Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

Cusahuarmipura cushilla ali causangapaca ¿imatata rurana can?

Cusahuarmipura cushilla ali causangapaca ¿imatata rurana can?

“Tucuicunami quiquinllata juyarinshna, cangunapaj huarmitapash juyana canguichi ninimi. Shinallata huarmipash, cusataca alicachishpa cazuchun” (EFESIOS 5:33).

CÁNTICO 36, 3

1. Cushijushpa cazarashpapash ¿imata jipamanga pasaita ushan? (Callari fotota ricupangui).

NOVIOCUNA cashpaca ashtahuan ashtahuan juyarishpami cazarangapaj ari nin. Ña cazaragrinajushpaca novia juyaillagu shamujtami novioca ricun. Ishcandillatami cushijushcacunapacha can. Paicunaca siempremi canhuan igual casha ninmi. Cazarashca jipaca igual causashpa catingapami tauca cambiocunata rurana can. Jehová Diosmi cazaranataca churarca. Paica cusahuarmicuna cushilla ali causachun munashpami Bibliapi consejocunata cushca (Proverbios 18:22). Shinapash tucuicunami juchayucuna canchi. Chaimandami Bibliapica nin, cazarashcacunaca ‘llaquicunatami apanajunga’ nishpa (1 Corintios 7:28). Shinaca ama ashtaca problemacunata charingapaca, Jesusta catij cusahuarmicunaca ¿imatata rurai ushan? Cushilla ali causangapaca ¿imatata rurana can?

2. ¿Imashina juyaitata cazarashcacunaca ricuchina can?

2 Bibliapica ninmi, juyanaca minishtirishcapachami can nishpa. Shinapash ¿imashina juyaitata cazarashcacunaca ricuchina can? Cazarashcacunaca imashinami alipacha amigocunaca randimanda juyarin shinallatami juyarina can. Shinallata, imashinami shuj jarihuan shuj huarmihuan ninanda juyarin, shinallatami juyarina can. Huahuacunata charishpacarin imashinami familiata juyan shinallatami juyana can. Ashtahuangarin, cushilla ali causangapaca imashinami Bibliapi consejocunata catishpa shujcunata juyan, shinallatami cusahuarmicunapash juyarina can. Chai juyaimanda parlashpami apóstol Pabloca nirca: “Tucuicunami quiquinllata juyarinshna, cangunapaj huarmitapash juyana canguichi ninimi. Shinallata huarmipash, cusataca alicachishpa cazuchun” ninimi (Efesios 5:33).

CUSAPASH HUARMIPASH ¿IMATATA RURANA CAN?

3. Cusahuarmicunaca ¿imashina juyaitata ricuchina can?

3 Apóstol Pabloca nircami: “Cusacunapash, cangunapaj huarmicunataca juyashpami charina canguichi. Tandanajuj crijcunata juyashpami, Cristoca paillata japi tucushpa huañurca. Shinallatami, cangunapash juyana canguichi” nishpa (Efesios 5:25). Cunan punllapi Jesusta catijcunapash Jesuspa ejemplota catishpami caishujhuan chaishujhuan juyarin (Juan 13:34, 35; 15:12, 13, liingui). Jesusta catij cusahuarmicunaca ¿imashina juyaitata ricuchina can? Cusahuarmicunaca ninanda juyarimandami cusamanda o huarmimanda causaita cuna cajpipash causaita cungapaj listo cana can. Shinapash huaquingunaca shinlli problemacuna ricurijpimi ñucaca na tucui shunguhuan juyashcanichu nishpa pensarin. Shina pensajujpica ¿imata ayudanga? Bibliapi parlashca juyaita ricuchinami ayudanga. Chai juyaica ‘tucui llaquita apanllami, tucuita crinllami, tucuita shuyanllami, ima horapash na tucurinllu’ (1 Corintios 13:7, 8). Cazarashcacunaca candallami juyasha, canhuanmi para siempre igual causasha nishcatami yarina can. Chaita yarinami Jehová Diospa ayudata mascachun, ima problema ricurijpipash ishcandipura arreglachun ayudanga.

