Agllashca temata ricungapaj

DIOSTA SIRVIJCUNAPA EJEMPLOTA CATIPASHUNCHI | JOB

Jehová Diosmi Jobpa tucuilla llaquicunata anchuchirca

Jehová Diosmi Jobpa tucuilla llaquicunata anchuchirca

 Jobpa quimsa cumbacunaca por finmi upalla quidarca. Arabia desiertopa cunujlla huaira yalijujllami uyarijurca. Jobpash unaita difindirishpa parlashca jipami, upalla quidarca. Imaginaripashun, Jobca Elifazta, Bildadta y Zofartaca ricushpami quidarianga. Paicunaca ñana imatapash ningapaj munarcarchu. Ashtahuangarin alpaman ricushpallami tianajushcanga. Paicunaca yangami ‘ima yuyaitapash na cuj, shimicunata’ parlarca (Job 16:3). Porque Jobca Jehová Diosta completamente juyashcata ricuchingapami munajurca.

 Jobca, tucui imata charishcatami pirdirca. Paipa 10 huahuacunapashmi huañurca. Paipa amigocuna y familiacunapash ñana paitaca respetarcachu. Ungushcapachami carca. Unguimandami paipa cuerpo aichagupash yana yana tucushcarca, llagapash jundashca, jurucunapash talirijujmi carca. Paipa shimi samaipash ashna ashnami carca. Shinapash Jehová Diosta completamente juyangapallami munarca (Job 7:5; 19:17; 30:30). Paipa quimsa cumbacunaca, imapash pecadotami pacalla charingui nishpami ninajurca. Chaimi Jobca culira carca. Paica na imapash pecadota pacajushcata ricuchingapami munarca. Chaimandami huaquin shimicunata nishpa paicunataca upallayachirca. Chaimi paicunapash ñana imatapash nishpa nali sintichitaca ñana usharca. Pero Jobca todaviami llaquilla sintirijurca. Paica uchashpa pipash paita ayudachunmi minishtijurca.

 Jobca na aliguta pensarijurcachu. Pero paica razonbimi pandarijurca. Paipa yuyaicunata cambiangapaj pipash ayudachunmi, paita consolachun minishtijurca. Pero chai quimsa cumbacunaca na imatapash rurarcachu. ¿Nachu quiquinga ima horapash Jobshna sintiripashcangui? ¿Nachu ima horapash quiquinba amigocuna quiquindalla saquijpi sololla sintiripashcangui? Shinaca, cutin confiangapaj y aguantashpa ñaupaman catingapaca ¿imatata rurai ushapangui? Chaipaca Jobta Jehová Dios imashina ayudashcata y ayudajpi Job imata rurashcata ricupashun.

Shuj amigomi aliguta pensarishpa, aliguman animarca

 Jobtaca na solo quimsa cumbacunallachu visitangapaca rirca. Sino Elihú shuti joven runagupashmi visitangapaj rirca. Elihuca paipa quimsa mayor amigocuna parlai tucuchingacamanmi shuyajurca. Tucui imata ninajujta uyashpa paicunahuan na de acuerdo cashpapash, upallami shuyajurca.

 Jobca quimsa cumbacuna culirachijpi culirashpami ‘Taita Diostapash yali ima pandapash illajmi cani nijurca’. Shina nijujta uyashpaca Elihuca ninandami Jobmandaca llaquirirca. Pero Elihuca Job sufrijujtaca considerashpami ricujurca. Pipash Jobta uchashpa animachun, consolachun minishtijushcatami cuenta japirca. Aliguta pensarishpaca ¿pishi chai quimsa cumbacunataca aguantaita ushanman carca? Elihuca chai quimsa cumbacuna Jobta nali sintichinajujta, paipa feta chiriyachingapaj munanajujta y Jehová Diosmanda caruyachingapaj munanajujtaca ricujurcami. Y lo que es peor, Jehová Diomandaca pandacunatami chai quimsa cumbacunaca ninajurca. Razonbimi Elihuca upalla quidaitaca na ushashcanga (Job 32:2-4, 18).

