Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

CAPÍTULO 7

‘Felipeca Jesusmanda ali villaicunatami’ villachirca

‘Felipeca Jesusmanda ali villaicunatami’ villachirca

Felipeca alipacha villachijmi carca

Hechos 8:4-40manda japishcami can

1, 2. Villachinata jarcangapaj munajpica ¿imata pasarca?

 JESUSTA catijcunataca ninanda catiriashpami llaquichi callarin. Sauloca congregacionbi huauquipanicunataca “manllanaita maltratashpami llaquichi” callarin (Hech. 8:3). Chaimandami discipulocunaca Jerusalenmanda pacajushpa rin. Ashtacacunaca Jesusta catijcunaca tucuritapachami tucurigrin yanmi. Shinapash na shina pasarcachu. Shinaca ima pasashcata ricupashun.

2 Jerusalenmanda llujshishca discipulocunaca paicuna pacajungapaj rishca llactacunapimi “Taita Diospa shimimanda ali villaicunata” villachinajurca (Hech. 8:4). Imashinami ricupanchi, contracuna Jesuspa discipulocunata catiriashpa tucuchingapaj munajpipash, caru llactacunapipashmi Taita Diospa Gobiernomanda ali villaicunaca mirashpa catijun. Cunan punllacunapipash shinallatami pasajun.

‘Shuj shuj llactacunaman rishca discipulocuna’ (Hechos 8:4-8)

3. a) Felipeca ¿pita carca? b) Samariamanda gentecunaca ¿imamandata Diospa Gobiernomanda ali villaigucunataca na uyashca carca? c) Samaria llactamandaca ¿imatata Jesusca nishcarca?

3 “Shuj shuj llactacunaman” rishcacunapurapica Felipepashmi a carca. Paica Samaria llactamanmi rirca (Hech. 8:4; “ ‘Ali villaicunata villachij Felipe’” recuadrota ricupangui). Chai llactapi mayoría gentecunaca ali villaigucunataca nunca na uyashca carcachu. Jesusllatami paipa apostolcunataca “Samaria llactapipash ni maijan pueblocunaman ama yaicunguichichu. Chaipa randica, chingashca llamagucunashna Israel llactamanda gentecunatami cutin cutin mascangapaj rina capanguichi” nishpa mandarca (Mat. 10:5, 6). Shinapash Jesusca jipa punllacunapica Samaria llactapipash ali villaicunata villachina cashcataca alimi yacharca. Chaimandami cieloman nara rishpallata nirca: ‘Cangunaca Jerusalenbi, tucuilla Judea llactapi, tucuilla Samaria llactapi y mundo entero llactacunapipashmi ñucamanda villachinguichi’ nishpa (Hech. 1:8).

4. a) Felipe villachijpica samaritanocunaca ¿imatata rurarca? b) ¿Imamandata shina rurarca?

4 Espiritualmente parlashpaca, Samaria llacta ‘cozechangapaj ña listo’ cashcatami Felipeca ricurca (Juan 4:35). Samaritanocunapaca ali villaigucunata chasquinaca chirilla huairata chasquinshnami carca. ¿Imashpata shina ninchi? Yaripashunchi: Judiocunaca samaritanocunahuanga na llevarinllu carca. Ashtacacunacarin millanayachishpami ricun carca. Ashtahuanbash fariseocunaca paicunapa nishcahuanmi yalin carca. Shuj llactamanda gentecunataca na ricunayachinllu carca. Shinapash Felipeca diferentemi carca. Tucuicunamanmi ali villaicunataca pitapash na agllashpa, cushijushpa villachin carca. Chaimandami ‘tucuilla gentecuna, Felipe imata nijujtaca ali ali uyanajurca’ (Hech. 8:6).

5-7. Catiriashpa llaquichijpipash ali villaigucuna shuj llactacunapipash mirashpa catishcamanda shuj experienciata parlapai.

5 Primer siglopishnallatami cunan punllacunapipash catiriashpa llaquichijpipash ali villaigucunataca pipash na jarcai ushashcachu. Contracuna Jesusta catijcunata carcelpi churajpi o shuj llactacunaman llujchishpa cachajpipash ali villaicunaca ashtahuanmi mirashpa catishca. Por ejemplo, Segunda Guerra Mundialpica testigo de Jehovacunaca nazicunapa campos de concentracioncunapipashmi villachishpa catirca. Chai tiempopi Diospa Shimita yachajuj shuj judioca nircami: “Prezo cashpapash testigo de Jehovacuna na manllaita charishcata ricunami paicunapa crishcacuna Bibliamanda cashcata seguro carcani. Chaimi ñucapash testigo de Jehová tucurcani” nishpa.

