Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Aguantashpa causanami ‘tucuita aligutapacha yachachijun’

Aguantashpa causanami ‘tucuita aligutapacha yachachijun’

“Na ñapash fiñarishpa [o aguantashpa] causanami, tucuita aligutapacha yachachijun. Shina causashpami ima pandatapash na rurashpa, alipacha crij, imagupash na illajpi, tucuita charinguichi” (SANTIAGO 1:4).

CÁNTICO 24, 7

1, 2. a) Gedeonba, paipa 300 soldadocunapa ejemplomandaca ¿imatata yachajui ushapanchi? (Callari dibujota ricupangui). b) Mateo 24:13​pi nishca shinaca ¿imamandata aguantanaca minishtirishcapacha can?

GEDEÓN nishca juezpash paipa soldadocunapash tuta entero macanajushpami contra soldadocunataca casi 32 mil metrocunata catishpa rirca. Shina catishpa rimandaca ¿imata pasarca? Bibliapica ninmi: ‘Gedeón runaca, paipa [300] runacunandimi, Jordán yacuman shamushpa chimbanajurca. Paicunaca shaijushcami’ carca nishpa. Shaijushca cashpapash israelitacunata nali tratashca 15 mil contra soldadocunataca tucuchinarami carca. Chaimandami shaijushca cashpapash Gedeonga paipa 300 soldadocunandi catiria rishpa contra soldadocunataca huañuchishpa saquirca (Jueces 7:22; 8:4, 10, 28).

2 Ñucanchicunapash shuj jatun macanajuipishna causanajushpami shaijunchi. Ñucanchi contracunaca Diablo, paipa mundo, ñucanchillata juchata rurana munaicunami can. Huaquingunaca ashtaca huatacunata shuj macanajuipishna causashpapash Jehovapa ayudahuanga cutin cutinmi chai contracunata mishai ushashcanchi. Shinapash nara mishaitapachaca mishashcanchichu. Chaimandachari huaquinbica shuj macanajuipishna causanata o cai nali mundo tucurinata shuyanataca shaijunchi. Jesusca nircami, tucuri punllacunapica problemacunata, jatun jarcaicunatami charinguichi nishpa. Shina nishpapash Jesusca nircami, aguantashpaca canguna macanajuipishna causashcataca mishai ushanguichimi nishpa (Mateo 24:13, liingui). Shinaca aguantanaca ¿imata can? Aguantangapaca ¿imatata rurana canchi? Aguantashca gentecunamandaca ¿imatata yachajui ushapanchi? ¿Imashinata aguantanaca ‘tucuita aligutapacha yachachijun’? (Santiago 1:4).

AGUANTANACA ¿IMATA CAN?

3. Aguantanaca ¿imata can?

3 Bibliapica aguantana nishpaca, aguantana cashcamandalla llaquilla aguantanataca na nijunllu. Aguantana nishpaca na manllashpa, tucuipi cazushpa, Jehovapa nishcacunapi shuyashpa canatami aguantana nin. Shuj libropipash ninmi, aguantana nishpaca shinlli feta charinata, llaquicuna ricurijpipash llaquicunata mishanatami aguantana nin nishpa. Shinaca aguantana nishpaca jatun llaquicunapi cashpapash ashtahuan shinlli tucushpa, chai llaquicunata mishanatami shina nijun. Aguantashpami ñucanchi llaquicunapilla pensarijunapa randica jipaman ima ali tianapi pensarinchi.

4. ¿Imamandata ninchi, juyashpami aguantai ushanchi nishpa?

4 Juyashpami aguantai ushanchi (1 Corintios 13:4, 7, liingui). ¿Imamandata shina ninchi? Ricupashun. Jehovata juyaimandami ima llaquicunatapash aguantanchi (Lucas 22:41, 42). Shinallata, huauquipanicunata juyaimandami paicuna pandarijpipash aguantanchi (1 Pedro 4:8). Ali causanajuj cusahuarmicunapash problemacunataca charinmi. Shinapash ñucanchi huarmita o cusata juyaimandami ima problemacuna ricurijpipash aguantanchi. Shina causaimandami cusahuarmicunaca ashtahuan juyarinchi (1 Corintios 7:28).

AGUANTANGAPACA ¿IMATATA RURANA CANCHI?