 Elihuca nircami, “ñucaca, chairalla viñaimi cani. Cangunaca, ña rucucunami canguichi. Shinamandami ñucaca manllashpa, ñuca imatalla yarijushcataca, nara parlarcani” nirca. Shinallata “unai huatacunata causanajuj rucucuna cashcamandalla, alipacha yachajushcacunaca na canllu. Rucucunapash, aliguta mandanataca na yachanllu” nircami (Job 32:6, 9). Chai jipami Elihuca largota parlashpa y aliguta intindichishpa pai parlashca shimicuna cierto cashcata ricuchirca. Paica Elifaz, Bildad y Zofarmandaca diferentetami parlarca. Primeroca Jobtaca na manllanachu cangui, candaca na llaquichishachu nishpami parlai callarirca. Shinallata, Jobtaca shutipi parlashpami, Jobta respetashcata ricuchirca. a Chaishuj quimsa cumbacuna Jobta sin respeto parlanajushcata cuenta japishpami, Jobtaca ‘cunanga ñuca rimashcata uyahuai’ nirca (Job 33:1, 7; 34:7).

Elihuca Jobtaca shutipi parlashpami paita respetashcata, paita llaquishpa tratashcata ricuchirca.

 Consejashpaca, Elihuca directomi Jobtaca nirca ‘Canga, ñuca uyajtapachami nijurcangui’: “Ñucaca, ima mapapash, ima nalipash illajmi cani. Imata juchachinapash, illajmi cani. Ñucapica, ima nalipash na tianllu. Ricuichi, Diosmi ñucata fiñashpa, juchachinata mascahuan” nijurcanguimi. Jobtaca shungumandapacha aliguta pensachishpa ayudangapami “‘Taita Diostapash yali, [alita] rurajmi cani’ nishpaca, alitami nini ¿yanguichu?’” nishpa tapurca. Shinalla paipa pensamientocunata cambiachun ayudangapami, ‘chashna nijushpaca, [alitaca] na nijunguichu’ nirca (Job 33:8-12; 35:2). Tucuita chingachishpa, amigocunapash nali sintichishpa rimashcamanda Job shina nijujtaca Elihuca intindircami. Shinapash ama risintirishpa quidachunmi, ama yapata fiñaringuichu nishpa advirtirca (Job 36:18).

Elihuca Jehová Dios ali ali Taita Dios cajtami ricuchirca

 Elihuca sencillo pero fuerte shimicunahuan parlashpami Jehová Diosta difindirca. Elihuca nircami: ‘Nalita ruranaca, Tucui Ushaita Charij Diosmanda carupi cachun. Tucui Ushaita Charij Diosca, japinataca na shujman tigrachingachu’ nircami (Job 34:10, 12). Jehová Diosca llaquij, misericordioso Taita Diosmi can. Shina Taita Dios cashcata intindichunmi, Jobtaca nirca, sin respeto parlashcamandaca Taita Diosca candaca castiganallami carca. Pero shinapash, candaca na castigashpami saquirca nircami (Job 35:13-15). Elihuca na tucuita yacharcachu. Chaimi humildemente “Taita Diosca jatunmi. Chaitaca, ñucanchica na yachashpami causanajunchi” nirca (Job 36:26).

 Elihuaca directota parlashpapash aligumanmi parlarca. Jobtaca shamuj punllacunapica, Jehová Dios ayudajpimi ali tucungui ‘cuerpoca, llullu huahuapa aichashna tucushpami, chairalla viñai cashca punllacunaman tigrangui’ nirca. Shinallata Jobtaca na yangata rimarcachu. Ashtahuangarin Job imata pensajushcata yachangapami “imatapash aliguta yarijushpaca, tigrachihuailla. Na cashpaca rimahuailla. Candaca, [alita] ruraj cajta ricuchingapajmi munani” nirca (Job 33:25, 32). Shina nijpica Jobca nimata na nircachu. Quimsa cumbacuna nali sintichishpa parlanajushcamandami Jobca difindirishpa contestajurca. Pero Elihú aliguman parlajujpica, ñana imatapash nishpa difindirijurcachu. Elihuca ciertopachami Jobmanda preocuparijurca. Paimanda preocuparijujta sintishpami Jobca talvez huacajurianga.