4, 5. a) Cusaca ¿ima responsabilidadtata charin? b) Cusacuna umashna mandana cajpipash ¿imashinata huarmicunaca sintirina can? c) Shuj cusahuarmica ¿ima cambiocunatata rurana carca?

4 Apóstol Pabloca cusacuna, huarmicuna imata ruranata parlashpami nirca: “Huarmicuna, cangunapaj cusacunataca, Apunchi Jesusta cazunshna cazuichi. Cristoca tandanajuj crijcunataca umashnami mandajun. Shinallata cusapash, huarmitaca umashnami mandajun” nishpa (Efesios 5:22, 23). Jesusta catij cusacunaca Jesuspa ejemplota catishpami juyana can. Jesusca “tandanajuj crijcunataca umashnami mandajun”. Cusacuna umashna mandanajujpipash huarmicunaca imapash na valishcashnaca na sintirinllu. Jehová Diosca huarmicunamanda parlashpaca nircami: “Jarica, pailla causanaca nalichu. Paita ayudashpa causachun, shuj cumbata rurasha” nishpa (Génesis 2:18). Huarmicunaca cusacuna familiata umashna ali mandachunmi ayudana can. Cusacuna Jesuspa ejemplota catishpa juyaita ricuchijpica huarmicunaca tranquilo alimi sintirin. Ashtahuangarin, shina tratajpimi huarmicunaca cushijushpa cusataca respetan, ima decisionda agllajpipash apoyan.

Jehová Dios mandashca shina causanaca cusahuarmipura ashtahuan ali causachunmi ayudan

5 Cathy shuti paniguca ninmi: “Soltera cashpaca ñucallami imatapash ruran carcani, ima decisiondapash ñucallami agllan carcani. Shinapash cazarashpaca, ñuca cusahuan parlarinatami yachajuna carcani” nishpa. Paica ninbashmi, chaita ruranaca na siempre fácil cashcachu. Shinapash, Jehová munashcashna imatapash ruranami ishcandicuna ashtahuan ali causachun ayudashca nishpa  [1] (cai tema tucuripi notata ricupangui). Chai panigupa cusaca Fred shutimi can. Paica ninmi: “Ñucaca decisiongunata agllaitaca na ushanllu carcani. Cazarashpacarin ishcandicunapi pensarishpa decisiongunata agllanaca ashtahuan shinllimi cashca. Shinapash, Jehová Diosta mañashpa, ñuca huarmigu ima nishcata aliguta uyashpami cada punlla ashtahuan fácil ima decisiondapash agllai ushani. Ishcandicunapurami ali ayudarinchi” nin.

6. Problemacuna ricurijpica ¿imashinata juyaica ‘imapipash na pandashpa aliguta causachun’ cusahuarmicunataca ayudan?

6 Cusahuarmicuna ali causangapaca ¿imata minishtin? Bibliapica ninmi: “Caishujhuan chaishujhuan llaquichirishca cashpapash, perdonarishpami causana canguichi” nishpa. Cusapash, huarmipash juchayucuna cashcamandami ishcandillata pandarishpa problemacunata charinga. Shina pasajpica ishcandillata perdonarinata yachajushpami, Bibliapi yachachishca juyaita ricuchina can. Juyaica ‘imapipash na pandashpa aliguta causachunmi’ ayudan (Colosenses 3:13, 14). Bibliapi yachachishca juyaita ricuchingapaca pacienciatami charina can, alimi tratana can, ‘na fiñashcalla causanachu’ can (1 Corintios 13:4, 5). Cazarashcacuna ima problemata charishpapash chai punllallata uchalla arreglangapami esforzarina can (Efesios 4:26, 27). “Perdonahuai” ningapaca, pingaita ladoman saquishpa humilde canami minishtirin. Shinapash perdonda mañanami problemacunata arreglachun, cusahuarmipura ashtahuan juyarichun ayudan.