5. ¿Imamandata Jehová Dioslla ñucanchitaca aguantachun ayudaita ushan?

5 Jehovatami fuerzata carahuai nishpa mañana canchi. Bibliapica ninmi, Taita Diosmi ‘na ñapash fiñarinata’ o aguantanata, ‘cushijuitapash’ caran nishpa (Romanos 15:5). Taita Diosllami ñucanchimanga aguantachun fuerzata cuita ushan. ¿Imamandata shina ninchi? Ricupangui. Taita Diosllami ñucanchicuna imashina cajta, imashina sintirijujta, imashina causaita charishcataca alipacha yachan. Paillami aguantangapaj ñucanchi imata minishtijujtaca ali yachan. Chaimandami Bibliapica nin: “Paita manllajcuna, imata munashcataca pactachingami. Shinallata paicuna caparishpa mañashcatapash, uyashpa quishpichingami” nishpa (Salmo 145:19). Shinapash aguantangapaj fuerzata cuhuai nishpa mañajpica ¿imashinata Jehová Diosca ñucanchi mañashcata contestan?

Jehová Diosllami ñucanchicunata alipacha intindishpa, aguantangapaj imata minishtijujtaca ali yachan

6. Llaquicunapi cajpica ¿imashinata Jehová Diosca Isaías 40:29​pi shimicunata pactachin?

6 Aguantangapaj ayudahuai nishpa mañajpica ‘shaijushcacunaman ushaita cushami’ nishpami Jehová Diosca animan (Isaías 40:29, liingui). Shinapash ¿imashinata Jehová Diosca chai shimicunata pactachin? Huaquinbica ñucanchita llaquichijuj problemacunata anchuchishpami ayudan. Cutin ashtaca viajecunataca llaquicunata aguantangapaj fuerzata, pacienciata, cushijuita cushpami ayudan (Colosenses 1:11). Ashtahuangarin, ñucanchi yuyaicuna, ñucanchi cuerpo maicanmanlla aguantai ushajtaca alimi Jehová Diosca yachan. Chaimandami Jehová Diosca ñucanchicuna aguantai ushashca llaquicunatalla charichun saquin.

7. ¿Imamandata aguantangapaca ali micunata micunshna Taita Diosmandaca yachajuna capanchi? Shuj ejemplota churapai.

7 Shinlli feta charingapami ali micunata micunshna Taita Diosmandaca yachajuna canchi. ¿Imamandata ali micunata micunshna Taita Diosmandaca yachajuna canchi? Shuj ejemplota ricushun. Shuj jatun jatun urcuman vitsangapaj munashcanguiman. Chayangacaman aguantangapaj munashpaca cada punlla quimsa viajeta alipacha micunami minishtirin. Shinallata tucuricaman aguantai ushangapaca ali micunata micunshnami Taita Diosmandaca yachajuna canchi. Chaimandami ñucanchi estudio personalta rurangapaj, tucui tandanajuicunaman ringapaj tiempota llujchina canchi. Shina rurashpami ñucanchi feta shinlliyachishpa catishun (Juan 6:27).

8, 9. a) Job 2:4, 5​pi nishca shinaca, llaquicunapi cashpaca ¿imatata ricuchingapaj munanchi? b) Llaquicunapi cashpaca ¿imapita pensari ushapanchi?

8 Jehovata tucui shunguhuan cazuna minishtirishca cashcatami yarina canchi. Problemacunapi cashpaca tucuicunallatami ashtacata llaquirinchi. Shinapash chai ratocunapica Taita Diosta tucui shunguhuan cazuna minishtirishca cashcatami yarina canchi. Diabloca jahua cielotapash cai Alpatapash Jehová Dios mandachunga na munanllu. Ashtahuangarin Jehová Diosta nali sintichingapami Diabloca nirca, Taita Dios alicunata cujpillami gentecunaca Taita Diosta sirvin nishpa. Chaimandami Jobpa punllacunapica Diabloca nirca: “Runaca, paipaj causaimandaca tucui imata charishcatami cunman” nishpa. Chai jipaca nircami, Jobpa tucui charishcacunata Taita Dios quichujpica Jobca Taita Diosta saquingallami nishpa (Job 2:4, 5). Ashtaca huatacuna jipaca jahua cielomandami Diabloca shitai tucurca. Chai tiempocunapipashmi Diabloca Jehovata sirvijcunata juchachishpa catijurcara (Apocalipsis 12:10). Cunan punllacunapipash, Taita Dios bendiciajpillami gentecunaca Taita Diosta sirvin nishpami Diabloca gentecunata juchachishpa catijun. Diabloca gentecuna Taita Diosta na cazushpa paita na sirvishpa catichunmi munan. Shinaca, imapash problemapi cashpaca siempre yaripashunchi, Jehová tucuita mandachun munashcata o na munashcatachu ricuchijuni nishpa.

