Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Joven, canba feta shinlliyachinami cangui

Joven, canba feta shinlliyachinami cangui

“Crishcamandami, na ricushpapash japigrinataca aligutapacha yachanchi” (HEBREOS 11:1).

CÁNTICO 41, 11

1, 2. a) Jehovata sirvinajuj jovengunaca ¿imatata huaquinbica tapurin? b) ¿Imatata Bibliaca nin?

GRAN BRETAÑA llactapica, colegiomanda shuj cumbami shuj joven panigutaca nirca: “¿Canga ali yuyaj cashpatachu Diospi cringui?” nishpa. Alemania llactamanda shuj huauquiguca escribircami: “Ñuca profesorcunaca ninmi, Taita Diosmi tucuita rurashca nishcacunaca yanga parlocunallami can, tucui estudiantecunami evolucionbi crin” nishpa. Francia llactapi shuj joven paniguca nircami: “Ñuca profesorcunaca cunangaman Bibliapi crij estudiantecuna tiajta yachashpaca manllarinmi” nishpa.

2 Cunan punllapica, ashtaca gentecunami Taita Dios ñucanchita rurashcataca na crin. Jehovata sirvij joven cashpa o Jehovamanda chairalla yachajujushca cashpaca huaquinbica tapuringuipashchari, Jehová Dios Tucuita Ruraj Dios cajtaca imashinata shujcunaman intindichisha nishpa. Bibliami ñucanchi imata liijushcata, imata uyajushcata aliguta pensarishpa ñucanchillata intindichun ayudan. Bibliapica ninmi: ‘Ali cajta, nali cajta tucuita aliguta yaripanguichi’ nishpa. Shinaca ima ali cajta ima nali cajta yarinaca ¿imashinata ayudan? Chaita yarinaca panda yachachishcacunata ama chasquichun, shinlli feta charichunmi ayudan (1 Tesalonicenses 5:21).

3. ¿Imatata cai temapica yachajupashun?

3 Jehová Diospi ashtahuan cringapaj o paipi shinlli feta charingapaca Jehová Diostami ali rijsina canchi (1 Timoteo 2:4). Chaimandami Bibliatapash publicaciongunatapash liijushpaca aliguta pensarishpa liina cangui, imata liijushcata intindingapapash esforzarinami cangui (Mateo 13:23NM). Cai temapimi ricushun, aliguta pensarishpa yachajushpaca Jehová Dios Tucuita Ruraj Dios cashcata, Bibliata Taita Dios escribichishcata intindi ushanata (Hebreos 11:1).

FETA ASHTAHUAN SHINLLIYACHINGAPACA ¿IMATATA RURANA CANGUI?

4. a) Evolucionbi crinamanda, Taita Dios tucuita rurashcapi crinamandapash ¿imatata ni ushapanchi? b) ¿Imatata tucuicuna rurana capanchi?

4 Huaquinbica pipash ningachari: “Cientificocunapash evolucionbi crijpimi ñucapash evolucionbi crini. Diostaca pipash na ricushcachu ¿imamanda quiquinga Diospi cringui?” nishpa. Ashtaca gentecunami shina nin. Ciertomi can, Taita Diostapash, tucui cosascunata pai imashina rurashcatapash ni pi na ricushcanchichu (Juan 1:18). Evolucionbi crijcunapash, paicuna na ricushca cosascunapimi crin. ¿Imamandata shina ninchi? Shuj planta shuj animal tucujta o shuj animal shuj gente tucujtaca ni shuj científico ni shuj gentellapash na ricushcachu. Pensaripashun. ¿Pita shuj mono shuj gente tucushcataca ricushca? (Job 38:1, 4). Chaimandami tucuicuna aliguta pensarishpa ñucanchillata ima cierto cajta o na cierto cajtapash intindina canchi. Ashtaca gentecunaca urcucunata, plantacunata, animalcunata ricushpami ciertopacha Taita Dios tiashcataca cuenta japishca. Bibliapi nishca shinaca, chai tucui cosascunata ricushpami Taita Dios Tucuita Ruraj Dios cashcata, ashtaca poderta charishcata, shuj ali Dios cashcatapash cuenta japishca (Romanos 1:20).