JUYARISHPA ALIGUTA TRATARINACA MINISHTIRISHCAMI CAN

7, 8. a) Huarmihuan o cusahuan canamandaca ¿ima consejocunatata Bibliapica cun? b) ¿Imamandata cusahuarmicunaca juyaihuan aliguta tratarina can?

7 Bibliapica cusahuarmicuna ali causachunmi, huarmihuan cusahuan canamandapash ali consejocunata cun (1 Corintios 7:3-5, liingui). Huarmihuan o cusahuan cana munaita charishpaca ishcandillatami chaishuj imashina sintirijujta, chai ratopi imata munajujta ricuna can. Juyaita ricuchijpimi huarmica cusahuan canata alicachinga. Bibliapi mandashca shinaca, cusaca “aliguta yarishpami” huarmitaca tratana can (1 Pedro 3:7). Cusaca pai munashca ratopi paipa huarmi munai na munai paihuan cachunga nunca na obliganachu can. Huarmihuan o cusahuan cana munaitaca ishcandillatami charina cana. Ashtahuanbachaca jaricunami huarmihuan cana munaitaca ashtahuan charin. Shinapash, huarmihuan o cusahuan cangapaca ishcandillatami chai munaita charina can.

8 Bibliapica cusahuarmipura juyaihuan aliguta trataringapaj imacunatalla rurana cashcataca na ninllu. Shinapash, cusahuarmipura ishcandillata juyaihuan aliguta tratarina minishtirishca cashcatami yachachin (El Cantar de los Cantares 1:2; 2:6). Imashinami ricunchi, Jesusta catij cusahuarmicunaca juyaihuan aligutami tratarina can.

9. ¿Imamandata cazarashcacunaca shuj huarmita o shuj jaritaca na munashpa ricuna capanchi?

9 Huaquin cazarashcacunaca pornografiata ricuna viciota charimanda o shuj huarmihuan shuj jarihuan cana munaita charimandami nali causai ushan. Chai nali ruraicunaca juchami can. Chaimandami chai nali ruraicunamanda caruyangapaca shinllita esforzarina can. Jehová Diostapash shujcunatapash ashtacata juyashpaca imapash o pipash ñucanchi cusahuarmi causaita huaglichichunga nimamanda na saquinachu canchi. Shinallata pihuanbash asirijunshnalla o pugllarijunshnalla cangapaca na munanachu canchi. Chaita rurashpaca ñucanchi huarmita o cusata tucui shunguhuan juyashcataca na ricuchinajunchimanllu. Ñucanchica siempremi yarina canchi, Taita Diosca tucui ñucanchi imata pensajujta, imata rurajujtaca ricujunmi. Chaita yarishpami Jehová Diospa ñaupajpi ali ricuringapaj esforzarishun, ñucanchi huarmitalla o cusatalla juyashunbash (Mateo 5:27, 28; Hebreos 4:13, liingui).

PROBLEMACUNA RICURIJPICA ¿IMATA RURANA CAN?

10, 11. a) Divorciarinamandaca ¿imatata gentecunaca pensan? b) ¿Imatata Bibliaca separarinamandaca nin? c) Cusahuarmicuna imamandapash ama separarichunga ¿imata ayudanga?

10 Huaquin cusahuarmicunaca jatun problemacunata na arreglai ushashpami separarin o divorciarin. Huaquin llactacunapica ashtaca ashtaca cazarashcacunami divorciarin. Cutin testigo de Jehovacunapica huaquingunallami shina pasashca. Shinapash, cunanbica tauca Testigo cusahuarmicunami jatun problemacunata charin.