9 Llaquicunapi cashpaca pensarita ushanchimi, Diabloca paipa demoniocunandi ricujunmi. Mishai tucungami, urmangallatami yashpami paicunaca ricunajun nishpa. Cutin Jehovapash, Jesuspash, causarishca ungidocunapash, ashtaca angelcunapashmi ricunajun. Paicunaca ñucanchicuna ama shaijuchun, ama mishai tucuchun yashpami ricunajun. Ñucanchicuna llaquicunapi cashpapash Jehovata cazushpa aguantajujta ricushpaca cushijunmi. Chai ratocunapimi Jehová Diosca nijun: “Ñuca huahualla, aliguta yachajushca cashpa, ñuca shungupi cushichihuayari. Shina cashpami, ñucata fiñashpa rimaj runamambash tigrachi ushasha” nishpa (Proverbios 27:11).

Jesusca bendicionguna tianata yarishpami aguantarca

10. Llaquicunapi cashpaca ¿imashinata Jesuspa ejemplota cati ushapanchi?

10 Bendicionguna tianata yaipi charishpami aguantarca. Pensaripai. Shuj shitashca ñanda rijujpi canba carro huaglishcanman. Arreglangapaj munashpapash na ushashcanguiman. Carro mecanicopash chai ladollapica na tianllu. Shinapash shuj rijsi mecánico ashaguta chaiman causajta yarishpa, carrotaca tangashpa arreglachun apashcanguiman. Ñucanchipa causaipash huaquinbica shinallatami can. Jatun llaquicuna shamujpimi ashtacata preocuparinchi. Jesuspash paita jatun racu caspipi clavashpa pinganaita huañuchinajujpica ninandapachami llaquirishcanga. Shinapash chai llaquita aguantachunga ¿imata Jesustaca ayudarca? Bibliapica ninmi: “Cushijushpa causagrinata yachashpami” Jesusca aguantai usharca nishpa (Hebreos 12:2, 3). Shinaca, bendicionguna tianata yarishpami Jesusca llaquicunata aguantarca. Shinapash ¿ima bendiciongunata tiana carca? Taita Diospa shutita tucui lllullacunamanda limpiana, Jehová Dioslla mandachun apoyajushcata ricuchina bendiciongunami tiana carca. Shinallata, llaquicuna tucurijpi, jahua cielopi para siempre causana bendicionda chasquinataca Jesusca alimi yacharca. Shinaca jatun llaquicunapi cashpaca Jesuspa ejemplota catishpa llaquicuna tucurinata, shamuj punllacunapi bendicionguna tianata yaipi charishpa aguantapashunchi.

AGUANTASHCACUNA

11. ¿Imamandata shujcuna imashina aguantashcata yachana capanchi?

11 Ashtacacunaca ñucanchicunashnallatami ashtacata aguantashca. Apóstol Pedroca chai punllacunapi Jesusta catijcunata Diablo llaquichijujpimi nirca: ‘Canguna crishcahuanmi, Diablotaca mishana canguichi. Tucui cai pachapi causanajuj crijcunapash, cangunashnallata llaquicunata apanajujta yachashpami, chashna mishana canguichi’ nishpa (1 Pedro 5:9). Shujcunapash imashina aguantashcata yachashpami ñucanchicunapash 1) Jehovata cazui ushashun, 2) llaquicunata aguantanalla cashcata yachashun, 3) aguantajpi Jehová Dios bendicianatapash yachai ushashun (Santiago 5:11). Shinaca, Jehovata huaquin sirvijcuna imashina aguantashcata ricupashun [1] (cai tema tucuripi notata ricupangui).