Quiquin imata crishcata shujcunaman intindichingapaca ¿ima ayudacunata tian? (Párrafo 5​ta ricupangui).

5. Taita Diospa rurashcacunamanda ashtahuan yachajuchunga ¿ima publicaciongunata ayudai ushan?

5 Urcucunata, plantacunata, animalcunata aliguta ricushpaca alipacha rurashca cashcatami cuenta japinchi. Taita Diosta na ricui ushashpapash ‘crishcamandami’ Tucuita Ruraj Dios tiajta crinchi. Shinallata ali yachaj cashcata, shuj ali Dios cashcatami cuenta japinchi (Hebreos 11:3, 27). Cientificocuna imata investigashpa yachaj chayashcata liishpapashmi, Taita Diospa rurashcacunamanda ashtahuan yachajui ushanchi. Chaipaca Villajun * revistata, Las maravillas de la creación videota, Obra de un Creador, shinallata El origen de la vida folletocunata, ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? librotapashmi ricui ushanchi. ¡Despertad! revistapipashmi cientificocuna o shuj gentecuna cunanbi imamanda Taita Diospi crishcata cutin cutin parlan. Ashtahuanbash “¿Casualidad o diseño?” nishca temapica animalcunamanda, plantacunamanda, urcucunamandami yachachin. Shinallata Taita Diospa rurashcacunata catishpa cientificocuna imatapash rurangapaj munashcatami parlan.

6. Ñucanchi publicaciongunaca ¿imashinata ayudaita ushan?

6 Estados Unidos llactamanda 19 huatacunata charij huauquiguca Obra de un Creador, shinallata El origen de la vida folletocunamanda parlashpaca nircami: “Alipachami ayudahuarca, cutin cutinmi chai folletocunataca yachajurcani” nishpa. Francia llactapi shuj paniguca escribircami: “‘¿Casualidad o Diseño?’ nishca temacunataca ninandami alicachini. Chai temacunapica parlanmi, ingenierocunaca imatapash alipacha rurashcata ricushpa paicunapash chaitallata catishpa rurangapaj munashcata. Shinapash na rurai ushanllu” nishpa. Sudáfrica llactapi, 15 huatacunata charij cuitsagupa taitamamaca nircami: “Ñucanchi ushiguca, ¡Despertad! revistamanda ‘Entrevista’ nishca tematami uchalla liinata gushtan” nishpa. ¿Imashinata cai publicaciongunaca quiquindapash ayudaita ushan? Taita Dios Tucuita Ruraj Dios cashcata crichun, maijan yuyaicuna panda cashcata cuenta japishpa chaicunata ama catichunmi ayudanga. Ashtahuangarin shinlli feta charishpa, shinlli huairacuna shamujpipash shuj sapiyashca quirushna ama urmachunmi ayudanga (Jeremías 17:5-8).

¿BIBLIAPI CRINGUICHU?

7. Taita Diosca ¿imamandata quiquinllata aliguta pensarichun munan?

7 Huaquinbica tapuringuipashchari “¿imamandata Bibliapi crina cani?” nishpa. Shina tapurinaca alimi can. ¿Imamandata shina ninchi? Jehová Diosca shujcuna imatapash crishcamandalla quiquinbash crichunga na munanllu. Ashtahuangarin quiquinllata aliguta pensarishpa Biblia ima nishcata yachajuchun, Bibliata Taita Dios escribichishcata canllata cuenta japichunmi munan. ¿Imamandata Jehová Diosca chaita rurachun munan? Biblia ima nishcata ashtahuan aliguta yachajushpaca ashtahuanmi Bibliapi cringui (1 Timoteo 2:4, Hebreos 5:14, liingui). Chaipaca ñucanchi yachangapaj munashca temacunatami Bibliapi yachajuna canchi.

8, 9. a) Huaquin gentecunaca ¿imata yachajunatata alicachin? b) Imata liijushcapi aliguta pensarinaca ¿imashinata huaquingunata ayudashca?