 Jobmanda y Elihumandaca ashtaca ali cosascunatami yachajui ushapanchi. Elihuca, ayudachun minishtijuj gentecunata imashina consejanata, consolanatami ñucanchimanga yachachirca. Ciertopacha ali amigocunaca, si pipash pandarijujpi o nali decisionda ruranajujpica na upalla quidanllu, ayudanmi (Proverbios 27:6). Chashna ali amigocuna cangapami esforzarina capanchi. Si pipash llaqui apajuimanda na aliguta pensarishpa parlajujpica, paitaca juyaihuanmi ayudana capanchi. Cutin Jobca, humilde canata y ayudachun minishtijushpaca consejocunata uyana cashcatami ñucanchimanga yachachirca. Consejajujpica, chai consejocunataca na rechazanachu capanchi. Porque tucuicunallatami pipash consejachun minishtipanchi. Consejocunata uyashpami salvaritapash ushashun (Proverbios 4:13).

‘Jatun acapanamandami’ parlarca

 Elihuca cutin cutinmi huairamanda, nubecunamanda, culun nijujmanda y rayocunamandapash parlarca. Jehová Diosmanda parlashpaca “pai rimajpi culun nijtaca, ali uyaichiyari” nircami. Chai jipaca ‘jatun acapanamandami’ parlarca (Job 37:2, 9). Elihú parlajujpillami, huaira jatarishpa ashtahuan ashtahuan shinllita huairashpa acapana tucushca yarin. Chaipimi Jehová Diosca parlai callarirca (Job 38:1).

Universota Ruraj Taita Dios pai rurashca cosascunamanda parlajujta uyanaca shuj jatun privilegiomi cashcanga.

 Chai ratopimi Jehová Diosca juyailla shimicunata Jobmanga nirca. Jehová Dios parlashca shimicunaca Elifaz, Bildad y Zofarpa shimicunataca huairashnami apashpa rirca. Callaripica, Jehová Diosca paicunataca ni shuj shimitallapash na nircachu. Jobtalla parlashpami, imashinami shuj taitaca paipa juyashca churiguta corregin shinallata Jobtaca corrigirca.

 Jehová Diosca Job sufrijujtaca consideraspami ricujurca. Imashinami paipa juyashca huahuacuna sufrijujta ricushpaca, ninanda llaquirin shinallami Jobtapash llaquishpa ricujurca (Isaías 63:9; Zacarías 2:8). Shinallata, Jobca na ali yachashpami parlajurca. Na ali yachaimanda problemata ashtahuan peorachijujtaca Jehová Diosca ricujurcami. Chaimandami aliguta pensarichun tapuicunata rurashpa Jobtaca corrigirca. Jobtaca cashna nishpami Jehová Diosca tapui callarirca: “Cai pachata ñuca rurajujpica, canga ¿maipita carcangui? Ali yuyaita charishpaca, chaita villahuayari” nircami. Tucuita alipacha Jehová Dios rurai callarijujpica “tucui luzerocuna” o angelcuna ‘alicachinajujpimi tucuilla cushijunajurca’ (Job 38:2, 4, 7). Jobca shina pasajujtaca na yacharcachu. Chaimi ña imata nitapash na ushashpa upalla quidarca.

Jehová Diosca shuj acapanamanda parlashpami Jobtaca juyaihuan corrigirca.

 Jehová Diosca paipa creacionmandami parlai callarirca. Ashalla shimicunapimi astronomiamanda, biologiamanda, geologiamanda y fisicamandapash parlarca. Shinallata Job rijsishca animalcunamandami parlarca. Por ejemplo, león, cuervo, chivo, sacha burro, sacha huagra, avestruz, caballo, halcón y águila animalcunamandami parlarca. Shinallata Behemot (talvez hipopótamo), Leviatán (talvez cocodrilo) animalcunamandapashmi parlarca. Tucui universota rurashca Jehová Diosca ciencias naturales clasesta cujuj cuendami parlarca. b

Juyanata y humilde canatami yachachirca

 ¿Imashpata Jehová Diosca chai tucuilla cosascunamanda parlarca? Jobca uchashpami humilde canata yachajuna carca. Jobca Jehová Diosca nalimi tratahuashca nishpami pensajurca. Pero shina pensashpaca Jobllatami ashtahuan sufrijurca y paipa juyashca Taita Diosmandapashmi caruyajurca. Chaimi Jehová Diosca, tucuita ñuca rurashca horaspica, canga maipita carcangui nishpa cutin cutin Jobtaca tapurca. Shinallata, ñuca rurashca animalcunamanga canga micunaguta caraita o paicunata controlaita ushanguichu nishpami tapurca. Pensaripai, Jobca Jehová Dios rurashca cosascunataca ni siquiera ashagutallapash na controlaitaca usharcachu. Shinaca ¿imashinashi Tucuita Ruraj Diostaca juzgaita ushanman carca? Jobpa pensamientocunata, rurashcacunata ricujpica, Jehová Diospa pensamientocuna, rurashcacunaca ashtahuan jatunmi carca, Jobca chaicunataca ni intinditallapash na usharcachu.