12. Jardín de Edenbi querubín angelcunamandaca ¿imatata yachajupanchi?

12 Querubinguna. Querubín nishca angelcunaca importantecunapachami can. Adán y Eva juchata rurajpimi Jehová Diosca chai querubingunataca jahua cielomanda cai Alpaman cachamurca. Paicunapa ali ejemplomi shinlli asignaciongunata pactachichun ñucanchitaca ayudan. Bibliapica ninmi: ‘Causaita cuj yuraman rina ñanda cuidachunmi’ Jehová Diosca ‘Edén huertamanda indi llujshimuj ladoman querubín nishcacunata churarca. Shinallata muyundi rupajuj espadatapashmi churarca’ nishpa (Génesis 3:24) [2] (cai tema tucuripi notata ricupangui). Bibliapi nishca shinaca, ñanda cuidachun churashcamandaca nunca na querubingunaca quejarircachu, maitashi chaita cuidashpa shayanajushun nishpapash nunca na nircachu, paicunata churashca pushtumandaca nunca na anchurircachu. Ashtahuangarin, paicunaman mandashcataca siempremi pactachirca. Paicunaca Jatun Manllanai Tamia callaringacamanmi casi 1.600 yali huatacunata causaita cuj yuraman rina ñanda cuidanajushcanga.

13. Jobca ¿imamandata llaquicunata aguantai usharca?

13 Jobca tucui shunguhuanmi Jehovata sirvirca. Huaquinbica shuj ali amigo o shuj familia imatapash nijpimi ashata nanarishpa desanimarishca canchi. Cutin huaquinbica ashata ungushca cashpa o shuj familia huañujpimi ashata llaquilla canchi. Ima llaquipi cajpipash Jobpa ali ejemplomi ñucanchita ayudanga (Job 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3). Jobca imamanda cungashcapi ashtaca llaquicuna japijta na intindishpapash aguantashpami catirca. Shinapash ¿imamandata aguantai usharca? Pundapica Jehovata juyaimanda, Jehovata cushichingapaj munaimandami llaquicunata aguantarca (Job 1:1). Paica llaquipi cashpa o cushijuipi cashpapash Jehovata cushijuchingapami munarca. Shinallata, Tucui Ushaita Charij Taita Dios cashcata intindichunmi Jehová Diosca paipa rurashcacunamanda Jobmanga parlarca. Chaita ali intindishpami Jobca Jehová Dios llaquicunata tucuchinataca crirca (Job 42:1, 2, NM). Job crishca shinaca, tucuilla llaquicunata tucuchishpami Jehová Diosca tucui chingachishcacunamanda dobleta cushpa Jobtaca bendiciarca. Shinami Jobca paipa tucui causaipi cutin cushilla causarca (Job 42:10, 17).

14. Bibliapi 2 Corintios 1:6​pi nishca shinaca ¿imashinata Pabloca paipa ali ejemplohuan shujcunatapash ayudarca?

14 Apóstol Pablopa ali ejemplo. Huaquinbica Jehovata sirvimandami ashtacata llaquichi tucushcanchi. Cutin huaquinbica superintendente de circuito o congregacionbi ancianocuna caimandami congregacionbi ruranacunahuanga shaijushca canchi. Shina cajpica apóstol Pablopa ejemplomi ñucanchitaca ayudanga. Pabloca ninandami llaquichi tucurca. Ashtahuangarin, tucuilla huauquipanicunamandami ashtacata preocuparirca (2 Corintios 11:23-29). Shinapash Pabloca aguantashpa catircami. Paipa ali ejemplota ricushpami shujcunapash aguantashpa catirca (2 Corintios 1:6, liingui). Ñucanchicuna aguantajta ricushpami shujcunapash aguantai ushanga.

AGUANTASHPA CAUSANAMI ÑUCANCHIMANGA ‘TUCUITA ALIGUTA YACHACHIJUN’

15, 16. a) Aguantashpa causanaca ¿imashinata ñucanchitaca ayudan? b) Tucuipi aligutapacha yachajushcamandaca ¿imatata na rurana capanchi? Ishcai ejemplocunamanda parlapai.