8 Huaquin gentecunaca Bibliapa profeciacunata yachajunatami alicachin. Shujcunaca historiamanda, cienciamanda, arqueologiamanda yachaj gentecuna imata yachachishcatami Bibliahuan chimbapuranata gushtan. Génesis 3:15​pi parlashca profeciapi pensaripai. Cai profeciataca Adán y Eva na cazushpa, Taita Dios mandajushcata na alicachishca jipami Jehová Diosca escribichirca. Cai punda profeciapash shuj profeciacunapashmi Diospa Reino mandashpa Jehová Dioslla ali mandaj cashcata, tucui llaquicunata tucuchinatapash intindichun ayudan. Génesis 3:15​pi profeciata intindingapaca ¿imatata rurana cangui? Cai profecía imashina pactarishcata ricuchij ashtahuan textocunata anotapai. Jipaca, chai textocunata ima tiempopi escribishcata investigashpa ordenbi churai. Shina rurashpaca Bibliata escribijcuna shuj shuj tiempopi causashpapash, Génesis 3:15​pi profecía imashina pactarijta asha asha intindichishpa rishcatami cuenta japingui. Chaita ruranami Bibliata escribijcunata Jehová Dios paipa espíritu santohuan ayudashcata shujcunaman intindichichun ayudanga (2 Pedro 1:21).

9 Alemania llactamanda shuj huauquica cuenta japircami, Bibliata 40 jaricuna escribishca cashpapash Bibliapa cada libroca Diospa Reinomanda huaquin yuyaicunata parlajta. Ashtahuanbash Bibliata escribijcunaca shuj shuj tiempopimi causarca, paicunapurapash na rijsirircachu. Australia llactamanda shuj paniguca Villajun revistata yachajujushpami cuenta japirca, Pascuaca Génesis 3:15​pi profeciahuanbash Mesiashuanbash ricunata charishcata * (tucuripi notata ricupangui). Chai paniguca escribircami: “Chai temata yachajunami Jehová alipacha Dios cajta cuenta japichun ayudahuarca. Pascuata yarichun israelitacunata Jehová Dios mandashcata yachashpami Pascua rurai Jesuspi pactarishcata intindishpa ninanda cushijurcani. Jesuspi Pascua imashina pactarishcata cuenta japingapaca aliguta pensarinami ayudahuarca” nishpa. Chai paniguca imata liijushcata aliguta pensarimandami shina intindi usharca. Shina rurashpami paipa fepash shinlliyarca, Jehová Diosmanbash ashtahuan quimirirca (Mateo 13:23).

10. Bibliapi ashtahuan cringapaca ¿imatata ashtahuan rurai ushapangui?

10 Bibliapi ashtahuan cringapaca ¿imatata ashtahuan rurai ushangui? Bibliata escribijcuna na manllaita charishcata, imatapash na pacashpa escribishcata pensarinami Bibliapi ashtahuan crichun ayudanga. Chai tiempopi gentecunaca paicunapa llactapi, paicunapa mandajcuna alita rurashcatallami escribin carca. Cutin Diospa Shimita escribijcunaca israelitacunapash, paicunata mandajcunapash alita rurashcata, nalita rurashcatapash na pacashpami tucuita escribirca (2 Crónicas 16:9, 10; 24:18-22). Shinallata paicunapash, Diosta shuj sirvijcunapash imapi pandarishcacunatapashmi escribirca (2 Samuel 12:1-14; Marcos 14:50). Gran Bretaña llactamanda shuj joven huauquiguca nircami: “Cunanbica ashtacacunami imapi pandarishcata pacan. Chaimandami Biblia Diospa Shimipacha cajtaca ashtahuan crini” nishpa.