6 Huaquinbica catiriashpa llaquichijcunapashmi ali villaigucunataca chasquishca. Por ejemplo, Gusen Austria llactamanda campo de concentracionmanda shuj oficialhuanmi shina pasarca. Paica Franz Desch shuti huauquihuanmi Bibliamanda yachajui callarirca. Chai huauquipashmi chai campo de concentracionbi carca. Huaquin huatacuna jipaca, chai huauquiguca chai oficialhuanmi shuj asambleapi tuparirca. Cunanga paipashmi ali villaigucunata villachijurca. Chaimi ishcandillata ninanda cushijurca.

7 Jesusta catijcunata catiriashpa llaquichijpi, shuj llactacunaman pacajushpa rina tucujpipash shinallatami pasashca. Por ejemplo, casi 50 huatacuna huashamanga Malaui llactamanda ashtaca huauquipanicunami Mozambique llactaman pacajushpa rirca. Chai llactapica Malauimanda huauquipanicunaca alipacha testimoniotami curca. Mozambique llactapipash testigo de Jehovacunata catiriashpa llaquichi callarijpipash, ali villaigucunata villachishpa catichunga na jarcai usharcachu. Huauqui Francisco Coanaca ninmi: “Huaquingunataca ashtaca viajecunatami villachijuimanda prezo aparca. Shinapash ali villaigucunata ashtacacuna chasquijujta ricushpami imashinami primer siglopi Jesusta catijcunata ayudarca, shinallata ñucanchitapash Jehová Dios ayudajujta seguro carcanchi” nin.

8. Gobiernopi cambiocuna tiaimanda, pobrezamandaca ¿imata pasashca?

8 Ali villaigucunaca Jesusta catiriashpa llaquichishcamandallaca na ashtaca llactacunapica mirashpa catishcachu. Cai último huatacunapica ashtaca gentecunami gobiernocunamanda, guerracunamanda, pobrezamanda shuj llactacunapi causangapaj rishca. Chaipimi ali villaigucunata uyashca, Bibliamandapash yachajushca. Chaimandami ashtaca idiomacunapi villachina minishtirishca. ¿Ñucanchicunapashchu ‘tucui llactamanda, tucui jatun familiacunamanda, tucui pueblocunamanda, tucui idiomacunamanda’ gentecunaman villachingapaj esforzarinajunchi? (Apoc. 7:9).

“Ñucamanbash chai poderta cuhuaichi” (Hechos 8:9-25)

‘Apostolcuna gentecunapa uma jahuapi maquita churajpi chai gentecuna espíritu santota chasquijta ricushpami, Simonga culquita ofrecirca’ (Hechos 8:18).

9. a) Simonga ¿pita carca? b) Felipemandaca ¿imatata alicachirca?

9 Felipeca Samaria llactapica discapacitado gentecunatami jambirca, demoniocunatapash gentecunamanda llujchirca, shuj milagrocunatapashmi rurarca (Hech. 8:6-8). Felipeman Taita Dios poderta cushcamandaca shuj jarica manllarishcami quidarca. Paica Simón shuti rijsishca brujomi carca. Chaimandami gentecunaca: “Cai runaca Taita Diospa ninan podertami charin” nin carca. Shinapash Felipe rurajushca milagrocunata Simón ricushpaca pai sí Diospa ninan poderta charin yashpami paipash Jesusta catij tucurca (Hech. 8:9-13). Pero ¿imata jipamanga paihuanga pasarca? Ricushun.

10. a) Samaria llactapica ¿imatata Pedro y Juanga rurarca? b) Pedropash, Juanbash milagrocunata rurajujta ricushpaca ¿imatata Simonga rurarca?

10 Samaria llactapi ali villaigucuna mirajujta apostolcuna yachashpaca Pedrotapash, Juandapashmi chaiman cacharca (“ Pedroca ‘Taita Diospa Gobiernopa llavecunatami’ utilizan” recuadrota ricupangui). Paicuna chaiman chayashpa mushuj discipulocunapa uma jahuapi maquita churajpimi espíritu santota chasquirca. b Chaita ricushpami Simonga manllarishpa apostolcunataca cashna nirca: “Ñucapashmi gentecunapa uma jahuapi maquita churashpa espíritu santota cungapaj munani. Ñucamanbash chai poderta cuhuaichi” nishpa. Chai bendicionda chasquingapaca Simonga apostolcunamanga culquitami ofrecirca (Hech. 8:14-19).

