca. Chaipica llamagucunata michishpa purij shuj joven huambragupashmi carca. Paica tucui ima pasashcatami cushijushpa parlajurca. Tucui imata nijujtaca rey Saulpashmi uyajurca. Pero Jonatanga ¿imatashi pensajurca? Chai punllacamanga Jonatanmi tauca macanajuicunata ganashcarca. Pero chai punllaca, chaipi joven huambragumi gigante Goliathuan macanajushpa contracunataca misharca. Chai joven huambraguca Davidmi carca. David famoso tucujujpica ¿Jonatanga envidiashpacha ricujurca?

 Na. Paica na envidiajurcachu. David parlai tucuchishcandimi Davidhuan Jonatanhuanga alipacha amigocuna tucurca. Jonatanga Davidtaca tucui shunguhuanmi juyarca. Chaimi paipa macanajuna ropatapash Davidmanga curca. Hasta paipa propio arcotapashmi Davidmanga cararca. Chaica alipacha regalomi carca. Porque Jonatandaca arcota alipacha utilizashcamandami gentecunaca rijsin carca. Ashtahuangarin, Davidhuan Jonatanhuanga, ali amigocunami cashun, siempremi apoyarishun nishpami shuj juramentota rurarca (1 Samuel 18:​1-5).

 Shinami Jonatanba y Davidpa amistadca callarirca. Jehová Diospi feta charij personacunapaca, ali amigocunata charinaca importantemi can. Cunanbi gentecunaca, huaquingunallami shujcunataca juyanata yachan. Pero si ñucanchi amigocunata ali agllanchi y paicunata nunca na saquinchica, cunan punllacunapipashmi, ñucanchi fetaca shinlliyachi ushashun (Proverbios 27:17). Shinaca ali amigocuna imashina cajta yachangapaca, Jonatanba ejemplota ricupashun.

¿Imamandata shuj ali amistadta chari ushanchi?

 ¿Imashinata David y Jonatanga ñapash ali amigocuna tucurca? Chaipaca imamanda ali amigocuna tucushcatami ricuna capanchi. Yaripashun. Jonatanga llaquipi carca. Paipa taita rey Saulca, asha ashami nalipa cambiajurca. Pundaca humilde, obediente, ali reymi carca. Pero jipamanga orgulloso, desobediente reymi tucurca (1 Samuel 15:17-​19, 26).

 Jonatanga paipa taitataca ninandami juyarca. Chaimi paipa taita cambiajujta ricushpaca, ninanda Jonatanga preocuparijurianga (1 Samuel 20:2). Ñuca taitaca, Jehová Dios agllashca llactata llaquichigrinmari yashpami pensajurianga. Reyca nali ñandami israelitacunamanga ricuchijurca. Chai nali ñanda catishpaca, israelitacunaca Jehová Diosmanda caruyanmanmi carca. Chashna llaqui tiempocunapi causanaca, shinlli feta charij Jonatanbaca dificilmi cashcanga.

 Jonatanga chashna llaqui apajushpami, Davidpa amigo cangapaj munashcanga. David shinlli feta charishcataca alimi Jonatanga yacharca. Yaripashun. Goliatca jatun jatunrucumi carca. Chaimi Saulpa soldadocunaca Goliathuan macanajunataca manllarca. Pero Davidca na manllarcachu. Jehová Diospa shuti macanajungapaj rishpaca, Goliattapash y paipa armacunatapash yalimi shinlli casha yarcami (1 Samuel 17:45-​47).

 Huaquin huatacuna huashamanga Jonatanbashmi shinallata pensarca. Jonatanga paipa escuderohuanlla rishpami, ashtaca armacunahuan soldadocunataca mishashunllami yarca. ¿Imamandata Jonatanga shina pensarca? “Mandaj Diospaca, imapash na shinllichu” can nishpami shina pensarca (1 Samuel 14:6). Shinaca, David y Jonatanga ishcandillatami Jehová Diospi shinlli feta charirca y Jehová Diostapash tucui shunguhuanmi juyarca. Chaimandami paicunaca ali amigocuna caita usharca. Jonatanga ashtaca autoridadta charij principemi carca y ñami casi 50 huatacunata charirca. Cutin Davidca llamacunata michishpa purij jovengumi carca. Paica más o menos 20 añostami charirca. Shina cashpapashmi paicunaca ali amigocuna tucurca. a