11. Biblia Diospa Shimipacha cajta ashtahuan crichunga ¿imata ayudanga?

11 Ñucanchi causaipi Biblia ciertopacha ayudajta ricushpami, Biblia Diospa Shimipacha cajtaca ashtahuan crinchi (Salmo 19:7-11, liingui). Japón llactamanda shuj joven paniguca escribircami: “Ñuca familiapica Bibliapa yachachishcacunata pactachinami cushilla, ali causachun ayudashca. Tucuicunami tandanajushpa, tranquilo, juyaita ricuchishpa causanchi” nishpa. Bibliami ashtaca gentecunataca ñaupa punllacunapi crishcacuna panda cashcata cuenta japichun ayudashca (Salmo 115:3-8). Ashtahuanbash Tucui Poderta charij Diospi confiachunmi paicunataca ayudashca. Cutin Taita Diospi na crij huaquin gentecunaca urcucunata, plantacunata, animalcunatami diostashna adoran. Cutin shujcunaca gentecunallata jipa punllacunapi ali causaita cunatami crin. Shinapash gentecunapa problemacunata na tucuchi ushashcata ricushpami, ñucanchicunaca gentecuna imatapash na rurai ushashcata cuenta japinchi. Bibliallami jipa punllacunapi ali causai tianataca cabalta villan (Salmo 146:3, 4).

¿IMASHINATA SHUJCUNAMAN ALIGUTA INTINDICHITA USHANGUI?

12, 13. ¿Imashinata Taita Dios tucuita rurashcamandapash o Bibliamandapash shujcunaman parlaita ushapangui?

12 Taita Dios tucuita rurashcamanda o Bibliamanda shujcunaman parlajushpaca, pai imapi crishcatarami yachana cangui. Huaquingunaca evolucionbi crishpapash Diospipashmi crin. Chai gentecunaca ninmi, Taita Diosmi evolucionda utilizashpa plantacuna, animalcunata, gentecunata rurashca nishpa. Cutin shuj gentecunaca colegiocunapi yachachijpimi evolucionga ciertomi can nin. Cutin huaquingunaca religiongunapi imapash nalicunata ricushpami Diospi crinata saquishca. Shinaca pihuanbash parlai callarishpaca imata crijta, imamanda chaita crijtami tapuna cangui. Pai parlajta aliguta uyajpica, paipashmi quiquin parlashcataca uyangapaj munanga (Tito 3:2).

13 Taita Diospi crishcamanda pipash quiquinmanda burlarijpica ¿imatata rurai ushangui? Aliguta parlashpa tapuchipai ¿quiquinba yuyaipica, imashinata causaica tiai callarirca? nishpa. Chai jipaca nipai, evolución ciertopacha cajpica, callari celulaca imatapash na minishtishpallatami paimandallata mirai ushanman carca nishpa. Química nishcata yachachij shuj profesorca callari celulamanda parlashpami nirca, chai celulaca 1) imapash ama huaglichichunmi shuj shinlli telatashna charina carca. 2) Paimandallatami causai ushana carca. 3) Imashina canata, imashina viñanata yachangapaca paimandallatami ADN nishcapi informacionda charina carca. 4) Chai ADN nishcapi informacionda shujcunaman yalichina ushaitami charina carca nishpa. Ashtahuanbash nircami, shuj uchilla celulapa causaita ricushpallatami, imashinapacha cashcata na intindi ushashpa manllarinchi nishpa.

14. Taita Dios tucuita rurashcataca ¿imashinata intindichinguiman?

14 Taita Dios tucuita rurashcamanda parlajushpaca apóstol Pablo parlashca chimbapuraimandami parlai ushangui. Paica nircami: “Huasicunaca, pipash huasichijpillami tian. Ashtahuangarin tucui caicunata rurashpa churajca Taita Diosmi” can nishpa (Hebreos 3:4). Imashinami ricunchi, shuj huasica na yangamanda ricurinllu. Pipash imashina quedanata ricushpa huasichijpillami huasicunaca tian. Plantacuna, animalcuna, gentecunacarin shuj huasitapash yali ashtahuan alipacha rurashcami can. Shinaca imashina quedanata ricushpa pipash rurachunmi minishtirca. Taita Dios tucuita rurashcata pimanbash parlajushpaca ñucanchi publicaciongunatapashmi utilizana cangui. Shuj paniguca Diospi na crij shuj jovenhuan parlarjushpami Obra de un Creador, shinallata El origen de la vida nishca folletocunata chai jovenman saquirca. Shuj semana jipaca chai jovenga nircami: “Cunan sí Diospi crinimi” nishpa. Cai jovenga Bibliata yachajui callarishpami asha tiempo jipaca bautizarirca.