11 Bibliapica ninmi: “Huarmica, cusataca na jichunachu. Jichushpaca, ama shujhuan cazarashpa causachun. Na cashpaca, cusallahuanda ali tucuchun. Shinallata cusapash, huarmitaca napacha jichunachu” can nishpa (1 Corintios 7:10, 11). Huaquin cusahuarmicunaca ñucanchi problemacunaca na arreglarita ushanllu nishpami separarin. Shinapash ¿imatata Jesusca separarinamandaca nirca? Jesusca cusahuarmicunamanda Jehová Dios imata nishcata parlashpami nirca: ‘Taita Dios tandachishcataca runaca napacha shicanyachinachu’ can nishpa (Mateo 19:3-6; Génesis 2:24). Imashinami ricunchi, Jehová Diosca cazarashcacuna separarichunga na munanllu (1 Corintios 7:39). Tucuicunami Jehová Diospa ñaupajpi imata rurashcata ricuchinataca na cungana canchi. Chaita yarinami problemacuna nara ashtahuan mirajpillata uchalla arreglachun cusahuarmicunataca ayudanga.

12. ¿Imamandata huaquin cusahuarmicunaca separarinapi yuyan?

12 ¿Imamandata huaquin cusahuarmicunaca jatun problemacunata charin? Huaquingunaca cusahuarmi causai paicuna pensashcashna na cajpimi llaquilla o culira sintirin. Cutin huaquinbica shuj shuj costumbrecunahuan viñashcamanda, shuj shuj yuyaicunata charishcamanda, culquimanda, familiacunamanda o huahuacunata imashina viñachinamandami problemacunata charin. Shinapash, ashtaca cusahuarmicunaca Jehová Dios paicunapa causaipi ayudachun saquishpami ali causaita ushashca.

13. ¿Imamandata huaquingunaca separarishca?

13 ¿Imamandata huaquingunaca separarishca? Huaquin yuyaicunata ricupashun: 1) Huaquingunaca familiata nimamanda na mantiningapaj munajpi, 2) macashpalla charijpi, 3) Jehová Diosta ama sirvishpa catichun jatun jarcaicunata churajpimi separarishca. Shinlli problemacuna ricurijpica ancianocunapa ayudatami cazarashcacunaca mascana can. Ancianocunaca ashtaca experienciata charimandami Bibliapa consejocunata catichun ayudaita ushan. Cazarashcacunaca Jehová Diospa espíritu santota mañashpami Bibliapi consejocunata pactachishpa ali cualidadcunata ricuchi ushan (Gálatas 5:22, 23) [2] (cai tema tucuripi notata ricupangui).

14. Jehová Diosta na sirvij huarmita o cusata charij huauquipanicunamanga ¿imatata Bibliaca nin?

14 Bibliapi yachachishca shinaca, Testigo huarmicuna o cusacunaca paicunapa huarmi o cusa na Testigo cajpipash na yangata separarinallachu can (1 Corintios 7:12-14, liingui). Na Testigo huarmi o cusaca testigo de Jehová huarmihuan o cusahuan cazarashca caimandami “Diospajlla tucushca”. Paicunapa uchilla huahuacunapash ‘Diospalla’ cashcamandami Taita Diospa ayudata charin. Apóstol Pabloca nircami: “Cazarashca huarmilla ¿imashinata quiquinba cusata na quishpichi ushashcataca yachangui? Cazarashca cusapash ¿imashinata quiquinba huarmita na quishpichi ushashcataca yachangui?” nishpa (1 Corintios 7:16, NM). Jesusta ashtaca catijcunaca paicunapa ali ejemplohuanmi paicunapa huarmitapash o cusatapash Testigo de Jehová tucuchun ayudashca.

15, 16. a) Jehovata na sirvij cusata charij panigupaca ¿ima consejota Bibliapica tian? b) Jehovata na sirvij huarmi o cusa separarishpa rijpipash ¿imatata Testigo huarmi o cusaca na ruraita ushan?