 David y Jonatanga shuj juramentota ruraimandami ali amigocuna cashpa catirca. Pero ¿imashinata juramentota ruranaca ali amigocuna cashpa catichun ayudarca? Yaripashun. Jehová Diosca Saulpa catica Davidmi Israel llactapa rey cachun munarca. Chaitaca alimi Davidca yacharca. Pai cati rey tucunataca ¿Jonatanman na villashpachu Davidca pacajurca? Na, Davidca pai cati rey tucunataca Jonatanmanga na pacarcachu. Ali amigocuna caimandaca na secretocunata charinllu carca, ni llullaitapash na llullarinajunllu carca. Chaipa randica aligutami comunicarin carca. Cutin Jonatanga David cati rey canata yachashpaca ¿imashinashi sintirirca? ¿Jonatanga pai Israel llactapa rey tucushpa, paipa taita nali rurashca cosascunata arreglangapacha munajurca? Shina pensamientocunata charishca cashpaca ¿imashi pasarca? Bibliapica Jonatán chashna pensamientocunata charishcataca na imatapash ninllu. Solamente Jonatán siempre apoyajushcata, shinlli feta charishcatallami Bibliapica nin. Jonatanga Jehová Dios paipa espirituta Davidman cushcataca alimi cuenta japirca (1 Samuel 16:​1, 11-​13). Jonatanga Davidman imata prometishcataca cumplircami. Davidhuanbash ali amigocunami cashpa catirca. Davidtaca nunca na envidiajurcachu. Jonatanga Jehová Diospa voluntad pactarichunmi munarca.

Jonatán y Davidca Jehová Diospimi shinlli feta charirca y tucui shunguhuanmi Jehovataca juyarca.

 Paicunapa amistadca shuj jatun bendicionmi carca. Jonatán shinlli feta charishcamandaca ¿imatata yachapanchi? Taita Diosta sirvijcunaca shuj ali amistadtaca valoranami capanchi. Ñucanchi edadtallata o ñucanchi llactamandallata caj amigocunatallaca na mascanachu capanchi. Sino shinlli feta charij amigocunatami mascana capanchi. Jonatán y Davidca tauca viajemi randimanda animarirca y ayudarircapash. Ali amigocuna cashpa catingapaca ashtaca pruebacunatami paicunaca yalina tucurca.

Pita ashtahuan juyashcatami ricuchina carca

 Callaripica, ninandami Saulca Davidtaca juyarca. Paipa soldadocunata mandachunbashmi churarca. Pero jipamanga, envidiashpami Davidtaca ricui callarirca. Cutin Jonatanga envidia paipa shunguman yaicuchunga na saquircachu. Davidca israelitacunapa contra filisteocunataca cutin cutinmi macanajuicunapica ganajurcalla. Chaimi gentecunaca Davidtaca ninanda alicachin carca. Huaquin israelita huarmicunacarin, “Saulca, huaranga runacunatami huañuchishca. Davidca, chunga huaranga runacunatami huañuchishca” nishpami candanajurca. Shina candanajujta uyashpaca Saulca culirami carca. Ashtahuangarin chai punllamandami Davidtaca desconfiashpa ricui callarirca (1 Samuel 18:7, 9). Jipacunamanga ñucata ladoman churashpami paira rey tucunga yarcami. Pero Saulca yangami shina pensashpa pinarijurca. Davidca Israel llactapa cati reymi tucuna carca. Pero shina cashpapash, Jehová Dios agllashca reyta anchuchishpa, pai mandai callaringapaca Davidca na munarcachu.

 Saulca Davidta shuj macanajuipi huañuchunmi munan carca. Pero na shina pasarcachu. Davidca contracunata mishashpami catirca. Gentecunapash Davidtaca ashtahuanmi alicachinajurca. Chaimandami jipamanga Davidta huañuchingapaj munashpa rey Saulca paipa huasipi sirvientecunahuan y paipa rucu churihuanbash parlarirca. Shina pasajujta ricushpaca, Jonatanga ninanda nalicachishpami ricujurianga (1 Samuel 18:25-​30; 19:1). Jonatanga paipa taitaca juyarcami. Pero paipa ali amigo Davidtapashmi juyarca. Shinaca ¿imatashi Jonatanga rurarca?