Jobca Jehová Diosta na imatapash nijurca, ni plituritapash na pliturijurcachu, ni pretextocunatapash na churarcachu.

 Jehová Dios parlashca shimicunaca, Jobta ninanda juyashcatami ricuchijurca. Jobtaca paipa huahuagutashnami tratarca. Jobtaca “ñuca churigu, chai tucui cosascunata rurashpa, cuidashpaca ¿imashamanda candaca na cuidai ushashayari? ¿Imashamanda candapash jichushayari, canba huahuacunatapash huañuchishpa, unguita cachamushpa ali causaitapash quichushayari? Ñucallamari can tucui imata chingachishcataca canman tigrachishpa, canba llaquicunataca anchuchi ushani” nijuj cuendami Jobtaca parlarca.

 Jehová Diosca tapuicunata rurashpami Jobtaca ashtacata pensachirca. Taita Diostaca ishcai viajegutallami Jobca contestarca. Ni plituritapash na Jobca pliturijurcachu, ni pretextocunatapash na churarcachu. Jobca humildemente ashagutallami yachani nirca. Ashtahuangarin na aliguta pensarishpa parlashcamandapash arripintirircami (Job 40:4, 5; 42:1-6). Chai cosascunapimi Jobtaca shinlli feta charishcata cuenta japipanchi. Jobca ninanda sufrishpapash shinlli fetami charishpa catirca. Jehová Dios corrigichun saquishpami, paipa pensamientocunataca cambiarca. Cutin ñucanchicunaca ¿imashinata capanchi? Corrigijpica ¿humildechu capanchi? Tucuicunallatami corrigichun minishtipanchi. Consejajpi consejocunata chasquishpaca, Jobshna shinlli feta charishcatami ricuchinajupanchi.

‘Cangunaca ima alitapash ñucamandaca na nishcanguichichu’

 Chai jipaca Job ali sintirichunmi, Jehová Diosca ayudarca. Quimsandi cumbacunamanda ashtahuan mayor Elifaztami Jehová Diosca parlarca. Paitaca nircami: “Canhuambash, cambaj caishuj cumbacunahuambash, ñucaca ninandami fiñarircani. Cangunaca, ñucata servij Job runagushnaca, ima alicunatapash ñucamandaca na parlashpallami tianajunguichi” nircami (Job 42:7). Shinaca ¿chai quimsa cumbacunaca llullatallachu parlarca? ¿Cutin Jobca ciertotallachu parlarca? Na shinachu carca.  c Pero Job y chai quimsa cumbacunaca diferentecunapachami carca. Jobca ninanda llaqui apashcami tiajurca. Shina llaqui apajujpimi chai quimsa cumbacunaca imacunatapash nishpa ashtahuan llaquichinajurca. Chashna ratocunapi huaquinbi sin pensar parlanaca normalmi carca. Cutin Elifaz y paipa ishcai cumbacunaca ima pretextotapash na charircachu. Paicunaca orgullosocunami carca, na shinlli feta charircachu. Culpata na charij inocente personatami paicunaca nalitami rurashcangui ninajurca. Chai jahuapash, Jehová Diostami paica malo, llaquinaita castigaj Taita Diosmi can ninajurca.

 Chai quimsa jaricuna imata rurashcata ricushpami, Jehová Diosca 7 huagracunata y 7 jari llamacunatami sacrificana canguichi nirca. Jipacunaman Moisesman Cushca Leypi nishca shinaca, sacerdote principalpa pecadohuan Israel llacta enterota culpableta rurashpami, sacerdote principalca huagracunata sacrificiopaca cuna carca (Levítico 4:3). Leypi nishcashnaca, toromi ashtahuan valishca sacrificio carca. Shinaca, chai quimsa cumbacunaca valishcatami pagana tucurca. Shinallata Jehová Diosca, Job paicunamanda shuj oracionda rurajpillami paicunapa sacrificiotaca chasquisha nircami (Job 42:8). d Jehová Dios paita difindijujta sintishpa y justicia tiajta ricushpaca, ninandami Jobca ali sintirishcanga.