15 Apóstol Pedroca cusacunata respetachunmi Jesusta catij huarmicunataca mandarca. Shina respetajpimi cusacunaca ‘Diospa Shimita na crishpapash canguna na villajpillata, canguna aliguta causashpa cazujujta ricushpa cringa’ nirca (1 Pedro 3:1-4). Huarmicuna Bibliapi cai consejota catishpaca paicunapa crishcacunamanda cada rato cusaman parlajunataca na minishtingachu. Chaipa randica paicunapa ejemplohuanmi cusataca ayudaita ushanga.

16 Shinapash Jehovata na sirvij cusa separaringapaj munajpica ¿imata pasan? Bibliapica ninmi: “Maijan na crij cashpapash jichusha nishpaca, jichuchunlla. Shina jichujpica, crij huauqui cashpa, pani cashpapash, na ashtahuan gañanshna causajunllu. Taita Diosca, casilla ali causaita charichunmi, ñucanchitaca cayashca” nishpa (1 Corintios 7:15). Caipi nishca shinaca, Testigo cusa cashpa o huarmi cashpapash Jehovata na sirvij huarmi o cusa ama separarichun nishpaca na obliganachu can. Separarishca jipa ashtahuan tranquilolla causajushpapash Testigo huarmi o cusaca Bibliapi nishcashnaca shujhuan cazarangapaca na libre canllu. Tiempo yalijpicarin, na testigo huarmi o cusaca tal vezmi huarmihuan o cusahuan tigrangapaj munanga. Jipamangarin testigo de Jehovapash tucungachari.

CUSAHUARMI CAUSAIPICA ¿IMATA ASHTAHUAN IMPORTANTE CAN?

Jehová Diosta sirvingapaj esforzarishpaca cusahuarmicunaca cushilla alimi causanga (Párrafo 17​ta ricupangui)

17. Cazarashca cashpapash ¿imata ñucanchi causaipica ashtahuan importante cana can?

17 Tucurimui punllacunapi causajushcamandaca ‘jatun llaquicunatami’ charinchi (2 Timoteo 3:1-5). Chaimandami Jehová Diospa ali amigocuna cangapaj esforzarina canchi. Apóstol Pabloca nircami: ‘Punllacunaca tucurishpami catijun’ nishpa. Chai jipaca nircami: ‘Huarmita charijcunaca huarmita na charinshna causachun. Cai pachapi imata charishcacunahuan cushijujcunapash, na charishpa cushijunshnalla causachun’ nishpa (1 Corintios 7:29-31). Apóstol Pablo shina nishpaca, huarmimanda o cusamanda na preocuparina cashcataca na nijurcachu. Shinapash, tucurimui punllacunapi causajushcamandaca Jehovata sirvinami ñucanchi causaipica ashtahuan importante cana can (Mateo 6:33).

18. Cushilla ali causangapaca ¿imatata cusahuarmicunaca rurana can?

18 Tucurimui punllacunapi causanajushpami ashtaca cusahuarmicunaca ashtaca problemacunata charin. Shinapash, ama ashtaca problemacunata charingapaj, cushilla ali causangapaca ¿imatata cusahuarmicunaca rurana can? Cusahuarmicunaca Jehová Diosman, paipa organizacionmanmi ashtahuan quimirina can, Bibliapa consejocunatami pactachina can, Diospa espíritu santopa paicunapa causaipi ayudachunmi saquina can. Shinami cusahuarmicunaca paicunata ‘Taita Dios tandachishcata’ respetanajun (Marcos 10:9).

^ [1] (párrafo 5): Cai temapica shuticunata cambiashcanchimi.

^ [2] (párrafo13): Ashtahuan ali intindingapaca “Manténganse en el amor de Dios” libropi “¿Qué dice la Biblia sobre el divorcio y la separación?” nishca temata 219-221 paginacunapi ricupangui.

Jesusta catij cusahuarmicunaca Bibliapa consejocunata catishpami paicunapa problemacunata arreglan