 Jonatanga shinlli shayarishpami paipa taitataca cashna nirca: ‘Can jatun mandajca, canda sirvij Davidta llaquichishpa, ama juchata ruraichu. Paica, ima nalitapash candaca na rurashcachu. Ashtahuangarin imata cashpapash, alitallami canmanga rurashca. Paica, huañunatapash na manllashpami, chai filisteo runataca huañuchirca. Chashna rurajpimi Mandaj Diosca, tucui israelitacunata quishpichirca. Canga, chaita ricushpami cushijurcangui. ¿Imashpata ima nalitapash na rurajpita, Davidtaca yangamanda huañuchishpa, yahuarta jichashpa juchata ruragringui?’ nircami. Saulca shuj ratotaca aliguta pensarishpami Davidtaca na imatapash rurashachu nishpa juramenturca. Pero Saulca pai imata nishcataca na pactachinllu carca. Contracunata David ashtahuan ashtahuan mishajujta ricushpaca, Saulca culiramandapash na ushashpami, envidiamandaca shuj lanzahuan Davidtaca clavangapaj munarca (1 Samuel 19:​4-6, 9, 10). Pero Davidca shuj ladoman suchuri pactashpami, rey Saulpa palaciomandaca pacajushpa rirca.

 ¿Ima horapash pipa lado cashcata ricuchina tucushcanguichu? Chashna casopi canaca dificilmi can. Huaquingunaca quiquinba familiami ashtahuan importante cana can ningami. Pero Jonatanga ¿imatata rurarca? Paica imata rurana cashcataca alimi yacharca. Davidca Jehová Diosta cazushpa, paitaca aligutami sirvijurca. Shinaca ¿Davidta ladoman saquishpa paipa taitatara pundapi churanman carca? Na chaitaca rurarcachu. Jonatanbaca Jehová Diosta pundapi churanami ashtahuan importante carca. Chaimi Davidtaca shuj gentecunapa ñaupapipash difindirca. Aunque Jehová Diosta pundapi churana ashtahuan importante cajpipash, Jonatanga paipa taitatapashmi juyarca. Chaimandami paipa taitataca na manllashpa consejarca. Tucuicunami Jonatanba ejemplota catishpa, pita en primer lugar churana cashcataca ali yachana capanchi.

¿Imashinata tucui shunguhuan juyashcataca ricuchirca?

 Jonatanga Davidhuan paipa taita cutin amigo tucuchunmi esforzarirca. Pero Saulca nimamanda na Jonatandaca uyangapaj munarcachu. Davidca rey Saúl huañuchinata manllashpami Jonatandaca “ñuca huañunaca, ñami quichijiyamujun” nishpa pacalla Jonatandaca ricungapaj rirca. Chaimi Jonatanga paipa taita ali tucungapaj munajujta o na munajujta averiguashpa villashami nishpa Davidmanga nirca. David pacajushca cajpillatami, Jonatanga arcohuan flechacunahuanmi Saúl imata nishcata yachachunga, shuj señalta cachamusha nirca. Ashtahuangarin Davidtaca cashna nishpami juramentuchirca: ‘Ñuca familiacunataca, tucui causaipi llaquipangui. Canda fiñajcunata, Mandaj Dios cai pachamanda chingachijpipash, Jonatanba miraicuna chingachunga, ama saquipanguichu’ nircami. Chaimi Davidca Jonatanba familiataca siempremi cuidariajusha nishpa prometirca (1 Samuel 20:​3, 13-​27).

 Jonatanga Davidmanda ali cosascunata parlangapami munarca. Pero rey Saulca ninandami culirarca. Jonatandacarin ‘jatun nalita ruraj, na cazuj huarmipa churimi’ cangui nishpami rimarca. Davidtara juyashpami familiataca pingaichijungui nircami. Chai jipaca Jonatanbash ansioso tucuchunmi munarca. Chaimi ‘Isaipa churi causajungacamanga, canba causaipash, canba mandanapash nalichu canga’ nircami. Saúl shina nijujpipashmi Jonatanga, Davidca “¿imashpata huañungayari? ¿Imatata rurashcayari?” nishpa taitataca tapurca. Shina nijpicarin rey Saulca ashtahuanmi culirarca. Saulca ña mayorlla cashpapash, todaviami alipacha macanajunra carca. Culiramandaca shuj lanzatami Saulmanga shitarca. Alipacha macanajudor cashpapash fallarcami. Jonatanga ninanda nali sintirishpa, pingai tucushpa, culirashpami rirca (1 Samuel 20:24-​34).

