Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Ñucanchi maqui ushai illanshna tucuchunga na saquinachu canchi

Ñucanchi maqui ushai illanshna tucuchunga na saquinachu canchi

“Cangunapaj maquipash ushai illaj tucuchunga, na saquinachu canguichi” (SOFONÍAS 3:16).

CÁNTICO 54, 32

1, 2. a) Cunan punllacunapica ¿imacunamandata ashtacacunaca yapata preocuparishpa musparin? Chashna preocuparimandaca ¿imata jipamanga pasanga? b) ¿Imatata Isaías 41:10, 13​pica yachajupanchi?

SHUJ paniguca precursora regularmi can. Cusapash ancianomi can. Chai paniguca ninmi: Estudio personalta charishpa, tandanajuicunaman rishpa, villachingapaj llujshishpapash ashtaca huatacunatami yapata pinarishpa causashcani. Chaimandami puñuitapash na puñui ushani, ungüicunapash ñapashmi japihuanlla. Huaquinbicarin shujcunatapashmi nali tratani. Chaimandami ashtacata desanimarini nin.

2 ¿Chai paniguta intindi ushapanchichu? Diablo mandajuj mundopi causajushcamandaca ashtaca llaquicunatami charinchi. Chai llaquicunamandami huaquinbica desanimarishca, shaijushca, huatashpa saquijpi na cuyuri ushanshna sintirinchi (Proverbios 12:25). Shinaca ¿imacunamandata yapata musparishpa preocuparinchi? Huaquinbica shuj familia huañushcamanda, ungushca caimanda, pipash catiriashpa llaquichishcamanda, huaquinbicarin trabajo illajpi familiata na mantini ushashcamandami llaquirishpa yapata musparishpa preocuparinchi. Shina yapata preocuparimandami jipamanga shaijushca sintirinchi, cushijuitapash chingachinchi. Shinapash Bibliaca yarichinmi, Jehová Diosca paipa maquihuan ayudangapami listo can nishpa (Isaías 41:10, 13, liingui).

3, 4. a) Maquicunamanda parlashpaca ¿imatata Bibliaca nin? b) ¿Imamandata ñucanchi maquica ushai illanshna tucun?

3 Bibliaca gentecuna imashina cajta o imata rurajta ricuchingapami gentecunapa cuerpopa huaquin partecunamanda parlan. Shuj ejemplota ricupashun. Bibliaca cutin cutinmi maquicunamanda parlan. Gentecunaca paicunapa maquita shinlliyachinmi nishpaca animarinata, fuerzata japinata, imatapash rurangapaj listo cashcatami shina nin. 1 Samuel 23:16; Esdras 1:6​pi “shinllichijurca”, “ayudajurca” nishpaca, Bibliata escribi callarishca hebreo shimipica “maquita shinlliyachina” nishpami shina escribirca. Shinallata maquita shinlliyachina nishpaca, ali yuyaita charinata, shamuj punllacunapi ali causai tianapi crinatami shina nin.

4 Huaquinbica Bibliapica ninmi, gentecunapa maquica ushai illajmi tucun nishpa. Shina nishpaca, shamuj punllacunapi ali causai tianapi gentecuna na crishcatami shina nin (2 Crónicas 15:7; Hebreos 12:12). Shinapash ¿imamandata huaquinbica ñucanchi maquica ushai illanshna tucun? Huaquinbica yapata preocuparishca cajpi, shaijushca cajpi o Jehová Diosta ñana ñaupa punllacunapishna yarinichu yashpami ñucanchi maquica ushai illanshna tucun. Shinaca ¿imata ama desanimarichun, aguantashpa catichun, cushijuita ama chingachichun ayudanga?

“MANDAJ DIOSPA MAQUICA NA FAQUIRISHCACHU”

5. a) Problemacunahuan cashpaca ¿imashinata sintiri ushapanchiman? Shinapash ¿imatata siempre yarina capanchi? b) ¿Imatata cai temapica yachajupashun?