‘Ñucata sirvij Jobmi cangunamandaca mañahuanga’ (Job 42:8).

 Chai quimsa cumbacuna ninanda sufrichijpipash, paicunata Job perdonanataca Jehová Diosca seguromi carca. Jobca Jehová Dios munashcashnami chai quimsa cumbacunataca perdonarca (Job 42:9). Jobca na ashtaca cosascunata nishpapash, paipa ruraicunahuanmi ima pandatapash na ruraj cashcataca ricuchirca. Shina cashcamandami Jehová Diosca ashtacatapacha Jobtaca bendiciarca.

Jehová Diosca ‘ninanda juyashpa, llaquij Taita Diosmi can’

 Jehová Diosca ‘ninanda juyashpa, llaquishpami’ Jobtaca tratarca (Santiago 5:11). Caimi Jobtaca cutin sano cachun ayudarca. Pensaripashun, Elihú nishcashna ‘paipa cuerpo llullu huahuapa aichashna tucujta’ ricushpaca ¿imashinashi Jobca sintirirca? Paipa familiapash, amigocunapash cutinmi Jobpa ladoman tigrarca. Jobta animashpami, huaquin caranacunatapash cararca. Shinallata, Job tucui imata charishcacunamanda dobletami Jehová Diosca paimanga tigrachirca. Shinapash paipa 10 huahuacuna huañushcamandaca, Jobca todaviami llaquilla carca. Chaimi shuj 10 huahuacunatapash charichun, Jehová Diosca Jobta y paipa huarmigutaca ayudarca. Chai huahuacunata charishpami paicunaca consolarirca. Ashtahuangarin, shuj milagro cuendata rurashpami, Jobtaca 140 huatacunata más causachun saquirca. Shinami Jobca paipa nietocunapa nietocunatapash ricui usharca. Bibliapica nishca shinaca, Jobca cushilla, “unaitapacha causashpa, ña rucugupachami huañurca” (Job 42:10-17). Jobpash y paipa huarmigupash paraisopimi, Diablo huañuchishca 10 huahuacunahuanbash y paicunapa tucuilla familiahuanbash tuparinga (Juan 5:28, 29).

 ¿Imamandata Jehová Diosca ashtacata Jobtaca bendiciarca? Bibliapica “Job imashina aguantashcataca uyashcanguichimi” nircami (Santiago 5:11). Jobca ñucanchicuna nunca na imaginari ushashca pruebacunatami aguantana tucurca. Cai textopi aguantana nishpaca, problemacunata aguantana cashcamandalla aguantana cashcataca na nijunllu. Sino Jehová Diospi confiashpa, paita juyashpa catingapaj aguantashcatami cai textopica aguantana nijun. Culira, resentido quidanapa randica Jobca paita nali sintichishcacunataca perdonarcami. Ashtahuangarin, huañungacamanbash ima pandatapash ama rurangapami decidido carca (Job 27:5).

 Tucuicunallatami aguantana canchi. Diabloca imashinami Jobta desanimachingapaj munarca, shinallatami quiquindapash desanimachingapaj munanga. Shinapash shinlli feta charishpa, humildecuna cashpa, shujcunata perdonashpa, Jehová Diosta completamente juyashpaca, Jehová Dios imata prometishcataca charishunmi (Hebreos 10:36). Ashtahuangarin, ñucanchicuna Jobshna shinlli feta charijpica, Diabloca ninandami culiranga. Pero ñucanchi Taita Jehová Diosca ninandami cushijunga.

a Elifaz, Bildad y Zofarca 9 capitulocuna enterotami parlarca. Chai tucuilla capitulocunapi Jobta shutipi parlashcaca ni shuj viaje na ricurinllu.

b Jehová Diosca huaquin cosascunamanda directo parlajushpatami, poesiapishna o comparaciongunahuan parlai callarin carca. Na sintirijtami chai cambiocunataca jaita ruranlla (Por ejemplo, Job 41:1, 7, 8, 19-21​ta ricupai). Pero siempremi Tucuita Ruraj Taita Diosta respetachun, alicachichun chai cambiocunataca ruran carca.

c Apóstol Pabloca Elifaz imata parlashcatami nirca (Job 5:13; 1 Corintios 3:19). Aunque Elifazpa shimicuna cierto cashpapash Jobtaca na shina ninachu carca.

d Bibliapica Jobpa huarmimanda chashna sacrificiocunata Job rurashcataca na nijunllu.