11. a) ¿Imatata Pedroca Simonmanga nirca? b) Simonga ¿imatata rurarca?

11 Pedroca Simondaca cashnami nirca: ‘Canba culquica canhuanllata tucurichun. Taita Dios ñucanchiman cushcataca ¿culquita pagashpa japisha yarcanguichu? Cai ruraipica canga nimata ricunata na charinguichu. Porque canba shunguca, Taita Diospa ñaupapica nalimi can’ nishpa. Simón arripintirichunmi caitapash nirca: ‘Jehová Diostaca, ñuca shungupi nalita rurangapaj munashcamandaca perdonahuai nishpami mañana cangui’ nirca. Simonga nali runaca na carcachu. Alita rurangapaj munashpami pandarirca. Chaimandami apostolcunataca: “Ama canguna nishcashna llaqui apangapaca, Jehová Diosta mañapaichi” nishpa Simonga rogarca (Hech. 8:20-24).

12. a) Simonía nishpaca ¿imatata nisha nin? b) Jesusta catinchi nij religiongunapica ¿imashinata caica afectashca?

12 Pedropa shinllilla shimicunaca tucuicunapallatami shuj advertencia can. Simonhuan shina pasashcamandami simonía shimica tiai callarirca. Caica religiongunapi shuj cargota jatuna o randina nisha ninmi. Jesusta catinchi nij religiongunaca shina rurashpami causan. Chaimandami cardenalcuna tandanajushpa Vaticanopa shuj mushuj papata imashina agllanamanda parlashpaca, shuj rijsishca enciclopediaca 1878​pica cashnami nirca: “Iglesiacunata ñaupaman pushajcunata agllashpaca siempremi cargota jatushca o randishca. Chaita ruranataca na pinganayachinllu” (The Encyclopædia Britannica, novena edición).

13. Shuj cargota jatuna o randina juchapi ama urmangapaca ¿imatata rurana canchi?

13 Shuj cargota jatuna o randina juchapi ama urmangapaca ¿imatata rurana capanchi? Congregacionbi ashtahuan privilegiocunata charina munaimandalla autoridadta charij huauquicunaman imatapash carajuna o yapata alicachijunaca nalichu can. Cutin ñucanchicuna autoridadta charishpaca, na culquiyujcunatalla ali tratajunachu canchi. Shina rurashpaca ñucanchipashmi shuj cargota jatuna o randina juchapi urmanchiman. Tucui ñucanchicunami “humilde” cashcata ricuchishpa, espíritu santo nombramientocunata rurachunga saquina capanchi (Luc. 9:48). ‘Jariyanamandalla imatapash ruranaca’ Taita Diospa organizacionbica na alichu can (Filip. 2:3).

‘¿Ciertopachachu imata liijushcataca intindijungui?’ (Hechos 8:26-40)

14, 15. a) Etíope runaguca ¿pita carca? b) ¿Imashinata Felipehuanga tuparirca? c) Etíope runaguca ¿imashinata ali villaigucunataca chasquirca? d) ¿Imamandata ninchi paica na cushijuimandallachu bautizarirca nishpa? (Notatapash ricupangui).

14 Felipemanda parlashpa catishunchi. Jehová Diospa angelca Felipetaca Jerusalenmanda Gaza llactaman urai rijun ñanda ri nircami. Felipeca imapa chaiman rina cashcataca na yacharcachu. Shinapash Etiopía llactamanda runagu paipa carretapi “profeta Isaías escribishca librota” liijujta ricushpami, imapa chaiman richun cachashcata intindirca (“ Eunuco shimica ¿imatata nisha nin?” recuadrota ricupangui). Espíritu santo yarichijpimi Felipeca etíope runagupaman quimirishpa: “¿Ciertopachachu quiquinga imata liijushcataca intindijungui?” nishpa tapurca. Eunuco runaguca: “Pipash na yachachijpica ¿imashinata intindi ushapashayari?” nircami (Hech. 8:26-31).