Jonatanga paipilla pensarina trampapica na urmarcachu.

 Cayandi punllaca, David maipi pacajuriajushca ladolla pambamanmi rirca. Chaipimi rey Saúl huañuchingapaj munashcata yachachunga, Davidhuan parlarishcashna shuj flechata shitarca. Chai jipaca paipa sirvientetaca llactaman tigrailla nishpami cacharca. Ña paicunalla cashpami, ashagutallapash parlai usharca. Ishcandillatami huacanajurca. Jonatanga paipa joven amigomandaca llaquillami dispidirirca. Chai punllamandami Davidca pacajushpalla causarca (1 Samuel 20:35-​42).

 Jonatanga ansioso cana trampapica na urmarcachu. Jehová Diosta juyashpami catirca. Taita Diospa contra Diabloca, Jonatanbash paipa taita Saulshna paipa munaicunata en primer lugar churachunmi munarianga. Diabloca tucui gentecuna paicunapa munaicunata en primer lugar churashpa causachunmi munan. Adanda y Evataca ansioso cana trampapimi Diabloca urmachirca (Génesis 3:​1-6). Pero Jonatanda chai trampapi urmachitaca na usharcachu. Diabloca ninandami culirajurianga. Cai mundopica ashtaca gentecunami paicunapilla pensarinata yachan. ¿Quiquinbash Diablopa trampapi ama urmangapaca eforzaripanguicha? (2 Timoteo 3:​1-5). Ñucanchicunapash Jonatanba ejemplotami catina capanchi. Jonantanga Jehová Diosta, Davidta, paipa taitapash tucui shunguhuanmi juyarca, cutin ansioso cana trampapica na urmarcachu.

Jonatanga ali amigo caimandami David ama peligropi cachunga shuj señalta cacharca.

“Ima mishquillagutapash yali mishquigumi carcangui”

 Tiempohuanga Saulca ninandami Davidtaca odiarca, odiaimandaca ni puñuitapash na ushanllu carca. Locoshnami tucurca. Chaimi Davidca nima culpata na charijpipash Saulca paipa ejercitota tandachishpa huañuchingapaj Davidtaca mascajurca. Jonatandapash paipa taita ama shina cachun trancaitaca na usharcachu (1 Samuel 24:​1, 2, 12-​15; 26:20). Shinaca ¿Jonatanga paipa taitaca apoyarcacha? Bibliapica, Davidta huañuchingapaj paipa taita apoyashpa Jonatanbash macanajushcataca na imatapash ninllu. Jonatanga chaitaca ni pensaitallapash na pensariangachu. Porque paipaca, Jehová Diosta, Davidta juyashcata ricuchina y paipa juramentota pactachinami ashtahuan importante carca.

 Jonantanga siempremi paipa joven amigotaca juyashpa catirca. Jipamanga cutinmi Davidhuan tuparingapaj rirca. Hores shuti pushtupimi tuparirca. Hores shutica “quirucunalla pushtumi” significan. Chai pushtuca Hebrón pushtumanda ashtaca kilometrocunata ura ladomanmi carca. Urcucunalla pushtu, shitashca pushtumi carca. ¿Imamandata Jonatanga paipa causaitapash peligropi churashpa Davidta ricungapaj rirca? Bibliapica Taita Diostalla yarichun ashtahuan shinlliyachingapami rirca ninmi. Shina nishpaca Taita Diospi ashtahuan confiachun ayudangapami Jonatanga, Davidpaman rirca nijunmi (1 Samuel 23:16). Chaicaman ringapaca ¿imatata Jonatanga rurarca?

 Jonatanga paipa joven amigotaca “ama manllaichu. Ñuca taita Saulca, candaca na taringachu” nircami. ¿Imamandata Jonatanga Davidta paipa taita na tarinataca seguro carca? Jonatanga Jehová Dios paipa promesacunata cumplinataca seguromi carca. Shinallata Davidtaca “canmi, israelcunata jatun mandaj tucungui” nircami. Ñaupa huatacunapica Jehová Diosmi chai promesataca profeta Samuelman nishcarca. Jehová Diosca pai imata prometishcataca siempremi cumplin nishpami Jonatanga chai shimicunataca Davidman nijurca. Shinapash Jonatanhuanga ¿imata pasana carca? Jonatanllatami “ñucapash, cambaj cati mandajmi tucusha” nirca. Jonantanga humildemi carca. Aunque David 30 huatacunahuan menor cajpipash, quiquindaca cazushallami, apoyashami nircami. Por ultimoca Jonatanga “chaitaca, ñuca taita Saulpash alimi yachan” nircami (1 Samuel 23:17, 18).Saulca imata rurashpapash Davidta na mishanataca paipa shungu ucupica alimi yacharca. Porque Davidca Jehová Dios agllashca reymi carca, Davidmi Saulpa catica rey tucuna carca.