5 (Sofonías 3:16, 17, liingui). Problemacuna ricurijpica na manllarishpa desanimarinachu canchi. Manllarishpa desanimarijpica ñucanchi maquica ushai illanshnami tucunga. Shinapash, Jehová Diosca ñucanchi Taita caimanda ñucanchita ashtacata juyajtami siempre yarina canchi. Paica tucui ñucanchi preocupaciongunata paipa maquipi saquichunmi munan (1 Pedro 5:7). Imashinami israelitacunata cuidarca shinallatami ñucanchicunatapash cuidanga. Bibliapica ninmi: “Cangunata na quishpichi ushangapaca, Mandaj Diospaj maquica na faquirishcachu” nishpa. Shinaca, paipa ali sirvijcunata salvangapaca Jehová Diosca listomi can (Isaías 59:1). Cai temapica Bibliapi quimsa gentecunapa causaimandami yachajushun. Shinallata, shinlli problemacunata charishpapash paita sirvichun Jehová Dios imashina shinlliyachijtami yachajushun. Ashtahuangarin Bibliapi ejemplocunami ñucanchicunatapash shinlliyachun ayudanga.

6, 7. Israelitacuna contracunata mishashcamandaca ¿imatata quiquinga yachajupangui?

6 Israelitacuna Egiptomanda salvarishca jipaca, Amaleq llactamanda contra gentecunami atacai callarirca. Moisesca Josueta nircami, Amaleq llactamanda gentecunahuan macanajungapaca israelitacunata apashpa ripai nishpa. Josueca na manllashpami rirca. Chai jipami Moisesca paipa huauqui Aaronhuan, Hur nishca runandi shuj loma jahuaman rirca. Chai loma jahuamandami paicunaca israelitacunahuan Amaleq llactamanda gentecunahuan macanajujta ricui ushana carca. Shinapash ¿manllaimandachu paicunaca loma jahuaman rirca? Na.

7 Moisesca contracunata israelitacuna mishajtami ricungapaj munarca. Chaimandami Taita Diospa vara caspita maquihuan japishpa alzarca. Maquita alzashpa charijujpica, Jehová Diosmi israelitacunamanga contracunata mishachun ushaita curca. Cutin Moisés shaijushpa maquita urai churajpica contracunami israelitacunata mishai callarirca. Chaimandami Aaronbash Hurpash ucha Moisestaca ayudarca. Bibliapica ninmi: “Moisespaj maqui shaijujpimi, shuj rumita japishpa, pai tiarichun paipaj ucu ladopi churanajurca. Chai rumi jahuapi tiarijpimi Aaronhuan, Hur shuti runahuanga, ishcandi maquita huandushpa charinajurca. Shujca shuj lado maquita, caishujca chaishuj lado maquitami charinajurca. Chashnami Moisesca, paipaj maquita shinlli vichai chutashpa, indi huashajungacaman tiajurca” nishpa. Shinami israelitacunaca Jehová Dios paipa ushaihuan ayudajpi contracunata mishai usharca (Éxodo 17:8-13).

8. a) Contracuna Judá llactata atacagrinajujpica ¿imatata rey Asaca rurarca? b) Quiquinga ¿imashinata rey Asapa ejemplota cati ushapangui?

8 Rey Asá shutipa punllacunapipashmi Jehová Diosca paipa ninan ushaihuan paipa llactataca ayudarca. Rey Asaca Etiopía llactamanda Zérah shuti runahuanmi macanajuna carca. Bibliapi nishca shinaca, chai reyca ali macanajunata yachaj millón soldadocunatami charirca. Cutin rey Asapa soldadocunaca ashallami carca. Shinaca ¿imatata rey Asaca rurarca? ¿Preocuparishpa, desanimarishpa manllarijurcachu? Na. Chaipa randica uchami Jehová Diosta ayudahuai nishpa mañarca. Maijan cashpapash Etiopiamanda soldadocunataca mishaitaca na ushanguichu ninmanmi carca. Shinapash Bibliapica nin: “Taita Diospaca, tucui ushanallami” can nishpa (Mateo 19:26). Jehová Diosca paipa ninan ushaihuanmi ‘rey Asapa ñaupajpi Etiopiamanda soldadocunataca misharca’. Chaita ricushpami rey Asaca paipa tucui causaipi Jehová Diosta tucui shunguhuan sirvirca (2 Crónicas 14:8-13; 1 Reyes 15:14).