15, 16. a) Biblia Diospa Shimi cajta intindichunga ¿imashinata ayudai ushangui? b) ¿Imatata na rurana capangui?

15 Biblia Diospa Shimi cajta na segurochu cani nijpica ¿imashinata paita ayudai ushangui? Pundapica ¿imatata cripangui, imatata ashtahuan yachangapaj munangui? nishpami tapuna capangui (Proverbios 18:13). Cienciamanda parlaj temacunata yachangapaj munajpica ninallami cangui, Bibliaca cienciamanda na parlaj libro cashpapash chai temacunata parlashpaca nunca na pandarinllu nishpa. Historiamanda parlaj temata yachangapaj munajpica, historia librocunapi parlashca llactacunamanda parlashpami, Bibliaca chai llactacunahuan ima pasanataca ashtaca huatacuna huashamanllatami ña villarca nita ushanguimi. Cutin shuj gentecunaca cushilla causangapaj imata ruranata Bibliapi ricuchijpimi uyangapaj munanga. Chaipaca, Mateo capítulo 5manda 7​caman parlashpami chaipi ali consejocuna tiashcata ricuchi ushangui.

16 Pihuanbash parlajushpaca ñucanchihuan cushilla parlashpa Bibliamanda yachajuchunmi munanchi. Paicunahuan plituringapaca na munanchichu. Chaimandami aliguman tapuchishpa pai ima nijta aliguta uyana cangui. Quiquin imata crishcataca respetohuan parlai. Ashtahuanbachaca quiquinmanda ashtahuan mayor gentecunahuanmi shina parlana cangui. Shina parlajpimi joven cashpapash tucui shunguhuan crishcata ricushpa quiquindapash respetanga. Cutin pipash quiquinmanda burlarishpa plituringapalla munajujpica na parlashpa catinachu cangui (Proverbios 26:4).

BIBLIAMANDA ASHTAHUAN YACHAJUJPICA QUIQUINBA FEPASHMI ASHTAHUAN SHINLLIYANGA

17, 18. a) Joven, Bibliapi ashtahuan crichunga ¿imata ruranata quiquindaca ayudanga? b) Cati temapica ¿imatata yachajupashun?

17 Bibliapa minishtirishca yuyaicunata ña yachashca jahuapash, quiquinba feta ashtahuan shinlliyachingapaca ¿imatata ashtahuan rurana cangui? Bibliapi ashtahuan shinlli yachachishcacunatami orota mascanshna mascana cangui (Proverbios 2:3-6). Quiquinba feta ashtahuan shinlliyachingapaca shuj huatapilla Bibliata callarimanda tucuricaman liingapami esforzarina cangui. Shuj superintendente de circuito huauqui joven cashpaca Jehová Diosman ashtahuan quimiringapami esforzarirca. Paica ninmi: “Biblia Diospa Shimipacha cajta cringapaca Bibliata callarimanda tucuricaman liinami ayudahuarca. Shinami huahua cashpa yachajushca Bibliapi historiacunataca ashtahuan intindircani” nin. ¿Imatata ashtahuan rurana cangui? Bibliapi liishcata ashtahuan intindingapaca huaquin ayudacunami tian. Chai ayudacunaca, quichua shimipi INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower, español shimipi Watchtower Library en DVD, Índice de las publicaciones Watch Tower, Guía de estudio para los testigos de Jehová nishcami can. Chaicunatami utilizai ushangui.

18 Taitamamacuna, quiquingunami huahuacunamanga Jehová Diosmanda yachachina canguichi. Chaimandami cati temapica, huahuacunapa feta ashtahuan shinlliyachingapaj imata ruranata yachajushun.

^ par. 5 (párrafo 5): Villajun 1 de octubre 2013 página 10-13.

^ par. 9 (párrafo 9): Villajun 1 de diciembre 2013.