Jonatanga minishtijuj tiempopipachami Davidtaca animarca

 Jipa huatacunapica Jonatanhuan parlashcataca cutin cutinmi Davidca yaririanga. Chai viajemi por última vez Jonatanhuanga parlarca. Aunque David rey tucujpi paita apoyangapaj munashpapash, chai munaita cumplitaca nunca na usharcachu.

 Jonatanga paipa taitata apoyashpami filisteocunahuanga macanajun carca. Filisteocunaca paicunapachami israelitacunapa contrami canchi nin carca. Filisteocunahuanga razonbimi macanajurca. Paipa taita pandarijujpipash Jonatanga Jehová Diosta sirvinataca nunca na saquircachu. Jonatanga como siempremi na manllashpa filisteocunahuan macanajurca. Pero chai viajeca ñana israelitacunaca mishai usharcachu. Saulca Jehová Diosmandaca caruyaitapachami caruyashcarca. Saulca huañushcacunata tapungapami shuj brujopaman rishcarca. Leypi nishcashnaca, chaita ruranaca shuj jatun nali pecadomi carca. Chaimi Jehová Diosca rey Saultaca ñana bendiciajurca. Chai macanajuipimi Saulpa churi Jonatán y Saulpa shuj ishcai churicunapash huañurca. Saulpash herido quidashpami paillata huañuchirirca (1 Samuel 28:​6-​14; 31:​2-6).

Jonatanga nircami: “Canmi, israelcunata jatun mandaj tucungui. Ñucapash, cambaj cati mandajmi tucusha” (1 Samuel 23:17).

 Chashna pasashcata yachaj chayashpaca, Davidca shungu faquirijpishnami llaqui llaqui tucurca. Davidca ali ali, shujcunata llaquinata yachaimandami, aunque Saúl ninanda sufrichishca cajpipash, Saúl huañushcamandaca ninanda llaquirirca. Davidca paicuna huañushcamanda ninanda llaquirishpami, shuj cancionda escribirca. Chai cancionbica “ñuca huauqui Jonatanlla, canmandaca ninan llaquimi cani. Ima mishquillagutapash yali mishquigumi carcangui. Cambaj juyaica, huarmicunapaj juyaitapash yali juyaillagumi carca” nishpami escribirca. Chai cancionbimi paipa juyashca amigo y consejero Jonatanda ninanda juyashcata Davidca ricuchijurca (2 Samuel 1:​26).

 Davidca Jonatanman imata prometishcataca nunca na cungarcachu. Huaquin huatacuna jipaca, Jonatanba discapacitado churita mascashpami cuidarca. Chai churica Mefibóset shutimi carca (2 Samuel 9:​1-​13). Jatun llaquicuna ricurina cajpipash, nunca na Jonatanga Davidtaca saquircachu. Cutin ñucanchicunaca ¿imashinata canchi? ¿Jonatanshna cana amigocunatachu mascagrinchi? ¿Jonatanshnachu ali amigocuna cagrinchi? Ali amigocuna cangapaj munashpaca, shujcunataca Jehová Diospi confiachun, Jehová Diosta paicunapa causaipi en primer lugar churachun y ñucanchipa convenienciapilla pensarinapa randica tucui shunguhuan juyachunmi ayudana capanchi. Shina rurashpami Jonatanshna shinlli feta charishcata ricuchipashun.

a Rey Saúl mandai callarijuj tiempopimi Bibliapica por primera vez Jonatanmandaca parlai callarin. Shinaca chai tiempopica, ima nishpa 20 añostami Jonatanga charirianga (Números 1:3; 1 Samuel 13:2). Saulca 40 huatacunatami rey carca. Shinaca Saúl huañushca tiempopica, Jonatanga más o menos 60 añostami charirianga. Chai tiempopica Davidca 30 añostami charirca (1 Samuel 31:2; 2 Samuel 5:4). Shinaca, Jonatanga 30 añoshuanmi Davidpaca mayor cashcanga.