9. a) Jerusalén llactaman rishpaca ¿imatata Nehemiasca ricurca? ¿Imata rurarca? b) ¿Imashinata Jehová Diosca Nehemiaspa oracionda uyashcata ricuchirca?

9 Cunanga Nehemiaspa ejemplota ricupashun. Jerusalenman rishpaca Nehemiasca shuj llactacunamanda contracunahuanmi tuparirca. Chai contracunaca Jerusalén llactapa pircacunata judiocuna ama shayachichunmi jarcanajurca. Jerusalenba pircacuna urmashca cajpimi judiocunaca desanimarishca carca. Shinaca ¿imashinata Nehemiasca sintirirca? ¿Paipash desanimarishpachu maquipi ushai illanshna sintirirca? Na. Nehemiasca Moisés, Asá, Jehovata shuj sirvijcunashnami Jehová Diospa ayudata siempre mascan carca. Shinaca, chai punllacunapipashmi Nehemiasca ayudahuai nishpa Jehovata mañarca. Shinapash ¿Jehová Diosca Nehemiasta uyarcachu? Ari. Jehová Diosca paipa ‘ninan ushaihuan, ushaita charij maquihuanmi’ judiocunata shinlliyachirca (Nehemías 1:10; 2:17-20; 6:9, liingui). ¿Cunanbipash Jehová Dios paipa ‘ninan ushaihuan, ushaita charij maquihuan’ shinlliyachishpa ayudajta crinchichu?

JEHOVÁ DIOSMI ÑUCANCHI MAQUITA SHINLLIYACHINGA

10, 11. a) Ñucanchicuna Jehová Diosta ama sirvichunga ¿ima jarcaicunatata Diabloca churan? b) Ñucanchicunata shinlliyachingapaca ¿imacunatata Jehová Diosca cushca? c) Jehová Diospa yachachishcacunaca ¿imashinata quiquinda shinlliyachishca?

10 Diabloca ñucanchicuna Jehová Diosta ama sirvichunmi shuj shuj jarcaicunata churashpa catin. Paica llullacunahuan, nali gobiernocunahuan, religiongunapi ñaupaman pushajcunahuan, Jehovamanda caruyashpa pandata yachachij gentecunahuanmi jarcangapaj munan. Diospa Reinomanda ali villaicunata ñucanchicuna ama villachichunmi Diabloca chai jarcaicunata churan. Shinapash Jehová Diosca ñucanchita ayudangapami munan, ayudangapapash ashtaca ushaitami charin. Chaimandami paipa espíritu santohuan ñucanchicunataca shinlliyachin (1 Crónicas 29:12). Shinaca, Diablomandapash, cai mundopa ruraicunamandapash caruyangapaj munashpaca Jehová Diospa espíritu santota cuchunmi Jehovataca mañana canchi (Salmo 18:39; 1 Corintios 10:13). Jehová Diosca Bibliahuanbashmi ñucanchitaca shinlliyachin. Chaimandami Jehovataca agradicinchi. Ñucanchi publicaciongunapipash cada quillami ashtaca cosascunata yachajushcanchi. Zacarías 8:9, 13pi shimicunatapash yarinami canchi (chai textota liingui). Chai shimicunataca Jerusalenba templota cutin shayachijujpimi nirca. Shinapash chai shimicunaca cunangamanmi ñucanchitaca animai ushan.

11 Ñucanchicunata shinlliyachingapaca Jehová Diosca tandanajuicunatapash, jatun tandanajuicunatapash, Diosmanda yachajuna tauca escuelacunatapashmi cushca. Chaicunapimi Jehová Diosta tucui shunguhuan sirvinata, Jehovata ashtahuan sirvingapaj imata ruranata, ñucanchi responsabilidadcunata ali pactachinatapash yachachin (Salmo 119:33). Shinaca, ñucanchicunata Jehová Dios shinlliyachijujpica ¿alichu aprovechanajunchi?