15 Jehová Diosca cai shimicunatami discípulo Santiagomanga escribichirca: “Na ñapash fiñarishpa [o aguantashpa] causanami, tucuita aligutapacha yachachijun. Shina causashpami ima pandatapash na rurashpa, alipacha crij, imagupash na illajpi, tucuita charinguichi” nishpa (Santiago 1:4). Discípulo Santiago nishca shinaca, aguantashpa causanami ñucanchitaca ‘ima pandatapash na rurashpa’ causachun o shuj shimipi nishpaca Jesusta ashtahuan ali catichun ayudan. Shinapash ¿imashinata aguantashpa causanaca ‘tucuita aligutapacha yachachijun’? Ricupashun. Imapash problemata charishpaca pacienciata charinata, agradicinata, ashtahuan juyanatami yachajuna canchi. Aguantashpami chaicunata ashtahuan yachajushpa Jesustaca ashtahuan ali cati callarinchi. Shinami aguantashpa causanaca tucuita aligutapacha yachachijun.

Llaquicuna ricurijpi aguantashpaca Jesusta ashtahuan ali catijcunami tucushun (Párrafo 15, 16​ta ricupangui)

16 Imashinami ricupanchi, aguantashpami Jesusta ashtahuan ali catinata yachajunchi. Chaimandami imapash problema ricurijpica Jehovata siempre cazuna canchi. Problema ricurishcandi Jehovata na cazungapaca na munanachu canchi. Ishcai ejemplota ricupashun. Nali pensamientocunata ama charingapaj esforzarinajushcanchiman. Na ushanichu nishpa nali pensamientocunata charishpa catinapa randica Jehovatami mañana canchi, nali pensamientocunata mishangapaj ayudahuai nishpa. Shinallata shuj familiaca, ñucanchicuna na Testigo cachun munashpa imapash jarcaicunata churashcanman. Na ushanichu nishpa shaijunapa randica Jehovata sirvishpami catina canchi. Shina ruranami Jehovapi ashtahuan confiashpa catichun ayudanga. Shinallata na cunganachu capanchi, Jehová Dios bendiciachun munashpaca aguantashpa catinami canchi (Romanos 5:3-5; Santiago 1:12).

17, 18. a) Shuj ejemplota churashpa intindichipai, imamandami tucuricaman aguantanaca minishtirishcapacha cashcata. b) Tucurimui ña chayamujushcamandaca ¿imatata seguro caita ushapanchi?

17 Ñucanchicunaca shuj ratogutalla aguantana cashcataca na yuyanachu canchi. Tucuricaman aguantana cashcatami yaipi charina canchi. Pensaripashun. Shuj barcoca ña pambarijushcanman. Barcopi rinajuj gentecuna salvaringapaj munashpaca na shaijushpami yacu manñacaman nadashpa rina can. Ñucanchicunapash paraíso Alpagupi causangapaj munashpaca tucuricamanmi aguantashpa catina canchi. Apóstol Pablo shinami, Jehovataca ‘napacha saquishachu’ nina canchi (2 Corintios 4:1, 16, Mushuj Testamento Quichua Imbabura).

18 Tucuricaman aguantachun Jehová Dios ayudanataca apóstol Pabloshnami seguro cana canchi. Paica nircami: ‘Aligutapachami yachani: Huañuipash, causaipash, angelcunapash, ninan ushaita charishpa mandajcunapash, cunan punllacunapash, shamui punllacunapash, jahua pachapi, ucu pachapi ima tiajcunapash, Dios rurashca imacunapash, ñucanchi Apunchi Cristo Jesusmanda Taita Dios juyajujtaca, ñucanchimandaca napacha anchuchi ushangachu’ nishpa (Romanos 8:37-39). Huaquinbica tucuicunallatami ashaguta shaijunchi. Shinapash Gedeonba paipa 300 soldadocunapa ejemplotami catina canchi. Paicunaca shaijushca cashpapash na samarcachu (Jueces 8:4). Paicunapa ejemplota catishpaca alipachami canchiman.

^ [1] (párrafo 11): Cunan punllacunapi Jehovata sirvijcuna imashina aguantashcata yarinapash ashtacatami animanga. Etiopía, Malaui, Rusia llactacunamanda huauquipanicuna imashina aguantashcata yachangapaca huata 1992, 1999, 2008​pi llujshishca Anuario libropi ricupangui.

^ [2] (párrafo 12): Bibliapica mashna querubín angelcunata jardín de Edenbi Jehová Dios churashcataca na ninllu.