15 Jipamanga eunuco runaca Felipetaca ñuca carretaman quimirimui nircami. Paicunaca alipachami parlanajushcanga. Ashtaca huatacunatami Isaiaspi parlashca profeciapi “llama” o “sirvij” pi cashcataca na yacharcanchi (Is. 53:1-12). Shinapash Felipeca Jesusmanda parlajushcatami aliguta intindichirca. Chaimi etíope runaguca imata rurana cashcataca ali intindirca. Paica huata 33 Pentecostespi bautizarishca gentecunashna judío tucushcami carca. Chaimandami paica: “Ricupai, caipica yacu tianmari. ¿Nachu bautizarinalla capani?” nirca. Chai ratomi Felipeca etíope runagutaca bautizarca (página 64​pi “ ‘Ashtaca yacu tiaj pushtupimi’ bautizarirca” recuadrota ricupangui). c Chai jipaca, espíritu santoca shuj mushuj asignaciondami Felipemanga Asdod llactapi curca. Chaipimi ali villaigucunata villachishpa catirca (Hech. 8:32-40).

16, 17. Cunanbica angelcunaca ¿imashinata ayudanajun?

16 Ñucanchipash Felipeshnallata villachina bendiciondami charinchi. Maipi cashpapash villachingapami aprovechanchi, por ejemplo viaje rijushpa. Shina rurashpaca yachajungapaj munaj gentecunatami taripanchi. Chaitaca Bibliapi nishcashnaca angelcunapa ayudahuanmi ‘tucui llacta gentecunaman, tucui jatun familiacunaman, tucui idiomacunata parlaj y tucui pueblocunaman’ villachinchi (Apoc. 14:6). Chashna ayudanataca Jesusllatami ña nirca. Trigomanda, nali jihuamanda parlashpaca cozechana tiempopi o nali gentecuna tucuchi tucuna tiempopica, ‘cozechadorcunaca angelcuna’ cashcatami parlarca. ‘Chai angelcunaca, shujcunata pandachishpa pecadopi urmachij gentecunatapash y nalita rurajcunatapash tandachishpami paipa Gobiernomanda llujchishpa cachana’ carca (Mat. 13:37-41). Shinallata Taita Diospa Gobiernopi mandajcunatapashmi tandachina carca. “Chai jipaca, pipash na cuentai ushanalla ashtaca” “llamagucunatapashmi” Jehovapa organizacionbi tandachina carca (Apoc. 7:9; Juan 6:44, 65; 10:16).

17 Ashtaca viajecunami gentecuna Taita Diosta mañajujpipacha chayashpa, angelcuna ñucanchita ayudajushcata cuenta japinchi. Ishcai testigocuna shuj huahuaguhuan villachijujpimi shina pasarca. Villachishpa ña rigrinajujpimi chai huahuaguca chaishuj último huasigutapash visitashun nishpa cutin cutin atichijurca. Chai huahuagullatami chai huasipi timbrangapaj rirca. Shuj cuitsagumi llujshirca. Paihuan parlashpaca pipash Bibliamanda aliguta intindichichunmi Taita Diosta chairagu mañajurcani nircami. Chaimandami chai cuitsaguca Bibliamanda yachajungapaj quidarca.

“Taita Dios, candaca na rijsinichu, pero canda rijsichun ayudahuai”.

18. Villachina bendicionmanda agradecido cashcataca ¿imashinata ricuchi ushapanchi?

18 Jesusta tucui catijcunallatami gentecuna Bibliamanda yachajuchun, angelcunata ayudana bendicionda charinchi. Shinaca cai bendicionda charishcamanda agradecido cashcata, ‘Jesusmanda ali villaigucunata’ villachishpa catinataca na saquinachu capanchi (Hech. 8:35). Shina rurashpallami ninanda cushijushun.

a Caipi parlashca Felipeca na apóstol canllu. Paica capítulo 5​pi parlashca “tucuicuna respetashca” 7 jaricunamandami can. Paicunami Jerusalén llactapica hebreo shimita, griego shimita parlaj viudacunaman micunaguta partishpa cararca (Hech. 6:1-6).

b Chai punllacunapica mushuj discipulocunaca bautizarishpallatami espíritu santota chasquin cashca yarin. Espíritu santota chasquishpami jahua cieloman rishpa, Jesushuan rey shina, sacerdote shina mandana oportunidadta charirca (2 Cor. 1:21, 22; Apoc. 5:9, 10; 20:6). Shinapash cai mushuj discipulocunaca bautizarishpallataca na espíritu santota chasquircachu. Chaipa randica, Pedropash, Juanbash paicunapa uma jahuapi maquita churajpimi espíritu santota, milagrocunata rurana podertapash chasquirca.

c Chai etíope runaguca na cushijuimandallaca bautizarircachu. Paica ña judío tucushca cashcamandaca ñami Bibliaguta ali intindirca. Mesiaspa profeciacunamandapashmi yacharca. Cunanga Taita Diospa munaipi Jesús imata rurana cashcata ali intindishpaca bautizaringapaca ña listomi carca.