12. Ñucanchi maqui shinlli cachun munashpaca ¿imatata rurana capanchi?

12 Imashinami ricushcanchi, Amaleq llactamanda contracunata, Etiopía llactamanda contracunata mishachunmi Jehová Diosca paipa sirvijcunata ayudarca. Cutin Nehemiasta, judiocunataca Jerusalenba jatun pircacunata cutin shayachichunmi ayudarca. Imashinami paicunata ayudarca, shinallatami ñucanchicunataca preocupaciongunata, jarcaicunata charijpipash, gentecuna na uyangapaj munajpipash villachishpa catichun ayudanga (1 Pedro 5:10). Shinapash, ñucanchi llaquicunata anchuchingapaca Jehová Diosca na milagrocunata rurangachu. Shinaca, ñucanchi maqui shinlli cachun munashpaca ñucanchipashmi esforzarina canchi. Chaipaca ¿imatata rurana canchi? Bibliatami cada punlla liina canchi. Tandanajuicunapapash prepararinami canchi, na faltanachu canchi. Estudio personalta, Familiahuan Adorana Tutatapash charinami canchi. Jehovata mañanatapash na cunganachu canchi. Chai tucui ayudacunahuan Jehová Dios ñucanchita animajushcamandaca, chai tucuilla ayudacunatami ali aprovechana canchi. Imapipash mejoranami cani yashpaca Jehovatami mañana canchi. Shina mañajpimi Jehová Diosca paipa espíritu santota cushpa ñucanchitaca shinlliyachishpa paita sirvina munaita charichun, paipa munaita pactachichunbash fuerzata cunga (Filipenses 2:13). Shinapash ¿imashinata shujcunapa maquita shinlliyachita ushanchi?

‘CANGUNAPA SHAIJUSHCA MAQUITA SHINLLIYACHINAMI CANGUICHI’

13, 14. a) Shuj viudo huauquitaca ¿imata ama desanimarichun ayudarca b) Shujcunata shinlliyachingapaca ¿imatata rurai ushapanchi?

13 Jehová Diosca mundo enteropi ashtaca huauquipanicunatami cushca. Paicunami ñucanchicunamanda preocuparishpa animaita ushan. Apóstol Pabloca nircami: ‘Shaijushca maquitapash, na cuyurij cunguritapash shinlliyachinami canguichi. Canguna purina chaqui ñangunataca alichinami canguichi’ nishpa (Hebreos 12:12, 13). Chai textopi nishca shinami Jesusta punda catijcunaca ayudata chasquirca. Cunan punllacunapipash shinallatami can. Shuj ejemplota ricupashun. Shuj huauquica viudo quedashca jahuapash ashtaca llaquicunatami charirca. Paica ninmi: “Ima llaquicunata charinataca na agllai ushanchichu. Ima hora, mashna viaje chai llaquicunata charinataca na yachai ushanchichu. Shinapash ñucataca oracionda rurana, estudio personalta charinami ama desanimarichun ayudahuashca. Shinallata congregacionbi huauquipanicunami ashtacata cushichihuashca. Llaquicuna nara shamujpillata Jehová Diosman ashtahuan quimirina ali cashcatami cuenta japishcani” nin.

Congregacionbica tucuicunami shujcunata ayudai ushanchi (párrafo 14​ta ricupangui).

14 Israelitacuna Amaleq llactamanda contracunahuan macananajujpica Aaronbash Hurpashmi Moisespa maquicunata alzashpa shinlliyachinajurca. Ñucanchicunapash Aarón shina, Hur shinami shujcunapa maquita shinlliyachina canchi. ¿Picunatata shinlliyachishun? Huaquingunaca mayorllagu caimanda, ungushca caimanda, familia jarcashcamanda, sololla sintirimanda o shuj familia huañushcamandami pipash shilliyachichun minishtinajun. Cai nali mundopica jovengunatapashmi nalicunata rurachun, ashtahuan estudiachun o ashtaca cosascunata charichun atichinajun. Chaimandami jovengunapash paicunata shinlliyachichun minishtinajun (1 Tesalonicenses 3:1-3; 5:11, 14). Shinaca, Tandanajui Huasipi cashpa, villachingapaj rishpa, shujcunahuan micunajushpa o telefonopi cayashpapash shujcunamanda tucui shunguhuan preocuparishcata ricuchingapaj esforzaripashunchi.

15. Ali shimicunahuan parlashpaca ¿imashinata shujcunata ayudai ushapanchi?

15 Etiopía llactamanda ashtaca soldadocunata rey Asá mishashca jipaca profeta Azariasmi rey Asatapash paipa llactatapash cashna animarca: “Cangunaca, shinlli tucuichi. Cangunapaj maquipash ushai illanshnaca, na quedanachu canguichi. Canguna imaguta rurashcamandaca, japina tianmi” nishpa (2 Crónicas 15:7). Shina nishpa animajpimi rey Asaca paipa llactapash Jehovata ali adorangapaj huaquin cambiocunata rurarca. Shinallata, ñucanchicuna ali shimicunahuan parlashpa animajpimi shujcunaca animarishpa Jehovata sirvishpa catita ushanga (Proverbios 15:23). Na cunganachu capanchi, tandanajuicunapi ñucanchi comentariocunahuanga ashtacatami shujcunataca animai ushanchi.

16. a) ¿Imashinata ancianocunaca Nehemiaspa ejemplota catita ushan? b) Huauquicuna imashina quiquinda ayudashcata parlapai.

16 Jehová Dios ayudajpimi, Nehemiaspash, judiocunapash 52 punllacunapilla Jerusalenbi jatun pircacunata shayachingapaj paicunapa maquita shinllayachirca (Nehemías 2:18; 6:15, 16). Shinapash Nehemiasca shujcuna trabajajtalla ricushpaca na quedarcachu, paipashmi ayudajurca (Nehemías 5:16). Cunan punllacunapi ancianocunapash Nehemiaspa ejemplota catishpami Tandanajui Huasicunata rurashpa, fichashpa, ama huaglichun arreglashpa ayudan. Ashtahuangarin, huauquipanicunata juyaimandami paicunata shinlliyachingapaj munashpa paicunata visitangapaj rin o paicunahuan villachingapaj llujshin (Isaías 35:3, 4, liingui).

“CANGUNAPA MAQUI USHAI ILLANSHNA TUCUCHUNGA NA SAQUINACHU CANGUICHI”

17, 18. Problemacuna shamujpi desanimarishca cashpaca ¿imatata seguro caita ushapanchi?

17 Ñucanchi huauquipanicunahuan Jehovata igual sirvishpami shujllashna tandanajushca caita ushanchi, ali amigocuna caita ushanchi, jipa punllacunapi bendicionguna tianatapash seguro caita ushanchi. Shujcunapa maquita shinlliyachishpami paicunapa problemacunata aguantachun, jipa punllacunapi ali causai tianata yaipi charichun ayudanchi. Ashtahuangarin shujcunapa maquita shinlliyachinami ñucanchipa maquitapash shinlliyachishpa jipa punllacunapi pensarichun ayudan.

18 Ñaupa punllacunapi Jehovata ali sirvijcunata Jehová Dios ayudashcata, cuidashcata yarinami ñucanchi feta shinlliyachichun ayudan. Shinaca, problemacuna shamujpi desanimarishca cashpaca ñucanchi maqui ushai illanshna tucuchunga na saquinachu canchi. Jehová Diosta mañajpi paipa maquihuan ñucanchita shinlliyachinataca seguromi cana canchi. Paipa Reino tucuita mandajpicarin ñallami ashtaca bendiciongunata charishun (Salmo 73:23, 24 NM).